Pobo caribe: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
m Arranxos varios |
||
| Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Outroshomónimos|Caribe}} |
{{Outroshomónimos|Caribe}} |
||
[[Ficheiro:Dibujo_de_mujer_caribe.jpg|dereita|miniatura|Debuxo de muller caribe realizado por Charles E. Taylor (1888).]] |
[[Ficheiro:Dibujo_de_mujer_caribe.jpg|dereita|miniatura|Debuxo de muller caribe realizado por Charles E. Taylor (1888).]] |
||
Os '''caribes''',<ref>{{DRAG|caribe}}</ref> tamén chamados '''kalinagos''', é unha tribo [[amerindio|amerindia]], un dos primeiros grupos que habitaron as [[Antillas Menores]] e serviron de inspiración ao nome da rexión homónima de [[América]]. |
Os '''caribes''',<ref>{{DRAG|caribe}}</ref> tamén chamados '''kalinagos''', é unha tribo [[amerindio|amerindia]], un dos primeiros grupos que habitaron as [[Antillas Menores]] e serviron de inspiración ao nome da rexión homónima de [[América]]. |
||
A [[Linguas caribe|familia lingüística ''caribe'']] figurou entre as máis importantes de [[América do Sur]], non só polo elevado número de tribos que a compuñan, senón polo seu marcado carácter expansionista. Os seus centros de dispersión abarcaron as costas do norte de [[Colombia]], [[Venezuela]], e as [[Güiana]]s, estendéndose cara ao norte das [[Antillas Menores]] e outros puntos das [[Antillas Maiores]]. |
A [[Linguas caribe|familia lingüística ''caribe'']] figurou entre as máis importantes de [[América do Sur]], non só polo elevado número de tribos que a compuñan, senón polo seu marcado carácter expansionista. Os seus centros de dispersión abarcaron as costas do norte de [[Colombia]], [[Venezuela]], e as [[Güiana]]s, estendéndose cara ao norte das [[Antillas Menores]] e outros puntos das [[Antillas Maiores]]. |
||
== Costumes == |
== Costumes == |
||
Os Caribes agrupábanse en clans [[patrilineales]] que, aos poucos, nas [[Antillas]], cederon terreo aos [[matrilineales]]. Predominaba a [[exogamia]] e era frecuente a [[poligamia]], sendo a posición da muller inferior á do home. |
Os Caribes agrupábanse en clans [[patrilineales]] que, aos poucos, nas [[Antillas]], cederon terreo aos [[matrilineales]]. Predominaba a [[exogamia]] e era frecuente a [[poligamia]], sendo a posición da muller inferior á do home. |
||
Cultivaban [[millo]], [[iuca]], [[frixoles]] e froitas tropicais, especialmente nas Güianas e as Antillas. A pesca constituía tamén parte da súa actividade. |
Cultivaban [[millo]], [[iuca]], [[frixoles]] e froitas tropicais, especialmente nas Güianas e as Antillas. A pesca constituía tamén parte da súa actividade. |
||
As primeiras crónicas descríbenos como un pobo agresivo e practicante do [[canibalismo]]. |
As primeiras crónicas descríbenos como un pobo agresivo e practicante do [[canibalismo]]. |
||
== Expansión == |
== Expansión == |
||
A rápida expansión precolombina do pobo caribe foi debida á súa habilidade e coñecementos: eran expertos navegantes e construtores de canoas lixeiras de gran capacidade. Os territorios ocupados estendéronse do norte do [[Río Amazonas|Amazonas]] ([[carijona]]s, [[panare]]s), ata a saia dos [[Andes]], onde destacaron as tribos de [[yukpa]]s, [[macoas]], [[chaparros]], [[caratos]], |
A rápida expansión precolombina do pobo caribe foi debida á súa habilidade e coñecementos: eran expertos navegantes e construtores de canoas lixeiras de gran capacidade. Os territorios ocupados estendéronse do norte do [[Río Amazonas|Amazonas]] ([[carijona]]s, [[panare]]s), ata a saia dos [[Andes]], onde destacaron as tribos de [[yukpa]]s, [[macoas]], [[chaparros]], [[caratos]], |
||
A ampla expansión caribe propiciou o contacto, polo xeral pouco amigable, con tribos [[pobos arauacos|arauacas]] e [[tupíes]]. A súa violencia levounos a arraban unha guerra coa etnia dos taínos a quen ían vencendo. |
A ampla expansión caribe propiciou o contacto, polo xeral pouco amigable, con tribos [[pobos arauacos|arauacas]] e [[tupíes]]. A súa violencia levounos a arraban unha guerra coa etnia dos taínos a quen ían vencendo. |
||
== A chegada dos europeos == |
== A chegada dos europeos == |
||
Os caribes foron desprazados polos españois, e finalmente foron case exterminados durante o período colonial. Con todo foron capaces de conservar algunhas illas, como [[Illa de San Vicente|San Vicente]], [[Dominica]], [[Santa Lucía, Caribe|Santa Lucía]] e [[Illa Trinidad|Trinidad]]. Os caribes negros (Garifuna) de San Vicente que se mesturaron con escravos negros dun naufraxio foron deportados en 1795 á [[Illa Roatan]], en Honduras, onde os seus descendentes, os [[Garifuna (etnia)|Garífuna]], aínda viven hoxe. Os Británicos viron menos hostís aos caribes de San Vincente, e permitíronlles permanecer nesta illa. A resistencia caribe atrasou o establecemento de europeos en Dominica, e as comunidades Caribe que permaneceron en San Vicente e Dominica, conservaron un grao de autonomía no [[século XIX]]. O número de Caribes en Dominica hoxe é aproximadamente 3,000, aínda que xa non queda ningún indíxena que coñeza a súa lingua (a lingua foi dada por morta no ano de [[1920]]). |
Os caribes foron desprazados polos españois, e finalmente foron case exterminados durante o período colonial. Con todo foron capaces de conservar algunhas illas, como [[Illa de San Vicente|San Vicente]], [[Dominica]], [[Santa Lucía, Caribe|Santa Lucía]] e [[Illa Trinidad|Trinidad]]. Os caribes negros (Garifuna) de San Vicente que se mesturaron con escravos negros dun naufraxio foron deportados en 1795 á [[Illa Roatan]], en Honduras, onde os seus descendentes, os [[Garifuna (etnia)|Garífuna]], aínda viven hoxe. Os Británicos viron menos hostís aos caribes de San Vincente, e permitíronlles permanecer nesta illa. A resistencia caribe atrasou o establecemento de europeos en Dominica, e as comunidades Caribe que permaneceron en San Vicente e Dominica, conservaron un grao de autonomía no [[século XIX]]. O número de Caribes en Dominica hoxe é aproximadamente 3,000, aínda que xa non queda ningún indíxena que coñeza a súa lingua (a lingua foi dada por morta no ano de [[1920]]). |
||
Varias palabras de orixe caribe engrosaron as linguas que se falan nas Antillas: español, inglés ou francés (en menor grao), por exemplo: ''furacán'', ''hamaca'' e ''iguana'', entre outras. |
Varias palabras de orixe caribe engrosaron as linguas que se falan nas Antillas: español, inglés ou francés (en menor grao), por exemplo: ''furacán'', ''hamaca'' e ''iguana'', entre outras. |
||
Revisión como estaba o 5 de abril de 2017 ás 07:11
Os caribes,[1] tamén chamados kalinagos, é unha tribo amerindia, un dos primeiros grupos que habitaron as Antillas Menores e serviron de inspiración ao nome da rexión homónima de América.
A familia lingüística caribe figurou entre as máis importantes de América do Sur, non só polo elevado número de tribos que a compuñan, senón polo seu marcado carácter expansionista. Os seus centros de dispersión abarcaron as costas do norte de Colombia, Venezuela, e as Güianas, estendéndose cara ao norte das Antillas Menores e outros puntos das Antillas Maiores.
Costumes
Os Caribes agrupábanse en clans patrilineales que, aos poucos, nas Antillas, cederon terreo aos matrilineales. Predominaba a exogamia e era frecuente a poligamia, sendo a posición da muller inferior á do home.
Cultivaban millo, iuca, frixoles e froitas tropicais, especialmente nas Güianas e as Antillas. A pesca constituía tamén parte da súa actividade.
As primeiras crónicas descríbenos como un pobo agresivo e practicante do canibalismo.
Expansión
A rápida expansión precolombina do pobo caribe foi debida á súa habilidade e coñecementos: eran expertos navegantes e construtores de canoas lixeiras de gran capacidade. Os territorios ocupados estendéronse do norte do Amazonas (carijonas, panares), ata a saia dos Andes, onde destacaron as tribos de yukpas, macoas, chaparros, caratos,
A ampla expansión caribe propiciou o contacto, polo xeral pouco amigable, con tribos arauacas e tupíes. A súa violencia levounos a arraban unha guerra coa etnia dos taínos a quen ían vencendo.
A chegada dos europeos
Os caribes foron desprazados polos españois, e finalmente foron case exterminados durante o período colonial. Con todo foron capaces de conservar algunhas illas, como San Vicente, Dominica, Santa Lucía e Trinidad. Os caribes negros (Garifuna) de San Vicente que se mesturaron con escravos negros dun naufraxio foron deportados en 1795 á Illa Roatan, en Honduras, onde os seus descendentes, os Garífuna, aínda viven hoxe. Os Británicos viron menos hostís aos caribes de San Vincente, e permitíronlles permanecer nesta illa. A resistencia caribe atrasou o establecemento de europeos en Dominica, e as comunidades Caribe que permaneceron en San Vicente e Dominica, conservaron un grao de autonomía no século XIX. O número de Caribes en Dominica hoxe é aproximadamente 3,000, aínda que xa non queda ningún indíxena que coñeza a súa lingua (a lingua foi dada por morta no ano de 1920).
Varias palabras de orixe caribe engrosaron as linguas que se falan nas Antillas: español, inglés ou francés (en menor grao), por exemplo: furacán, hamaca e iguana, entre outras.
Notas
- ↑ Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para caribe.
