Alfred Russel Wallace: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
m Arranxos varios, replaced: {{cite web → {{Cita web |
||
Liña 3: | Liña 3: | ||
|data_de_falecemento = [[7 de novembro]] de [[1913]] (90 anos) |
|data_de_falecemento = [[7 de novembro]] de [[1913]] (90 anos) |
||
}} |
}} |
||
'''Alfred Russel Wallace''', nado en Usk ([[Monmouthshire]]) o [[8 de xaneiro]] de [[1823]] e finado en [[Broadstone]] ([[Dorset]]) o [[7 de novembro]] de [[1913]], foi un [[naturalismo|naturalista]] explorador e [[biólogo]], [[xeografía|xeógrafo]] e [[antropoloxía|antropólogo]] [[Gales|galés]] e [[Inglaterra|inglés]]. Wallace é coñecido sobre todo por desenvolver el só o concepto de [[evolución]] por [[selección natural]], central na teoría biolóxica da [[evolución biolóxica|evolución]], e publicalo en conxunto con [[Charles Darwin]] en 1858.<ref name="ontendency">{{ |
'''Alfred Russel Wallace''', nado en Usk ([[Monmouthshire]]) o [[8 de xaneiro]] de [[1823]] e finado en [[Broadstone]] ([[Dorset]]) o [[7 de novembro]] de [[1913]], foi un [[naturalismo|naturalista]] explorador e [[biólogo]], [[xeografía|xeógrafo]] e [[antropoloxía|antropólogo]] [[Gales|galés]] e [[Inglaterra|inglés]]. Wallace é coñecido sobre todo por desenvolver el só o concepto de [[evolución]] por [[selección natural]], central na teoría biolóxica da [[evolución biolóxica|evolución]], e publicalo en conxunto con [[Charles Darwin]] en 1858.<ref name="ontendency">{{Cita web|last=Wallace |first=Alfred |title=On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely From the Original Type |url=http://www.wku.edu/~smithch/wallace/S043.htm |publisher=The Alfred Russel Wallace Page, [[Western Kentucky University]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070429183411/http://www.wku.edu/~smithch/wallace/S043.htm |archivedate=29 de abril de 2007}}</ref> Foi pioneiro na [[bioxeografía]] [[evolución|evolutiva]].<ref>{{Cita web|url=http://wallacefund.info/|título= |
||
The Alfred Russel Wallace Website}}</ref> |
The Alfred Russel Wallace Website}}</ref> |
||
== Traxectoria == |
== Traxectoria == |
||
En 1855 Wallace publicou un artigo titulado «Sobre da lei que regulou a introdución de novas especies»<ref>En [[lingua inglesa|inglés]], [http://www.victorianweb.org/science/science_texts/wallace_law.html "On the law which has regulated the introduction of new species"].</ref>onde achega probas de que as especies orixínanse a partir doutras veciñas semellantes, cuestión que xa formulara anos atrás a partir das súas observacións dos monos suramericanos, pero que agora resolvía con multitude de probas na coñecida como lei de Sarawak por redactala nesa illa; un principio fundamental na nova ciencia da bioxeografía. A pesar disto, non se atreveu daquela a propoñer ningún mecanismo que explique como as especies cambian. Sobre iso escribe tres anos máis tarde nun novo ensaio de Ternate, «Sobre a tendencia das variedades a apartarse indefinidamente do tipo orixinal»<ref>En [[lingua inglesa|inglés]] "[http://www.pbs.org/wgbh/evolution/library/02/6/text_pop/l_026_01.html On the tendency of varieties to depart indefinitely from the original type]". |
En 1855 Wallace publicou un artigo titulado «Sobre da lei que regulou a introdución de novas especies»<ref>En [[lingua inglesa|inglés]], [http://www.victorianweb.org/science/science_texts/wallace_law.html "On the law which has regulated the introduction of new species"].</ref> onde achega probas de que as especies orixínanse a partir doutras veciñas semellantes, cuestión que xa formulara anos atrás a partir das súas observacións dos monos suramericanos, pero que agora resolvía con multitude de probas na coñecida como lei de Sarawak por redactala nesa illa; un principio fundamental na nova ciencia da bioxeografía. A pesar disto, non se atreveu daquela a propoñer ningún mecanismo que explique como as especies cambian. Sobre iso escribe tres anos máis tarde nun novo ensaio de Ternate, «Sobre a tendencia das variedades a apartarse indefinidamente do tipo orixinal»<ref>En [[lingua inglesa|inglés]] "[http://www.pbs.org/wgbh/evolution/library/02/6/text_pop/l_026_01.html On the tendency of varieties to depart indefinitely from the original type]".</ref>, no que destaca a "presión ambiental" como causa de que unicamente sobrevivan as "variedades superiores" baixo as "circunstancias favorables", mentres que as "feblemente organizadas" sofren a extinción<ref>{{Cita libro|título = On the tendency of species to form varieties; and on the perpetuation of varieties and species by natural means of selection.|apelidos = Darwin|nome = Charles R.|editorial = Journal of the Proceedings of the Linnean Society of London. Zoology 3 (20 August): 45-50.|ano = 1858|ISBN = |ref = |apelidos2 = Wallace|nome2 = Alfred R.|url = http://wallace-online.org/content/frameset?pageseq=1&itemID=S043&viewtype=text}}</ref>. A equivalencia co mecanismo explicativo da transmutación das especies nomeado "selección natural" por Darwin é evidente. Asemade, ambos autores empregan o termo "loita pola vida" e, aínda que con distinta profundidade, ambos comparan o mecanismo coa cría de animais domésticos. Wallace remitiu o artigo a [[Charles Darwin|Darwin]] para a súa revisión. Cando este o leu atopouse co que cualificou de mellor resumo imaxinable das ideas que el mesmo levaba xestando traballosamente desde facía máis de vinte anos. Tras consultar con [[Charles Lyell]] e o propio Wallace, Darwin realizou unha presentación pública ante a [[Sociedade Linneana de Londres]], acreditando a Wallace como codescubridor. |
||
Wallace naceu no seo dunha familia acomodada. Aínda que puido asistir a unha boa escola na infancia, de seguida tivo que traballar para axudar á súa familia. Inicialmente traballou coma supervisor topográfico, labor que lle permitía o contacto coa natureza. Iniciando así o seu interese pola botánica. Ademais completaba a súa formación por medio da lectura autodidacta. |
Wallace naceu no seo dunha familia acomodada. Aínda que puido asistir a unha boa escola na infancia, de seguida tivo que traballar para axudar á súa familia. Inicialmente traballou coma supervisor topográfico, labor que lle permitía o contacto coa natureza. Iniciando así o seu interese pola botánica. Ademais completaba a súa formación por medio da lectura autodidacta. |
Revisión como estaba o 6 de decembro de 2017 ás 20:37
Alfred Russel Wallace, nado en Usk (Monmouthshire) o 8 de xaneiro de 1823 e finado en Broadstone (Dorset) o 7 de novembro de 1913, foi un naturalista explorador e biólogo, xeógrafo e antropólogo galés e inglés. Wallace é coñecido sobre todo por desenvolver el só o concepto de evolución por selección natural, central na teoría biolóxica da evolución, e publicalo en conxunto con Charles Darwin en 1858.[1] Foi pioneiro na bioxeografía evolutiva.[2]
Traxectoria
En 1855 Wallace publicou un artigo titulado «Sobre da lei que regulou a introdución de novas especies»[3] onde achega probas de que as especies orixínanse a partir doutras veciñas semellantes, cuestión que xa formulara anos atrás a partir das súas observacións dos monos suramericanos, pero que agora resolvía con multitude de probas na coñecida como lei de Sarawak por redactala nesa illa; un principio fundamental na nova ciencia da bioxeografía. A pesar disto, non se atreveu daquela a propoñer ningún mecanismo que explique como as especies cambian. Sobre iso escribe tres anos máis tarde nun novo ensaio de Ternate, «Sobre a tendencia das variedades a apartarse indefinidamente do tipo orixinal»[4], no que destaca a "presión ambiental" como causa de que unicamente sobrevivan as "variedades superiores" baixo as "circunstancias favorables", mentres que as "feblemente organizadas" sofren a extinción[5]. A equivalencia co mecanismo explicativo da transmutación das especies nomeado "selección natural" por Darwin é evidente. Asemade, ambos autores empregan o termo "loita pola vida" e, aínda que con distinta profundidade, ambos comparan o mecanismo coa cría de animais domésticos. Wallace remitiu o artigo a Darwin para a súa revisión. Cando este o leu atopouse co que cualificou de mellor resumo imaxinable das ideas que el mesmo levaba xestando traballosamente desde facía máis de vinte anos. Tras consultar con Charles Lyell e o propio Wallace, Darwin realizou unha presentación pública ante a Sociedade Linneana de Londres, acreditando a Wallace como codescubridor.
Wallace naceu no seo dunha familia acomodada. Aínda que puido asistir a unha boa escola na infancia, de seguida tivo que traballar para axudar á súa familia. Inicialmente traballou coma supervisor topográfico, labor que lle permitía o contacto coa natureza. Iniciando así o seu interese pola botánica. Ademais completaba a súa formación por medio da lectura autodidacta.
Wallace foi un naturalista viaxeiro, como moitos na súa época. Na súa primeira viaxe acompañou ao seu coñecido Henry Bates á Amazonia. Henry Bates era un afeccionado á entomoloxía, e coñeceu a Wallace no 1844, cando se trasladara a Leicester para traballar coma profesor. Ambos viron a oportunidade de gañarse a vida mediante a venda de animais e plantas a institucións e coleccións privadas da época. Así no 1848 iniciaron o seu percorrido por Sudamerica, percorrendo o Río Amazonas e o Río Negro. Simultaneamente comezaba as súas observacións e traballos coma naturalista.
Entre 1854 e 1862, época do achado da selección natural, viaxou por Insulindia, o arquipélago Malaio, recollendo espécimes. Wallace recolleu as súas experiencias no libro O archipelago de Malaia[6][7], publicado en 1869. Unha achega sinalada e duradeira deste período é o estabelecemento da que logo se coñeceu como liña de Wallace, un límite bioxeográfico moi preciso que separa as rexións bioxeográficas Australiana e Oriental asiática, moi diferenciadas, e que pasa entre as illas da Sonda, Nova Guinea e as Célebes, por unha banda, e Xava, Borneo e Filipinas por outra. A Wallace considérase como un dos principais fundadores da bioxeografía.
Wallace desenvolveu co tempo unha tendencia mística que condicionou a súa interpretación do proceso evolutivo, sobre todo no referente á evolución humana, interesándose cada vez máis polo espiritismo. Así, a pesar dunha férrea defensa da selección natural, sen tantas concesións coma o propio Darwin, non compartía con este a idea da selección sexual por considerarse que xogara un importante papel na evolución humana e tampouco aceptaría que a selección natural afectase ao sistema nervioso central.
Notas
- ↑ Wallace, Alfred. "On the Tendency of Varieties to Depart Indefinitely From the Original Type". The Alfred Russel Wallace Page, Western Kentucky University. Arquivado dende o orixinal o 29 de abril de 2007.
- ↑ "The Alfred Russel Wallace Website".
- ↑ En inglés, "On the law which has regulated the introduction of new species".
- ↑ En inglés "On the tendency of varieties to depart indefinitely from the original type".
- ↑ Darwin, Charles R.; Wallace, Alfred R. (1858). On the tendency of species to form varieties; and on the perpetuation of varieties and species by natural means of selection. Journal of the Proceedings of the Linnean Society of London. Zoology 3 (20 August): 45-50.
- ↑ Wallace, Alfred Russel (1869). Harper and Brothers, Publishers, ed. The Malay Archipelago [O Arquipélago Malaio] (en inglés). New York. Consultado o 31 de maio de 2013.
- ↑ "Wallace Online". wallace-online.org. Consultado o 2015-11-24.
Véxase tamén
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Alfred Russel Wallace |