Dioico: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Xoio (conversa | contribucións)
arranxiños
Xoio (conversa | contribucións)
arranxos
Liña 1: Liña 1:
[[Ficheiro:Ginkgo biloba in Lucenec2.jpg|miniatura|180px|''[[Ginkgo biloba]]'', un exemplo de vexetal dioico.]]
[[Ficheiro:Ginkgo biloba in Lucenec2.jpg|miniatura|180px|''[[Ginkgo biloba]]'', un exemplo de vexetal dioico.]]


Un [[ser vivo|organismo]] '''dioico''' é aquel en que as [[gónada]]s e, con elas, os [[gameto]]s [[masculino]]s e [[feminino]]s, son portados por individuos distintos da mesma [[especie]].<ref>'''dioico, ca''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref>
Un [[ser vivo|organismo]] '''dioico''', ou '''diclino''', é aquel en que as [[gónada]]s e, con elas, os [[gameto]]s [[masculino]]s e [[feminino]]s, son portados por individuos distintos da mesma [[especie]].<ref>[http://academia.gal/dicionario/-/termo/dioico '''dioico, dioica'''] no ''dicionario da [[RAG]]''.</ref> <ref name=F>'''dioico, ca''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref> <ref name=PFQ>'''diclino, na''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref>

Este fenómeno coñécese como '''dioecia'''.<ref name=FQ>'''dioecica''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref> <ref>{{cita publicación|url = http://www.jstor.org/discover/10.2307/2096901?uid=3739448&uid=2&uid=3737720&uid=4&sid=21101890394067|título = Evolution of Dioecy in Flowering Plants|idioma = inglés|autor = K. S. Bawa|publicación = Annual Review of Ecology and Systematics|volume = 11|ano = 1980|páxinas = 15-39}}</ref>


Este fenómeno coñécese como '''dioecia''',<ref name=FQ>'''dioecica''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref> <ref>{{cita publicación|url = http://www.jstor.org/discover/10.2307/2096901?uid=3739448&uid=2&uid=3737720&uid=4&sid=21101890394067|título = Evolution of Dioecy in Flowering Plants|idioma = inglés|autor = K. S. Bawa|publicación = Annual Review of Ecology and Systematics|volume = 11|ano = 1980|páxinas = 15-39}}</ref> ou '''diclinia'''.<ref name=F1>'''diclinia''' no ''Diccionario de botánica. Tomo I'', de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.</ref>


== Etimoloxía ==
== Etimoloxía ==
[[Ficheiro:Physalia.jpg|miniatura|180px|''[[Physalia physalis]]'' é un animal colonial dioico.<ref>[http://animaldiversity.org/accounts/Physalia_physalis/ ''Physalia physalis''] na [[ADW]].</ref>]]
[[Ficheiro:Physalia.jpg|miniatura|180px|''[[Physalia physalis]]'' é un animal colonial dioico.<ref>[http://animaldiversity.org/accounts/Physalia_physalis/ ''Physalia physalis''] na [[ADW]].</ref>]]


O termo ''dioico'' deriva de ''dioecia''. A palabra ''dioecia'' está formada polos elementos ''di-'' e ''-oecia'', tirados do [[grego antigo]] δι- ''di-'', de δίς ''dís'', "dúas veces", e da palabra οἰκία ''oikía'', "casa". Literalmente: "de dúas casas".<ref name=FQ/>
O termo ''dioico'' deriva de ''dioecia''.


A palabra ''dioecia'' está formada polos elementos ''di-'' e ''-oecia'', tirados do [[grego antigo]] δι- ''di-'', de δίς ''dís'', "dúas veces", e da palabra οἰκία ''oikía'', "casa". Literalmente: "de dúas casas".<ref name=FQ/>
En canto a ''diclino'' , é un termo formado polos elementos ''di-'' e ''-clino'', este último derivado do grego antigo κλίνη ''klínē'', "tálamo", "leito conxugal".<ref name=F1/> Literalmente: "de dous leitos". ''Diclinia'' deriva de ''diclino''.<ref name=F1/>


== Nos vexetais ==
== Nos vexetais ==

Revisión como estaba o 15 de xaneiro de 2018 ás 18:51

Ginkgo biloba, un exemplo de vexetal dioico.

Un organismo dioico, ou diclino, é aquel en que as gónadas e, con elas, os gametos masculinos e femininos, son portados por individuos distintos da mesma especie.[1] [2] [3]

Este fenómeno coñécese como dioecia,[4] [5] ou diclinia.[6]

Etimoloxía

Physalia physalis é un animal colonial dioico.[7]

O termo dioico deriva de dioecia. A palabra dioecia está formada polos elementos di- e -oecia, tirados do grego antigo δι- di-, de δίς dís, "dúas veces", e da palabra οἰκία oikía, "casa". Literalmente: "de dúas casas".[4]

En canto a diclino , é un termo formado polos elementos di- e -clino, este último derivado do grego antigo κλίνη klínē, "tálamo", "leito conxugal".[6] Literalmente: "de dous leitos". Diclinia deriva de diclino.[6]

Nos vexetais

Nas plantas, esta característica aparece en especies primitivas como o gingko (Ginkgo biloba) e a cica (Cycas revoluta), mais tamén nalgunhas máis evolucionadas como o pistacho ou alfóncigo (Pistacia vera).

Nos animais

En animais, dáse o fenómeno inverso, xa que os grupos de maior complexidade como os artrópodos entre os protóstomos e vertebrados entre os deuteróstomos son practicamente na súa totalidade dioicos.

Notas

  1. dioico, dioica no dicionario da RAG.
  2. dioico, ca no Diccionario de botánica. Tomo I, de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.
  3. diclino, na no Diccionario de botánica. Tomo I, de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.
  4. 4,0 4,1 dioecica no Diccionario de botánica. Tomo I, de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.
  5. K. S. Bawa (1980). "Evolution of Dioecy in Flowering Plants". Annual Review of Ecology and Systematics (en inglés) 11: 15–39. 
  6. 6,0 6,1 6,2 diclinia no Diccionario de botánica. Tomo I, de Pío Font Quer, Barcelona, 1993, Editorial Labor, S. A. ISBN 84-3350-076-7.
  7. Physalia physalis na ADW.

Véxase tamén

Outros artigos