Cera: Diferenzas entre revisións
m r2.7.1) (Bot: Engado: mk:Восок |
|||
Liña 19: | Liña 19: | ||
[[Categoría:Lípidos]] |
[[Categoría:Lípidos]] |
||
[[am:ሰም]] |
|||
[[ar:شمع]] |
|||
[[arc:ܫܥܘܬܐ (ܡܠܘܐܐ)]] |
|||
[[ast:Cera]] |
|||
[[az:Mum]] |
|||
[[ba:Балауыҙ]] |
|||
[[be:Воск]] |
|||
[[bg:Восък]] |
|||
[[bs:Vosak]] |
|||
[[ca:Cera]] |
|||
[[cs:Vosk]] |
|||
[[cv:Ăвăс (çилĕм)]] |
|||
[[da:Voks]] |
|||
[[de:Wachs]] |
|||
[[el:Κερί]] |
|||
[[en:Wax]] |
|||
[[eo:Vakso]] |
|||
[[es:Cera]] |
|||
[[et:Vahad]] |
|||
[[eu:Argizari]] |
|||
[[fa:موم]] |
|||
[[fi:Vaha]] |
|||
[[fr:Cire]] |
|||
[[ga:Céir]] |
|||
[[gu:મીણ]] |
|||
[[he:שעווה]] |
|||
[[hi:मोम]] |
|||
[[hr:Vosak]] |
|||
[[ht:Lasi]] |
|||
[[hu:Viasz]] |
|||
[[id:Malam (zat)]] |
|||
[[io:Vaxo]] |
|||
[[is:Vax]] |
|||
[[it:Cera]] |
|||
[[ja:蝋]] |
|||
[[jv:Malam (dat)]] |
|||
[[ka:ცვილი]] |
|||
[[kk:Балауыз]] |
|||
[[ko:왁스]] |
|||
[[lt:Vaškas]] |
|||
[[lv:Vaski]] |
|||
[[mk:Восок]] |
|||
[[ml:മെഴുക്]] |
|||
[[nl:Was (substantie)]] |
|||
[[nn:Voks]] |
|||
[[no:Voks]] |
|||
[[pl:Woski]] |
|||
[[qu:Mapa]] |
|||
[[ro:Ceară]] |
|||
[[ru:Воск]] |
|||
[[scn:Cira]] |
|||
[[simple:Wax]] |
|||
[[sk:Vosk]] |
|||
[[sr:Восак]] |
|||
[[sv:Vax]] |
|||
[[ta:மெழுகு]] |
|||
[[tl:Pagkit]] |
|||
[[tt:Балавыз]] |
|||
[[uk:Віск]] |
|||
[[ur:موم]] |
|||
[[zh:蜡]] |
Revisión como estaba o 24 de marzo de 2013 ás 09:33
As ceras son ésteres dos ácidos graxos con alcohois de peso molecular elevado, é dicir, son moléculas que se obteñen por esterificación dun ácido graxo cun alcohol monovalente lineal de cadea longa. Por exemplo a cera de abella. Son substancias altamente insolubles en medios acuosos e a temperatura ambiente preséntanse sólidas e duras. Nos animais podémolas encontrar na superficie do corpo, pel, plumas. En vexetais, as ceras recobren a epiderme de froitos, talos, xunto coa cutícula ou a suberina, que evitan a perda de auga por evaporación nas plantas.
Rol biolóxico das ceras
- Protección: debido ó seu carácter altamente hidrófobo, repelen a auga, e a nivel orgánico recobren certos tecidos dándolles consistencia e protección fronte á acción exterior, como lubricantes ou impermeabilizantes en pel, pelo e plumas de animais (lanolina, secreción sebácea, cerume do conduto auditivo); en follas e froitos de plantas (cutina).
- Estrutural: as ceras frecuentemente se encontran formando cubertas protectoras e impermeabilizantes, normalmente recubrindo as partes aéreas das plantas, flores ou froitos para repeler os parasitos e axudar a conservar a auga do vexetal. Unha aplicación ben coñecida da cera é a formación dos panais das abellas.
Usos da cera
Utilizouse tradicionalmente para facer cirios, para iluminación, de gran calidade; para encerar madeiras e coiro, como conservante; para encerar teas, impermeabilizándoas. En cosmética, en forma de cremas ou de ungüentos, debido ás súas propiedades antiinflamatorias e cicatrizantes de moitos dos seus compoñentes. Outra aplicación cosmética é como depilatorio, xa que o vello se adhire a ela e é máis doado de retirar, inda que doloroso.
Na antigüidade empregábase para cerrar os ocos das fiestras en inverno.
A cera tamén é unha sustancia graxa segregada por glándulas polas abellas obreiras xoves. Con ela fan os panais e cerran as súas celas cando están cheas de mel.
Amais, é unha substancia amarelenta segregada por unha glándula que temos os seres humanos nos oídos.