Ética do dereito

A relación da ética do dereito pode considerarse desde diversos puntos de vista e terá que situarse particularmente en dous planos distintos sobre os que se articula a reflexión moral.

Primeramente, no plano da reflexión ético-normativa o problema das relacións entre a ética e o dereito interesa de forma non exclusiva, pero sí prevalente, a parte penal da lexislación civil ou eclesiástica, e non a que regula a vida diaria da sociedade. Hai que engadir, sen embargo, que o código penal da sociedade civil non se interesa pola actitude moralmente boa, pola que se interesa polo contrario o derecho canónico, ao que lle importa a formación interior de cada crente e a sua orientación para a santidade.

Ademáis, o código civil ou eclesiástico, non sanciona nunca a nivel de comportamento todo o que é moralmente recto ou equivocado e non prevé penas para todas as accións moralmente equivocadas. Dende este punto de vista, o dereito interesase de forma case exclusiva por todos aqueles ámbitos operativos dentro dos cales hai que defender ou garantizar os intereses ou os dereitos de terceiros. Un caso exemplar: a pena que prevén os diversos códigos para todos os intentos de homicidio, pero non para os intentos de suicidio.

Máis aínda, dase as veces o caso de que o código civil na súa parte penal non só castiga, senon que lexitima incluso o moralmente errado, como ocorre no caso da lexislación sobre o aborto e sobre o divorcio. Esto pode ocorrer ben nun contexto democrático, donde a maioría determina de forma decisiva a orientación lexislativa, ben nun contexto non democrático no que todo ou case todo depende da voluntade de un ou de uns poucos.

Esta última aclaración invitanos a considerar a relación existente entre a ética e o dereito, tamen no plano da fundamentación das normas morais ou xurídicas.

Dentro de esta perspectiva meta-ética plantease ademáis o problema do momento cognoscitivo ou de decisión que está na base dos xuízos morais últimos, dos que dependen tamén os xuízos do dereito: mentres que uns autores (os «cognitivistas») afirman que estos xuízos son preexistentes ao home e que hai que adecuarse a eles tamén dende o punto de vista lexislativo, outros (os «decisionistas») afirman que a perspectiva ético-xurídica depende só daquelo no que converge a maioría ou de aquelo que se consigue sancionar por un contrato.

 

"Derecho y Ética". Derecho y Ética. 

Índice

  null agochar 

• 1Notas
• 2Véxase tamén
  • 2.1Bibliografía
  • 2.2Ligazóns externas