Hylobatidae: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
m Bot: "es:Hylobatidae" é un artigo bo; cambios estética |
||
Liña 1: | Liña 1: | ||
{{Taxobox |
{{Taxobox |
||
| name = Xibóns<ref name=MSW3 |
| name = Xibóns<ref name=MSW3/><ref name=Mootnick>{{cite journal | last = Mootnick | first = A. | coauthors = Groves, C. P. | year = 2005 | title = A new generic name for the hoolock gibbon (Hylobatidae) | journal = International Journal of Primatology | issue = 26 | pages = 971–976 | doi = 10.1007/s10764-005-5332-4 | volume = 26}}</ref> |
||
| fossil_range = [[Mioceno]] - Presente |
| fossil_range = [[Mioceno]] - Presente |
||
| image = Hylobates lar pair of white and black 01.jpg |
| image = Hylobates lar pair of white and black 01.jpg |
||
Liña 24: | Liña 24: | ||
}} |
}} |
||
Os '''xibóns''' son [[Hominoidea|Hominoideos]] da [[familia (bioloxía)|familia]] '''Hylobatidae'''. Historicamente a familia tense clasificado nu só xénero mais agora está clasificada en catro xéneros. Os xibóns habitan trópicos e rexión subtropicais de [[Sumatra]], [[Borneo]] e [[Xava]]. |
Os '''xibóns''' son [[Hominoidea|Hominoideos]] da [[familia (bioloxía)|familia]] '''Hylobatidae'''. Historicamente a familia tense clasificado nu só xénero mais agora está clasificada en catro xéneros. Os xibóns habitan trópicos e rexión subtropicais de [[Sumatra]], [[Borneo]] e [[Xava]]. |
||
Téñense denominado ''simios menores''. Distínguense dos ''grandes simios'' ([[chimpancé]]s, [[gorila]]s, [[orangután]]s, [[bonobo]]s e [[humano]]s) en ser máis pequenos, mostrar menor dimorfismo sexual, en non facer niños e en ter características atómicas que os asemellan máis aos [[Mono (animal)| |
Téñense denominado ''simios menores''. Distínguense dos ''grandes simios'' ([[chimpancé]]s, [[gorila]]s, [[orangután]]s, [[bonobo]]s e [[humano]]s) en ser máis pequenos, mostrar menor dimorfismo sexual, en non facer niños e en ter características atómicas que os asemellan máis aos [[Mono (animal)|monos]] ca aos [[Hominoidea|grandes simios]]. Igual que outros simios, non teñen rabo. Os xibóns teñen unha alta capacidade locomotora, de bracear de póla a póla a longas distancias e a altas velocidades (mesmo ata acadar saltos de 15 metros a velocidade de 55 km/h). Chegan a facer saltos de ata 8 metros. Son quen de andar bipedalmente coas súas mans levantadas para manter o balanzo. Ao contrario que outros Hominoidea, teñen parellas estables. |
||
Dependendo da especie e do seu sexo, a pel dos xibóns cambia de negra, pasa por roxa e chega a un amarelo claro ou branco. É infrecuente ver un un xibón totalmente branco de pel. |
Dependendo da especie e do seu sexo, a pel dos xibóns cambia de negra, pasa por roxa e chega a un amarelo claro ou branco. É infrecuente ver un un xibón totalmente branco de pel. |
||
==Historia evolutiva== |
== Historia evolutiva == |
||
A data da aparición evolutiva dos xéneros é complexa de elucidar<ref name="Matsudaira2010">Matsudaira K, Ishida T (2010) Phylogenetic relationships and divergence dates of the whole mitochondrial genome sequences among three gibbon genera. Mol. Phylogenet. Evol.</ref> A mellor estimación actual pon a ''Nomascus'' diverxendo dos outros tres xéneros hai 7 millóns de anos. A nivel de especie, ''Hylobates pileatus'' diverxeu de ''H. lar'' e ''H. agilis'' hai 3.9 millóns de anos, e ''H. lar'' e ''H. agilis'' separáronse hai 3.3 millóns de anos. Os extintos ''Bunopithecus sericus'' foron xibóns ou primates semellantes a xibóns que, até hai nada, se pensaba que estaban máis relacionados cos xibóns hoolock<ref name=Mootnick/>. |
A data da aparición evolutiva dos xéneros é complexa de elucidar<ref name="Matsudaira2010">Matsudaira K, Ishida T (2010) Phylogenetic relationships and divergence dates of the whole mitochondrial genome sequences among three gibbon genera. Mol. Phylogenet. Evol.</ref> A mellor estimación actual pon a ''Nomascus'' diverxendo dos outros tres xéneros hai 7 millóns de anos. A nivel de especie, ''Hylobates pileatus'' diverxeu de ''H. lar'' e ''H. agilis'' hai 3.9 millóns de anos, e ''H. lar'' e ''H. agilis'' separáronse hai 3.3 millóns de anos. Os extintos ''Bunopithecus sericus'' foron xibóns ou primates semellantes a xibóns que, até hai nada, se pensaba que estaban máis relacionados cos xibóns hoolock<ref name=Mootnick/>. |
||
===Taxonomía=== |
=== Taxonomía === |
||
A familia está dividida en catro xéneros baseándose en estudo dos seu número de [[cromosoma]]s diploides: ''[[Hylobates]]'' (44), ''[[Hoolock]]'' (38), ''[[Nomascus]]'' (52), e ''[[Symphalangus]]'' (50).<ref name="Mootnick"/><ref name=Geissmann>{{cite journal | last = Geissmann | first = Thomas | journal = International Zoo News | title = Gibbon systematics and species identification | volume = 42 | url = http://gibbons.de/main/papers/pdf_files/1995gibbon_systematics_big.pdf | date=December 1995 | accessdate = 2008-08-15 | format=PDF | pages = 467–501}}</ref> |
A familia está dividida en catro xéneros baseándose en estudo dos seu número de [[cromosoma]]s diploides: ''[[Hylobates]]'' (44), ''[[Hoolock]]'' (38), ''[[Nomascus]]'' (52), e ''[[Symphalangus]]'' (50).<ref name="Mootnick"/><ref name=Geissmann>{{cite journal | last = Geissmann | first = Thomas | journal = International Zoo News | title = Gibbon systematics and species identification | volume = 42 | url = http://gibbons.de/main/papers/pdf_files/1995gibbon_systematics_big.pdf | date=December 1995 | accessdate = 2008-08-15 | format=PDF | pages = 467–501}}</ref> |
||
Liña 74: | Liña 74: | ||
*** ''N. gabriellae'' |
*** ''N. gabriellae'' |
||
==Galería== |
== Galería == |
||
<gallery> |
<gallery> |
||
Ficheiro:Agilegibbon.jpg|Xibón áxil, ''Hylobates agilis'' |
Ficheiro:Agilegibbon.jpg|Xibón áxil, ''Hylobates agilis'' |
||
Liña 83: | Liña 83: | ||
</gallery> |
</gallery> |
||
==Notas== |
== Notas == |
||
{{Listaref}} |
{{Listaref}} |
||
[[Categoría:Primates]] |
[[Categoría:Primates]] |
||
{{Link GA|es}} |
Revisión como estaba o 30 de xaneiro de 2014 ás 11:41
Xibóns[1][2] Rango fósil: Mioceno - Presente | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Os xibóns de mans brancas (Hylobates lar) | |||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||
| |||||||||||||
Distribution no surés asiático
| |||||||||||||
Genera | |||||||||||||
Os xibóns son Hominoideos da familia Hylobatidae. Historicamente a familia tense clasificado nu só xénero mais agora está clasificada en catro xéneros. Os xibóns habitan trópicos e rexión subtropicais de Sumatra, Borneo e Xava.
Téñense denominado simios menores. Distínguense dos grandes simios (chimpancés, gorilas, orangutáns, bonobos e humanos) en ser máis pequenos, mostrar menor dimorfismo sexual, en non facer niños e en ter características atómicas que os asemellan máis aos monos ca aos grandes simios. Igual que outros simios, non teñen rabo. Os xibóns teñen unha alta capacidade locomotora, de bracear de póla a póla a longas distancias e a altas velocidades (mesmo ata acadar saltos de 15 metros a velocidade de 55 km/h). Chegan a facer saltos de ata 8 metros. Son quen de andar bipedalmente coas súas mans levantadas para manter o balanzo. Ao contrario que outros Hominoidea, teñen parellas estables.
Dependendo da especie e do seu sexo, a pel dos xibóns cambia de negra, pasa por roxa e chega a un amarelo claro ou branco. É infrecuente ver un un xibón totalmente branco de pel.
Historia evolutiva
A data da aparición evolutiva dos xéneros é complexa de elucidar[3] A mellor estimación actual pon a Nomascus diverxendo dos outros tres xéneros hai 7 millóns de anos. A nivel de especie, Hylobates pileatus diverxeu de H. lar e H. agilis hai 3.9 millóns de anos, e H. lar e H. agilis separáronse hai 3.3 millóns de anos. Os extintos Bunopithecus sericus foron xibóns ou primates semellantes a xibóns que, até hai nada, se pensaba que estaban máis relacionados cos xibóns hoolock[2].
Taxonomía
A familia está dividida en catro xéneros baseándose en estudo dos seu número de cromosomas diploides: Hylobates (44), Hoolock (38), Nomascus (52), e Symphalangus (50).[2][4]
- Familia Hylobatidae: xibóns[1][5]
- Xénero Hylobates
- H. lar
- H. l. lar
- H. l. carpenteri
- H. l. entelloides
- H. l. vestitus
- H. l. yunnanensis
- H. albibarbis
- H. agilis
- H. muelleri
- H. m. muelleri
- H. m. abbotti
- H. m. funereus
- H. moloch
- H. m. moloch
- H. m. pongoalsoni
- H. pileatus
- H. klossii
- H. lar
- Xénero xibón Hoolock
- Hoolock hoolock
- Hoolock leuconedys
- Xénero Symphalangus
- S. syndactylus
- Xénero Nomascus
- N. annamensis
- N. concolor
- N. c. concolor
- N. c. lu
- N. c. jingdongensis
- N. c. furvogaster
- N. nasutus
- N. hainanus
- N. leucogenys
- N. siki
- N. gabriellae
- Xénero Hylobates
Galería
-
Xibón áxil, Hylobates agilis
-
Siamang, Symphalangus syndactylus
-
Xibón de peito brando do norte, Nomascus leucogenys
-
Xibón de lar (Hylobates lar)
-
Xénero Hoolock
Notas
- ↑ 1,0 1,1 Wilson, Don; Reeder, DeeAnn, eds (2005). Mammal Species of the World (3ª edición). Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2 vols. (2142 pp.). ISBN 978-0-8018-8221-0.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Mootnick, A.; Groves, C. P. (2005). "A new generic name for the hoolock gibbon (Hylobatidae)". International Journal of Primatology 26 (26): 971–976. doi:10.1007/s10764-005-5332-4. A referencia usa o parámetro obsoleto
|coauthors=
(Axuda) - ↑ Matsudaira K, Ishida T (2010) Phylogenetic relationships and divergence dates of the whole mitochondrial genome sequences among three gibbon genera. Mol. Phylogenet. Evol.
- ↑ Geissmann, Thomas (December 1995). "Gibbon systematics and species identification" (PDF). International Zoo News 42: 467–501. Consultado o 2008-08-15.
- ↑ Thomas Geissmann. "Gibbon Systematics and Species Identification". Ch.3: "Adopting a Systematic Framework" Retrieved: 2011-04-05.