Lingua norueguesa: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
agora faise en d:Wikidata
m Bot - formateo de números según Wikipedia:libro de estilo; cambios estética
Liña 11: Liña 11:
| estados = [[Noruega]]
| estados = [[Noruega]]
| rexión = Norte, este [[bokmål]]<br />oeste [[nynorsk]]</br>
| rexión = Norte, este [[bokmål]]<br />oeste [[nynorsk]]</br>
| falantes = 5.000.000
| falantes = 5&nbsp;000&nbsp;000
| usuarios =
| usuarios =
| posición = Non está entre os 100 primeiros
| posición = Non está entre os 100 primeiros
Liña 33: Liña 33:
}}
}}


O '''noruegués''' é unha lingua [[Escandinavia|escandinava]] e oficial na [[Noruega]]. É falada por 5 millóns de personas en [[Noruega]].
O '''noruegués''' é unha lingua [[Escandinavia|escandinava]] e oficial na [[Noruega]]. É falada por 5 millóns de personas en [[Noruega]].


Existen, por lei, dúas formas oficiais de noruegués escrito, o '''''[[bokmål]]''''' ("lingua de libro") e o '''''[[nynorsk]]''''' ("noruegués novo").
Existen, por lei, dúas formas oficiais de noruegués escrito, o '''''[[bokmål]]''''' ("lingua de libro") e o '''''[[nynorsk]]''''' ("noruegués novo").


Non hai un [[lingua estándar|estándar]] oficial para o noruegués falado, aínda que o [[sociolecto]] das clases media e alta de Noruega Oriental, no cal está baseado fundamentalmente o noruegués bokmål, é a forma que se ensina aos estudantes estranxeiros.
Non hai un [[lingua estándar|estándar]] oficial para o noruegués falado, aínda que o [[sociolecto]] das clases media e alta de Noruega Oriental, no cal está baseado fundamentalmente o noruegués bokmål, é a forma que se ensina aos estudantes estranxeiros.
Desde o século XVI ata o século XIX, os danés foi a lingua estándar de escritura en Noruega; como resultado, o desenvolvemento do noruegués escrito moderno foi obxecto dunha forte controversia relacionada co [[nacionalismo]], co discurso rural fronte urbano. Historicamente, o bokmål é a forma norueguesizada do danés, mentres que o nynorsk é a forma baseada nos dialectos noruegueses e representa a oposición purista ao danés. Houbo unha política oficial, xa abandonada, de fusionar ambos nun estándar común chamado ''samnorsk'', dándose unha serie de reformas e de variedades de ambos o bokmål e o nynorsk. A forma non oficial ''[[riksmål]]'' está considerada como máis conservadora do que o bokmål, e a tamén non oficial ''[[høgnorsk]]'' máis conservadora que o nynorsk.
Desde o século XVI ata o século XIX, os danés foi a lingua estándar de escritura en Noruega; como resultado, o desenvolvemento do noruegués escrito moderno foi obxecto dunha forte controversia relacionada co [[nacionalismo]], co discurso rural fronte urbano. Historicamente, o bokmål é a forma norueguesizada do danés, mentres que o nynorsk é a forma baseada nos dialectos noruegueses e representa a oposición purista ao danés. Houbo unha política oficial, xa abandonada, de fusionar ambos nun estándar común chamado ''samnorsk'', dándose unha serie de reformas e de variedades de ambos o bokmål e o nynorsk. A forma non oficial ''[[riksmål]]'' está considerada como máis conservadora do que o bokmål, e a tamén non oficial ''[[høgnorsk]]'' máis conservadora que o nynorsk.


Os noruegueses edúcanse en ambos o bokmål e o nynorsk. No [[2005]] un 86.3% afirmaba usar principalmente bokmål como a forma de escritura, un 5.5% bokmål e nynorsk, e un 7.5% basicamente nynorsk. Dun xeito aproximado, podese dicir que o bokmål e riksmål danse mais nas áreas urbanas e sburbanas, fronte ao nynorsk nas rurais, particularlmente na parte occidental de Noruega.
Os noruegueses edúcanse en ambos o bokmål e o nynorsk. No [[2005]] un 86.3% afirmaba usar principalmente bokmål como a forma de escritura, un 5.5% bokmål e nynorsk, e un 7.5% basicamente nynorsk. Dun xeito aproximado, podese dicir que o bokmål e riksmål danse mais nas áreas urbanas e sburbanas, fronte ao nynorsk nas rurais, particularlmente na parte occidental de Noruega.
A [[Norsk Rikskringkasting|corporación norueguesa de radiodifusión]] (NRK) emite tanto en bokmål como en nynorsk, e todas as axencias do goberno deben permitir ambos. O bokmål úsase nun 92% de todas as publicacións.
A [[Norsk Rikskringkasting|corporación norueguesa de radiodifusión]] (NRK) emite tanto en bokmål como en nynorsk, e todas as axencias do goberno deben permitir ambos. O bokmål úsase nun 92% de todas as publicacións.



Revisión como estaba o 20 de maio de 2015 ás 17:41


Este artigo tan só é un bosquexo
 Este artigo sobre lingüística é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

Noruegués
norsk
Falado en: Noruega
Rexións: Norte, este bokmål
oeste nynorsk
Total de falantes: 5 000 000
Posición: Non está entre os 100 primeiros
Familia: Linguas indoeuropeas
Lingua Xermánica
Linguas xernánicas do norte
Lingua de libro (Bokmål)
Novo nórdico (Nynorsk)
Estatuto oficial
Lingua oficial de: Noruega
Regulado por: Bokmål e Nynorsk: Norsk språkråd (Consello Noruego da Lingua)
Riksmål: Academia Noruega
Códigos de lingua
ISO 639-1: no (Noruego)
nb (Bokmål)
nn (Nynorsk)
ISO 639-2: nor (Noruego)
nob (Bokmål)
nno (Nynorsk)
SIL: [1] (noruegués)
[2] (Bokmål)
[3] (Nynorsk)
Mapa
Status

O noruegués é unha lingua escandinava e oficial na Noruega. É falada por 5 millóns de personas en Noruega.

Existen, por lei, dúas formas oficiais de noruegués escrito, o bokmål ("lingua de libro") e o nynorsk ("noruegués novo").

Non hai un estándar oficial para o noruegués falado, aínda que o sociolecto das clases media e alta de Noruega Oriental, no cal está baseado fundamentalmente o noruegués bokmål, é a forma que se ensina aos estudantes estranxeiros. Desde o século XVI ata o século XIX, os danés foi a lingua estándar de escritura en Noruega; como resultado, o desenvolvemento do noruegués escrito moderno foi obxecto dunha forte controversia relacionada co nacionalismo, co discurso rural fronte urbano. Historicamente, o bokmål é a forma norueguesizada do danés, mentres que o nynorsk é a forma baseada nos dialectos noruegueses e representa a oposición purista ao danés. Houbo unha política oficial, xa abandonada, de fusionar ambos nun estándar común chamado samnorsk, dándose unha serie de reformas e de variedades de ambos o bokmål e o nynorsk. A forma non oficial riksmål está considerada como máis conservadora do que o bokmål, e a tamén non oficial høgnorsk máis conservadora que o nynorsk.

Os noruegueses edúcanse en ambos o bokmål e o nynorsk. No 2005 un 86.3% afirmaba usar principalmente bokmål como a forma de escritura, un 5.5% bokmål e nynorsk, e un 7.5% basicamente nynorsk. Dun xeito aproximado, podese dicir que o bokmål e riksmål danse mais nas áreas urbanas e sburbanas, fronte ao nynorsk nas rurais, particularlmente na parte occidental de Noruega. A corporación norueguesa de radiodifusión (NRK) emite tanto en bokmål como en nynorsk, e todas as axencias do goberno deben permitir ambos. O bokmål úsase nun 92% de todas as publicacións.


A modo de exemplo, móstranse algunhas frases onde se aprecian as diferenzas entre bokmål, nynorsk:, riksmål e høgnorsk:

B/R: Jeg kommer fra Norge.(exactamente igual que en danés)

N: Eg kjem frå Noreg.

G: Veño de Noruega.

B/R: Hva heter han?

N/H: Kva heiter han?

G: Como se chama?

B/R: Dette er en hest.

N/H: Dette er ein hest.

G: Ese é un cabalo.

B: Regnbuen har mange farger.

R: Regnbuen har mange farver.

N: Regnbogen har mange fargar.

H: Regnbogen hev mange fargar.

G: O arco da vella ten moitas cores.