Libra (masa): Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Explorar o historial de forma interactiva
← Edición máis vellaEdición máis nova →
Contido eliminado Contido engadido
VisualTexto wiki
RubenWGA (conversa | contribucións)
31.116 edicións
RubenWGA (conversa | contribucións)
31.116 edicións
Liña 53: Liña 53:


== Notas ==
== Notas ==
{{Listaref}}
{{Listaref|30em}}


== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==

Revisión como estaba o 23 de febreiro de 2017 ás 18:21

A libra (lb) é unha unidade de masa usada desde a antiga Roma.[1] A palabra (derivada do latín[2]) significa "escala ou balanza", e aínda é o nome da principal unidade de masa usada agora nos Estados Unidos e nalgúns países de fala hispana.[3]

Existen moitas unidades chamadas libra, especialmente na antigüidade, aínda que a libra que se utiliza agora é a libra avoirdupois, polo que se se menciona a palabra "libra" referíndose á masa, enténdese que se está a falar da libra avoirdupois.[4]

Unha libra equivale a 0,45362 quilogramos e á súa vez un quilogramo é igual a 2,20462262 libras.[5]

Historia

Moito despois da caída do Imperio Romano Occidental, as diversas rexións do antigo imperio foron tomando a súa propia maneira de estimar o valor dunha libra, e xurdiron numerosas unidades de masa tamén chamadas libra.[6] A libra latina equivalía a 273 gramos.[7] Aínda que como unidade monetaria de conta usábase a libra grega, de 327,4 gramos.[8]

Durante moito tempo houbo confusións ao pesar unha mercadoría en diferentes unidades denominadas libra.[9] Para acabar co problema, Antoine Lavoisier propuxo substituír as libras e outras antigas unidades en toda Europa, polo gramo, os seus múltiplos e submúltiplos.[10]

Co paso do tempo, todas as nacións europeas abandonaron o uso da libra para substituíla polo quilogramo, pero os Estados Unidos aínda a usan[11], así como algúns países latinoamericanos cuxas culturas foron en gran medida influídas pola norteamericana durante o século XX, como Porto Rico, O Salvador, Guatemala, Cuba, Ecuador e Panamá.[12]

Libras de uso

Os estadounidenses aínda usan dous tipos de libras, aínda que xa empezan a aceptar o quilogramo:[13]

  • Libra avoirdupois[14] (pound avoirdupois, en inglés): é a libra de uso común. Cotidianamente só se lle chama pound. Equivale a 453,59237 gramos e tamén a:
    • 7.000 grans
    • 256 dracmas avoirdupois
    • 16 onzas avoirdupois
    • 0,071428571428571 stones
    • 0,04 arrobas
  • Libra troy[15] (pound troy, en inglés): este tipo de libra úsase unicamente en xoiaría e ourivaría. Equivale a 373,2417216 gramos e tamén a:
    • 5.760 grans
    • 240 pennyweights
    • 96 dracmas troy
    • 12 onzas troy

En Colombia e Venezuela, utilízase a palabra libra para referirse a 500 gramos.[16]

Libras obsoletas

  • A libra farmacéutica anglosaxoa[17] (pound apothecary, en inglés), era usada nas farmacias e farmacoloxía. Unha libra destas equivale a 373,2417216 gramos, e tamén a:
  • A libra castelá[18] foi utilizada amplamente en España e nos seus territorios americanos. Esta libra equivalía a 16 onzas castelás (460,093 gramos).
  • A libra farmacéutica castelá[19] foi utilizada na farmacoloxía española, diferenciándose da libra anglosaxoa. Esta libra equivalía a 12 onzas medicinais (345,06975 gramos).
  • A libra catalá[20] (lliura) equivalía a 400 gramos. Esta libra tamén se dividía en 12 onzas.
  • Outras libras españolas tiñan valores diferentes, como 350 gramos a de Zaragoza[21], ou 492 gramos (ou 17 onzas) a de Guipúscoa.[22]
  • A libra napolitana[23], utilizada no reino de Nápoles, equivalía a 320,759 gramos.[24]

Forma de lectura das libras como unidade de medida de masa

O máis común é que unha libra se divida en 16 onzas.[25] A lectura realízase contando as libras totais e o menor á libra dividido en 16 unidades.[26] Exemplo: 1 libra con 12 onzas.[27]

A libra como patrón monetario

A primeira emisión de moeda en Roma, efectuada no século IV a. C., foi o As Libral, cuxo peso estaba baseado no da libra grega, e era de 327,4 gramos de prata.[28] O resto de moedas emitidas ao longo da súa historia, tales como os denarios e sestercios, estaban baseadas en divisores deste patrón monetario.[29]

No ano 800 Carlomagno adoptou a libra de 489,6 gramos divisible en 2 marcos.[30] Utilizouse como patrón para a medida das moedas, estabelecéndose que cada libra equivalía a 20 soldos ou a 240 diñeiros.[31]

Soamente existía o diñeiro como moeda real. Os soldos, marcos e libras eran unidades de conta.[32]

1 libra = 20 soldos = 240 diñeiros (cuxo nome provén de denario).[33]

Notas

  1. ↑ "unicode chart 2100-214F" (PDF). character 2114 of the Unicode 6.0 and 5.0 standards. Unicode Consortium. Consultado o 28 April 2011. 
  2. ↑ IEEE Std 260.1™-2004, IEEE Standard Letter Symbols for Units of Measurement (SI Units, Customary Inch-Pound Units, and Certain Other Units)
  3. ↑ http://www.eltiempo.com/archivo/documento/MAM-897344
  4. ↑ aaron koenigsberg. "Factor de conversión de libras a kilogramos". eHow en español. 
  5. ↑ "DE LIBRAS, ONZAS Y ALGO MAS…" (PDF). Centro filatélico y numismático San Francisco. 
  6. ↑ National Bureau of Standards, Appendix 8; National Physical Laboratory, P H Bigg et al. : Re-determination of the values of the imperial standard pound and of its parliamentary copies in terms of the international kilogramme during the years 1960 and 1961; Sizes.com: pound avoirdupois.
  7. ↑ United States. National Bureau of Standards (1959). Research Highlights of the National Bureau of Standards. U.S. Department of Commerce, National Bureau of Standards. p. 13. Consultado o 12 July 2012. 
  8. ↑ "EU gives up on 'metric Britain". BBC News. 11 September 2007. Consultado o 4 May 2015. 
  9. ↑ Christine Hopkins, Ann Pope, Sandy Pepperell (2013). "Understanding Primary Mathematics". p. 195. Routledge.
  10. ↑ Kelly, Jon (21 December 2011). "Will British people ever think in metric?". BBC. Consultado o 4 May 2015. 
  11. ↑ Zupko, Ronald Edward (1977). British weights & measures: a history from antiquity to the seventeenth century. University of Wisconsin Press. p. 7. Consultado o 27 November 2011. 
  12. ↑ "Appendix G – Weights and Measures". The World Factbook. Central Intelligence Agency. January 17, 2007. Consultado o 2007-02-04. 
  13. ↑ Chambers's encyclopaedia 14. Pergamon Press. 1967. p. 476. Consultado o 27 November 2011. 
  14. ↑ Frederick George Skinner (1967). Weights and measures: their ancient origins and their development in Great Britain up to A.D. 1855. H.M.S.O. p. 65. Consultado o 27 November 2011. 
  15. ↑ Grains and drams, ounces and pounds, stones and tons. Personal notes.
  16. ↑ United States. National Bureau of Standards (1962). weights and measures. Taylor & Francis. pp. 22–24. GGKEY:4KXNZ63BNUF. Consultado o 26 December 2011. 
  17. ↑ Skinner, F.G. (1952). "The English Yard and Pound Weight". Bulletin of the British Society for the History of Science 1 (7): 184–6. doi:10.1017/S0950563600000646. 
  18. ↑ Barbrow, L.E.; Judson, L.V. (1976). Weights and measures standards of the United States – A brief history. 
  19. ↑ United States National Bureau of Standards. "Appendix C of NIST Handbook 44, Specifications, Tolerances, and Other Technical Requirements for Weighing and Measuring Devices, General Tables of Units of Measurement" (PDF). p. C-14. 
  20. ↑ "Status Report of U.S. Government Gold Reserve", Bureau of the Fiscal Service
  21. ↑ Facsimile of First Volume of Ms. Archives of the Worshipful Company of Grocers of the City of London A.D. 1345-1463. 1886. 
  22. ↑ The English manual of banking. Consultado o 2016-09-17. 
  23. ↑ "Tower pound". Consultado o 2016-09-17. 
  24. ↑ Luigi Granata: Economia rustica per lo regno di Napoli.
  25. ↑ R. D. Connor and A. D. C. Simpson.Weights and Measures in Scotland. A European Perspective.National Museums of Scotland and Tuckwell Press, 2004, page 116, quoting from H. W. Chisholm, Seventh Annual Report of the Warden for the Standards..for 1872-73 (London, 1873), quoting from 1864 House of Commons Paper.[1]
  26. ↑ "Weights used for gold". Tax Free Gold. Consultado o 2011-01-14. 
  27. ↑ "A brief history of the pound". The Dozenal Society of Great Britain. Consultado o 2011-01-14. 
  28. ↑ Zupko, Ronald Edward (1985-12-01). Dictionary of Weights and Measures for the British Isles: The Middle Ages to the 20th Century. DIANE Publishing. ISBN 0-87169-168-X. 
  29. ↑ Hille, K.C. (1831). "Medicinal-Gewicht". Magazin für Pharmacie und die dahin einschlagenden Wissenschaften (Heidelberg): 268. 
  30. ↑ United States National Bureau of Standards (1959-06-25). "Notices "Refinement of values for the yard and the pound"" (PDF). Consultado o 2006-08-12. 
  31. ↑ United States National Bureau of Standards (1959-06-25). "Notices "Refinement of values for the yard and the pound"" (PDF). Consultado o 2006-08-12. 
  32. ↑ Cardarelli, F. (2004). Encyclopaedia of Scientific Units, Weights and Measures: Their SI Equivalences and Origins (2nd ed.). Springer. p. 122. ISBN 1-85233-682-X. 
  33. ↑ Sizes, Inc. (2003-07-28). "Jersey pound". Consultado o 2006-08-12. 

Véxase tamén

Outros artigos

Ligazóns externas

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Libra_(masa)&oldid=4203554»