Paratexto: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
+ imaxe; lig ints
Liña 1: Liña 1:
{{enuso}}
{{enuso}}


[[Ficheiro:Espiñas, follas e frores (facsímile).jpg|dereita|miniatura|200px|Capa do libro ''[[Espiñas, follas e flores]]'' ([[Valentín Lamas Carvajal]], [[1875]]).]]
O termo '''paratexto''' designa o conxunto de enunciados que acompañan o [[texto]] principal dunha obra [[literatura|literaria]], como o [[título]], [[subtítulos]], [[prólogo]] ou o [[índice]] de materias. O paratexto está destinado a facer presente o texto, asegurar a súa presenza no mundo, a súa recepción e consumo. O paratexto establece o marco en que se presenta o texto como forma de [[comunicación]].

O termo '''paratexto''' designa o conxunto de enunciados que acompañan o [[texto]] principal dunha obra [[literatura|literaria]], como o [[título]], [[subtítulos]], [[prólogo]] ou o [[Índice (paratexto)|índice]] de materias. O paratexto está destinado a facer presente o texto, asegurar a súa presenza no mundo, a súa recepción e consumo. O paratexto establece o marco en que se presenta o texto como forma de [[comunicación (linguaxe)|comunicación]].


Distínguense os paratextos escritos pola persoa autora da obra (o seu nome, [[epígrafe]], [[prefacio]], dedicatoria, notas ao pé de páxina...) dos paratextos [[Edición de libros|editoriais]] (tapa, [[catálogo]], [[copyright]]...). Mais esta distinción está permanentemente amenazada, especialmente no caso dos textos (literarios, filosóficos) que se consumen en períodos moi amplos e que, polo tanto, son reciclados de forma constante.
Distínguense os paratextos escritos pola persoa autora da obra (o seu nome, [[epígrafe]], [[prefacio]], dedicatoria, notas ao pé de páxina...) dos paratextos [[Edición de libros|editoriais]] (tapa, [[catálogo]], [[copyright]]...). Mais esta distinción está permanentemente amenazada, especialmente no caso dos textos (literarios, filosóficos) que se consumen en períodos moi amplos e que, polo tanto, son reciclados de forma constante.

Revisión como estaba o 12 de decembro de 2012 ás 14:49

Capa do libro Espiñas, follas e flores (Valentín Lamas Carvajal, 1875).

O termo paratexto designa o conxunto de enunciados que acompañan o texto principal dunha obra literaria, como o título, subtítulos, prólogo ou o índice de materias. O paratexto está destinado a facer presente o texto, asegurar a súa presenza no mundo, a súa recepción e consumo. O paratexto establece o marco en que se presenta o texto como forma de comunicación.

Distínguense os paratextos escritos pola persoa autora da obra (o seu nome, epígrafe, prefacio, dedicatoria, notas ao pé de páxina...) dos paratextos editoriais (tapa, catálogo, copyright...). Mais esta distinción está permanentemente amenazada, especialmente no caso dos textos (literarios, filosóficos) que se consumen en períodos moi amplos e que, polo tanto, son reciclados de forma constante.

Outra división é entre o peritexto (parte do paratexto inseparable do texto, como o título ou o índice de materias) e o epitexto (parte que circula fóra do texto, xa sexa editorial como publicidade ou aparición en catálogos). Tamén se distingue entre os paratextos públicos e privados: unha entrevista radiofónica é un epitexto de autoría pública, mais un borrador ou un diario íntimo son un epitexto privado.

Título

É o elemento máis externo e visible do informe. Debe referirse ao contido e resumilo, debe ser facilmente visible, e representar tanto o seu contido como a persoa autora.

Resumo

É unha representación abreviada e precisa do contido do documento sen agregados de interpretación oo crítica e sen distinción de quen o escribiu. Este resumo debería ser preferentemente dun só parágrafo, aínda que resulte extenso, ou de até tres parágrafos cunha extensión máxima de media páxina.

Dedicatoria

A súa función é sinalar especialmente unha ou varias persoas a quen se ofrece o esforzo e logros da persoa autora. Sitúanse na páxina que segue ao título e debe ser breve, preferentemente con liñas curtas e estar cara á dereita. As dedicatorias adoitan estar dirixidas a persoas, institucións ou a quen se estime oportuno. Non se usan nos informes de investigación, pero si se poden usar nos informes de investigación de teses ou seminarios de tese.

Unha dedicatoria famosa é a feita por Rosalía de Castro na súa obra Cantares Gallegos, dedicada a Fernán Caballero e datada no 17 de maio de 1863, o que deu pé á celebración ese día do Día das Letras Galegas.

Epígrafe

É unha cita real, atribuída falsamente a unha persoa ou atribuída a unha autoría imaxinaria ou anónima. Xeralmente están na páxina seguinte á dedicatoria e anterior ao prólogo. Tamén pode haber un epígrafe no inicio dos capítulos.

Ten varias funcións: como comentario ou anexo xustificativo do título; como comentario do texto, precisando indirectamente a significación do mesmo, ou de padrinazgo indirecto, cando o importante non é o que di a cita, senón a identidade de quen o di.

O epígrafe, xunto co título (e a tapa se existe e está ben deseñada), estimulan o lectorado para elaborar hipóteses sobre o contido do texto.

Prólogo ou prefacio

Artigo principal: Prólogo.

O prólogo ou prefacio é un discurso escrito pola persoa autora ou por alguén en quen delega, que fala sobre o texto que precede.

A maioría dos prólogos cumpren dúas funcións básicas: por unha banda, unha función informativa ou aclarativa, consignando datos do libro, a importancia do tema, os seus aspectos temáticos, as seccións que o compoñen ou os agradecementos a quen colaborou na súa preparación. Por outra banda, unha función persuasiva ou argumentativa, destinada a captar o lectorado e retelo, informando sobre a orixe da obra e as circunstancias da súa redacción (dificultades, facilidades...).

Artigo principal: Epílogo (retórica).

Adoita ser usado pola persoa autora para facer comentarios á obra, pero que requiren coñecela xa de forma íntegra, ou para indicar eventos, sucesos ou ideas que xurdiron despois de estar xa rematada a redacción da obra.

Índice

O grao de detalle depende exclusivamente do interese do autor por aclarar os contidos en profundidade desde o inicio. Hai diversos estilos, e a súa numeración pode facerse con números romanos, arábigos ou letras do alfabeto. Antigamente ían ao final da obra, mais na actualidade adoitan poñerse a continuación do prólogo.

Citas

La cita tiene por objeto: a) probar un hecho o reconocer una idea que contribuyó al trabajo de investigación b) remitir a la fuente donde se confirma el hecho o se expone la idea c) reconocer un antecedente de trabajo. Las citas deben introducirse observando escrupulosamente los principios de honestidad y exactitud. Las citas se complementan con las notas a pie de página o al final del texto. Se destacan usando algún tipo de letra distinta de la letra normal del texto, o bien, lo más usual, esta letra normal se pone en cursiva.

Notas

Según el Diccionario de la Real Academia, la nota es una Advertencia, explicación, comentario o noticia de cualquier clase, que en impresos o manuscritos va fuera del texto. Tienen por objeto proporcionar información adicional sin interrumpir la secuencia lógica del primero. Como es algo que está fuera del texto, suele quedar a pie de página, o al final del texto total. Un poco más raro es colocarlos al costado exterior de la página, como anotación legal.

En los informes de investigación que nos preocupan, su función principal es consignar la referencia de las citas que se han usado en el texto indicando al autor, el título del libro de la que se ha extraído la cita, la casa editorial, el año en que fue publicado y la página en que aparece dicha cita.

También puede usarse para incluir algún tipo de información respecto de un párrafo del texto que rompería la lógica del informe si se lo incluye en el texto principal.

Cuando se hace referencia a un autor o texto en general, pero no se está indicando una cita en particular, a menudo la nota se inicia con las palabras: Confrontar... o Ver... seguido del título de un texto determinado, indicando que el o los párrafos de donde procede la nota son un resumen hecho por el autor de la obra indicada.

Se usan abreviaturas especiales cuando un autor es citado más de una vez, para abreviar el número de coautores, etc.

Bibliografía

Lista ordenada de autores y sus obras en el informe de investigación. Los autores deben ir en orden alfabético. En el siguiente orden:

Autor, Título, Casa Editorial, Año de publicación.

Hay variaciones en la forma de consignar a un autor, que dependen de si la obra consignada es un libro, un artículo de una revista, un artículo de un libro compilado por otro autor, etc. De lo cual hay muchas recomendaciones en diversos textos.

Glosario

Aunque usualmente el glosario técnico suele aparecer como parte del Marco Teórico con el nombre de Marco Conceptual, en algunos informes puede ser necesario ponerlo al final del mismo, una vez terminado el texto. Es una lista ordenada alfabéticamente de términos técnicos o que, por alguna razón, puedan presentar dificultades al lector, acompañados de una definición. Se trata de términos difíciles, desconocidos, o que bien, se usa el glosario para indicar que términos que pueden tener varias acepciones o significados, serán usados en el texto conforme a la definición que allí se consigna y no otra.

Apéndice o anexos

Textos, cuadros, documentos, testimonios diversos, entrevistas en detalle, facsímile de encuestas, cuadros con datos de encuestas, etc., se incluyen al final del trabajo. Se trata de un complemento del texto que, en razón de su extensión, no puede incluirse en forma de notas. O bien, que su inclusión como parte del texto del informe, rompe con la lógica de la explicación que se está desarrollando. Es información adicional fuera de lo que es el contexto principal del ensayo como pueden ser definiciones o explicaciones más específicas sobre temas mencionados en el trabajo.

Véase también

Referencias bibliográficas

  • Paratexto. UBA, Bs. As.  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellido= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)
  • Cómo se hace una tesis. Gedisa.  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellido= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |ubicación= ignorado (suxírese |lugar=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)
  • Términos claves del análisis del discurso. Edición Nueva Visión.  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellido= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda)
  • Manuale del traduttore. Hoepli.  Parámetro descoñecido |nombre= ignorado (suxírese |nome=) (Axuda); Parámetro descoñecido |apellido= ignorado (suxírese |apelidos=) (Axuda); Parámetro descoñecido |año= ignorado (suxírese |ano=) (Axuda); Parámetro descoñecido |ubicación= ignorado (suxírese |lugar=) (Axuda); Parámetro descoñecido |enlaceautor= ignorado (suxírese |ligazón-autor=) (Axuda)