José Cornide Saavedra: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
m Humanismo (filosofía}
Sen resumo de edición
Liña 1: Liña 1:
{{Escritor
{{Escritor
|nome = José Cornide Saavedra
|imaxe = José Cornide Saavedra, Cuevas.jpg
|tamaño_imaxe =
|imaxe = José Cornide Saavedra, Cuevas.jpg
|descrición =
|descrición =
|data_de_nacemento = [[25 de abril]] de [[1734]]
|nome_completo =
|data_de_nacemento = [[25 de abril]] de [[1734]]
|lugar_de_nacemento = [[A Coruña]], {{GAL}}
|lugar_de_nacemento = [[A Coruña]]
|data_de_falecemento = [[22 de febreiro]] de [[1803]] (68 anos)
|data_de_falecemento = [[22 de febreiro]] de [[1803]] (68 anos)
|lugar_de_falecemento= [[Madrid]]
|lugar_de_falecemento = [[Madrid]]
|soterrado =
⚫
|lingua da escrita = [[Lingua castelá|Castelán]] e [[Lingua galega|galego]]
|xéneros =
|soterrada =
|estudos = Humanidades
|residencia =
|premios =
|nacionalidade =
|cónxuxe =
|cónxuxe =
|fillos =
|fillos =
|relixión =
|relixión =
|sinatura =
|lingua =
⚫
|lingua da escrita = [[Lingua castelá|Castelán]] e [[Lingua galega|galego]]
⚫
|tamaño_sinatura =
|período =
|debut =
|movemento =
|xéneros =
|obras =
|influencias =
|influíu =
|alma_máter =
|estudos = Humanidades
|ocupación =
|profesión =
|organización =
|cargos =
|premios =
|sinatura =
⚫
|tamaño_sinatura =
|web =
|notas =
}}
}}
'''José Andrés Cornide de Folgueira y Saavedra'''<ref>[http://farm2.static.flickr.com/1244/537804623_e51dcb4e95.jpg Portada] na que se aprecia o nome de Joseph Cornide na súa grafía de finais do século XVIII.</ref>, señor de Cebreiro, de Madiz e de Saa, nado na [[A Coruña|Coruña]] o [[25 de abril]] de [[1734]] e finado en [[Madrid]] o [[22 de febreiro]] de [[1803]], foi un [[Xeografía|xeógrafo]], [[Ciencias Naturais|naturalista]] e [[Humanismo (filosofía)|humanista]] [[Galicia|galego]], membro sobranceiro do movemento [[Ilustración|ilustrado]].
'''José Andrés Cornide de Folgueira y Saavedra'''<ref>[http://farm2.static.flickr.com/1244/537804623_e51dcb4e95.jpg Portada] na que se aprecia o nome de Joseph Cornide na súa grafía de finais do século XVIII.</ref>, señor de Cebreiro, de Madiz e de Saa, nado na [[A Coruña|Coruña]] o [[25 de abril]] de [[1734]] e finado en [[Madrid]] o [[22 de febreiro]] de [[1803]], foi un [[Xeografía|xeógrafo]], [[Ciencias Naturais|naturalista]] e [[Humanismo (filosofía)|humanista]] [[Galicia|galego]], membro sobranceiro do movemento [[Ilustración|ilustrado]].
Liña 23: Liña 42:
De orixe fidalga, estudou Humanidades na [[Universidade de Santiago de Compostela]]. Foi rexedor da cidade da Coruña, fundador da [[Real Sociedade Económica de Amigos do País de Santiago|Sociedad Económica de Santiago]], fundador da [[Academia de Agricultura del Reino de Galicia]] e primeiro secretario perpetuo da [[Real Academia de la Historia]] (1802-1803), entre outros. Ao longo da súa vida realizou completos estudos sobre historia, xeografía e economía, fundamentalmente de Galiza.
De orixe fidalga, estudou Humanidades na [[Universidade de Santiago de Compostela]]. Foi rexedor da cidade da Coruña, fundador da [[Real Sociedade Económica de Amigos do País de Santiago|Sociedad Económica de Santiago]], fundador da [[Academia de Agricultura del Reino de Galicia]] e primeiro secretario perpetuo da [[Real Academia de la Historia]] (1802-1803), entre outros. Ao longo da súa vida realizou completos estudos sobre historia, xeografía e economía, fundamentalmente de Galiza.


Elaborou gran cantidade de mapas, entre os que destacan os da [[diocese de Ourense]] e da de [[diocese de Mondoñedo|Mondoñedo]]. Realizou numerosas crónicas de viaxes, como ''Viaje desde Coruña a la Corte'', ademais de cultivar literatura, tanto en [[lingua española]] como en [[lingua galega]], aínda que os seus poemas en galego son actualmente descoñecidos.
Elaborou gran cantidade de mapas, entre os que destacan os da [[Diocese católica latina de Ourense|diocese de Ourense]] e da de [[Diocese católica latina de Mondoñedo-Ferrol|Mondoñedo]]. Realizou numerosas crónicas de viaxes, como ''Viaje desde Coruña a la Corte'', ademais de cultivar literatura, tanto en [[lingua española]] como en [[lingua galega]], aínda que os seus poemas en galego son actualmente descoñecidos.
{{Cadro de citas|José Cornide Saavedra é un dos primeiros en denunciar a '''colonización''' económica e cultural de Galicia:
{{Cadro de citas|José Cornide Saavedra é un dos primeiros en denunciar a '''colonización''' económica e cultural de Galicia:
:“No hay provincias en España que no tengan sus fábricas de algún género de paños; solo Galicia se ha contentado con las chapuceras fábricas de buriel tosquísimo (...). Los que ya hicieron callos en esta máxima diabólica (...) son los que más se han de oponer a todo cuanto de bueno y útil se propone en favor de Galicia, porque quieren que Galicia sea país de Indias”|largo=32%|aliñamento=dereita}}
:“No hay provincias en España que no tengan sus fábricas de algún género de paños; solo Galicia se ha contentado con las chapuceras fábricas de buriel tosquísimo (...). Los que ya hicieron callos en esta máxima diabólica (...) son los que más se han de oponer a todo cuanto de bueno y útil se propone en favor de Galicia, porque quieren que Galicia sea país de Indias”|largo=32%|aliñamento=dereita}}
Liña 29: Liña 48:
== Obras ==
== Obras ==
* ''Memoria sobre la pesca de la sardina en las costas de Galicia'' (1774).
* ''Memoria sobre la pesca de la sardina en las costas de Galicia'' (1774).
* ''Ensayo de una historia de los peces y otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo con un tratado de las diversas pescas y de las redes y aparejos con que se practican'' (1788).
* ''Ensayo de una historia de los peces y otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo con un tratado de las diversas pescas y de las redes y aparejos con que se practican'' (1788).<ref>[http://books.google.com/books?id=kPs-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Jos%C3%A9+Cornide%22&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=4&ei=_SulS9-ZKojUlQTyxrWtCA&hl=es&cd=1#v=onepage&q=&f=false ''Ensayo de una historia de los peces y de otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo''].</ref>
* ''Las Casitérides, o Islas del Estaño, restituidas a los mares de Galicia. Disertación crítica en que se procura probar que estas islas no son las Sorlingas, como pretende en su Britania Guillermo Cambden, y sí las de la costa occidental del reino de Galicia''.<ref>[http://www.cervantesvirtual.com/FichaObra.html?Ref=21935 Ficha en cervantesvirtual.es]</ref> (1790).
* ''Las Casitérides, o Islas del Estaño, restituidas a los mares de Galicia. Disertación crítica en que se procura probar que estas islas no son las Sorlingas, como pretende en su Britania Guillermo Cambden, y sí las de la costa occidental del reino de Galicia''.<ref>[http://www.cervantesvirtual.com/FichaObra.html?Ref=21935 Ficha en cervantesvirtual.es]</ref> (1790).<ref>[http://books.google.com/books?id=zR4UtoOi2ckC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Jos%C3%A9+Cornide%22&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=4&ei=_SulS9-ZKojUlQTyxrWtCA&hl=es&cd=2#v=onepage&q=&f=false ''Las Casiterides ó Islas del Estaño restituidas á los mares de Galicia: disertación crítica''].</ref>
* ''Investigaciones sobre la fundación y fábrica de la llamada Torre de Hércules situada a la entrada del puerto de La Coruña''.<ref>[http://www.cervantesvirtual.com/FichaObra.html?Ref=21911 Ficha en cervantesvirtual.es]</ref>
* ''Investigaciones sobre la fundación y fábrica de la llamada Torre de Hércules situada a la entrada del puerto de La Coruña''.<ref>[http://www.cervantesvirtual.com/FichaObra.html?Ref=21911 Ficha en cervantesvirtual.es]</ref>
* ''Estado de Portugal en el año 1800''.
* ''Estado de Portugal en el año 1800''.

== Galería de imaxes ==
{{Galería}}


== Notas ==
== Notas ==
Liña 39: Liña 61:
== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
{{Commonscat}}
{{Wikisource}}
{{Galifontes}}
{{Galicitas}}
{{Wikiquote|José Cornide Saavedra}}
=== Bibliografía ===
=== Bibliografía ===
* {{Cita enciclopedia |artigo=Cornide Saavedra Folgueira, Xosé Andrés |enciclopedia=[[Diccionario enciclopédico galego universal]] |ano=2003-2004 |volume=18 |páxina=81 |editorial=''[[La Voz de Galicia]]'' |isbn=84-7680-429-6 }}
* [http://books.google.com/books?id=kPs-AAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Jos%C3%A9+Cornide%22&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=4&ei=_SulS9-ZKojUlQTyxrWtCA&hl=es&cd=1#v=onepage&q=&f=false ''Ensayo de una historia de los peces y de otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo''].
* {{Cita libro |artigo=Cornide Saavedra Folgueira, Xosé Andrés |título=[[Dicionario biográfico de Galicia]] |ano=2010-2011 |volume=1 |páxinas=277-279 |editorial=[[Ir Indo|Ir Indo Edicións]] }}
* [http://books.google.com/books?id=zR4UtoOi2ckC&printsec=frontcover&dq=inauthor:%22Jos%C3%A9+Cornide%22&lr=&as_drrb_is=q&as_minm_is=0&as_miny_is=&as_maxm_is=0&as_maxy_is=&num=100&as_brr=4&ei=_SulS9-ZKojUlQTyxrWtCA&hl=es&cd=2#v=onepage&q=&f=false ''Las Casiterides ó Islas del Estaño restituidas á los mares de Galicia: disertación crítica''].
* {{Cita enciclopedia |artigo=Cornide Saavedra y Folgueira, José Andrés |enciclopedia=[[Diciopedia do século 21]] |volume=1 |páxina=593 |ano=2006 |editorial= [[Edicións do Cumio|Do Cumio]], [[Editorial Galaxia|Galaxia]] e [[Ediciós do Castro|do Castro]] |isbn=978-84-8288-942-9}}
* {{Cita enciclopedia |artigo=Cornide Saavedra Folgueira, Xosé Andrés |enciclopedia=[[Enciclopedia Galega Universal]] |ano=1999-2002 |volume=6 |páxinas=287-288 |editorial=[[Ir Indo]] |isbn=84-7680-288-9}}
* {{Cita libro |ligazónautor=Antonio Couceiro Freijomil |apelidos={{Versaleta|Couceiro Freijomil}} |nome={{Versaleta|Antonio}} |ano=1951-54 |título=[[Wikipedia:Entradas do Diccionario Bio-bibliográfico de Escritores|Diccionario Bio-bibliográfico de Escritores]] |volume=I |páxina=300 |editorial=[[Editorial de los Bibliófilos Gallegos|Bibliófilos Gallegos]] |lingua=Es }}
* {{Cita libro |título=Historia da Literatura Galega |nome={{Versaleta|F.}} |apelidos={{Versaleta|Fernández del Riego}} |ligazónautor=Francisco Fernández del Riego |edición=2ª |ano=1971 |ano-orixinal= 1951 |editorial=[[Editorial Galaxia]] |localización=[[Vigo]] |páxina=70 }}
* {{Cita libro |apelidos={{Versaleta|Fernández del Riego}} |nome={{Versaleta|F.}} |ligazónautor=Francisco Fernández del Riego |título=[[Wikipedia:Entradas do Diccionario de escritores en lingua galega|Diccionario de escritores en lingua galega]] |editorial= [[Ediciós do Castro|Do Castro]] |ano=1990 |páxina=94 |isbn=978-84-7492-465-7 |ref=harv }}
* {{Cita libro |url=http://libreriaabrente.es/wp-content/uploads/2014/04/2774-thickbox_default-historia-xeral-da-literatura-galega-2774-e1469740709320.jpg |título=Historia xeral da literatura galega |nome1={{Versaleta|Anxo}} |apelidos1={{Versaleta|Gómez}} |ligazónautor1=Anxo Gómez Sánchez |nome2={{Versaleta|Mercedes}} |apelidos2= {{Versaleta|Queixas}} |ligazónautor2=Mercedes Queixas |ano=2001 |editorial=[[Edicións A Nosa Terra|A Nosa Terra]] |páxinas=88-89 |ISBN= 84-95350-79-3 }}
* {{Cita enciclopedia |autor={{Versaleta|[[Alberto Vilanova|Vilanova, Alberto]]}} |artigo=Cornide Saavedra y Folgueira, José Andrés |enciclopedia=[[Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada|Gran Enciclopedia Galega]] |tipo=[[DVD]] |editorial=[[Grupo El Progreso|El Progreso]] |ano=2005 |isbn=84-87804-88-8 }}
* {{Cita libro |apelidos-editor={{Versaleta|Vilavedra}} |nome-editor=D. |ligazón-editor=Dolores Vilavedra |capítulo=Cornide Saavedra y Folgueira, José Andrés |ano=1995 |título=Diccionario da Literatura Galega |volume=I. Autores |páxina=145-146 |editorial=[[Editorial Galaxia|Galaxia]] |isbn=84-8288-019-5 }}
=== Outros artigos ===
* [[Cartografía]]
=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
* [http://bvg.udc.es/ficha_autor.jsp?id=XosCorni&alias=Xos%E9+Cornide&solapa=biografia Biblioteca Virtual Galega]
* [http://www.academiagallegabellasartes.org/gestor/archivos/CarmenManso_Cartografia_Galicia_Cornide-Separata_Abrente_2010-2011(2).pdf ''Cartografía histórica de José Cornide en la Real Academia de la Historia. El mapa general del Reino de Galicia y los de sus diócesis (1760-1772)''] (66 páxinas), artigo de [[Carmen Manso Porto]] publicado na revista ''Abrente'', da [[Real Academia Galega de Belas Artes]]
* [[Carmen Manso Porto|Manso, C.]]: [http://www.academiagallegabellasartes.org/gestor/archivos/CarmenManso_Cartografia_Galicia_Cornide-Separata_Abrente_2010-2011(2).pdf ''Cartografía histórica de José Cornide en la Real Academia de la Historia…''] . ''Abrente''. [[Real Academia Galega de Belas Artes|RAGBA]]. ISSN 0212-6117, n.º 42-43, 2010-2011, p. 237-302


{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}
Liña 52: Liña 85:
[[Categoría:Personalidades da xeografía]]
[[Categoría:Personalidades da xeografía]]
[[Categoría:Personalidades da bioloxía de Galicia]]
[[Categoría:Personalidades da bioloxía de Galicia]]
[[Categoría:Escritores en lingua galega]]
[[Categoría:Escritores de Galicia en lingua galega]]
[[Categoría:Escritores de Galicia]]
[[Categoría:Escritores de Galicia en lingua castelá]]
[[Categoría:Poetas de Galicia]]
[[Categoría:Poetas de Galicia]]
[[Categoría:Poetas en lingua galega]]
[[Categoría:Séculos Escuros]]
[[Categoría:Séculos Escuros]]
[[Categoría:Nados na Coruña]]
[[Categoría:Nados na Coruña]]

Revisión como estaba o 19 de outubro de 2017 ás 21:38

Infotaula de personaJosé Cornide Saavedra
Biografía
Nacemento(es) José Andrés Cornide de Folgueira y Saavedra Editar o valor em Wikidata
25 de abril de 1734
A Coruña
Morte22 de febreiro de 1803 (68 anos)
Madrid
Datos persoais
País de nacionalidadeEspaña Editar o valor em Wikidata
Formación profesionalHumanidades
EducaciónUniversidade de Santiago de Compostela Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónescritor , naturalista , xeógrafo , biólogo Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua castelá Editar o valor em Wikidata
Familia
PaiDiego Cornide Saavedra Editar o valor em Wikidata
Galiciana: 32893

José Andrés Cornide de Folgueira y Saavedra[1], señor de Cebreiro, de Madiz e de Saa, nado na Coruña o 25 de abril de 1734 e finado en Madrid o 22 de febreiro de 1803, foi un xeógrafo, naturalista e humanista galego, membro sobranceiro do movemento ilustrado.

Traxectoria

Casa natal, enfronte da Colexiata, A Coruña

De orixe fidalga, estudou Humanidades na Universidade de Santiago de Compostela. Foi rexedor da cidade da Coruña, fundador da Sociedad Económica de Santiago, fundador da Academia de Agricultura del Reino de Galicia e primeiro secretario perpetuo da Real Academia de la Historia (1802-1803), entre outros. Ao longo da súa vida realizou completos estudos sobre historia, xeografía e economía, fundamentalmente de Galiza.

Elaborou gran cantidade de mapas, entre os que destacan os da diocese de Ourense e da de Mondoñedo. Realizou numerosas crónicas de viaxes, como Viaje desde Coruña a la Corte, ademais de cultivar literatura, tanto en lingua española como en lingua galega, aínda que os seus poemas en galego son actualmente descoñecidos.

José Cornide Saavedra é un dos primeiros en denunciar a colonización económica e cultural de Galicia:
“No hay provincias en España que no tengan sus fábricas de algún género de paños; solo Galicia se ha contentado con las chapuceras fábricas de buriel tosquísimo (...). Los que ya hicieron callos en esta máxima diabólica (...) son los que más se han de oponer a todo cuanto de bueno y útil se propone en favor de Galicia, porque quieren que Galicia sea país de Indias”

Obras

  • Memoria sobre la pesca de la sardina en las costas de Galicia (1774).
  • Ensayo de una historia de los peces y otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo con un tratado de las diversas pescas y de las redes y aparejos con que se practican (1788).[2]
  • Las Casitérides, o Islas del Estaño, restituidas a los mares de Galicia. Disertación crítica en que se procura probar que estas islas no son las Sorlingas, como pretende en su Britania Guillermo Cambden, y sí las de la costa occidental del reino de Galicia.[3] (1790).[4]
  • Investigaciones sobre la fundación y fábrica de la llamada Torre de Hércules situada a la entrada del puerto de La Coruña.[5]
  • Estado de Portugal en el año 1800.

Galería de imaxes

Notas

  1. ↑ Portada na que se aprecia o nome de Joseph Cornide na súa grafía de finais do século XVIII.
  2. ↑ Ensayo de una historia de los peces y de otras producciones marinas de la costa de Galicia arreglado al sistema del caballero Carlos Linneo.
  3. ↑ Ficha en cervantesvirtual.es
  4. ↑ Las Casiterides ó Islas del Estaño restituidas á los mares de Galicia: disertación crítica.
  5. ↑ Ficha en cervantesvirtual.es

Véxase tamén

Bibliografía

Outros artigos

Ligazóns externas

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=José_Cornide_Saavedra&oldid=4526560»