Taiwán: Diferenzas entre revisións
m Bot: "ar:تايوان" é un artigo destacado; cambios estética |
lig ints |
||
Liña 60: | Liña 60: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
⚫ | A illa estivo controlada entre [[1624]] e [[1662]] polos holandeses ata que foron expulsados por Cheng Cheng-Kung (鄭成功) (tamén coñecido por [[Koxinga]]), un antigo pirata ás órdes da [[dinastía Ming]], organizando a primeira vaga de colonizadores chineses na illa, que desprazarían gradualmente ós habitantes orixinais cara ó interior. Trala [[Guerra chino-xaponesa]] de [[1894]]-[[1895]], China foi obrigada a ceder Taiwán a [[Xapón]] a perpetuidade. |
||
⚫ | Tras a fin da [[segunda guerra mundial]] en [[1945]], [[Xapón]] aceptou os términos da [[Conferencia de Potsdam]] que facían referencia á [[Conferencia do Cairo]] pola cal a illa retornaba a China. As tropas recén chegadas masacraron a uns 30.000 nativos, posteriormente chegaron dous millóns de refuxiados dende o continente, trala derrota na guerra civil a mans das forzas do Partido Comunista Chinés, comandadas por [[Mao Tse Tung]]. No tratado de paz de [[San Francisco]] que entrou en vigor o [[28 de abril]] de [[1952]], Xapón renunciou formalmente á soberanía sobre a illa e sobre as [[Illas Pescadores]]. O tratado non facía referencia a quen debería entregarse a illa, o cal serviu como xustificación ós partidarios da independencia da illa. |
||
⚫ | A illa estivo controlada entre [[1624]] e [[1662]] polos holandeses ata que foron expulsados por Cheng Cheng-Kung (鄭成功) (tamén coñecido por [[ |
||
⚫ | O [[Kuomintang]] mantivo unha ditadura ata [[1991]], primeiro dirixida por [[Chiang Kai Chek]], sucedido á súa morte polo seu fillo [[Chiang Ching-kuo]], e despois por [[Lee teng-hui]]. Ata [[1987]] mantívose o estado de guerra, Taiwán foi o representante oficial de China na [[ONU]] ata [[1979]]. Nos anos noventa asístese á progresiva democratización da illa, culminando nas eleccións do ano [[2000]], en que por primeira vez o KMT é derrotado, accedendo á presidencia [[Chen Shui-bian]]. |
||
⚫ | Tras a fin da [[segunda guerra mundial]] en [[1945]], [[Xapón]] aceptou os términos da [[Conferencia de Potsdam]] que facían referencia á [[Conferencia do Cairo]] pola cal a illa retornaba a China. As tropas recén chegadas masacraron a uns 30.000 nativos, posteriormente chegaron dous millóns de refuxiados dende o continente, trala derrota na guerra civil a mans das forzas do Partido Comunista Chinés, comandadas por [[Mao Tse Tung]]. No tratado de paz de [[San Francisco]] que entrou en vigor o [[28 de abril]] de [[1952]], Xapón renunciou formalmente á soberanía sobre a illa e sobre as [[ |
||
⚫ | O [[Kuomintang]] mantivo unha ditadura ata [[1991]], primeiro dirixida por [[ |
||
== Organización político-administrativa == |
== Organización político-administrativa == |
||
Liña 83: | Liña 82: | ||
== Xeografía == |
== Xeografía == |
||
⚫ | A illa de Taiwán está situada a 200 quilómetros ó sueste da China continental, separadas polo [[estreito de Taiwán]]. Existe un contraste entre os dous terzos orientais da illa, cun terreo moi montañoso, con cinco cordilleiras dispostas de norte a sur, culminando no pico [[Yu Shan|Iu Shan]] a 3.952 metros. A zona chá está na costa occidental, onde se concentra case toda a poboación. |
||
⚫ | |||
A illa de Taiwán está situada a 200 quilómetros ó sueste da China continental, separadas polo [[Estreito de Taiwán - 台灣海峽|Estreito de Taiwán]]. |
|||
⚫ | |||
A zona chá está na costa occidental, onde se concentra case toda a poboación. |
|||
⚫ | |||
== Economía == |
== Economía == |
||
Liña 98: | Liña 93: | ||
== Demografía == |
== Demografía == |
||
Case tódolos taiwaneses son descendentes de emigrantes da China continental, chegados nos séculos XVII e XIX e sobre todo en [[1949]], cando os partidarios do [[Kuomintang]] se refuxiaron na illa. |
Case tódolos taiwaneses son descendentes de emigrantes da China continental, chegados nos séculos XVII e XIX e sobre todo en [[1949]], cando os partidarios do [[Kuomintang]] se refuxiaron na illa. |
||
Liña 104: | Liña 98: | ||
== Cultura == |
== Cultura == |
||
⚫ | |||
==Véxase tamén== |
|||
⚫ | Lingüisticamente, a illa de Taiwán está considerada o berce das linguas malaio-polinesias, xa que dos catro grupos nos que se divide a familia todos están presentes na illa e un deles é a orixe do resto de linguas que se falan en [[Madagascar]], [[Indonesia]], [[ |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [http://www.gio.gov.tw/ Páxina oficial do goberno] (en inglés) |
* [http://www.gio.gov.tw/ Páxina oficial do goberno] (en inglés) |
||
* [http://search2.taiwan.gov.tw/einfo_new/SiteIndex.jsp Directorio oficial] (en inglés) |
* [http://search2.taiwan.gov.tw/einfo_new/SiteIndex.jsp Directorio oficial] (en inglés) |
Revisión como estaba o 26 de febreiro de 2014 ás 10:13
Modelo:País Taiwán (en chinés tradicional: 臺灣 ou 台灣; chinés simplificado: 台湾; (mandarín) pinyin: Táiwān; Wade-Giles: T'ai-wan; Taiwanés: Tâi-oân)
A República de China (中華民國 ZhongHuá MínGuó, comunmente chamada Taiwán) é un territorio asiático formado por un arquipélago do que a Illa de Taiwán (tamén chamada Formosa) é a máis importante. A República de China deixou de ser membro das Nacións Unidas cando os países membros decidiron que o fora a República Popular da China. Taiwán é recoñecido como a República de China por 27 países. Non é recoñecida pola maioría dos países do mundo, aínda que tivo e ten relacións económicas e militares con moitos deles.
Historia
A illa estivo controlada entre 1624 e 1662 polos holandeses ata que foron expulsados por Cheng Cheng-Kung (鄭成功) (tamén coñecido por Koxinga), un antigo pirata ás órdes da dinastía Ming, organizando a primeira vaga de colonizadores chineses na illa, que desprazarían gradualmente ós habitantes orixinais cara ó interior. Trala Guerra chino-xaponesa de 1894-1895, China foi obrigada a ceder Taiwán a Xapón a perpetuidade.
Tras a fin da segunda guerra mundial en 1945, Xapón aceptou os términos da Conferencia de Potsdam que facían referencia á Conferencia do Cairo pola cal a illa retornaba a China. As tropas recén chegadas masacraron a uns 30.000 nativos, posteriormente chegaron dous millóns de refuxiados dende o continente, trala derrota na guerra civil a mans das forzas do Partido Comunista Chinés, comandadas por Mao Tse Tung. No tratado de paz de San Francisco que entrou en vigor o 28 de abril de 1952, Xapón renunciou formalmente á soberanía sobre a illa e sobre as Illas Pescadores. O tratado non facía referencia a quen debería entregarse a illa, o cal serviu como xustificación ós partidarios da independencia da illa.
O Kuomintang mantivo unha ditadura ata 1991, primeiro dirixida por Chiang Kai Chek, sucedido á súa morte polo seu fillo Chiang Ching-kuo, e despois por Lee teng-hui. Ata 1987 mantívose o estado de guerra, Taiwán foi o representante oficial de China na ONU ata 1979. Nos anos noventa asístese á progresiva democratización da illa, culminando nas eleccións do ano 2000, en que por primeira vez o KMT é derrotado, accedendo á presidencia Chen Shui-bian.
Organización político-administrativa
Oficialmente Taiwán segue considerándose a si mesma como a verdadeira representante de toda China, polo que legalmente segue sendo unha provincia máis.
Tanto a constitución da República Popular da China como a da República de China, o réxime que exerce a soberanía real sobre a illa, consideran o territorio de Taiwán e as Illas Pescadores como unha provincia de China.
Na propia illa, o feito de que desde 1949 o territorio baixo soberanía da República de China coincida case na súa totalidade co da Provincia de Taiwán provocou unha situación paradoxal de duplicidade burocrática, ao solaparse as administracións provincial e nacional. Esta situación levou nos últimos anos a unha progresiva eliminación das institucións provinciais. Ademais, as cidades de Taipei e Kaohsiung son na actualidade independentes do goberno provincial de Taiwán, atopándose baixo administración directa do goberno central.
A República Popular China, aínda que reivindica este territorio como provincia propia, nunca exerceu a soberanía política sobre o mesmo.
Para máis información sobre a organización político-administrativa e o goberno de Taiwán, véxase a sección correspondente no artigo República de China.
Xeografía
A illa de Taiwán está situada a 200 quilómetros ó sueste da China continental, separadas polo estreito de Taiwán. Existe un contraste entre os dous terzos orientais da illa, cun terreo moi montañoso, con cinco cordilleiras dispostas de norte a sur, culminando no pico Iu Shan a 3.952 metros. A zona chá está na costa occidental, onde se concentra case toda a poboación.
O clima de Taiwán é tropical marítimo. A estación das choivas dura dende xuño ata agosto afectada polo monzón do suroeste. Tifóns e terremotos son frecuentes na illa.
Economía
- Artigo principal: Economía de Taiwán.
A chegada de chineses de clase media e alta en 1949, tradicionalmente dedicados ó comercio, os investimentos xaponeses e os de Estados Unidos, converteron a Taiwán nun dos novos países industrializados. O país adaptouse ben á Crise de 1973, reconvertendo as súas industrias ó sector das altas tecnoloxías, e hoxe é un dos primeiros fabricantes mundiais de microprocesadores.
Recentemente Taiwán pasou a converterse nun dos maiores inversores na República Popular da China.
Demografía
Case tódolos taiwaneses son descendentes de emigrantes da China continental, chegados nos séculos XVII e XIX e sobre todo en 1949, cando os partidarios do Kuomintang se refuxiaron na illa.
Dos habitantes orixinarios da illa (malaio-polinesios), só uns 370.000 sobreviven nas zonas montañosas do interior da illa.
Cultura
Lingüisticamente, a illa de Taiwán está considerada o berce das linguas malaio-polinesias, xa que dos catro grupos nos que se divide a familia todos están presentes na illa e un deles é a orixe do resto de linguas que se falan en Madagascar, Indonesia, Filipinas e a Polinesia.
Véxase tamén
Ligazóns externas
- Páxina oficial do goberno (en inglés)
- Directorio oficial (en inglés)
- Radio Taiwan Internacional
- Relacións entre Taiwán e a UE (en francés)