Andrómeda (constelación)

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Andrómeda.

Andromeda
Nome latino	Andrómeda
Abreviatura	And
Xenitivo	Andromedae
Simboloxía	A princesa Andrómeda
Ascensión recta	1 h
Declinación	40°
Área	722 graos cadrados Rango 19°
Número de estrelas (magnitude < 3)	3
Estrela máis brillante	Alpheratz (α And) (magnitude ap. 2,1)
Choiva de meteoros	Andromédidas (Biélidas)
Constelacións lindeiras	Perseus Cassiopeia Lacerta Pegasus Pisces Triangulum
Visible en latitudes entre +90° e −40° Mellor visibilidade ás 21:00 (9 p.m.) durante o mes de novembro
{{{notas}}}

Andrómeda é unha constelación boreal situada ó Sur de Cassiopeia e preto de Pegasus. Toma o seu nome da princesa Andrómeda. As súas estrelas non son de gran brillo. Comparte unha estrela coa constelación de Pegaso, é a estrela branco-azulada da esquina noroeste do cadrado de Pegaso, denominada Alpheratz ou Sirrah e é a Alfa Andromedae. O obxecto astronómico máis importante da constelación é a Galaxia de Andrómeda que se atopa a máis de 2 millóns de anos luz e é visible a simple vista.

Estrelas principais

• α Andromedae (Alpheratz ou Sirah), de magnitude 2.07, estrela binaria branco-azulada. É a representante máis brillante das estrelas de mercurio-manganeso.
• β Andromedae (Mirach), tamén de magnitude 2.07, xigante vermella a 200 anos luz e variable semirregular.
• γ Andromedae (Alamak ou Almach), de magnitude 2,10 cun pequeno telescopio pode verse coma nun sistema dobre (γ¹ e γ²): a súa vez γ² é un sistema estelar triplo.
• ε Andromedae, cunha magnitude 4,34 é unha xigante amarela cunha órbita moi excéntrica ó redor do centro da galaxia.
• λ Andromedae, unha das máis brillantes variables RS Canum Venaticorum, cunha variación no seu brillo de 0,28 magnitudes cun período de 54,2 días.
• ν Andromedae, estrela binaria de magnitude 4,53 onde as súas compoñentes están moi preto entre si.
• ο Andromedae, sistema estelar cuádruplo de magnitude 3,62.
• π Andromedae, estrela binaria cunha compoñente azul e a outra branca separadas entre si uns 36 segundos de arco.
• υ Andromedae, anana amarela máis quente có Sol con tres planetas extrasolares.
• φ Andromedae, sistema binario formado por dúas estrelas branco-azuladas.
• S Andromedae, supernova que tivo lugar en 1885 na galaxia de Andrómeda, a primeira supernova observada fora da Vía Láctea.
• Z Andromedae, estrela variable cataclísmica que cada 10 ou 20 anos aumenta o seu brillo unhas 3 magnitudes. É o prototipo das estrelas simbióticas.
• GY Andromedae (HR 465), estrela variable cun espectro de emisión peculiar.
• Groombridge 34, estrela binaria formada por dúas ananas vermellas a 11,62 anos luz da Terra.

Obxectos notables do espazo profundo

• Galaxia de Andrómeda (M31), (NGC 224). Ascensión Recta: 00h 42m 42.0s Declinación: +41°16'00" (Época 2000). A unha distancia de 2,2 millóns de anos luz é a galaxia de gran tamaño máis próxima á Vía Láctea. A simple vista observase coma un glóbulo neboento, o seu centro percíbese co uso de binoculares. Nos telescopios de aficionado apreciase coma unha mancha difusa amarelenta. Ten dúas compañeiras: M32 (NGC 221) Ascensión Recta: 00h 42m 42.0s Declinación: +40°52'00" (Época 2000) e M110 (NGC205) Ascensión Recta: 00h 40m 24.0s Declinación: +41°41'00" (Época 2000). Poden ser observadas con binoculares ou telescopios de baixo aumento, a primeira é máis brillante cá segunda.
• Andrómeda I e Andrómeda II, tamén galaxias satélites da galaxia de Andrómeda, pero de brillo tan feble que non poden ser observadas polos astrónomos afeccionados.
• NGC 752. Ascensión Recta: 01h 57m 48.0s Declinación: +37°41'00" (Época 2000). Cúmulo aberto a 4.5º de γ Andromedae.
• NGC 891. Ascensión Recta: 02h 22m 36.0s Declinación: +42°21'00" (Época 2000). Galaxia espiral que en telescopios de gran apertura amosa unha liña central escura. A 4º o leste de Gamma And.
• NGC 7662. Ascensión Recta: 23h 25m 54.0s Declinación: +42°33'00" (Época 2000). Tamén coñecida coma bola de neve azul, é unha nebulosa planetaria que se atopa a 2,5 º suroeste de ι Andromedae. 3´ o sur atopase NGC 7640 Ascensión Recta: 23h 22m 06.0s Declinación: +40°51'00" (Época 2000) é unha galaxia espiral barrada.

Mitoloxía

Representación da constelación de Andrómeda.

Casiopea e Cefeo, reís de Etiopía eran os pais de Andrómeda. A raiña Casiopea facía alarde da beleza da súa filla, e comparábaa cás Nereidas, fillas do deus do mar Poseidón. As deusas mariñas, en resposta a esta afronta, exisironlle a Poseidón vinganza e foi así coma este enviou un monstro mariño (Cetus) a asola-las costas do país.

Cefeo acudiu ó oráculo de Zeus quen lle aconsellou coma a única forma de calma-la ira dos deuses e librarse do monstro, era sacrificando a súa filla Andrómeda atándoa a unha pena no acantilado para que o monstro a collese.

Nese intre Perseo viña de regreso da súa expedición contra a Gorgona, e vendo á vítima, namorou dela. Acudiu ó rei e propusolle libera-la súa filla a cambio da súa man. Perseo matou ó monstro amosándolle a cabeza de Medusa, que traía coma trofeo da súa última aventura, converténdoo en coral.

Fineo, tío da princesa e con quen se comprometera en matrimonio, xurou vingarse de Perseo e cos seus partidarios acurralaron ó heroe para matalo. Este non tivo máis recurso que utiliza-la cabeza de Medusa converténdoos en pedra con tan mala fortuna que os pais de Andrómeda tamén se converteron en pedra.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Andrómeda (en castelán)
• The Deep Photographic Guide to the Constellations: Andromeda (en inglés)
• NightSkyInfo.com: Constellation Andromeda (en inglés)
• WIKISKY.ORG: Andromeda (en inglés)
• Star Tales – Andromeda (en inglés)