Benigno Andrade García: Diferenzas entre revisións
nome dos pais |
|||
Liña 18: | Liña 18: | ||
Xa recuperado e aínda non buscado activamente pola [[Garda Civil]], púxose á fronte, sobre o ano [[1941]], dunha partida guerrilleira que actuaba sobre todo na zona de [[Sobrado|Sobrado dos Monxes]] e [[Arzúa]], formada principalmente por prisioneiros republicanos fuxidos dos batallóns de castigo disciplinario que existían naquela época en [[Galicia]]. O 15 de marzo de 1945 foi asasinado o cabo da Garda Civil Manuel López Bello, en Curtis. Días despois Foucellas resulta ferido coa súa propia arma indo acabalo. Os amigos lévano ao sanatorio de San Nicolás, na Coruña, onde é operado e resgardado. É por esta altura cando se conta que ía a [[Estadio Municipal de Riazor|Riazor]] ver o [[Deportivo da Coruña|Deportivo]] vestido de crego para evitar sospeitas. Benigno Andrade participa do [[Exército Guerrilleiro de Galicia]]. En [[1947]] parte para [[Pontevedra]], para organizar a Vª Agrupación<ref name=":0" />, da que foi o principal combatente. En outubro de [[1949]] escapa a unha emboscada da [[Garda Civil|Garda Civi]]<nowiki/>l tendida a [[Riqueche]], xefe do destacamento ''Cortizas''. |
Xa recuperado e aínda non buscado activamente pola [[Garda Civil]], púxose á fronte, sobre o ano [[1941]], dunha partida guerrilleira que actuaba sobre todo na zona de [[Sobrado|Sobrado dos Monxes]] e [[Arzúa]], formada principalmente por prisioneiros republicanos fuxidos dos batallóns de castigo disciplinario que existían naquela época en [[Galicia]]. O 15 de marzo de 1945 foi asasinado o cabo da Garda Civil Manuel López Bello, en Curtis. Días despois Foucellas resulta ferido coa súa propia arma indo acabalo. Os amigos lévano ao sanatorio de San Nicolás, na Coruña, onde é operado e resgardado. É por esta altura cando se conta que ía a [[Estadio Municipal de Riazor|Riazor]] ver o [[Deportivo da Coruña|Deportivo]] vestido de crego para evitar sospeitas. Benigno Andrade participa do [[Exército Guerrilleiro de Galicia]]. En [[1947]] parte para [[Pontevedra]], para organizar a Vª Agrupación<ref name=":0" />, da que foi o principal combatente. En outubro de [[1949]] escapa a unha emboscada da [[Garda Civil|Garda Civi]]<nowiki/>l tendida a [[Riqueche]], xefe do destacamento ''Cortizas''. |
||
A súa familia sufriu o acoso das autoridades. A súa muller e a súa tía foron encadeadas logo de que se lles atopase unha carta de Foucellas. Cando morreu a súa muller desterrada en [[Valladolid]], a súa filla tiña doce anos e vivía soa en Curtis. Pepiña colleu o tren e foi soa a ver a Fernando Hierro, gobernador civil da Coruña, para suplicarlle que a Garda Civil deixase de acosala.<ref>{{Cita web|url=https://elpais.com/diario/2008/10/23/galicia/1224757104_850215.html|xornal=El País|data=23 de outubro de 2008|lingua=es|título=Homenaje al mito guerrillero}}</ref> Con 16 anos trala morte da súa |
A súa familia sufriu o acoso das autoridades. A súa muller e a súa tía foron encadeadas logo de que se lles atopase unha carta de Foucellas. Cando morreu a súa muller desterrada en [[Valladolid]], a súa filla tiña doce anos e vivía soa en Curtis. Pepiña colleu o tren e foi soa a ver a Fernando Hierro, gobernador civil da Coruña, para suplicarlle que a Garda Civil deixase de acosala.<ref>{{Cita web|url=https://elpais.com/diario/2008/10/23/galicia/1224757104_850215.html|xornal=El País|data=23 de outubro de 2008|lingua=es|título=Homenaje al mito guerrillero}}</ref> Con 16 anos trala morte da súa avoa exilouse en París. |
||
[[Ficheiro:Fusil de Foucellas no Museo Militar da Coruña.jpg|miniatura|Fusil de Foucellas de 1952, no Museo Militar da Coruña.]] |
[[Ficheiro:Fusil de Foucellas no Museo Militar da Coruña.jpg|miniatura|Fusil de Foucellas de 1952, no Museo Militar da Coruña.]] |
Revisión como estaba o 25 de xullo de 2018 ás 10:27
Benigno Andrade García | |
---|---|
Nacemento | 22 de outubro de 1908 |
Lugar de nacemento | As Foucellas |
Falecemento | 7 de agosto de 1952 |
Lugar de falecemento | A Coruña |
Causa | garrote |
Nacionalidade | España |
Ocupación | anarcosindicalista, sindicalista, guerreiro, mineiro e político |
Cónxuxe | María Pérez Mellid |
Fillos | Pepiña (1936) e Sergio (1939)[1] |
[ editar datos en Wikidata ] | |
Benigno Andrade García, alcumado o Foucellas, nado o 22 de outubro do 1908 no lugar das Foucellas, no concello de Mesía, e agarrotado o 7 de agosto de 1952, na Prisión Provincial da Coruña, foi un militante da CNT[2] e guerilleiro anti-franquista. Fillo de Andrés Andrade Lata e Francisca García Paz. Foucellas tiña dous irmáns. Estaba casado con María Pérez Mellid, nada en Arxentina e de nacionalidade española. Tivo dous fillos con María Pérez: Pepiña e Sergio, e outros dous con María Novo: Benigno e Carmen.[3] Viviu 16 anos fuxido ata que foi detido no lugar da Costa, en Oza-Cesuras nun enfrontamento coa Garda Civil.
Benigno Andrade é un dos nomes míticos do antifranquismo armado en Galicia[4]. Foi condeado en consello de guerra sumarísimo a tres penas de morte "como o maior criminal dos últimos anos", segundo recolle a sentenza. Enviou unha carta pregando clemencia á filla de Franco, Carmen Franco. Na súa resposta dixo non poder "meterse en asuntos políticos".
Traxectoria
Nacido no lugar das Foucellas, do que tomou o alcume, na parroquia de Cabrui, Mesía. Estudou na escola primaria da localidade e desde moi novo traballou nos labores do campo, de xornaleiro, tamén traballou nunha leitería[5] e na madereira Torres de Curtis. Máis tarde trasladouse a León para traballar nas minas de carbón de Fabero, Ponferrada.
Casado con María Pérez, tivo dous fillos, Josefa e Sergio. A familia vivía en Bodeus, nunha casa fronte á estación de ferrocarril de Curtis. A súa muller traballaba na casa do médico da localidade, Manuel Calvelo, quen xunto coa súa muller Isabel Ríos, dirixían a célula comunista de Curtis, chamada Sociedade Republicana Radio Comunista en Curtis, coa que simpatizaba Foucellas. A súa irmá Consuelo traballaba no cuartel da Garda Civil.
Posteriormente afiliado á CNT, ao estalar a guerra civil enrolouse nunha columna que se dirixía á Coruña, para atoparse coa cidade xa tomada polos grupos golpistas, polo que retornou a Curtis. Interveu nunha requisa de armas en Fisteus e noutra de dinamita na estación de Teixeiro e, temendo represalias dos sectores fascistas, botouse ao monte. Durante a guerra estivo enfermo de difteria e pasouna convalecente e escondido en diversos lugares do concello. Durante ese tempo foi chamado a filas e declarado prófugo.
Xa recuperado e aínda non buscado activamente pola Garda Civil, púxose á fronte, sobre o ano 1941, dunha partida guerrilleira que actuaba sobre todo na zona de Sobrado dos Monxes e Arzúa, formada principalmente por prisioneiros republicanos fuxidos dos batallóns de castigo disciplinario que existían naquela época en Galicia. O 15 de marzo de 1945 foi asasinado o cabo da Garda Civil Manuel López Bello, en Curtis. Días despois Foucellas resulta ferido coa súa propia arma indo acabalo. Os amigos lévano ao sanatorio de San Nicolás, na Coruña, onde é operado e resgardado. É por esta altura cando se conta que ía a Riazor ver o Deportivo vestido de crego para evitar sospeitas. Benigno Andrade participa do Exército Guerrilleiro de Galicia. En 1947 parte para Pontevedra, para organizar a Vª Agrupación[2], da que foi o principal combatente. En outubro de 1949 escapa a unha emboscada da Garda Civil tendida a Riqueche, xefe do destacamento Cortizas.
A súa familia sufriu o acoso das autoridades. A súa muller e a súa tía foron encadeadas logo de que se lles atopase unha carta de Foucellas. Cando morreu a súa muller desterrada en Valladolid, a súa filla tiña doce anos e vivía soa en Curtis. Pepiña colleu o tren e foi soa a ver a Fernando Hierro, gobernador civil da Coruña, para suplicarlle que a Garda Civil deixase de acosala.[6] Con 16 anos trala morte da súa avoa exilouse en París.
Nos anos 1950 e 51, xa moi minguados os destacamentos guerrilleiros, trasládase á zona de Betanzos, en compañía de Manuel Vilar Arnoso, Manolito, que lle servía de único enlace. O 9 de marzo de 1952 é detido no lugar da Costa, en Oza dos Ríos, resultando mortos Manolito e outro guerrilleiro, e o Garda Civil Cesáreo Díez; e ferido nunha perna Benigno.
Terribelmente torturado pola Garda Civil, confesou a axuda que lle prestaran moitos alcaldes dereitistas da zona. Foi xulgado en consello de guerra o 26 de xuño de 1952 e condenado a morte, sentenza executada o 7 de agosto do mesmo ano, na prisión da Coruña, mediante garrote vil e sendo soterrado nunha fosa común do cemiterio de Santo Amaro da Coruña.
As últimas palabras aos seus fillos antes de morrer foron:
Morro polas miñas ideas e por defender a liberdade e un goberno lexitimamente elixido.O Foucellas[7]
A vida de Benigno Andrade está escurecida pola lenda forxada polo pobo, que lle atribuíu toda clase de actos, até o extremo de que os guerrilleiros galegos foron chamados "Foucellas" en xeral. Atribuíronselle multitude de actuacións, aínda que é certo que moitos bandoleiros e delincuentes comúns culpaban a Foucellas dos seus propios crimes, debido á súa gran fama.
A primeira vez que oficialmente recoñeceron a Foucellas como loitador ou guerrilleiro da Guerra Civil foi en 1992 coa inauguración do Museo Militar Rexional da Coruña, onde se expón o seu fusil.
Notas
- ↑ "Memoria viva de Foucellas".
- ↑ 2,0 2,1 Máiz, Bernardo; op.cit. páx. 166
- ↑ "Memorial democrático [ANDRADE]".
- ↑ Redondo Abal, F. X. (2006): Botarse ao monte. Censo de guerrilleiros antifranquistas na Galiza (1939-1965). Edicios do Castro, serie: Documentos. ISBN 84-8485-231-8 /
- ↑ http://www.vieiros.com/nova/24049/o-foucellas-guerrilleiro-e-mito-popular
- ↑ "Homenaje al mito guerrillero". El País (en castelán). 23 de outubro de 2008.
- ↑ Rivera Rey, Alberto. "Foucellas, o mito que se apagou hai 60 anos". Consultado o 29 de xullo de 2013.
Galería de Imaxes
Véxase tamén
Bibliografía
- Astray Rivas, M. (1992): Síndrome del 36 - La IV Agrupación del Ejército Guerrillero de Galicia. A Coruña: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-584-3
- Lamela, L. (1993): Foucellas - El riguroso relato de una lucha antifranquista (1936-1952). A Coruña: Ediciós do Castro. ISBN 84-7492-608-4
- Máiz, B. (1988): Galicia na II República e baixo o franquismo. Vigo: Ed. Xerais. ISBN 84-7507-320-4.
- Pereira, D. e Fernández, E. (2004): O anarquismo na Galiza. Santiago de Compostela: Edicións Positivas. P. 27-28.
- Pons Prades, E. (1977): Guerrillas españolas (1936-1960). Barcelona, Ed. Planeta. ISBN 84-320-5634-0
- Redondo Abal, F. X. (2006): Botarse ao monte. Censo de guerrilleros antifranquistas en Galiza (1939-1965). Sada: Ediciós do Castro. Serie Documentos. ISBN 84-8485-231-8
Outros artigos
Ligazóns externas
- Vida y Muerte del guerrilleiro "Foucellas" nos Paisajes de la gurerilla*Páxina de Curtis sobre Benigno Andrade Foucellas.
- Biografía
- O Foucellas, guerrilleiro e mito popular
- Artigo de Vieros do Domingo, 16 de setembro de 2007
- Testemuñas de persoas que o coñeceron
- Outra páxina da historia de Curtis
- Rescatar a memoria da guerrilla (Vídeo). Parte 1ª (resumo) e 2ª (resumo)
- Foucellas, o mito que se apagou hai 60 anos
- A la memoria de Benigno Andrade García "Foucellas" (varias autoras), 51'45"