Pato mandarín: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Addbot (conversa | contribucións)
m Bot: Retiro 43 ligazóns interlingüísticas, proporcionadas agora polo Wikidata en d:q200339
Xoio (conversa | contribucións)
arranxiños e adición de referencias e ligazóns extarnas
Liña 1: Liña 1:
{{en uso}}
{{Taxonomia-animal |NOME_VULGAR= Pato mandarín|IMAXE=mandarin.duck.arp.jpg |ESTADO=LC|ESTADO_NOME=Preocupación baixa}}
{{Taxobox
{{Taxonomia-filo |FILO= Chordata }}
| name = Pato mandarín<br>''Aix galericulata''
{{Taxonomia-clase |CLASE= Aves }}
| status = LC
{{Taxonomia-orde |ORDE= Anseriformes }}
| image = Mandarin.duck.arp.jpg
{{Taxonomia-familia |FAMILIA= Anatidae}}
| image_width = 250px
{{Taxonomia-xenero |XENERO= Aix}}
| image_caption = Macho
{{Taxonomia-binomial-animal |NOME_CIENTIFICO= Aix galericulata}}
| image2 = Female Mandarin Duck 800.jpg
{{Taxonomia-fin}}
| image2_width = 250px
O '''pato mandarín''' ''(Aix galericulata)'' é unha [[aves|ave]] da familia dos [[Anatidae|anátidos]].
| image2_caption = Femia
| regnum = ''[[Animalia]]''
| phylum = ''[[Chordata]]''
| subphylum = ''[[Vertebrata]]''
| classis = ''[[Aves]]''
| ordo = ''[[Anseriformes]]''
| familia = ''[[Anatidae]]''
| sufamila = ''[[Anatini]]''
| genus = [[Aix (xénero)|Aix]]
| species = '''A. galericulata'''
| binomial = Aix galericulata
| binomial_authority = ([[Linnaeus]], 1758) <ref>[http://www.cbif.gc.ca/pls/itisca/next?v_tsn=175123&taxa=Aix+galericulata&p_ifx=&p_lang=es ''Aix galericulata'' (Linnaeus, 1758)] en SIIT. {{es}}</ref>
| range_map = Aix galericulata dis.PNG
| range_map_width = 240px
| range_map_caption = Distribución en Europa de ''Aix galericulata''
| synonyms =
* ''Anas galericulata'' <small>Linnaeus, 1758</small> <ref>[http://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?lang=ES&id=538DF9A682A88B28&ts=1227472896765&sec=summary "Protónimo de ''Aix galericulata''"] en AviBase.</ref>
}}

O '''pato mandarín''', ''Aix galericulata'' (L.), é unha [[especie]] de [[Aves|ave]] da orde dos [[anseriformes]] e [[familia (bioloxía)|familia]] dos [[anátidos]] oriúnda da [[República Popular China|China]], [[Xapón]] e [[Siberia]] que, polas fermosas cores dos machos, foi introducida en diversos puntos de [[Europa]], sendo moi apreciada pola súa beleza, polo que se a ten en numerosos parques de todo o mundo.


== Descrición ==
== Descrición ==
Son parrulos relativamente pequenos, que miden entre 41 e 49 cm de lonxitude e teñen unha envergadura alar que vai dos 65 ós 75 cm. Os machos adultos en plumaxe reprodutora son aves de aspecto rechamante e inconfundible. Teñen o bico vermello, a cabeza verde metálica, un debuxo branco en forma de media lúa sobre dos ollos e a cara vermella con "patillas" castañas. O papo é púrpura con dúas liñas verticais brancas e os flancos avermellados, con dúas “velas” alaranxadas no lombo, formadas polas plumas da alas. A plumaxe ten reflexos metálicos. As femias teñen unha coloración moito máis discreta, castaña agrisada, manchada na parte inferior. Teñen un anel ocular branco e unha liña que parte do ollo, ademais dunha pequena parte branca nos flancos. A punta do seu bico é pálida. En xeral soi moi semellantes ás femias do pato da Carolina.
Elegantes e de constitución repoluda, son [[parrulo]]s relativamente pequenos, que miden entre 41 e 49 cm de lonxitude e teñen unha envergadura alar que vai dos 65 aos 75 cm. Os machos adultos en plumaxe reprodutora son aves de aspecto rechamante e inconfundible. Teñen o bico vermello, a cabeza verde metálica, un debuxo branco en forma de media lúa sobre dos ollos e a cara vermella con "patillas" castañas. O papo é púrpura con dúas liñas verticais brancas e os flancos avermellados, con dúas “velas” alaranxadas no lombo, formadas polas plumas da alas. A plumaxe ten reflexos metálicos.<ref>{{cita libro |nome=Lawton |apelidos=Shurtleff |coautores=Savage, Christopher |ano=1996 |título=The Wood Duck and the Mandarin: The Northern Wood Ducks |editorial=University of California Press |isbn=0-520-20812-9}}</ref>


As femias teñen unha coloración moito máis discreta, castaña agrisada, manchada na parte inferior. Teñen un anel ocular branco e unha liña que parte do ollo, ademais dunha pequena parte branca nos flancos. A punta do seu bico é pálida. En xeral soi moi semellantes ás femias do chamado ''pato da Carolina'' ou ''pato da Florida'' (''[[Aix sponsa]]'', a outra especie do [[xénero (bioloxía)|xénero]]).<ref name=sven>{{cita libro
== Distribución ==
| autor = Mullarney,K.; Svensson, L.; Zetterström, D; e Grant, P.J.
A área orixinal de distribución da especie comprendía o nordeste de [[China]] e a rexión rusa do [[Amur]], onde hai aínda unhas 1.000 parellas, e o [[Xapón]] onde quedan unas 5.000. Actualmente a especie está moi ameazada nestas áreas. Como ave de parques e zoos espallouse case por todo o mundo e os exemplares fuxidos establecéronse con máis ou menos éxito nalgunhas zonas coma [[Alemaña]], [[Austria]], [[Suíza]], os [[Países Baixos]] e o sur de [[Inglaterra]], onde hoxe se considera unha especie definitivamente consolidada.
| editorial = Editorial Omega
| título = Guía de Campo de las Aves de España y de Europa
A poboación salvaxe europea, que conta cunhas 7.000 parellas, sería hoxe superior á asiática.
| ano = 2003
As poboacións salvaxes asiáticas son migratorias, e pasan o inverno nas terras baixas do sur de China e do Xapón.
| isbn = 84-282-1218-X
}}</ref>


== Distribución e hábiat ==
Malia calcular os seus números nuns 65.000 exemplares a [[IUCN]] non considera o pato mandarín especie ameazada.
A área orixinal de distribución da especie comprendía toda a [[Asia|Asia oriental]], pero as exportacións masivas (para parques e coleccións) e a destrución do seu [[hábitat]] reduciron fortemente as súas poboacións no nordeste da [[China]] e a rexión rusa do [[río Amur|Amur]] a un número por debaixo das 1 000 parellas en cada unha das zonas; en [[Xapón]], porén, estímase que existen unhas 5 000 parellas.<ref>{{cita libro
|nome=Steve
|apelidos=Madge
|coautores=Burn, Hilary
|ano=1987
|título=Wildfowl: An identification guide to the ducks, geese and swans of the world
|editorial=Christopher Helm. London
|isbn=0-7470-2201-1
|páxinas=188–189}}</ref>

Actualmente a especie está moi ameazada nestas áreas.

Como ave de parques e zoos espallouse case por todo o mundo, sendo moi común que algúns espécimes escapen de coleccións, e durante o [[século XX]] asilvestráronse algunhas poboaciones, con máis ou menos éxito, nalgunhas zonas coma [[Alemaña]], [[Austria]], [[Suíza]], os [[Países Baixos]] e o sur de [[Inglaterra]], que conta co censo máis importante cunhas 1 000 parellas.

A poboación salvaxe europea, que conta cunhas 7 000 parellas, e sería hoxe superior á asiática.

As poboacións salvaxes asiáticas son migratorias, e pasan o inverno nas terras baixas do sur da China e do Xapón.

Malia que os seus efectivos mundiais estímanse entre 60 000 e 65 000 individuos, a [[IUCN]] non considera o pato mandarín especie ameazada.<ref>[http://www.iucnredlist.org/details/141487 ''Aix galericulata''] na ''lista vermella'' da [[IUCN]]. {{en}}</ref>


En estado salvaxe os patos mandaríns crían en zonas de bosque mesto preto de lagos pouco fondos, pantanos ou estanques.
En estado salvaxe os patos mandaríns crían en zonas de bosque mesto preto de lagos pouco fondos, pantanos ou estanques.


== Conduta ==
== Conduta ==
Na natureza son aves tímidas que se moven entre a vexetación mesta, voando con habilidade entre as polas e agatuñando polas árbores. Son pouco sensibles ó frío, o que lles permite sobrevivir ós invernos centroeuropeos. Buscan comida principalmente no chan, apañando mesmo sementes grandes coma [[landra]]s. Aliméntanse principalmente ó amencer ou cando empeza a anoitecer, e pasan o día pousados nunha pola ou agachados na vexetación.
Na natureza son aves tímidas que se moven entre a vexetación mesta, voando con habilidade entre as pólas e agatuñando polas árbores. Son pouco sensibles ao frío, o que lles permite sobrevivir no inverno centroeuropeo. Buscan comida (sobre todo plantas e sementes) tanto en terra como na auga, pero principalmente no chan, apañando mesmo sementes grandes, como as das [[faia]]s e as [[landra]]s dos [[caraballo]]s. Aliméntanse principalmente ao amencer ou cando empeza a anoitecer, e pasan o día pousados nunha pola ou agachados na vexetación.


Poden formar pequenos bandos no inverno, pero non adoitan mesturarse con outras especies de parrulos.
En invierno poden formar pequenos grupos, pero raramente se asocian con outros patos.

Aniñan en buratos de árbores cercanos á auga. Ao poco tempo de naceren os parruliños, a súa nai voa ao solo, animándoos a saltar do niño.


== Reprodución ==
== Reprodución ==
Fan os niños en furados nas árbores, preto da auga. Poñen de 6 a 10 ovos brancos, duns 5 cm de longo que chocan uns 31 días. Cando os polos saen do ovo, a nai salta no chan e chámaos inmediatamente. Os pitos móvense xa de pequenos con facilidade polas polas, grazas ás unllas aguzadas e a cola longa.
Fan os niños en buratos das árbores cercanas á auga. Poñen de 6 a 10 ovos brancos, duns 5 cm de longo, que chocan uns 31 días. Cando os polos saen do ovo, a nai salta ao solo e chámaos inmediatamente para salten tamén eles. Os parruliños móvense xa de pequenos con facilidade polas pólas, grazas ás unllas aguzadas e a cola longa.


== Simbolismo ==
== Crenzas e simbolismo ==
En Asia oriental os patos mandaríns foron considerados animais portadores de boa fortuna, e de amor e afecto conxugal.
Na [[China]], o pato mandarín é un símbolo de fidelidade dentro do matrimonio, malia que as parellas de mandaríns non duran máis ca unha estación.

Na China o pato mandarín segue a ser un símbolo de fidelidade dentro do matrimonio, malia que as parellas de mandaríns non duran máis ca unha estación, de tal forma que neste país adoita agasallarse cunha parella destes patos, como regalo principal, nas vodas máis importantes.


== Galería de imaxes ==
== Galería de imaxes ==
<gallery>
<center><gallery>
Ficheiro:Mandarin duck.jpg|Macho novo.
Ficheiro:Mandarin duck.jpg|Macho novo
Ficheiro:Aix galericulata5.jpg|Macho adulto
Ficheiro:Aix galericulata5.jpg|Macho adulto
Ficheiro:MandarinDucks.jpg|Parella
</gallery>
</gallery></center>

== Notas ==
{{listaref}}

== Véxase tamén ==
{{commons}}
{{wikispecies}}


== Ligazóns externas ==
=== Ligazóns externas ===
{{Commons|Aix galericulata|Pato mandarín}}
* [http://tolweb.org/Aix+galericulata ''Aix galericulata''] en Tree of Life. {{en}}
* [http://www.oiseaux.net/oiseaux/canard.mandarin.html ''Aix galericulata''] en Oiseaux.net e [http://maps.oiseaux.net/canard.mandarin.html área de dispersión] {{fr}}
* [http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Aix_galericulata.html ''Aix galericulata''] en Animal Diversity Web. {{en}}
* [http://www.ncbi.nlm.nih.gov/Taxonomy/Browser/wwwtax.cgi?lin=s&p=has_linkout&id=8832 ''Aix galericulata''] en NCBI. {{en}}


[[Categoría:Anátidos]]
[[Categoría:Anátidos]]

Revisión como estaba o 10 de xullo de 2013 ás 19:58

Pato mandarín
Aix galericulata

Macho

Femia
Femia

Estado de conservación
Pouco preocupante (LC)
Pouco preocupante
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Subfilo: Vertebrata
Clase: Aves
Orde: Anseriformes
Familia: Anatidae
Xénero: Aix
Especie: A. galericulata
Nome binomial
Aix galericulata
(Linnaeus, 1758) [1]
Distribución en Europa de Aix galericulata
Distribución en Europa de Aix galericulata

Distribución en Europa de Aix galericulata
Sinonimia
  • Anas galericulata Linnaeus, 1758 [2]

O pato mandarín, Aix galericulata (L.), é unha especie de ave da orde dos anseriformes e familia dos anátidos oriúnda da China, Xapón e Siberia que, polas fermosas cores dos machos, foi introducida en diversos puntos de Europa, sendo moi apreciada pola súa beleza, polo que se a ten en numerosos parques de todo o mundo.

Descrición

Elegantes e de constitución repoluda, son parrulos relativamente pequenos, que miden entre 41 e 49 cm de lonxitude e teñen unha envergadura alar que vai dos 65 aos 75 cm. Os machos adultos en plumaxe reprodutora son aves de aspecto rechamante e inconfundible. Teñen o bico vermello, a cabeza verde metálica, un debuxo branco en forma de media lúa sobre dos ollos e a cara vermella con "patillas" castañas. O papo é púrpura con dúas liñas verticais brancas e os flancos avermellados, con dúas “velas” alaranxadas no lombo, formadas polas plumas da alas. A plumaxe ten reflexos metálicos.[3]

As femias teñen unha coloración moito máis discreta, castaña agrisada, manchada na parte inferior. Teñen un anel ocular branco e unha liña que parte do ollo, ademais dunha pequena parte branca nos flancos. A punta do seu bico é pálida. En xeral soi moi semellantes ás femias do chamado pato da Carolina ou pato da Florida (Aix sponsa, a outra especie do xénero).[4]

Distribución e hábiat

A área orixinal de distribución da especie comprendía toda a Asia oriental, pero as exportacións masivas (para parques e coleccións) e a destrución do seu hábitat reduciron fortemente as súas poboacións no nordeste da China e a rexión rusa do Amur a un número por debaixo das 1 000 parellas en cada unha das zonas; en Xapón, porén, estímase que existen unhas 5 000 parellas.[5]

Actualmente a especie está moi ameazada nestas áreas.

Como ave de parques e zoos espallouse case por todo o mundo, sendo moi común que algúns espécimes escapen de coleccións, e durante o século XX asilvestráronse algunhas poboaciones, con máis ou menos éxito, nalgunhas zonas coma Alemaña, Austria, Suíza, os Países Baixos e o sur de Inglaterra, que conta co censo máis importante cunhas 1 000 parellas.

A poboación salvaxe europea, que conta cunhas 7 000 parellas, e sería hoxe superior á asiática.

As poboacións salvaxes asiáticas son migratorias, e pasan o inverno nas terras baixas do sur da China e do Xapón.

Malia que os seus efectivos mundiais estímanse entre 60 000 e 65 000 individuos, a IUCN non considera o pato mandarín especie ameazada.[6]

En estado salvaxe os patos mandaríns crían en zonas de bosque mesto preto de lagos pouco fondos, pantanos ou estanques.

Conduta

Na natureza son aves tímidas que se moven entre a vexetación mesta, voando con habilidade entre as pólas e agatuñando polas árbores. Son pouco sensibles ao frío, o que lles permite sobrevivir no inverno centroeuropeo. Buscan comida (sobre todo plantas e sementes) tanto en terra como na auga, pero principalmente no chan, apañando mesmo sementes grandes, como as das faias e as landras dos caraballos. Aliméntanse principalmente ao amencer ou cando empeza a anoitecer, e pasan o día pousados nunha pola ou agachados na vexetación.

En invierno poden formar pequenos grupos, pero raramente se asocian con outros patos.

Aniñan en buratos de árbores cercanos á auga. Ao poco tempo de naceren os parruliños, a súa nai voa ao solo, animándoos a saltar do niño.

Reprodución

Fan os niños en buratos das árbores cercanas á auga. Poñen de 6 a 10 ovos brancos, duns 5 cm de longo, que chocan uns 31 días. Cando os polos saen do ovo, a nai salta ao solo e chámaos inmediatamente para salten tamén eles. Os parruliños móvense xa de pequenos con facilidade polas pólas, grazas ás unllas aguzadas e a cola longa.

Crenzas e simbolismo

En Asia oriental os patos mandaríns foron considerados animais portadores de boa fortuna, e de amor e afecto conxugal.

Na China o pato mandarín segue a ser un símbolo de fidelidade dentro do matrimonio, malia que as parellas de mandaríns non duran máis ca unha estación, de tal forma que neste país adoita agasallarse cunha parella destes patos, como regalo principal, nas vodas máis importantes.

Galería de imaxes

Notas

  1. Aix galericulata (Linnaeus, 1758) en SIIT. (en castelán)
  2. "Protónimo de Aix galericulata" en AviBase.
  3. Shurtleff, Lawton; Savage, Christopher (1996). The Wood Duck and the Mandarin: The Northern Wood Ducks. University of California Press. ISBN 0-520-20812-9.  A referencia usa o parámetro obsoleto |coautores= (Axuda)
  4. Mullarney,K.; Svensson, L.; Zetterström, D; e Grant, P.J. (2003). Guía de Campo de las Aves de España y de Europa. Editorial Omega. ISBN 84-282-1218-X. 
  5. Madge, Steve; Burn, Hilary (1987). Wildfowl: An identification guide to the ducks, geese and swans of the world. Christopher Helm. London. pp. 188–189. ISBN 0-7470-2201-1.  A referencia usa o parámetro obsoleto |coautores= (Axuda)
  6. Aix galericulata na lista vermella da IUCN. (en inglés)

Véxase tamén

Ligazóns externas