Pobo caribe: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
Sen resumo de edición |
||
Liña 5: | Liña 5: | ||
|pé = Familia caribe (por [[John Gabriel Stedman]], 1818) |
|pé = Familia caribe (por [[John Gabriel Stedman]], 1818) |
||
|poboación = c. 3 000 |
|poboación = c. 3 000 |
||
|país1 = {{ |
|país1 = {{DMA}} |
||
|poboación1 = 3 000 |
|poboación1 = 3 000 |
||
|lingua = [[Lingua inglesa]] e [[crioulo de Dominica]] (antigamente [[lingua kalhíphona]]) |
|lingua = [[Lingua inglesa]] e [[crioulo de Dominica]] (antigamente [[lingua kalhíphona]]) |
Revisión como estaba o 16 de xullo de 2017 ás 20:21
Pobo caribe | |
---|---|
Familia caribe (por John Gabriel Stedman, 1818) | |
Poboación | |
Poboación total: c 3 000 | |
Rexións principais: | |
Dominica | 3 000 |
Aspectos culturais | |
Lingua | Lingua inglesa e crioulo de Dominica (antigamente lingua kalhíphona) |
Relixión | relixión tradicional |
Grupos relacionados | pobo garífuna e pobo taíno |
Os caribes,[1] tamén chamados kalinagos, son unha tribo amerindia, un dos primeiros grupos que habitaron as Antillas Menores e serviron de inspiración ao nome da rexión homónima de América.
A familia lingüística caribe figurou entre as máis importantes de América do Sur, non só polo elevado número de tribos que a compuñan, senón polo seu marcado carácter expansionista. Os seus centros de dispersión abarcaron as costas do norte de Colombia, Venezuela e as Güianas, estendéndose cara ao norte das Antillas Menores e outros puntos das Antillas Maiores.
Costumes
Os caribes agrupábanse en clans patrilineais que, aos poucos, nas Antillas, cederon terreo aos matrilineais. Predominaba a exogamia e era frecuente a poligamia, sendo a posición da muller inferior á do home.
Cultivaban millo, iuca, feixóns e froitas tropicais, especialmente nas Güianas e as Antillas. A pesca constituía tamén parte da súa actividade.
As primeiras crónicas descríbenos como un pobo agresivo e practicante do canibalismo.
Expansión
A rápida expansión precolombina do pobo caribe debeuse á súa habilidade e aos seus coñecementos: eran expertos navegantes e construtores de canoas lixeiras de gran capacidade. Os territorios ocupados estendéronse do norte do Amazonas (carijona e panares), ata a aba dos Andes, onde destacaron as tribos de yukpas, macoas, chaparros e caratos,
A ampla expansión caribe propiciou o contacto, polo xeral pouco amigable, con tribos arauacas e tupís.
A chegada dos europeos
Os caribes foron desprazados polos españois e finalmente foron case exterminados durante o período colonial. Con todo, foron capaces de conservar algunhas illas, como San Vicente, Dominica, Santa Lucía e Trinidad. Os caribes negros (garifuna) de San Vicente que se mesturaron con escravos negros dun naufraxio foron deportados en 1795 á Illa Roatan, en Honduras, onde os seus descendentes, os garífuna, aínda viven hoxe. Os británicos viron menos hostís os caribes de San Vincente e permitíronlles permanecer nesta illa. A resistencia caribe atrasou o establecemento de europeos en Dominica, e as comunidades Caribe que permaneceron en San Vicente e Dominica conservaron un grao de autonomía no século XIX. O número de Caribes en Dominica hoxe é aproximadamente de 3.000, aínda que xa non queda ningún indíxena que coñeza a súa lingua (a lingua foi dada por morta no ano de 1920).
Varias palabras de orixe caribe engrosaron as linguas que se falan nas Antillas: español, inglés ou francés (en menor grao); por exemplo: furacán, hamaca e iguana, entre outras.
Notas
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para caribe.