Vilancico: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
m Arranxos varios
Sen resumo de edición
Etiquetas: edición desde un dispositivo móbil Edición feita a través do sitio móbil
Liña 1: Liña 1:
[[Ficheiro:Johansen Viggo - Radosne Boże Narodzenie.jpg|miniatura|dereita|300px|''Feliz Nadal'', obra de Johansen Viggo]]
[[Ficheiro:Johansen Viggo - Radosne Boże Narodzenie.jpg|miniatura|dereita|300px|''Feliz Nadal'', obra de Johansen Viggo]]
O '''vilancico''' é un subxénero da [[lírica]] consistente nunha cancionciña de corte popular, de [[métrica]] moi variada e de temas moi diversos (entre eles os de nadal); mesmo pode presentar unha estrutura de glosa, encabezada por unha cancionciña, que vai seguida dunha serie variable de [[estrofa]]s iguais entre si. É esta a estrutura habitual dos vilancicos de [[Nadal]] [[Galicia|galegos]], escritos e cantados en toda a [[Península Ibérica]] durante os [[Séculos Escuros]].
O '''vilancico''' (hiperenxebrismo por '''panxoliña''') é un subxénero da [[lírica]] consistente nunha cancionciña de corte popular, de [[métrica]] moi variada e de temas moi diversos (entre eles os de nadal); mesmo pode presentar unha estrutura de glosa, encabezada por unha cancionciña, que vai seguida dunha serie variable de [[estrofa]]s iguais entre si. É esta a estrutura habitual dos vilancicos de [[Nadal]] [[Galicia|galegos]], escritos e cantados en toda a [[Península Ibérica]] durante os [[Séculos Escuros]].


[[Carlos Villanueva Abelairas]], profesor da [[Universidade de Santiago]] e investigador de vilancicos galegos, estabelece un punto de partida fundamental ao diferenciar entre [[panxoliña]]s e vilancicos: "Estes (refírese aos vilancicos) son as pezas en lingua vulgar que se cantan nas igrexas, con textos populares ou poemas de autor, e que se usaban na liturxia das festas principais en xeral; mentres que a panxoliña, por contra, é a canción popular que cantaba o pobo, organizadamente ou individualmente na igrexa, ante o belén e na festa de Nadal". Aínda que as panxoliñas se cantaban no [[século XV]] e [[século XVI|XVI]], non hai ningún documento que explique as características das mesmas nesa altura, e o único que sabemos é como se organizaban os veciños para ir cantar ao neno [[Xesús de Nazaret|Xesús]] e ao portal dos Reis.
[[Carlos Villanueva Abelairas]], profesor da [[Universidade de Santiago]] e investigador de vilancicos galegos, estabelece un punto de partida fundamental ao diferenciar entre [[panxoliña]]s e vilancicos: "Estes (refírese aos vilancicos) son as pezas en lingua vulgar que se cantan nas igrexas, con textos populares ou poemas de autor, e que se usaban na liturxia das festas principais en xeral; mentres que a panxoliña, por contra, é a canción popular que cantaba o pobo, organizadamente ou individualmente na igrexa, ante o belén e na festa de Nadal". Aínda que as panxoliñas se cantaban no [[século XV]] e [[século XVI|XVI]], non hai ningún documento que explique as características das mesmas nesa altura, e o único que sabemos é como se organizaban os veciños para ir cantar ao neno [[Xesús de Nazaret|Xesús]] e ao portal dos Reis.

Revisión como estaba o 23 de decembro de 2017 ás 20:06

Feliz Nadal, obra de Johansen Viggo

O vilancico (hiperenxebrismo por panxoliña) é un subxénero da lírica consistente nunha cancionciña de corte popular, de métrica moi variada e de temas moi diversos (entre eles os de nadal); mesmo pode presentar unha estrutura de glosa, encabezada por unha cancionciña, que vai seguida dunha serie variable de estrofas iguais entre si. É esta a estrutura habitual dos vilancicos de Nadal galegos, escritos e cantados en toda a Península Ibérica durante os Séculos Escuros.

Carlos Villanueva Abelairas, profesor da Universidade de Santiago e investigador de vilancicos galegos, estabelece un punto de partida fundamental ao diferenciar entre panxoliñas e vilancicos: "Estes (refírese aos vilancicos) son as pezas en lingua vulgar que se cantan nas igrexas, con textos populares ou poemas de autor, e que se usaban na liturxia das festas principais en xeral; mentres que a panxoliña, por contra, é a canción popular que cantaba o pobo, organizadamente ou individualmente na igrexa, ante o belén e na festa de Nadal". Aínda que as panxoliñas se cantaban no século XV e XVI, non hai ningún documento que explique as características das mesmas nesa altura, e o único que sabemos é como se organizaban os veciños para ir cantar ao neno Xesús e ao portal dos Reis.

Hai moita documentación sobre vilancicos a través das partituras que quedan nas principais catedrais galegas, entre as que destacan as de Mondoñedo e a de Santiago polo número de textos conservados.

Por outra banda, formalmente o vilancico converteuse nunha especie de cantata, cun esquema típico: unha introdución (para solista), un refrán (para seis, oito, dez ou doce voces) e unhas coplas (para un pequeno conxunto vocal ou voz solista) que alternaban co refrán.

Un exemplo de vilancico galego:

Vinde, vinde, vinde, vinde,
vinde, vinde, nosas queridiñas,
vinde, vinde, vinde, vinde,
veréde-lo neno das mil marabillas.
¡Ai, que bunito, que lindo é!
¡Que pés, que pernas, que dentes, que maus!
¡Ai, que olliños! Son dúas estrelas;
non se viu tal no noso lugar.
Espertou rindo. Dixo: queridiñas,
calade, calade, calade, calá;
qu'eu ben vos sei o qu'agora fixestes,
satisfaréivo-la curiosidá. (...)

Véxase tamén

Bibliografía

  • Alén, Pilar. Historia da música galega. Cantos, cantigas e cánticos. Ed.. A Nosa Terra, 1997.
  • Villanueva, Carlos. Los Villancicos gallegos. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, 1994

Ligazóns externas