Igualdade de xénero

Símbolo xenérico da Igualdade de xénero

A igualdade de xénero implica que homes e mulleres deben recibir os mesmos beneficios, as mesmas sentenzas e ser tratados co mesmo respecto. O principio de igualdade e de non discriminación por razón de sexo é unha obriga de dereito internacional xeral, que vincula a todas as nacións e, dado o seu carácter primordial, estabelécese sempre como un principio que debe inspirar o resto dos dereitos fundamentais.

Marco internacional

No marco internacional, o dereito internacional prohibe a discriminación baseada no sexo. A adopción da Carta das Nacións Unidas, asinada en San Francisco o 26 de xuño de 1945 situou o principio de igualdade de oportunidades e non discriminación na órbita dos dereitos fundamentais.

No preámbulo da Carta de San Francisco proclámase que:

Reafírmase a fe nos dereitos fundamentais do ser humano, na dignidade e o valor da persoa humana, na igualdade de dereitos entre os homes e as mulleres e das nacións grandes e pequenas

Carta de San Francisco

A Organización das Nacións Unidas completou o catálogo de dereitos xuridicamente vinculantes para todos os estados membros a través dos seguintes documentos:

1. a Carta de San Francisco de 1945 antes mencionada
2. a Declaración Universal de Dereitos Humanos aprobada o 10 de decembro de 1948
3. o Pacto Internacional de Dereitos Económicos, Sociais e Culturais
4. o Pacto Internacional de Dereitos Civís e Políticos, ambos aprobados o 16 de decembro de 1966, textos que configuran o principio de non discriminación como un auténtico principio estrutural.

Máis importancia para a igualdade de xénero ten a Convención das Nacións Unidas sobre a eliminación de toda forma de discriminación contra a muller, do 18 de decembro de 1979, ratificada por España en 1983 e publicada no BOE en 1984, e no seu Protocolo Facultativo, ratificado e en vigor desde o ano 2001, que estabelecen que:{{Cita|Los Estados deben tomar las medidas apropiadas, incluyendo las de carácter legislativo, para asegurar el pleno desarrollo y adelanto de la mujer en todos los ámbitos (...) No se considerará discriminación la adopción de medidas especiales encaminadas a acelerar la igualdad de facto entre el hombre y la mujer|BOE,

Neste sentido, a equidade de xénero encamiñarase principalmente a brindar oportunidades xustas a mulleres e homes, pero a diferenza da igualdade, serán atendendo principalmente á idea de que mulleres e homes son distintos, polo que estas oportunidades serán de acordo ás características, contextos e necesidades específicas onde se atopen e que posúan, desde os diversos ámbitos nos que interactúan, por exemplo no ámbito laboral, educativo, da saúde, o económico, cultural e social en xeral.

Falar do tema equidade de xénero implica a participación de todas as persoas na práctica e como unha forma de vida, máis aló da cuestión teórica, isto co fin de poder impactar verdadeiramente na sociedade e propiciar pequenos cambios mais significativos, que impliquen un compromiso da sociedade que se vexa reflectido día a día na práctica para propiciar unha participación equitativa de homes e mulleres en todos os ámbitos de desenvolvemento persoal e comunitario.

É necesario abordar non só a igualdade senón tamén a equidade entre os xéneros así como tamén a solidariedade para a convivencia, a empatía, a dignidade, o respecto e a liberdade.

Chegar á equidade de xénero non é tarefa fácil, xa que require cambios tanto nas prácticas institucionais como nas relacións sociais que, hoxe en día, lexitiman e fan máis fortes e marcadas as disparidades de xénero. É por iso que, canto máis fagamos uso da equidade de xénero nas nosas prácticas, na linguaxe, na educación, o ámbito laboral, na política, é dicir, mentres máis vexamos a equidade de xénero como unha forma ou un hábito de vida, propiciaranse relacións máis sas, onde non estea presente a violencia física, psicolóxica ou sexual entre homes e mulleres.

Discriminación sexista

O machismo é unha expresión derivada da palabra macho, defínese no Dicionario da lingua española da RAE como a «actitude de prepotencia dos homes respecto das mulleres». En cambio o hembrismo é un neoloxismo en español usado para referirse á misandria ou desprezo aos homes.

O acceso das nenas á educación

En moitas partes do mundo, o acceso das nenas á educación é moi restrinxido. As nenas enfróntanse a moitos obstáculos que impiden que tomen parte na educación, incluíndo: os matrimonios precoces e forzados; embarazo prematuro; prexuízos baseados en estereotipos de xénero no fogar, na escola e na comunidade; a violencia no camiño á escola, ou nos arredores das escolas; as longas distancias ás escolas; vulnerabilidade á epidemia do VIH; cotas escolares, que a miúdo conducen os pais que envían aos seus fillos só á escola; a falta de métodos e materiais sensíbeis ao xénero nas aulas.

De acordo co ACNUDH, houbo varios ataques a escolas en todo o mundo durante o período 2009-2014 onde "un número destes ataques foi dirixido especificamente ás nenas, pais e profesores que avogan pola igualdade de xénero na educación". O Fondo de Poboación das Nacións Unidas di:

"Ao redor de dous tercios dos adultos analfabetos do mundo son mulleres. A falta dunha educación restrinxe severamente o acceso da muller á información e oportunidades. Polo contrario, o aumento do nivel de instrucción das mulleres e das nenas beneficia as persoas e as xeracións futuras. Os niveis máis altos de educación das mulleres están fortemente asociados cunha menor mortalidade infantil e a diminución da fecundidade, así como mellores resultados para os seus fillos".

Véxase tamén

* Igualitarismo

• Patriarcado
• Matriarcado
• Igualdad de oportunidades
• Índice de masculinidad
• Masculinismo
• Feminismo
• Androcentrismo
• Misandria
• Misoginia
• Movimientos de hombres
• Rol de género
• Estereotipos de género
• Hembrismo
• Feminazi
• Teoría de género

Bibliografía

• Braithwaite, Mary (2000). Gender Mainstreaming in the European Structural Funds. Comisión Europea.
• da Cruz, Carmen (1998). Guía metodológica para integrar a perspectiva de xénero nos proxectos e programas de desenvolvemento. Emakunde.
• «Achégache á igualdade: Que é a igualdade de xénero?» Instituto Nacional para as Mulleres de México. Consultado o 10 de decembro de 2014.
• Rodelo, F. (2016). "Disparidades de género en la cobertura mediática de campañas electorales locales en México" (39).  (39): 87-99.