Ryszard Kapuściński: Diferenzas entre revisións
m engado a Categoría:Escritores de Bielorrusia mediante HotCat |
m Bot: Engado {{Control de autoridades}}; cambios estética |
||
Liña 2: | Liña 2: | ||
'''Ryszard Kapuściński''', nado en [[Pińsk]] o [[4 de marzo]] de [[1932]] e finado en [[Varsovia]] o [[23 de xaneiro]] de [[2007]], foi un [[xornalismo|xornalista]], [[escritor]] e [[Ensaio (literatura)|ensaísta]] [[Polonia|polaco]]. |
'''Ryszard Kapuściński''', nado en [[Pińsk]] o [[4 de marzo]] de [[1932]] e finado en [[Varsovia]] o [[23 de xaneiro]] de [[2007]], foi un [[xornalismo|xornalista]], [[escritor]] e [[Ensaio (literatura)|ensaísta]] [[Polonia|polaco]]. |
||
==Traxectoria== |
== Traxectoria == |
||
[[Pińsk]], a súa cidade natal, pertencía nos anos trinta á provincia polaca de [[Kresy]], na súa fronteira oriental, mais na actualidade é territorio [[Bielorrusia|bielorruso]]. Sufriu na súa infancia as consecuencias da [[Segunda Guerra Mundial]], o que marcou a súa vida e obra posteriores. Despois de estudar Historia e Arte na [[universidade de Varsovia]], comezou a traballar no semanario ''Sztandar Młodych'' a comezos da década de 1950 como reporteiro de asuntos locais. Por unha casualidade foi destinado á [[India]] para facer reportaxes sobre aquel país, como consecuencia da visita do [[Pandit Nehru]] a [[Polonia]] e do achegamento entre os gobernos dos dous países. A partir de aí comezou unha carreira como xornalista internacional por [[China]], [[América Latina]] e sobre todo a [[África]] da [[descolonización]], como único correspondente da [[Axencia Polaca de Prensa]] no mundo en desenvolvemento. |
[[Pińsk]], a súa cidade natal, pertencía nos anos trinta á provincia polaca de [[Kresy]], na súa fronteira oriental, mais na actualidade é territorio [[Bielorrusia|bielorruso]]. Sufriu na súa infancia as consecuencias da [[Segunda Guerra Mundial]], o que marcou a súa vida e obra posteriores. Despois de estudar Historia e Arte na [[universidade de Varsovia]], comezou a traballar no semanario ''Sztandar Młodych'' a comezos da década de 1950 como reporteiro de asuntos locais. Por unha casualidade foi destinado á [[India]] para facer reportaxes sobre aquel país, como consecuencia da visita do [[Pandit Nehru]] a [[Polonia]] e do achegamento entre os gobernos dos dous países. A partir de aí comezou unha carreira como xornalista internacional por [[China]], [[América Latina]] e sobre todo a [[África]] da [[descolonización]], como único correspondente da [[Axencia Polaca de Prensa]] no mundo en desenvolvemento. |
||
Liña 13: | Liña 13: | ||
A súa produción literaria foi traducida a multitude de idiomas e recibiu unha excelente acollida por parte do público e da crítica amante dos relatos de viaxes. Falaba con fluidez oito idiomas, entre eles o francés, o inglés, o ruso e o español. |
A súa produción literaria foi traducida a multitude de idiomas e recibiu unha excelente acollida por parte do público e da crítica amante dos relatos de viaxes. Falaba con fluidez oito idiomas, entre eles o francés, o inglés, o ruso e o español. |
||
==Premios e recoñecementos== |
== Premios e recoñecementos == |
||
*[[Premio Príncipe de Asturias|Príncipe de Asturias]] de Comunicación e Humanidades, [[2003]]. |
* [[Premio Príncipe de Asturias|Príncipe de Asturias]] de Comunicación e Humanidades, [[2003]]. |
||
*Distinguido co título de Xornalista do Século nunha consulta realizada ós lectores da revista mensual ''[[Press]]''. |
* Distinguido co título de Xornalista do Século nunha consulta realizada ós lectores da revista mensual ''[[Press]]''. |
||
*Premio J. Parandowski do [[Pen Club]] polaco ([[1989]]). |
* Premio J. Parandowski do [[Pen Club]] polaco ([[1989]]). |
||
*Premio Goethe (Hamburgo) |
* Premio Goethe (Hamburgo) |
||
*Premio da fundación A. Jurzykowski (Nova York) |
* Premio da fundación A. Jurzykowski (Nova York) |
||
*Premio de l´Astrolabe (Francia) |
* Premio de l´Astrolabe (Francia) |
||
*Premio dos editores e libreiros alemáns |
* Premio dos editores e libreiros alemáns |
||
*Premio da Fundación Turzanski (Toronto) |
* Premio da Fundación Turzanski (Toronto) |
||
*Premio Literario Linda das cidades de [[Toruń]] e [[Göttingen]] |
* Premio Literario Linda das cidades de [[Toruń]] e [[Göttingen]] |
||
*Premio Icaro |
* Premio Icaro |
||
*Premio Bruno Kreisky para libros políticos ([[2004]]). |
* Premio Bruno Kreisky para libros políticos ([[2004]]). |
||
*Doutor ''honoris causa'' pola [[Universidade Ramon Llull]] ([[2005]]). |
* Doutor ''honoris causa'' pola [[Universidade Ramon Llull]] ([[2005]]). |
||
*Soou como favorito para acadar o [[premio Nobel de Literatura]], pero non o conseguiu. |
* Soou como favorito para acadar o [[premio Nobel de Literatura]], pero non o conseguiu. |
||
==Obra literaria== |
== Obra literaria == |
||
Ningunha das súas obras foi traducida polo de agora ao galego. |
Ningunha das súas obras foi traducida polo de agora ao galego. |
||
*''Busz po polsku'' (1962). |
* ''Busz po polsku'' (1962). |
||
*''Czarne gwiazdy'' (1963). |
* ''Czarne gwiazdy'' (1963). |
||
*''Kirgiz schodzi z konia'' (1968). |
* ''Kirgiz schodzi z konia'' (1968). |
||
*''Gdyby cała Afryka'' |
* ''Gdyby cała Afryka'' (1969). |
||
*''Che Guevara - Dziennik z Boliwii'' (1969). |
* ''Che Guevara - Dziennik z Boliwii'' (1969). |
||
*''Dlaczego zginął Karl von Spreti?'' (1970). |
* ''Dlaczego zginął Karl von Spreti?'' (1970). |
||
*''Chrystus z karabinem na ramieni'' (1975). |
* ''Chrystus z karabinem na ramieni'' (1975). |
||
*''Jeszcze dzień życia'' ("Un día máis con vida", 1976). Narra a descolonización portuguesa de [[Angola]] en [[1975]] e as súas consecuencias: a [[Guerra Civil de Angola|guerra civil]] que asolou a rexión ata hai pouco. |
* ''Jeszcze dzień życia'' ("Un día máis con vida", 1976). Narra a descolonización portuguesa de [[Angola]] en [[1975]] e as súas consecuencias: a [[Guerra Civil de Angola|guerra civil]] que asolou a rexión ata hai pouco. |
||
*''Wojna futbolowa'' ("A guerra do fútbol" 1978). Fala sobre diversos conflitos africanos e latinoamericanos. A reportaxe que lle dá título ó libro narra a guerra que mantiveron [[Honduras]] e [[O Salvador]], cuxo detonante foi un partido de fútbol entre as seleccións de ambos países da fase previa do [[Mundial de Fútbol México 1970]]. |
* ''Wojna futbolowa'' ("A guerra do fútbol" 1978). Fala sobre diversos conflitos africanos e latinoamericanos. A reportaxe que lle dá título ó libro narra a guerra que mantiveron [[Honduras]] e [[O Salvador]], cuxo detonante foi un partido de fútbol entre as seleccións de ambos países da fase previa do [[Mundial de Fútbol México 1970]]. |
||
*''Cesarz'' (1975). Narra a caída do emperador de [[Etiopía]], [[Haile Selassie]]. |
* ''Cesarz'' (1975). Narra a caída do emperador de [[Etiopía]], [[Haile Selassie]]. |
||
*''Szachinszach'' (1982). Narra a caída do emperador de [[Irán]], o [[xá]] [[Reza Pahlevi]]. |
* ''Szachinszach'' (1982). Narra a caída do emperador de [[Irán]], o [[xá]] [[Reza Pahlevi]]. |
||
*''Notes'' (1986). Poesía. |
* ''Notes'' (1986). Poesía. |
||
*''Lapidarium'' (1990). |
* ''Lapidarium'' (1990). |
||
*''Imperium'' (1993). Sobre o derrubamento da [[Unión Soviética]]. |
* ''Imperium'' (1993). Sobre o derrubamento da [[Unión Soviética]]. |
||
*''Lapidarium II'' (1995). |
* ''Lapidarium II'' (1995). |
||
*''Lapidarium III'' (1997). |
* ''Lapidarium III'' (1997). |
||
*''[[Heban]]'' (1998). Contén reportaxes localizadas en varios países de África. |
* ''[[Heban]]'' (1998). Contén reportaxes localizadas en varios países de África. |
||
*''Lapidarium IV'' (2000). |
* ''Lapidarium IV'' (2000). |
||
*''Z Afryki'' (2000). Álbum fotográfico. |
* ''Z Afryki'' (2000). Álbum fotográfico. |
||
*''Lapidarium V'' (2001). |
* ''Lapidarium V'' (2001). |
||
*''Los cínicos no sirven para este oficio'' (2000). Editado en [[lingua castelá|castelán]], recompila entrevistas e conversas moderadas por [[Maria Nadotti]]. |
* ''Los cínicos no sirven para este oficio'' (2000). Editado en [[lingua castelá|castelán]], recompila entrevistas e conversas moderadas por [[Maria Nadotti]]. |
||
*''Autoportret reportera'' (2003). |
* ''Autoportret reportera'' (2003). |
||
*''Podróże z Herodotem'' (2004). Conta os seus comezos como xornalista e a axuda que lle proporcionou a lectura da ''[[Historia (Herodoto)|Historia]]'' de [[Herodoto]]. |
* ''Podróże z Herodotem'' (2004). Conta os seus comezos como xornalista e a axuda que lle proporcionou a lectura da ''[[Historia (Herodoto)|Historia]]'' de [[Herodoto]]. |
||
*''Prawa natury'' (2006). |
* ''Prawa natury'' (2006). |
||
*''Ten Inny'' (2006). |
* ''Ten Inny'' (2006). |
||
==Véxase tamén== |
== Véxase tamén == |
||
===Ligazóns externas=== |
=== Ligazóns externas === |
||
* [http://www.kapuscinski.info Web non oficial] {{en}} |
* [http://www.kapuscinski.info Web non oficial] {{en}} |
||
{{ORDENAR:Kapuscinski, Ryszard}} |
{{ORDENAR:Kapuscinski, Ryszard}} |
||
{{Control de autoridades}} |
|||
[[Categoría:Personalidades do xornalismo]] |
[[Categoría:Personalidades do xornalismo]] |
Revisión como estaba o 19 de novembro de 2015 ás 10:38
Ryszard Kapuściński, nado en Pińsk o 4 de marzo de 1932 e finado en Varsovia o 23 de xaneiro de 2007, foi un xornalista, escritor e ensaísta polaco.
Traxectoria
Pińsk, a súa cidade natal, pertencía nos anos trinta á provincia polaca de Kresy, na súa fronteira oriental, mais na actualidade é territorio bielorruso. Sufriu na súa infancia as consecuencias da Segunda Guerra Mundial, o que marcou a súa vida e obra posteriores. Despois de estudar Historia e Arte na universidade de Varsovia, comezou a traballar no semanario Sztandar Młodych a comezos da década de 1950 como reporteiro de asuntos locais. Por unha casualidade foi destinado á India para facer reportaxes sobre aquel país, como consecuencia da visita do Pandit Nehru a Polonia e do achegamento entre os gobernos dos dous países. A partir de aí comezou unha carreira como xornalista internacional por China, América Latina e sobre todo a África da descolonización, como único correspondente da Axencia Polaca de Prensa no mundo en desenvolvemento.
Colaborou tamén en Time, The New York Times e Frankfurter Allgemeine Zeitung, como correspondente de guerra durante moitos anos e acadando un grande éxito grazas ó seu peculiar estilo, que o converteu nun xornalista de culto e figura relevante da cultura a nivel mundial.
A partir de 1960, Kapuściński comeza a publicar o seu labor xornalístico en libros, mais non en escolma de reportaxes, senón como obras autenticamente novas. O seu estilo foxe dos grandes acontecementos históricos e das datas oficiais, para narrar a caída e a proclamación dos réximes polos personaxes cos que ten contacto, dende taxistas a xenerais. O seu foi un xornalismo fondamente literario, cunha linguaxe moi coidada e expresiva, e inzada de xogos metaliterarios con referencia aos libros cos que el vai tomando contacto coas novas realidades de países descoñecidos.
Desde 1962 compaxinou as súas colaboracións periodísticas coa actividade literaria e exerceu como profesor en varias universidades. Na actualidade forma parte da Asociación polaca de Artistas Fotógrafos. Foi nomeado doutor honoris causa pola Universidade de Silesia en 1997 e ata 1981 foi correspondente no estranxeiro.
A súa produción literaria foi traducida a multitude de idiomas e recibiu unha excelente acollida por parte do público e da crítica amante dos relatos de viaxes. Falaba con fluidez oito idiomas, entre eles o francés, o inglés, o ruso e o español.
Premios e recoñecementos
- Príncipe de Asturias de Comunicación e Humanidades, 2003.
- Distinguido co título de Xornalista do Século nunha consulta realizada ós lectores da revista mensual Press.
- Premio J. Parandowski do Pen Club polaco (1989).
- Premio Goethe (Hamburgo)
- Premio da fundación A. Jurzykowski (Nova York)
- Premio de l´Astrolabe (Francia)
- Premio dos editores e libreiros alemáns
- Premio da Fundación Turzanski (Toronto)
- Premio Literario Linda das cidades de Toruń e Göttingen
- Premio Icaro
- Premio Bruno Kreisky para libros políticos (2004).
- Doutor honoris causa pola Universidade Ramon Llull (2005).
- Soou como favorito para acadar o premio Nobel de Literatura, pero non o conseguiu.
Obra literaria
Ningunha das súas obras foi traducida polo de agora ao galego.
- Busz po polsku (1962).
- Czarne gwiazdy (1963).
- Kirgiz schodzi z konia (1968).
- Gdyby cała Afryka (1969).
- Che Guevara - Dziennik z Boliwii (1969).
- Dlaczego zginął Karl von Spreti? (1970).
- Chrystus z karabinem na ramieni (1975).
- Jeszcze dzień życia ("Un día máis con vida", 1976). Narra a descolonización portuguesa de Angola en 1975 e as súas consecuencias: a guerra civil que asolou a rexión ata hai pouco.
- Wojna futbolowa ("A guerra do fútbol" 1978). Fala sobre diversos conflitos africanos e latinoamericanos. A reportaxe que lle dá título ó libro narra a guerra que mantiveron Honduras e O Salvador, cuxo detonante foi un partido de fútbol entre as seleccións de ambos países da fase previa do Mundial de Fútbol México 1970.
- Cesarz (1975). Narra a caída do emperador de Etiopía, Haile Selassie.
- Szachinszach (1982). Narra a caída do emperador de Irán, o xá Reza Pahlevi.
- Notes (1986). Poesía.
- Lapidarium (1990).
- Imperium (1993). Sobre o derrubamento da Unión Soviética.
- Lapidarium II (1995).
- Lapidarium III (1997).
- Heban (1998). Contén reportaxes localizadas en varios países de África.
- Lapidarium IV (2000).
- Z Afryki (2000). Álbum fotográfico.
- Lapidarium V (2001).
- Los cínicos no sirven para este oficio (2000). Editado en castelán, recompila entrevistas e conversas moderadas por Maria Nadotti.
- Autoportret reportera (2003).
- Podróże z Herodotem (2004). Conta os seus comezos como xornalista e a axuda que lle proporcionou a lectura da Historia de Herodoto.
- Prawa natury (2006).
- Ten Inny (2006).
Véxase tamén
Ligazóns externas
- Web non oficial (en inglés)