Irmán: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Jglamela (conversa | contribucións)
Jglamela (conversa | contribucións)
Quito referencias á RAE e frases sen sentido
Liña 20: Liña 20:


=== Medios irmáns ===
=== Medios irmáns ===
Medio irmán, segundo o ''[[Diccionario de la lengua española de la Real Academia Española|Dicionario da Real Academia]]'' é, en primeira acepción, o «fillo dun dos dous consortes con respecto ao fillo do outro». e en segunda acepción inclúe aos '''medios irmáns''', que comparten un dos pais.<ref>[[Diccionario de la lengua española de la Real Academia Española|DRAE]], [[drae:hermanastro|s.v. «hermanastro»]],</ref> Con todo, esta segunda acepción é rexeitada por algúns genealogistas. Baséanse para iso en que o parentesco entre dúas persoas débese designar polo termo que exprese a relación máis próxima que exista entre elas, e por tanto, os termos que denotan parentesco máis afastado (como é o caso de «medio irmán» respecto de «irmán» e «medio irmán») aplícanse restrictivamente. Así, Jaime de Salazar e Acha prevén do «erro, que tanto se advirte actualmente, de denominar como medios irmáns aos que en realidade son ''medios irmáns'', é dicir a aqueles irmáns que só teñen en común a un dos proxenitores. Os medios irmáns son, con todo, os fillos dun dos cónxuxes respecto dos fillos do outro, é dicir: que non teñen ningún parentesco de consaguinidad senón de afinidade. Ou devandito doutro xeito: os medios irmáns poden contraer matrimonio entre si».<ref>{{Cita libro|apellidos=Salazar y Acha|nombre=Jaime de|enlaceautor=Jaime de Salazar y Acha|url=http://books.google.es/books?id=F6D2ba4128kC&pg=PA115#v=onepage&q=hermanastros&f=false|título=Manual de genealogía española|ubicación=Madrid|editorial=Hidalguía|año=2006|página=115}}</ref>
Medio irmán é o que ten en común un dos pais.<ref>{{DRAG|irmán}}</ref><ref>{{Cita libro|apellidos=Salazar y Acha|nombre=Jaime de|enlaceautor=Jaime de Salazar y Acha|url=http://books.google.es/books?id=F6D2ba4128kC&pg=PA115#v=onepage&q=hermanastros&f=false|título=Manual de genealogía española|ubicación=Madrid|editorial=Hidalguía|año=2006|página=115}}</ref>


=== Irmáns de leite ===
=== Irmáns de leite ===
Irmán de leite, ou '''collazo''', é o «fillo dunha [[Ama de leite|ama de cría]] respecto do alleo que esta criou, e viceversa».<ref>[[Diccionario de la lengua española de la Real Academia Española|DRAE]], [[drae:collazo|s.v. «collazo»]].</ref> Analogamente ao devandito sobre os medios irmáns, só fálase de parentesco de leite ou nutricio cando non existe o de consanguinidad. Non ten incidencia a efectos xurídicos, pero tradicionalmente tiña unha consideración social semellante á do parentesco de afinidade. A lei islámica (''[[Xaria|sharia]]'') precisa en que condicións a lactación non materna constitúe parentesco nutricio (''rada'a'') e asimila este a a consanguinidad, prohibindo o matrimonio entre os irmáns de leite ou ''mahram''.
Irmán de leite é o «fillo dunha [[Ama de leite|ama de cría]] respecto do alleo que esta criou, e viceversa». Analogamente ao devandito sobre os medios irmáns, só se fala de parentesco de leite ou nutricio cando non existe o de consanguinidade. Non ten incidencia a efectos xurídicos, pero tradicionalmente tiña unha consideración social semellante á do parentesco de afinidade. A lei islámica (''[[Xaria|sharia]]'') precisa en que condicións a lactación non materna constitúe parentesco nutricio (''rada'a'') e asimila este á consanguinidade, prohibindo o matrimonio entre os irmáns de leite ou ''mahram''.


== Véxase tamén ==
== Notas ==
* Xemelgos (bioloxía)
* Parentesco
* [[Fraternidade|Fraternidad]]

== Referencias ==
{{Listaref}}
{{Listaref}}

== Véxase tamén ==
=== Outros artigos ===
* [[Xemelgos (bioloxía)]]
* [[Parentesco]]
* [[Fraternidade]]

Revisión como estaba o 3 de agosto de 2016 ás 16:04

Os irmáns Wilhelm (á esquerda) e Jacob Grimm (á dereita) nun cadro de 1855 de Elisabeth Jerichau-Baumann.

Un irmán é unha persoa que con respecto a outra ten os mesmos pais, ou soamente o mesmo pai ou a mesma nai. Este termo é utilizado xeralmente para referirse a dous ou máis persoas xeneticamente emparentadas, aínda que non necesariamente este ten que ser o caso, posto que pode haber un ou máis irmáns que sexan adoptados polos seus pais.

Na maioría das sociedades do mundo os irmáns usualmente crecen xuntos e pasan xuntos gran parte da nenez e mocidade, polo que poden ter conflitos (frecuentemente asócianse estes conflitos a unha verdadeira irmandade, algunhas frases como: «se non se pelexan, non son irmáns» apoian dita idea). A proximidade e o trato que os irmáns teñan entre si estarán marcados polo desenvolvemento de fortes asociacións emocionais tales como amor e inimizade. O lazo entre irmáns é a miúdo moi complicado e ás veces está influído por factores tales como o trato dos pais, a orde de nacemento, a xente e as experiencias vividas fóra da familia. [Cómpre referencia]

O termo é usado para definir aos membros dunha comunidade relixiosa, por exemplo moitas das ordes católicas, irmandade ou confraría.[1]

Orixe do termo

A palabra galega «irmán» (como o catalán germà, o portugués irmão ou o castelán hermano) orixínanse na palabra latina "germanus". Como «xerme», vén de geno ou gigno, que significa ‘carnal’ (no sentido de parente consanguíneo); tamén significa ‘verdadeiro’ e ‘exacto’. Frater germanus = ‘irmán carnal’. [Cómpre referencia]

Tipos de irmáns

Irmáns enteiros

Os irmáns enteiros, irmáns carnais[2] ou irmáns plenos, son irmáns que comparten ambos os pais (biolóxicos ou adoptivos).

Medios irmáns

Son os irmáns que comparten só un dos dous proxenitores (xa sexa biolóxica ou adoptivamente). O termo medio irmán é pouco utilizado e adóitase preferir utilizar irmán de nai ou irmán de pai por razón de costume lingüístico. Ademais o termo medio irmán parece dar a entender que está a metade de camiño entre ser irmán e non selo, mentres que moitos medios irmáns teñen unha vinculación e unhas vivencias comúns que lles fai sentirse moito máis próximos do concepto de irmáns que do dos que non o son.

  • Medios irmáns de nai son os fillos dunha mesma nai que teñen diferente pai. Ás veces utilízase o termo irmáns uterinos[3] que non é exactamente sinónimo, pois fai referencia a dúas persoas que foron xestadas no mesmo útero, compartan ou non a carga xenética da mesma nai.
  • Medios irmáns de pai son os fillos dun mesmo pai que teñen diferente nai. Ás veces utilízanse como sinónimos os termos irmáns consanguíneos, ou irmáns agnados.[4]

Medios irmáns

Medio irmán é o que só ten en común un dos pais.[5][6]

Irmáns de leite

Irmán de leite é o «fillo dunha ama de cría respecto do alleo que esta criou, e viceversa». Analogamente ao devandito sobre os medios irmáns, só se fala de parentesco de leite ou nutricio cando non existe o de consanguinidade. Non ten incidencia a efectos xurídicos, pero tradicionalmente tiña unha consideración social semellante á do parentesco de afinidade. A lei islámica (sharia) precisa en que condicións a lactación non materna constitúe parentesco nutricio (rada'a) e asimila este á consanguinidade, prohibindo o matrimonio entre os irmáns de leite ou mahram.

Notas

  1. DRAE, s.v. «hermano».
  2. DRAE, s.v. «hermano carnal».
  3. DRAE, s.v. «hermano uterino»
  4. DRAE, s.v. «hermano consanguíneo».
  5. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para irmán.
  6. Manual de genealogía española. Hidalguía.  Parámetro descoñecido |página= ignorado (suxírese |páxina=) (Axuda); Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellidos= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |ubicación= ignorado (suxírese |lugar=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)

Véxase tamén

Outros artigos