Taiwán: Diferenzas entre revisións

Explorar o historial de forma interactiva

← Edición máis vella Edición máis nova →

Contido eliminado Contido engadido

En liña

Revisión como estaba o 8 de agosto de 2015 ás 12:43

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: China (homónimos).

Este artigo trata sobre a República da China, comunmente coñecida como Taiwán. Para a illa homónima véxase: Illa de Taiwán.

Modelo:País

Este artigo amosa escritos chineses. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

'Taiwán (en chinés tradicional: 臺灣 ou 台灣; chinés simplificado: 台湾; (mandarín) pinyin: Táiwān; Wade-Giles: T'ai-wan; Taiwanés: Tâi-oân), formalmente a República da China (中華民國 ZhongHuá MínGuó), é un territorio asiático formado por un arquipélago do que a Illa de Taiwán (tamén chamada Formosa) é a máis importante. A República da China deixou de ser membro das Nacións Unidas cando os países membros decidiron que o fora a República Popular da China. Taiwán é recoñecido como a República da China por 27 países. Non é recoñecida pola maioría dos países do mundo, aínda que tivo e ten relacións económicas e militares con moitos deles.

Historia

A illa estivo controlada entre 1624 e 1662 polos holandeses ata que foron expulsados por Cheng Cheng-Kung (鄭成功) (tamén coñecido por Koxinga), un antigo pirata ás órdes da dinastía Ming, organizando a primeira vaga de colonizadores chineses na illa, que desprazarían gradualmente ós habitantes orixinais cara ó interior. Trala Guerra chino-xaponesa de 1894-1895, China foi obrigada a ceder Taiwán a Xapón a perpetuidade.

Tras a fin da segunda guerra mundial en 1945, Xapón aceptou os términos da Conferencia de Potsdam que facían referencia á Conferencia do Cairo pola cal a illa retornaba a China. As tropas recén chegadas masacraron a uns 30.000 nativos, posteriormente chegaron dous millóns de refuxiados dende o continente, trala derrota na guerra civil a mans das forzas do Partido Comunista Chinés, comandadas por Mao Tse Tung. No tratado de paz de San Francisco que entrou en vigor o 28 de abril de 1952, Xapón renunciou formalmente á soberanía sobre a illa e sobre as Illas Pescadores. O tratado non facía referencia a quen debería entregarse a illa, o cal serviu como xustificación ós partidarios da independencia da illa.

O Kuomintang mantivo unha ditadura ata 1991, primeiro dirixida por Chiang Kai Chek, sucedido á súa morte polo seu fillo Chiang Ching-kuo, e despois por Lee teng-hui. Ata 1987 mantívose o estado de guerra, Taiwán foi o representante oficial da China na ONU ata 1979. Nos anos noventa asístese á progresiva democratización da illa, culminando nas eleccións do ano 2000, en que por primeira vez o KMT é derrotado, accedendo á presidencia Chen Shui-bian.

Organización político-administrativa

Oficialmente Taiwán segue considerándose a si mesma como a verdadeira representante de toda a China, polo que legalmente segue sendo unha provincia máis.

Tanto a constitución da República Popular da China como a da República da China, o réxime que exerce a soberanía real sobre a illa, consideran o territorio de Taiwán e as Illas Pescadores como unha provincia da China.

Na propia illa, o feito de que desde 1949 o territorio baixo soberanía da República da China coincida case na súa totalidade co da Provincia de Taiwán provocou unha situación paradoxal de duplicidade burocrática, ao solaparse as administracións provincial e nacional. Esta situación levou nos últimos anos a unha progresiva eliminación das institucións provinciais. Ademais, as cidades de Taipei e Kaohsiung son na actualidade independentes do goberno provincial de Taiwán, atopándose baixo administración directa do goberno central.

A República Popular da China, aínda que reivindica este territorio como provincia propia, nunca exerceu a soberanía política sobre o mesmo.

Xeografía

A illa de Taiwán está situada a 200 quilómetros ó sueste da China continental, separadas polo estreito de Taiwán. Existe un contraste entre os dous terzos orientais da illa, cun terreo moi montañoso, con cinco cordilleiras dispostas de norte a sur, culminando no pico Iu Shan a 3.952 metros. A zona chá está na costa occidental, onde se concentra case toda a poboación.

O clima de Taiwán é tropical marítimo. A estación das choivas dura dende xuño ata agosto afectada polo monzón do suroeste. Tifóns e terremotos son frecuentes na illa.

Economía

Artigo principal: Economía de Taiwán.

A chegada de chineses de clase media e alta en 1949, tradicionalmente dedicados ó comercio, os investimentos xaponeses e os de Estados Unidos, converteron a Taiwán nun dos novos países industrializados. O país adaptouse ben á Crise de 1973, reconvertendo as súas industrias ó sector das altas tecnoloxías, e hoxe é un dos primeiros fabricantes mundiais de microprocesadores.

Recentemente Taiwán pasou a converterse nun dos maiores inversores na República Popular da China.

Demografía

Case tódolos taiwaneses son descendentes de emigrantes da China continental, chegados nos séculos XVII e XIX e sobre todo en 1949, cando os partidarios do Kuomintang se refuxiaron na illa.

Dos habitantes orixinarios da illa (malaio-polinesios), só uns 370.000 sobreviven nas zonas montañosas do interior da illa.

Cultura

Lingüisticamente, a illa de Taiwán está considerada o berce das linguas malaio-polinesias, xa que dos catro grupos nos que se divide a familia todos están presentes na illa e un deles é a orixe do resto de linguas que se falan en Madagascar, Indonesia, Filipinas e a Polinesia.

Véxase tamén

Ligazóns externas

Páxina oficial do goberno (en inglés)
Directorio oficial (en inglés)
Radio Taiwan Internacional
Relacións entre Taiwán e a UE (en francés)

@@ Liña 2: / Liña 2: @@
 {{Outroshomónimos|este=a '''República da China''', comunmente coñecida como '''Taiwán'''|para=a illa homónima|Illa de Taiwán}}
 {{País
-| nome_oficial = 中華民國<br />''Zhōnguá Mínguó''<br />República de China
+| nome_oficial = 中華民國<br />''Zhōnguá Mínguó''<br />República da China
 | nome_común = Taiwán
 | nome_curto = Taiwán
@@ Liña 13: / Liña 13: @@
 | imaxe_mapa = Locator map of the ROC Taiwan.svg
 | lema_nacional = ''Liberdade e Democracia''
-| himno_nacional = [[Himno Nacional da República de China]], [[Himno Nacional da Bandeira]] (alternativo)
+| himno_nacional = [[Himno Nacional da República da China]], [[Himno Nacional da Bandeira]] (alternativo)
 | capital = [[Taipei]]
 | capital_poboación = 2.625.757 hab. ([[2005]])
@@ Liña 21: / Liña 21: @@
 | idiomas = [[Lingua chinesa|Mandarín]]
 | goberno = [[República semipresidencialista]]
-| dirixentes_títulos = [[Presidente da República de China|Presidente]]<br />[[Vicepresidente da República de China|Vicepresidente]]<br />[[Premier da República de China|Premier]]
+| dirixentes_títulos = [[Presidente da República da China|Presidente]]<br />[[Vicepresidente da República da China|Vicepresidente]]<br />[[Premier da República da China|Premier]]
 | dirixentes_nomes = [[Ma Ying-jeou]]<br />[[Wu Den-yih]]<br />[[Jiang Yi-huah]]
 | fundación = Fundación
@@ Liña 58: / Liña 58: @@
 }}
 {{Contén texto chinés}}
-'''Taiwán''' (en chinés tradicional: 臺灣 ou 台灣; chinés simplificado: 台湾; (mandarín) pinyin: Táiwān; Wade-Giles: T'ai-wan; Taiwanés: Tâi-oân). A '''República de China''' (中華民國 ''ZhongHuá MínGuó'', comunmente chamada '''Taiwán''') é un territorio asiático formado por un arquipélago do que a [[Illa de Taiwán]] (tamén chamada Formosa) é a máis importante. A República de China deixou de ser membro das [[Nacións Unidas]] cando os países membros decidiron que o fora a '''[[República Popular da China]]'''. Taiwán é recoñecido como a República de China por 27 países. Non é recoñecida pola maioría dos países do mundo, aínda que tivo e ten relacións económicas e militares con moitos deles.
+'''Taiwán''' (en chinés tradicional: 臺灣 ou 台灣; chinés simplificado: 台湾; (mandarín) pinyin: Táiwān; Wade-Giles: T'ai-wan; Taiwanés: Tâi-oân), formalmente a '''República da China''' (中華民國 ''ZhongHuá MínGuó'''), é un territorio asiático formado por un arquipélago do que a [[Illa de Taiwán]] (tamén chamada Formosa) é a máis importante. A República da China deixou de ser membro das [[Nacións Unidas]] cando os países membros decidiron que o fora a '''[[República Popular da China]]'''. Taiwán é recoñecido como a República da China por 27 países. Non é recoñecida pola maioría dos países do mundo, aínda que tivo e ten relacións económicas e militares con moitos deles.
 == Historia ==
@@ Liña 65: / Liña 65: @@
 Tras a fin da [[segunda guerra mundial]] en [[1945]], [[Xapón]] aceptou os términos da [[Conferencia de Potsdam]] que facían referencia á [[Conferencia do Cairo]] pola cal a illa retornaba a China. As tropas recén chegadas masacraron a uns 30.000 nativos, posteriormente chegaron dous millóns de refuxiados dende o continente, trala derrota na guerra civil a mans das forzas do Partido Comunista Chinés, comandadas por [[Mao Tse Tung]]. No tratado de paz de [[San Francisco]] que entrou en vigor o [[28 de abril]] de [[1952]], Xapón renunciou formalmente á soberanía sobre a illa e sobre as [[Illas Pescadores]]. O tratado non facía referencia a quen debería entregarse a illa, o cal serviu como xustificación ós partidarios da independencia da illa.
-O [[Kuomintang]] mantivo unha ditadura ata [[1991]], primeiro dirixida por [[Chiang Kai Chek]], sucedido á súa morte polo seu fillo [[Chiang Ching-kuo]], e despois por [[Lee teng-hui]]. Ata [[1987]] mantívose o estado de guerra, Taiwán foi o representante oficial de China na [[ONU]] ata [[1979]]. Nos anos noventa asístese á progresiva democratización da illa, culminando nas eleccións do ano [[2000]], en que por primeira vez o KMT é derrotado, accedendo á presidencia [[Chen Shui-bian]].
+O [[Kuomintang]] mantivo unha ditadura ata [[1991]], primeiro dirixida por [[Chiang Kai Chek]], sucedido á súa morte polo seu fillo [[Chiang Ching-kuo]], e despois por [[Lee teng-hui]]. Ata [[1987]] mantívose o estado de guerra, Taiwán foi o representante oficial da China na [[ONU]] ata [[1979]]. Nos anos noventa asístese á progresiva democratización da illa, culminando nas eleccións do ano [[2000]], en que por primeira vez o KMT é derrotado, accedendo á presidencia [[Chen Shui-bian]].
 == Organización político-administrativa ==
 [[Ficheiro:Taiwan ROC political divisions labeled.svg|300px|dereita]]
-Oficialmente Taiwán segue considerándose a si mesma como a verdadeira representante de toda China, polo que legalmente segue sendo unha provincia máis.
+Oficialmente Taiwán segue considerándose a si mesma como a verdadeira representante de toda a China, polo que legalmente segue sendo unha provincia máis.
-Tanto a constitución da República Popular da China como a da República de China, o réxime que exerce a soberanía real sobre a illa, consideran o territorio de Taiwán e as [[Illas Pescadores]] como unha provincia de China.
+Tanto a constitución da República Popular da China como a da República da China, o réxime que exerce a soberanía real sobre a illa, consideran o territorio de Taiwán e as [[Illas Pescadores]] como unha provincia da China.
-Na propia illa, o feito de que desde 1949 o territorio baixo soberanía da República de China coincida case na súa totalidade co da Provincia de Taiwán provocou unha situación paradoxal de duplicidade burocrática, ao solaparse as administracións provincial e nacional. Esta situación levou nos últimos anos a unha progresiva eliminación das institucións provinciais. Ademais, as cidades de [[Taipei]] e [[Kaohsiung]] son na actualidade independentes do goberno provincial de Taiwán, atopándose baixo administración directa do goberno central.
+Na propia illa, o feito de que desde 1949 o territorio baixo soberanía da República da China coincida case na súa totalidade co da Provincia de Taiwán provocou unha situación paradoxal de duplicidade burocrática, ao solaparse as administracións provincial e nacional. Esta situación levou nos últimos anos a unha progresiva eliminación das institucións provinciais. Ademais, as cidades de [[Taipei]] e [[Kaohsiung]] son na actualidade independentes do goberno provincial de Taiwán, atopándose baixo administración directa do goberno central.
-A República Popular China, aínda que reivindica este territorio como provincia propia, nunca exerceu a soberanía política sobre o mesmo.
+A República Popular da China, aínda que reivindica este territorio como provincia propia, nunca exerceu a soberanía política sobre o mesmo.
-Para máis información sobre a organización político-administrativa e o goberno de Taiwán, véxase a sección correspondente no artigo '''[[República de China]]'''.
 [[Ficheiro:Taiwan map.gif|dereita|250px|Mapa de Taiwán]]