Fricción: Diferenzas entre revisións
Liña 114: | Liña 114: | ||
[[Categoría:Magnitudes físicas]] |
[[Categoría:Magnitudes físicas]] |
||
[[Categoría:Mecánica]] |
[[Categoría:Mecánica]] |
||
[[ar:احتكاك]] |
|||
[[az:Sürtünmə]] |
|||
[[be:Сіла трэння]] |
|||
[[be-x-old:Церце]] |
|||
[[bg:Триене]] |
|||
[[bs:Trenje]] |
|||
[[ca:Fricció]] |
|||
[[cs:Tření]] |
|||
[[cy:Ffrithiant]] |
|||
[[da:Friktion]] |
|||
[[de:Reibung]] |
|||
[[el:Τριβή]] |
|||
[[en:Friction]] |
|||
[[eo:Frotado]] |
|||
[[es:Fricción]] |
|||
[[et:Hõõrdumine]] |
|||
[[eu:Marruskadura indarra]] |
|||
[[fa:اصطکاک]] |
|||
[[fi:Kitka]] |
|||
[[fr:Frottement]] |
|||
[[ga:Frithchuimilt]] |
|||
[[he:חיכוך]] |
|||
[[hr:Trenje]] |
|||
[[ht:Fwotman]] |
|||
[[hu:Súrlódás]] |
|||
[[hy:Շփման ուժ]] |
|||
[[id:Gaya gesek]] |
|||
[[is:Núningskraftur]] |
|||
[[it:Attrito]] |
|||
[[ja:摩擦]] |
|||
[[ka:ხახუნი]] |
|||
[[kk:Үйкеліс күші]] |
|||
[[ko:마찰력]] |
|||
[[lt:Trinties jėga]] |
|||
[[lv:Berze]] |
|||
[[ml:ഘർഷണം]] |
|||
[[ms:Geseran]] |
|||
[[nl:Wrijving]] |
|||
[[nn:Friksjon]] |
|||
[[no:Friksjon]] |
|||
[[pl:Tarcie (pojęcie fizyczne)]] |
|||
[[pt:Atrito]] |
|||
[[qu:Qhaquy]] |
|||
[[ro:Frecare]] |
|||
[[ru:Трение]] |
|||
[[scn:Munciuniata]] |
|||
[[sh:Trenje]] |
|||
[[simple:Friction]] |
|||
[[sk:Trenie]] |
|||
[[sl:Trenje]] |
|||
[[sn:Rudzindi]] |
|||
[[sq:Fërkimi]] |
|||
[[sr:Трење]] |
|||
[[sv:Friktion]] |
|||
[[ta:உராய்வு]] |
|||
[[th:แรงเสียดทาน]] |
|||
[[tl:Kiskisan]] |
|||
[[tr:Sürtünme kuvveti]] |
|||
[[uk:Тертя]] |
|||
[[ur:رگڑ]] |
|||
[[vi:Ma sát]] |
|||
[[zh:摩擦力]] |
Revisión como estaba o 25 de marzo de 2013 ás 14:41
Este artigo ou sección precisa dunha revisión ortográfica e/ou de gramática (recurso útil: corrector ortográfico en liña de galego). Podes axudarte do revisor ortográfico, activándoo en: Preferencias → Trebellos → Navegación → Ortografía: Activar o revisor ortográfico. Colabora connosco neste artigo e noutros en condicións semellantes para que a Galipedia mellore e medre. |
Suxeriuse que "rozamento" sexa fusionado con este artigo ou apartado (conversa). Para realizar a fusión dos artigos sigue estes pasos. |
A fricción ou rozamento é unha forza natural que actúa cando un obxecto está en contacto con outro e sofre a acción de unha forza que tende movelo. Esta forza de fricción é causada polo contacto dos dous corpos ou do corpo en movemento co medio en que se move. a ciencia que estuda a fricción é a triboloxía.
Descrición
A fricción cunha superficie depende da Forza Normal entre o obxecto e a superficie; cuanto maior for a Forza Normal maior será a fricción. Pasar un dedo polo tampo de unha mesa pode ser usado como exemplo práctico: se se presionar con forza o dedo, a fricción aumenta e o dedo para.
Embora se opoñan ao sentido do deslizamento entre as superficies de contacto, todas as formas de transporte que se deslocan sobre rodas non poderían moverse sen a fricción: é a fricción entre as rodas e o solo que permite ás primeiras agarrárense ao solo, producindo movemento pola troca de forzas.Así, a forza de fricción pode asumir características de forza motora, cando a súa acción proporciona o movemento de translación do corpo en relación a superficie, cuanto de forza resistente cando actúa de modo a se opor ao movemento relativo das superficies de contacto. Pode parecer estraño afirmar que ningunha forza é precisa para manter un corpo en movemento cando un avión a xato se desloca a unha velocidade constante utilizando os seus poderosos motores. A razón é que a forza dos motores que impelen o avión para fronte é igualada pola fricción con o ar a través do cal o avión se move; as dúas forzas equilíbranse de tal modo que ningunha actúa sobre o avión e ele, por tanto continua a moverse con unha velocidade constante. Se se aumentar o poder dos motores o avión moverase mais depresa, até que a fricción aumente de modo a corresponder à forza desexada, movéndose entón, a unha maior mas constante velocidade.
Coeficiente de fricción
Demostra o grao de rugosidade entre dous corpos. Tratase de unha grandeza adimensional, ou sexa, non presenta unidade. Pode ser diferenciado en dinámico, ou estático, de acordo con a situación que se encontra o sistema:
- Coeficiente de fricción dinámica: presente a partir do momento que o corpo efectúa deslocamento. Representado por .
- Coeficiente de fricción estática: presente cando o corpo se encontra na inminencia do movemento, ou sexa, no principio da actuación da forza externa. Para efeito de diferenciación, é representado por .
A asociación dos módulos de cada un implica que o coeficiente de fricción dinámica será menor ou igual ao coeficiente de fricción estática:
Fricción dinámica
Chamase de forza de fricción dinámica a forza que surxe entre as superficies que presentan movemento relativo. A forza de atrito dinámico se opón a este deslizamento entre as superficies, non necesariamente oposta ao movemento do corpo. Por exemplo: cando unha caixa está deslizando sobre unha superficie horizontal para a dereita, a forza de atrito dinámico estará aplicada na superficie de contacto da caixa e a superficie de apoio paralelamente a superficie e apontando para a esquerda.
Outro exemplo é cando un carro está se movimentando en unha estrada e decide frear bruscamente, de modo que as rodas son trabadas. O carro irá parar por causa da forza de atrito, que actúa entre os pneumáticos e o solo, nese caso contrario ao deslizamento dos penes e a pista. xa para o caso de un home empurrando unha caixa débese considerar que: se a caixa está en repouso encanto o home aplica a forza, a forza de atrito entre a caixa e o plano de apoio será de atrito estático sendo contraria ao deslizamento da caixa para fronte. xa para os pés do home, a forza de atrito estará atuando no sentido a impedir o deslizamento dos pés para tras, nese caso a forza de atrito estático está apontando para fronte.
Caso a caixa estexa deslizando, a forza de atrito entre a caixa e o plano será dinámica e estará se opondo ao deslizamento, que nese caso coincide con a oposición ao movemento da caixa. Para o caso dos pés do home, considerando que mesmo empurrando a caixa non haxa deslizamento en relación à superficie, a forza de atrito continua sendo de carácter estático e nese caso ela estará apontando para fronte, ou sexa, se opondo ao deslizamento dos pés e consecuentemente favorábel ao movemento da caixa. Esa forza de atrito pode ser calculada pola seguinte expresión:
- , onde , medida en Newtons, é o coeficiente de atrito dinámico e a forza que é normal à dirección do movemento (no caso de o corpo estar en un plano horizontal, ten a mesma intensidade do peso do corpo, ou sexa, , onde é a masa do obxecto e é a aceleración do campo gravitacional no local).
Atrito estático
Chamamos de forza de atrito estático a forza que se opón a deslizamento entre as superficies. Por exemplo, podemos citar o deslizamento de unha caixa sobre unha superficie ou tamén o atrito entre o pneumático de un carro cando este non está se movendo sobre a superficie. Cando se tenta empurrar unha caixa en repouso en relación ao solo, nótase que dependendo da forza que é aplicada sobre a caixa, esta non sae do lugar. Así, pódese concluír que hai unha forza que actúa contra o movemento. Ela é denominada forza de atrito estático. Hai que se ter coidado para non relacionar a forza de atrito estático con un corpo necesariamente parado.
Ora, para mover a caixa, se for feita unha forza igual ao atrito dinámico, ela non sairá do lugar, pois as forzas irán se anular. Entón, conclúese con iso que a forza de atrito estático é maior que a de atrito dinámico. Porén, na maioría dos casos, os seus valores son tan próximos que podemos considera-las aproximadamente iguais.
- (análogo ao atrito dinámico)
Enerxía disipada
Ao mover un obxecto en contacto con unha superficie, a enerxía disipada en forma de calor é:
-
- onde
- N é a forza normal,
- μd á o coeficiente de atrito dinámico,
- x e o eixo no que se move o corpo.
- onde
Valores dos coeficientes de atrito
Materiais en contacto | Estático μd | Dinámico μd |
---|---|---|
Xeo // Xeo | 0,1 | 0,03 |
Vidro // Vidro | 0,9 | 0,4 |
Vidro // Madeira | 0,2 | 0,25 |
Madeira // Coiro | 0,4 | 0,3 |
Madeira // Pedra | 0,7 | 0,3 |
Madeira // Madeira | 0,4 | 0,3 |
Aceiro // Aceiro | 0,74 | 0,57 |
Aceiro // Xeo | 0,03 | 0,02 |
Aceiro // Latón | 0,5 | 0,4 |
Aceiro // Teflón | 0,04 | 0,04 |
Teflón // Teflón | 0,04 | 0,04 |
Caucho // Cemento (seco) | 1,0 | 0,8 |
Caucho // Cemento (húmido) | 0,3 | 0,25 |
Cobre // Ferro (fundido) | 1,1 | 0,3 |
Esquí (encerado) // Neve (0ºC) | 0,1 | 0,05 |
Articulacións humanas | 0,02 | 0,003 |
Algúns Casos de Fricción
Tapón do champán
Nese exemplo, para acharmos a forza que a fricción exerce no tapón sobre a boca da botella de vidro cando se tenta practicar a soltura do tapón de corcho, precisamos antes achar a área de contacto entre o tapón e a boca. Despois de obtermos este dato por contas matemáticas (superficie interna de un cilindro), é preciso achar tamén a presión exercida polo tapón na boca. A presión do tapón actúa como a Forza Normal na área de contacto, e, sabendo esas dúas informacións e posuíndo os coeficientes de fricción, basta utilizar a fórmula antedita para obter a Forza de Fricción cando se tenta abrir tal botella.
Fricción no plano inclinado
Hai aquí apenas unha particularidade: Cando un corpo está sobre un plano inclinado e baixo a acción exclusiva da gravidade, a intensidade da Forza Normal que se utiliza para calcular a Forza de Atrito corresponde á compoñente perpendicular ao plano de contacto, que pode ser calculada segundo a expresión:
- , onde é o ángulo de inclinación en relación à horizontal.Vale resaltar que cando se trata de un plano inclinado, o ángulo formado polo plano inclinado e a horizontal corresponde ao ángulo formado polo peso do corpo sobre o plano e a súa compoñente perpendicular ao plano inclinado, rutineiramente chamada de Py. Nese circunstancia, a forza de atrito que atuará sobre o corpo irá se opor ao deslizamento para baixo e, por tanto, estará orientada paralelamente ao plano para cima.
A dirección do atrito é sempre perpendicular à recta tanxente á circunferencia no ponto en que o carro se encontra e o sentido aponta para o centro. Para calcular a Intensidade do Atrito usase a seguinte fórmula, desde que se trate de movemento Circular Uniforme:
- Masa do Automóbel Aceleración centrípeta.
a formula xeral, que mede o atrito de unha superficie é: .m = g.sen