Pobo xitano: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Breogan2008 (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 4: Liña 4:
|descrición = [[Bandeira xitana]]. Xitana húngara
|descrición = [[Bandeira xitana]]. Xitana húngara
|poboación = Incerta; estímase que entre 2 millóns e máis de 12 millóns<ref>{{cita web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250432/Rom |título=Rom |publisher=Encyclopædia Britannica Online |quote=According to [[Encyclopaedia Britannica]], estimates of the total world Romani population range from two million to five million. |dataacceso=15 de setembro de 2010}}</ref><ref>{{cita web |url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=rmy |título=Online version|quote=Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. [[Ian Hancock]]'s 1987 estimate for "all Gypsies in the world" was 6 to 11 million. |dataacceso=15 de setembro de 2010}}</ref><ref>{{cita novas| url=http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-12977975 | work=BBC News | título=EU demands action to tackle Roma poverty | data=5 abril de 2011}}</ref>
|poboación = Incerta; estímase que entre 2 millóns e máis de 12 millóns<ref>{{cita web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/250432/Rom |título=Rom |publisher=Encyclopædia Britannica Online |quote=According to [[Encyclopaedia Britannica]], estimates of the total world Romani population range from two million to five million. |dataacceso=15 de setembro de 2010}}</ref><ref>{{cita web |url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=rmy |título=Online version|quote=Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. [[Ian Hancock]]'s 1987 estimate for "all Gypsies in the world" was 6 to 11 million. |dataacceso=15 de setembro de 2010}}</ref><ref>{{cita novas| url=http://www.bbc.co.uk/news/world-europe-12977975 | work=BBC News | título=EU demands action to tackle Roma poverty | data=5 abril de 2011}}</ref>
|asentamentos = 1.000.000 {{USA}}<br />800.000 {{BRA}}<br />650.000 {{ESP}}<br />619,000 {{ROM}}
|asentamentos = 1.000.000 {{USA}}<br />800.000 {{BRA}}<br />650.000 {{ESP}}<br />619.000 {{ROM}}
|lingua = [[Lingua romaní]]
|lingua = [[Lingua romaní]]
|relixión = [[Cristianismo]] ([[Igrexa Ortodoxa|Ortodoxo]], [[Igrexa Católica Romana|Católico]], [[Protestantismo|Protestante]]), [[Islam]], [[Hinduísmo]]<ref>Gall, Timothy L. (ed). Worldmark Encyclopedia of Culture & Daily Life: Vol. 4 - Europe. Cleveland, OH: Eastword Publications Development (1998); pp. 316, 318 : "Religion: An underlay of Hinduism with an overlay of either Christianity or Islam (host country religion) "; "Roma religious beliefs are rooted in Hinduism. Roma believe in a universal balance, called kuntari... Despite a 1,000-year separation from India, Roma still practice 'shaktism', the worship of a god through his female consort... "</ref>
|relixión = [[Cristianismo]] ([[Igrexa Ortodoxa|Ortodoxo]], [[Igrexa Católica Romana|Católico]], [[Protestantismo|Protestante]]), [[Islam]], [[Hinduísmo]]<ref>Gall, Timothy L. (ed). Worldmark Encyclopedia of Culture & Daily Life: Vol. 4 - Europe. Cleveland, OH: Eastword Publications Development (1998); pp. 316, 318 : "Religion: An underlay of Hinduism with an overlay of either Christianity or Islam (host country religion) "; "Roma religious beliefs are rooted in Hinduism. Roma believe in a universal balance, called kuntari... Despite a 1,000-year separation from India, Roma still practice 'shaktism', the worship of a god through his female consort... "</ref>

Revisión como estaba o 2 de agosto de 2013 ás 17:50

Pobo xitano
Poboación
Poboación total:
Incerta; estímase que entre 2 millóns e máis de 12 millóns[1][2][3]
Rexións principais:
Aspectos culturais
LinguaLingua romaní
RelixiónCristianismo (Ortodoxo, Católico, Protestante), Islam, Hinduísmo[4]
Grupos
relacionados
Dom, Lom, Domba; outros Indoarios

O pobo xitano, ou pobo romaní, é un grupo étnico que vive principalmente no sur e leste de Europa, Asia occidental, Latinoamérica, nos Estados Unidos de América e no Oriente Medio. Crese que a súa orixe provén das rexións indias do Rajasthan e do Punjab. Ó redor do ano 1050 comezaron as súas emigracións cara a Europa e ó norte de África a través do Irán.

Tradicionalmente os xitanos falan diversos dialectos da lingua romaní, unha lingua Indoariana. A día de hoxe, a maioría dos xitanos falan a lingua dominante na súa rexión de residencia.

Actualmente en Galicia hai unha pequena comunidade xitana duns 9.000 individuos, en España a comunidade xitana é moito maior, duns 600.000, vivindo principalmente nas comunidades de Andalucía, Madrid e Cataluña.

Historia

Artigo principal: Historia do pobo xitano.

A palabra "xitano" procede de "exiptano", porque no século XV se pensaba que os xitanos procedían de alí. Cando penetraron en Europa, moitos grupos de xitanos presentábanse a si como "nobres exipcianos"; así en 1425, dous rom pediron un salvoconduto ao rei Xoán II de Aragón, no que se facían chamar "condes do Exipto Menor". A palabra "calé" parece proceder do indostaní kâla, que significa "negro".

Notas

  1. "Rom". Encyclopædia Britannica Online. Consultado o 15 de setembro de 2010. According to Encyclopaedia Britannica, estimates of the total world Romani population range from two million to five million. 
  2. "Online version". Consultado o 15 de setembro de 2010. Lewis, M. Paul (ed.), 2009. Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition. Dallas, Tex.: SIL International. Ian Hancock's 1987 estimate for "all Gypsies in the world" was 6 to 11 million. 
  3. "EU demands action to tackle Roma poverty". BBC News. 5 abril de 2011. 
  4. Gall, Timothy L. (ed). Worldmark Encyclopedia of Culture & Daily Life: Vol. 4 - Europe. Cleveland, OH: Eastword Publications Development (1998); pp. 316, 318 : "Religion: An underlay of Hinduism with an overlay of either Christianity or Islam (host country religion) "; "Roma religious beliefs are rooted in Hinduism. Roma believe in a universal balance, called kuntari... Despite a 1,000-year separation from India, Roma still practice 'shaktism', the worship of a god through his female consort... "

Véxase tamén

Outros artigos