Teo

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Teo (homónimos).

Teo
Casa do Concello.
Situación
Xentilicio	teense
Xeografía
Provincia	Provincia da Coruña
Comarca	Comarca de Santiago
Poboación	18.454 hab. (2012)
Área	79,3 km²
Densidade	232,71 hab./km²
Entidades de poboación	13 parroquias
Capital do concello	Ramallosa
Política (2011)
Alcalde	Martiño Noriega (Encontro Irmandiño)
Concelleiros	BNG: 9 PPdeG: 6 PSdeG-PSOE: 1 Outros: IN TEO 1
Eleccións municipais en Teo
Uso do galego (2001)
Galegofalantes	92,97%
Na rede
www.concellodeteo.com
[ editar datos en Wikidata ]

Teo é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Santiago. Segundo o IGE no 2012 había 18.454 habitantes (17.807 no 2009, 17.168 no 2006, 16.809 no 2005, 16.428 no 2004, 16.028 en 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «teense».

Evolución da poboación de Teo   Fontes: INE e IGE.
1900	1930	1950	1981	2004	2009	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022	2023
7.036	7.998	9.242	11.071	16.428	17.940		18.454
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Censo Total	17.807
Menores de 15 anos	2.707 (15.20%)
Entre 15 e 64 anos	12.526 (70.34%)
Maiores de 65 anos	2.574 (14.45%)

Xeografía

O concello de Teo, de 80 km² de superficie, forma parte da comarca de Santiago. Limita ao norte con Ames e Santiago de Compostela, ao sur con Padrón e A Estrada, ao leste con Vedra e ao oeste con Brión e Rois. Abrangue 13 parroquias.

A superficie transcorre desde unha chaira na zona norte, con cumios como Pena Agrela (410 m), Alto de Montouto (339 m) e monte da Pulga (373 m), cara ao val do río Ulla, a menos de 100 m sobre o nivel do mar.

Xeoloxicamente as terras de Teo están constituídas por materiais duros como xistos, lousas e granitos, e rochas sedimentarias nas áreas de menor altura, como os vales do Ulla e Santa Lucía. As superficies de erosión do norte o do oeste do municipio correspóndense con antigos macizos erosionados no secundario, que na actualidade forman unha sucesión de ondulacións con resaltes graníticos nas alturas comprendidas entre os 300 e os 400 m.

A climatoloxía desta zona pertence ao dominio oceánico hiperhúmido, con temperaturas suaves matizadas pola presenza do val do Ulla no sur e pola altitude das áreas setentrionais. A temperatura media anual está entre os 13 e os 14 ºC, descendendo até os 7 e os 9 ºC nos meses de inverno. As precipitacións son elevadas (entre 1.700 e 1.800 mm anuais), especialmente no norte, debido á exposición directa á entrada de masas húmidas.

Historia

No Antigo Réxime as parroquias de Calo, Cacheiras, Luou, Oza, Rarís, Recesende e Reis, formaban parte da xurisdición do Xiro da Rocha; as parroquias de Bamonde, Lucí, Vilariño e Teo pertencían á xurisdición de Vea; e a parroquia de Lampai pertencía á xurisdición de Quinta. As tres xurisdicións estaban integradas no señorío do Arcebispado de Santiago de Compostela.

A comezos do século XIX, no trienio liberal, a maior parte do territorio ocupado na actualidade por Teo era coñecido co nome de Oza, pertencente ó partido xudicial de Sar. Coa división provincial de 1822 o concello de Oza seguía a formar parte do partido xudicial de Sar, á súa vez dependente da deputación da Coruña. Trala reforma xudicial de 1834 o municipio, xa co nome de Teo, quedou asignado ao partido xudicial de Padrón.

Con todo, no proxecto administrativo de 1835 contaba cunha parroquia máis. A aprobación definitiva de 1836 asignaba a parroquia de Rumille ao concello de Padrón.

Personaxes de sona

• Enrique Liste Forján Enrique Líster, militante comunista e militar republicano (1907-1994)
• Gonzalo Rodríguez Mourullo, avogado e escritor (n. 1935)
• Ezequiel Mosquera, ciclista (n. 1975)

Galería de imaxes

Artigo principal: Galería de imaxes de Teo.

• 
  Cacheiras
• 
  Cacheiras
• 
  Cruceiro en Pontevea
• 
  Ramallosa

Lugares de Teo

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Teo vexa: Lugares de Teo.

Véxase tamén

---

Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---