Brasil

Modelo:País A República Federativa do Brasil, máis coñecida como Brasil, é unha república federal formada pola unión de 26 estados federados e polo Distrito Federal. O país conta con 5.564 municipios e unha superficie de 8.514.876,599 km², equivalente ao 47,9% do territorio sudamericano. En comparación cos demais países do globo, ocupa o quinto lugar en número de habitantes, así como en territorio.

Habitado orixinariamente polos amerindios, Brasil foi nos seus inicios o segmento do continente americano que correspondeu ao reino de Portugal tralo Tratado de Tordesillas. O país obtivo a súa independencia o 7 de setembro de 1822. Ten límites con todos os países sudamericanos, exceptuando a Chile e Ecuador. Ao norte limita con Colombia, Venezuela, Güiana, Suriname e a Güiana Francesa; ao sur con Arxentina, Uruguay e Paraguay; ao leste co Océano Atlántico; e ao oeste con Bolivia e Perú. Ademais do territorio continental, Brasil posúe grandes grupos de illas no Atlántico, por exemplo: Arquipélago de San Pedro e San Pablo, Fernando de Noronha (territorio especial do estado de Pernambuco) e Trindade e Martim Vaz en Espírito Santo. Conta tamén cun complexo de pequenas illas e corais chamado Atol das Rocas, que pertence ao estado de Rio Grande do Norte.

É un país que entra ao rango de países tropicais xa que está sobre a liña ecuatorial. Brasil abarca o hemisferio sur e o hemisferio norte, con todo as estaciones climáticas non se senten dun xeito radical. Parte do seu territorio está cuberto pola selva amazónica, con 3,6 millóns de quilómetros cadrados. Grazas a isto e ao seu clima, é o país con máis especies de animais no mundo.

A súa capital é Brasilia, que substituíu a Río de Xaneiro en 1960. Tendo sido Salvador a primeira capital nacional, é Brasilia entón a terceira cidade en ser a capital de Brasil.

A súa poboación é de 188,6 millóns de habitantes, segundo datos do Instituto Brasileiro de Xeografía e Estatística (IBGE). Malia ser o quinto país máis populoso do mundo, Brasil presenta un dos máis baixos índices de densidade de poboación. A maior parte da súa poboación concéntrase ao longo do litoral, mentres o interior do país aínda está marcado por enormes baleiros demográficos. De colonización portuguesa, Brasil é o único país de lingua portuguesa no continente americano. A relixión con máis seguidores é o catolicismo, sendo o país con maior número de católicos nominais do mundo. A sociedade brasileira é unha das máis multiétnicas do planeta, formada por descendentes de europeos, indíxenas, africanos e asiáticos.

Historia

Artigo principal: Historia de Brasil.

Foi descuberto por un navegante portugués Pedro Álvares Cabral, estendendo o seu territorio colonial Portugal polo Tratado de Tordesillas, en prexuízo de España. No século XIX (1822) independizouse. A súa historia é rica de momentos de paz e tamén de guerras, tanto internas coma externas.

Período pre-colonial

Artigo principal: Descubrimento de Brasil.

Orixinalmente habitado por amerindios (aproximadamente cinco millóns), o territorio que hoxe pertencía a Brasil, ademais do restante da América do Sur, xa estaba dividido entre dúas potencias europeas, Portugal e Castela antes aínda do seu descubrimento oficial. O Tratado de Tordesillas, asinado en 1494, foi un importante acordo para a definición da futura fronteira de Brasil, que dividía o continente de norte a sur, desde o actual estado do Pará ata a cidade de Laguna (Santa Catarina), sendo moi alterada posteriormente, coa expansión portuguesa para o oeste.

Período colonial

Artigo principal: Colonización de Brasil.

Artigo principal: Brasil Colonia.

Formación do estado brasileiro, en verde escuro, e dos países sudamericanos desde 1700.

A colonización xamais realizou os propósitos da empresa mercantil que impulsou as navegacións, montada especificamente para o cambio, ela operaba sempre na presuposición da existencia de produción local, nas áreas con que mantiña o cambio. O problema da colonización presenta, así, grandes dificultades, unha vez que a estrutura económica portuguesa non estaba preparada para enfrontalo. A explotación da América debía aparecer, no cadro do tempo, como unha empresa extraordinariamente difícil, en primeiro lugar tiña que atraer persoas para poboar o continente americano. Nese sentido, os obstáculos foron tan importantes que durante o século XVI parecen terse reflectido no controvertido problema dos degredados: facer Brasil destino destes parece ser unha das formas de vencer as naturais resistencias á transplantación para unha terra que non ofrecía tan poucas perspectivas. Tamén existía como obstáculo, penosas condicións de traballo na colonia á beira das fraquísimas posibilidades de enriquecemento, pero podería ser vencido por unha retribución alta do traballo, no caso de que se desprazasen traballadores asalariados.

Oficialmente, o descubridor foi Pedro Álvares Cabral, tendo avistado terra en 21 de abril e chegado á actual Porto Seguro (Bahia) en 22 de abril de 1500.

A ocupación efectiva deuse a partir de 1532, coa fundación de vila de São Vicente, por Martim Afonso de Sousa, donatario de dúas capitanias, pero só a de São Vicente prosperou, e aínda así, menos cá capitania da Nova Lusitânia (Pernambuco). Todas as demais capitanias non prosperaron.

Insatisfeito, Don João III decidiu crear un goberno céntrico para corrixir os problemas sen abolir as capitanias. Foi enviado Tomei de Sousa como primeiro gobernador-xeral, que en 29 de marzo de 1549 fundou a cidade de Salvador como capital de Brasil.

Ao longo do século XVI, foise ensaiando a escravitude, inicialmente a dos indíxenas (que non aceptaron a escravitude e foron masacrados polos portugueses), e a partir das últimas décadas a do africano, pois xa había moitos escravos negros en Portugal. Datan dese século as primeiras tentativas de explotación do interior.

Invasións estranxeiras

Artigo principal: Invasións francesas de Brasil.

Artigo principal: Invasións holandesas de Brasil.

Artigo principal: Escravitude en Brasil.

As Ruínas xesuítas de São Miguel das Missões. Patrimonio da Humanidade desde 1983 no estado do Rio Grande do Sul.

O inicio da colonización portuguesa no territorio brasileiro foi a primeira invasión estranxeira da historia do país, entón denominado polos nativos tupis como Pindorama, que significa "Terra das Palmeiras". A resposta inmediata foi de longos embates, entre eles a Guerra dos Bárbaros.

Houbo aínda disputas cos franceses, que intentaban implantarse na América pola pirataría e polo comercio do Pau-Brasil, chegando a crear unha guerra luso-francesa. Todo iso culminou coa expulsión dos franceses traídos por Nicolas Durand de Villegagnon, que construíran Forte Coligny en Río de Xaneiro, estabelecéndose en definitivo a hexemonía portuguesa.

O século XVII ve un gran desenvolvemento da agricultura, que usa a man de obra escrava de Negros africanos, con culturas de tabaco e especialmente da cana de azucre en Bahia, Pernambuco, e máis tardiamente en Río de Xaneiro. As expedicións chamadas de Entradas e Bandeiras dos paulistas descubriron ouro, pedras preciosas en Minas Xerais, e herbas especiais no interior do país. As colonias nordestinas foron ocupadas polos holandeses en 1624 e entre 1630 e 1654, principalmente baixo o mando de Maurício de Nassau, sendo finalmente expulsos na batalla de Guararapes. Nesa época foi fundado o Quilombo dos Palmares, liderado por Zumbi, guerreiro, que congregaba miles de negros fuxidos dos enxeños de cana do Nordeste brasileiro e algúns indios e brancos pobres ou indesexábeis. Este "submundo" foi finalmente destruído, non sen unha resistencia heroica e violenta, por bandeirantes portugueses comandados por Domingos Jorge Velho, tendo o seu líder atopado a morte por decapitación (segundo a tradición non-oficial, Zumbi conseguiría escapar).

No século XVIII, aínda que a produción do azucre non perde a súa importancia, as atencións da Coroa concentrábanse na rexión das Minas Xerais onde se tiña descuberto o ouro. Os portugueses apoderáronse de toneladas de ouro brasileiro neste proceso. Este, con todo, esgótase antes da fin do século.

Revoltas coloniais

Desde o inicio da colonización portuguesa, Brasil foi escenario de revoltas, da resistencia das nacións indíxenas á loita colectiva dos africanos escravizados por medio da organización dos quilombos, representada principalmente polo Quilombo dos Palmares, que lidou cos ataques da metrópole desde a súa fundación, en 1580, ata a súa fin, co asasinato de Zumbi.

A finais do século XVII, a insatisfacción dos colonos carrexa no xurdimento dos primeiros movementos contra a Coroa Portuguesa. Parte desas rebelións foron xeradas por insatisfacción económica, como foi o caso da Revolta de Beckman, a Guerra dos Mascates e a Guerra dos Emboabas, conflito entre 1707 e 1709 que colocou en oposición os bandeirantes paulistas e todos os demais exploradores, denominados por aqueles de "emboabas", canto á posesión das Minas Xerais. Porén, dous movementos quedaron marcados por teren a intención de proclamaren a independencia: a Inconfidência Minera e a Conjuração Baiana.

A Inconfidência Minera foi un movemento que partiu da elite de Minas Xerais. Coa decadencia da mineración na segunda metade do século XVIII, fíxose difícil pagar os impostos esixidos pola Coroa Portuguesa. Amais, o goberno portugués pretendía promulgar a derrama, un imposto que esixía que toda a poboación, inclusive quen non fose minerador, contribuíse coa recadación do 20% do valor do ouro retirado. Os colonos subleváronse e pasaron a conspiraren contra Portugal.

En Vila Rica (actual Ouro Preto), participaban do grupo, entre outros, os poetas Cláudio Manuel da Costa e Tomás Antônio Gonzaga, os coroneis Domingos de Abreu Vieira e Francisco Antônio de Oliveira Lopes, o padre Rolim, o coengo Luís Vieira de Silva, o minerador Inácio José de Alvarenga Peixoto e o alferez Joaquim José de Silva Xavier, apelidado Tiradentes. A conspiración pretendía eliminar a dominación portuguesa e crear un país libre. A forma de goberno escollida foi o estabelecemento dunha República, inspirados polas ideas iluministas da Francia e da recente independencia norteamericana. Traizoados por Joaquim Silvério dos Reis, que delatou os inconfidentes para o goberno, os líderes do movemento foron detidos e enviados para o Rio de Xaneiro, onde responderon polo crime de inconfidencia (falta de fidelidade ao rei), polo cal foron condenados. En 21 de abril de 1792, Tiradentes, de máis baixa condición social, foi o único condenado á morte por enforcamento. A súa cabeza foi cortada e levada para Vila Rica. O corpo foi despezado e esparexido polos camiños de Minas Xerais. Era o cruel exemplo que quedaba para calquera outra tentativa de cuestionar o poder de Portugal.

A Conjuração Baiana foi un movemento que partiu da capa humilde da sociedade da Bahia, con gran participación de negros, mulatos e alfaiates, por iso tamén é coñecida como Revolta dos Alfaiates. Os revoltosos predicaban a liberación dos escravos, a instauración dun goberno igualitario (onde as persoas fosen promovidas de acordo coa capacidade e merecemento individuais), ademais da instalación dunha República na Bahia. En 12 de agosto de 1798, o movemento precipitouse cando algúns dos seus membros, distribuíndo os panfletos na porta das igrexas e pegándoos nas esquinas da cidade, alertaron as autoridades que, de súpeto, reaccionaron, deténdoos. Tal como na Conjuração Minera, interrogados, acabaron delatando os demais envoltos. Centenares de persoas foron denunciadas - militares, clérigos, operarios públicos e persoas de todas as clases sociais. Destas, 49 foron detidas, a maioría tentando buscar unha saída a súa participación, buscando demostrar a súa inocencia. Máis de 30 foron prendidas e procesadas. Catro participantes foron condenados á forca e os restos dos seus corpos foron esparexidos pola baía para asustar a poboación.

Sede do goberno portugués

Artigo principal: Transferencia da corte portuguesa para Brasil (1808-1821).

En novembro de 1807, as tropas de Napoleón Bonaparte obrigan a coroa portuguesa a buscar abrigo en Brasil. Don João VI chega ao Rio de Janeiro en 1808, abandonando Portugal despois dunha alianza defensiva feita coa Inglaterra (que deu protección aos navíos portugueses no camiño). O mesmo ano os portos brasileiros son abertos á nacións amigas, configurando, de feito, unha fin á condición de colonia. Co Reino Unido de Portugal, Brasil e Algarves gobernado a partir de Rio de Janeiro, Brasil pasa a ser a única colonia do mundo a converterse en, momentáneamente, metrópole.

Iso irritou a sectores da sociedade portuguesa da época, e culminou na Revolución liberal do Porto, que estoura en 1820. Os liberais esixían o regreso de Don João VI para Portugal e a volta de Brasil á condición de colonia. En 1821, Don João VI retorna para Portugal e deixa o seu fillo, Pedro, como rexente. Aínda que rei, D. João perde, coa Revolución, a condición de monarca absolutista, posuíndo un poder simbólico. D. Pedro é convocado polos liberais a volver para Portugal, o que iría deixar Brasil novamente na condición de colonia. El rexeita retornar (Dia do Fico) e aproba unha lei na cal calquera decisión tomada a partir de Lisboa que afectase a todo o Reino Unido debería ser por el ratificada. Unha vez que Portugal xa era entón unha metrópole débil e decadente, non máis poderían impedir a independencia de Brasil. Finalmente, a 7 de setembro de 1822, Don Pedro I declara a Independencia de Brasil, nas marxes do Río Ipiranga.

Imperio

Artigo principal: Brasil Imperio.

Emperador Don Pedro II de Brasil, 1873.

Logo da separación de Portugal, ou sexa, fin do Brasil Colonia (1500-1822), datado oficialmente en 7 de setembro de 1822, Brasil faise unha monarquía constitucional, Brasil Imperio (1822-1889). Pedro I retorna a Portugal para asegurar que a súa filla asumise o trono portugués. Logo dun período rexencial, D. Pedro II, aos catorce anos de idade, é coroado o segundo emperador de Brasil. A economía, que tivo como base principal a agricultura – facéndose o café o principal produto exportador de Brasil durante o reinado de Pedro II –, presentou unha expansión do 900%. Nese período, foi construída unha ampla rede ferroviaria, (Brasil foi o segundo país latino-americano a implantar este tipo de transporte e, durante a Guerra do Paraguay, foi posuídor da cuarta maior mariña de guerra do mundo). A man de obra escrava, por presión interna de oligarquias paulistas, mineras e fluminenses, mantívose vixente ata o ano de 1888, cando caeu na ilegalidade pola Lei Áurea. Con todo, comezara un gradual proceso de decadencia en 1850, ano da fin do tráfico negreiro, por presión da Inglaterra, ademais de que o Emperador estaba contra a escravitude.

A partir de 1870, asistiuse ao crecemento dos movementos republicanos en Brasil. A falta de man de obra a consecuencia da liberación dos escravos foi solucionada coa atracción de centenares de miles de inmigrantes, na súa maioría italianos e portugueses. En 1889, un golpe militar quitou o cargo de primeiro Ministro do Visconde de Ouro Preto, e, por incentivo de republicanos como Benjamin Constant Botelho Magalhães, o Mariscal Deodoro da Fonseca proclamou a República e enviou ao exilio a Familia Emperial. Diversos factores contribuíron á caída da Monarquía, de entre os cales: a insatisfacción da elite agraria coa abolición da escravitude, o descontento dos cafecultores do Oeste Paulista e dos militares, que anhelaban máis poder, e as interferencias do Emperador en asuntos da Igrexa. Non houbo ningunha participación popular na proclamación da República. O pobo brasileiro apoiaba o Emperador e, para aforraren conflitos, non houbo violencia e a Familia Emperial puido exilarse na Europa con seguranza

República

Artigo principal: República Vella.

Artigo principal: Era Vargas.

Artigo principal: Goberno JK.

Artigo principal: Ditadura militar en Brasil (1964-1985).

Artigo principal: Apertura política.

Artigo principal: Nova República.

Mariscal Deodoro da Fonseca, proclamou a república e fíxose, de feito, o primeiro presidente de Brasil.

Don Pedro II foi deposto en 15 de novembro de 1889 por un golpe militar liderado polo republicano Deodoro da Fonseca, que se fixo o primeiro presidente de feito do país, a través alcista militar. O país fíxose chamar a República de Estados Unidos de Brasil. Entre 1889 e 1930, os Estados dominantes de São Paulo e Minas Xerais alternaron control da Presidencia, período coñecido so o nome de República do café-con-leite. A xunta militar asumiu o control en 1930. Getúlio Vargas tomou posesión pouco despois e permanecería como gobernante ditatorial ata 1945. Vargas foi reelixido en 1951 e permaneceu no cargo ata o seu suicidio en 1954. Logo de 1930, os sucesivos gobernos continuaron co crecemento industrial e agrícola do país e co desenvolvemento do vasto interior brasileiro. O mandato de Juscelino Kubitschek (1956-1961) foi marcado pola campaña política cuxo lema era "50 anos en 5".

A Cámara dos Deputados de Brasil, a cámara baixa do Congreso Nacional.

Os militares asumiron o control de Brasil nun golpe de Estado en 1964 e permaneceron no poder ata marzo de 1985, cando cairon grazas a loitas políticas entre o réxime e as elites brasileiras. En 1967 o nome do país foi alterado polo de República Federativa de Brasil. A democracia foi restabelecida en 1988, cando a actual Constitución Federal foi promulgada. Fernando Collor de Mello foi verdeiramente o primeiro presidente electo polo voto popular após o réxime militar. Collor tomou posesión en marzo de 1990. En setembro de 1992, o Congreso Nacional votou a favor do impeachment de Collor, logo dunha secuencia de escándalos, descubertos pola mídia. O vicepresidente, Itamar Franco, asumiu a Presidencia da República. Asistido polo Ministerio da Facenda da época, Fernando Henrique Cardoso, Itamar Franco implementou o Plan Real, paquete económico que incluía unha nova moeda indexada temporalmente ao dólar, o real. Nas eleccións realizadas no 3 de outubro de 1994, Fernando Henrique Cardoso tomou posesión da Presidencia, sendo reelixido en 1998. Luiz Inácio Lula da Silva, elixido en 2002 e reelixido en 2006 foi o presidente posterior. Electa no 3 de outubro de 2010, en 1 de xaneiro toma pose Dilma Vana Rousseff.

Goberno e política

Artigo principal: Goberno de Brasil.

Artigo principal: Política de Brasil.

Artigo principal: Gobernantes do Brasil.

Consonte coa Constitución de 1988, o Brasil é unha república federativa presidencialista. A forma de Estado foi inspirada no modelo estadunidense, con todo, o sistema legal brasileiro segue a tradición romano-germânica do Dereito Positivo. O federalismo no Brasil é máis centralizado do que o federalismo estadunidense; os estados brasileiros teñen menos autonomía do que os estados norteamericanos, especialmente en canto á creación de leis.

O Palacio do Planalto, sede do Poder Executivo.

Os poderes son divididos en 3: Poder Executivo, Poder Lexislativo e Poder Xudicial, totalmente independentes e con igual peso político.

O Poder Executivo é exercido por un Presidente da República, que acumula as funcións de xefe de Estado e xefe de Goberno, electo cuadrienalmente, con posibilidade de só unha reelección consecutiva.

Simultaneamente ás eleccións presidenciais, vótase para o Congreso Nacional, sede do Poder Lexislativo, dividido en dúas casas parlamentarias: a Cámara dos Deputados, que teñen mandato de catro anos, e o Senado Federal, cuxos membros posúen mandatos de oito anos e elíxense nun terzo e dous terzos alternativamente cada catro anos. Adóptase o sistema maioritario para a elección dos senadores e o proporcional para os deputados. Os estados máis populosos teñen dereito a elixiren unha cantidade maior de deputados federais, con todo as regras dan un peso relativo moito maior aos estados menos populosos. Alén disto, o número de deputados é, limitado como mínimo oito e como máximo setenta para cada estado; e hai tres senadores representando cada unidade da federación (actualmente 27), independentemente da poboación.

Congreso Nacional, sede do Poder Lexislativo.

O Poder Xudicial, cuxa instancia máxima é o Supremo Tribunal Federal, pola súa banda é responsábel por interpretar a Constitución Federal. Está composto de once ministros indicados polo presidente baixo aprobación do Senado, de entre individuos de acreditada sapiencia xurídica. A composición dos ministros do Supremo Tribunal Federal non se renova completamente cada mandato presidencial: o presidente soamente indica un novo ministro cando un deles se xubila ou ben falece.

Os tribunais organízanse en diversas pólas separadas por cualificacióms, habendo un para a xustiza común, e outros para a xustiza militar, laboral (relacións entre empregados e empregadores) e electoral (organización e fiscalización de eleccións). Asuntos de xustiza común que envolven intereses da Unión deben ser xulgados en tribunais federais. Os estados posúen cadanseus tribunais para a xustiza común, organizados nunha primeira instancia de xuízo por un xuíz, e unha segunda instancia de xuízo colexiado (en grupo) por un tribunal.

Abaixo do Supremo Tribunal Federal, que só tutela en materias de interese constitucional, as instancias máximas son o Superior Tribunal de Xustiza (para a xustiza común), Tribunal Superior do Traballo, Tribunal Superior Electoral e o Superior Tribunal Militar.

Lei

Artigo principal: Poder Xudicial do Brasil.

Artigo principal: Criminalidade no Brasil.

Interior do edificio do Supremo Tribunal Federal, sede do Poder Xudicial.

A lei brasileira está baseada na tradición romano-germânica. Así, os conceptos de dereito civil prevalecen sobre prácticas de dereito común. A maior parte da lexislación brasileira está Codificada, aínda que os estatutos non-codificados sexan unha parte substancial do sistema, desempeñando un papel complementario. Decisións do Tribunal e orientacións explicativas; non entanto, non son vinculativas sobre outros casos específicos, excepto nalgunhas situacións. Obras de doutrina e as obras de xuristas académicos teñen forte influencia na creación de dereito e en casos de dereito. O sistema xurídico baséase na Constitución Federal, que foi promulgada en 5 de Outubro de 1988 e é a lei fundamental do Brasil. Todos as outras lexislacións e as decisións do Tribunal deben coresponder aos seus principios. Os estados teñen as súas propias Constitucións, que non deben entrar en contradición coa Constitución federal. Municipios e o Distrito Federal non teñen as súas propias Constitucións; a no canto diso, eles teñen leis orgánicas. Entidades lexislativas son a principal fonte dos estatutos, aínda que en determinadas cuestións organismos do poder xudicial e executivo poden promulgar normas xurídicas.

A xurisdición está administrada polas entidades do poder xudicial, aínda que en situacións raras a Constitución Federal permita que o Senado Federal interfira nas decisións xurídicas. Existen tamén xurisdicións especializadas como a Xustiza Militar, a Xustiza do Traballo e a Xustiza Electoral. O Tribunal máis alto é o Supremo Tribunal Federal. Este sistema foi criticado nas últimas décadas debido á lentitude, na que as decisións finais son emitidas. Accións xudiciais de recurso poden levar varios anos para se resolveren e, nalgúns casos, máis dunha década expirar antes de que as decisións definitivas estean feitas.

Política externa e forzas armadas

Artigo principal: Política externa do Brasil.

Artigo principal: Forzas Armadas do Brasil.

Mapa-mundi coa localización das embaixadas brasileiras (en azul).

O Brasil é hoxe un líder político e económico na América Latina, aínda que esta alegación sexa parcialmente contestada pola Arxentina e polo México, que se opoñen ao obxectivo de que o país obteña un lugar permanente como representante da rexión no Consello de Seguridade das Nacións Unidas. Problemas sociais e económicos impiden o Brasil exercer efectivamente poder global. Entre a II Guerra Mundial e 1990, os gobernos democráticos e militares buscaron expandir a influencia do Brasil no mundo, proseguindo cunha política industrial e externa independente. Máis recentemente, o país ten como obxectivo reforzar lazos con outros países da América do Sur e exercer a diplomacia multilateral, a través das Nacións Unidas e da Organización dos Estados Americanos. A actual política externa do Brasil está baseada na posición do país como unha potencia rexional na América Latina, un líder entre os países en desenvolvemento e unha potencia mundial emerxente. A política externa brasileira en xeral reflectiu multilateralismo, resolución de litígios de forma pacífica e non intervención nos asuntos doutros países, A Constitución brasileira determina tamén que o país debe buscar unha integración económica, política, social e cultural coas nacións da América Latina.

As Forzas Armadas do Brasil comprenden o Exército Brasileiro, a Mariña do Brasil, e a Forza Aérea Brasileira. A Policía Militar é descrita como unha forza auxiliar ao Exército pola Constitución, pero baixo o control de cadanseu estado e de cadanseu respectivo gobernador. As forzas armadas brasileiras son as maiores da América Latina. A Forza Aérea Brasileira é o póla de guerra aérea das Forzas Armadas Brasileiras, sendo a maior forza aérea da América Latina, con preto de 700 avións tripulados en servizo. A Mariña do Brasil é responsábel polas operacións navais e pola garda das augas territoriais brasileiras. É a máis antiga das Forzas Armadas brasileiras e a única Mariña da América Latina que opera un porta-avións, o NAe São Paulo (antigo FS Foch da Mariña Francesa). Xa o Exército brasileiro é responsábel polas operacións militares por terra, contando cunha forza de preto de 190.000 soldados. Por fin, como o Brasil adopta o servizo militar obrigatorio, a súa forza militar é unha das maiores do mundo con efectivo calculado en máis de 1.600.000 homes en idades de reservista por ano.

Xeografía

Artigo principal: Xeografía do Brasil.

A súa xeografía está diversificada, con paisaxes áridas, montañosas, de planicie tropical, subtropical, con climas variando do seco sertao nordestino ou o chuvioso clima tropical ecuatorial, ao frio da rexión sur, con clima subtropical e xeadas frecuentes. En Brasil localízanse superlativos da xeografía mundial, como o Pantanal Sur-Mato-Grossense, unha das maiores áreas alagadas do mundo, considerada pela UNESCO como reserva da biosfera; a illa do Bananal, no río Araguaia, a maior illa fluvial do mundo; a illa do Marajó, maior illa fluviomarinha do mundo; Anavilhanas, maior arquipélago fluvial do mundo, localizado no río Amazonas, maior en volume de auga e máis extenso de todo o globo terrestre. Como comparación, o volume de auga do Río Amazonas corresponde ao triplo do segundo río, o río Congo, na África.

O país posúe, tamén, a maior reserva de auga doce do planeta, servindo como exemplo a Bacia Amazónica e o Aqüífero Guarani.

Contén no seu interior a meirande parte da selva amazónica e do curso do río máis caudaloso do mundo, o Amazonas. A capital é Brasilia, sita no punto máis central do país, en pleno cerrado, feita de nova planta a mediados do século XX.

As cidades máis populosas son São Paulo, Rio de Janeiro (en galego, Río de Xaneiro), Salvador e Belo Horizonte.

Clima

Ficheiro:Neve santa catarina.jpg

Neve no Planalto Serrano en Santa Catarina.

A consecuencia de factores variados, a diversidade climática do territorio brasileiro é moi grande. De entre eles, destácase a fisionomía xeográfica, a extensión territorial, o relevo e a dinámica das masas de aire. Este último factor é de suma importancia porque afecta directamente tanto á temperatura como á pluviosidade, provocando as diferenciacións climáticas rexionais. As masas de ar que interfiren máis directamente son a ecuatorial (continental e atlántica), a tropical (continental e atlántica) e a polar atlántica.

Brasil presenta o clima super-húmido con características diversas, tales como o super-húmido quente (ecuatorial), en tramos da rexión Norte do Brasil; super-húmido mesotérmico (subtropical), na Rexión Sur do Brasil e sur de São Paulo, e super-húmido quente (tropical), nunha estreita franxa litoranea de São Paulo ao Rio de Xaneiro, Vitoria, sur da Bahia ata Salvador, sur de Sergipe e norte de Alagoas.

Clima tropical no arquipélago de Fernando de Noronha.

O clima húmido, tamén ten varias características: clima húmido quente (ecuatorial), no Acre, Rondônia, Roraima, norte de Mato Grosso, liches do Amazonas, Pará, Amapá e pequeno tramo ao oeste do Maranhão; clima húmido subquente (tropical), en São Paulo e sur do Mato Grosso do Sul, e o clima húmido quente (tropical), no Mato Grosso do Sul, sur de Goiás, suroeste e unha estreita franxa do oeste de Minas Xerais, e unha franxa de Sergipe e do litoral de Alagoas á Paraíba.

O clima semi-húmido quente (tropical), corresponde á área sur do Mato Grosso do Sul, Goiás, Tocantins, sur do Maranhão, suroeste do Piauí, Minas Xerais, unha franxa ben estreita a liches da Bahia, ao oeste do Río Grande do Norte e un tramo da Bahia meridional.

O clima semi-árido, con diversificación canto á humidade, correspondendo a unha ampla área do clima tropical quente. Así, tense o clima semi-árido brando, no nordeste do Maranhão, Piauí e parte sur da Bahia; o semi-árido mediano, no Ceará, Rio Grande do Norte, Paraíba, Pernambuco e interior da Bahia; o semi-árido forte, ao norte da Bahia e interior da Paraíba, e o semi-árido moi forte, en pequenas porcións do interior da Paraíba, de Pernambuco e norte da Bahia.

Malia que é variado, o clima en Brasil é relativamente estábel, sen a ocorrencia de grandes catástrofes meteorolóxicas, porén, un raro ciclón ocorreu en 2004 entre o Rio Grande do Sul e Santa Catarina, quedando coñecido como Furacán Catarina.

A maior temperatura rexistrada en Brasil foi 44,7 °C en Bom Jesus, Piauí, en 21 de novembro de 2005, superando o récord de Orleans, Santa Catarina, de 44,6 °C, de 6 de xaneiro de 1963. Xa a máis pequena temperatura rexistrada foi de -17,8 °C no Morro da Igrexa, en Urubici, Santa Catarina, en 29 de xuño de 1996, superando o récord do municipio de Caçador, no mesmo estado, de -14 °C, no inverno de 1975.

É interesante destacar que os municipios catarinenses de Urubici (detentor do actual récord nacional de temperatura máis baixa, no Morro da Igreja) e Orleans (antigo detentor do récord de temperatura máis alta en Brasil) fan fronteira entre si.

Hidrografia

As Cataratas do Iguaçu, no Parque Nacional do Iguaçu.

Brasil abriga a maior rede hidrográfica do mundo. Os seus ríos pertencen a diversas bacías hidrográficas. As maiores son:

• Bacia Amazónica
• Bacia do Son Francisco
• Bacia de Paraná
• Bacia do río Paraguay
• Bacia do río Uruguay

Os ríos Paraná, Paraguay e Uruguay van formar o Río da Prata por iso dise que eles forman a Bacía Platina.

A Bacía Amazónica é a maior de Brasil. Nela existen preto de 1.100 ríos. O principal é o río Amazonas, que nace nos Andes peruanos. Ao entrar en Brasil el chámase río Solimões ata recibir o río Negro, cando pasa a chamarse Amazonas. A Canle do Norte, no lado occidental do arquipélago do Marajó, está considerado como a súa foz. Aínda que está próxima ao encontro das augas do río Negro co Solimões, a cidade de Manaus queda nas marxes do Negro, o que fai que a cidade de Macapá estea considerada a única capital brasileira bañada polo río Amazonas. Macapá está cortada pola liña do Ecuador, cun monumento onde se pode observar o fenómeno do equinoccio.

Xeoloxía

Localización detallada.

Brasil posúe terreos xeolóxicos moi antigos e bastante diversificados, dada a súa extensa área territorial. Non existen, con todo, cadeas oroxénicas modernas, datadas do Mesozoico, como os Andes, os Alpes e o Himalaia. Velaí a razón pola cal a modestía das altitudes é unha das características principais da xeomorfoloxía brasileira. Raros son os puntos nos que o relevo ultrapasa dous mil metros de altitude, non sendo que as maiores altitudes illadas se atopen na fronteira norte do país, mentres as maiores medias rexionais están na Rexión Sueste, principalmente nas fronteiras de Minas Xerais e Rio de Janeiro. As rochas máis antigas integran áreas de escudo cristalino, representadas polos cratons: Amazónico, Guianas, San Francisco, Río da Prata, acompañado por extensas franxas móbiles proterozoicas. Da existencia destes cratons advén outra característica xeolóxica moi importante do territorio: a súa estabilidade xeolóxica.

Son incomúns no Brasil os grandes abalos sísmicos ou terremotos. Tampouco existe actividade volcánica intensiva. As partes máis accidentadas do relevo son resultantes de dobramentos ou arqueamentos antigos da costa, datados do proterozoico (franxas móbiles). As áreas de coberturas sedimentares están representadas por tres grandes bacías sedimentares: Bacía Amazónica, Bacía de Paraná e máis a Bacía do Parnaíba, todas presentando rochas de idade paleozoica.

Medio ambiente

A Onça-pintada é un mamífero típico da Amazonia brasileira.

Brasil é o país de maior biodiversidade do planeta: unha entre cada cinco especies atópanse nel. Foi o primeiro signatario da Convención sobre a Diversidad Biolóxica (CDB), e é considerado megabiodiverso – o país é o responsábel de aproximadamente 14% da biota mundial – pola Conservation International (CI).

A biodiversidade pode ser cualificada pola diversidade en ecosistemas, en especies biolóxicas, en endemismos e en patrimonio xenético.

Debido á súa dimensión continental e á gran variación xeomorfolóxica e climática, Brasil abriga seis biomas, 49 ecorrexións, xa clasificadas, e incalculábeis ecosistemas. Os biomas son: Amazonia, Cerrado, Mata Atlântica, Pantanal, Pampas e Caatinga.

A biota terrestre posúe a flora máis rica do mundo, con ata 56.000 especies de plantas superiores xa descritas; máis de 3.000 especies de peixes de auga doce; 517 especies de anfibios; 1.677 especies de aves; e 530 especies de mamíferos; pode ter ata 10 millóns de insectos.

Por ese motivo, é grande a presión internacional para que Brasil preserve o seu medio ambiente, tarefa na cal o país en grann medida fallou. Exemplos son a destrución das súas biomas, como a Amazonia, a Mata Atlántica e o Pechado. Aquel que é considerado o maior desastre ecolóxico da historia de Brasil, con todo, deuse o ano de 1998, cando do enchemento do reservatorio da Fábrica hidreléctrica Enxeñeiro Sérgio Motta (Porto Primavera), no Mato Grosso do Sul, pola Compañía Energética de São Paulo. A fábrica, considerada a terceira máis ineficiente do mundo, posúe o maior lago artificial de Brasil, o que custou a destrución dun dos máis ricos ecosistemas de Brasil e do mundo, o desaloxamento de miles de familias e a morte por afogamento de ducias de especies animais en risco de extinción, unha vez que a CESP non realizou o seu salvamento. Tamén desapareceron varias especies vexetais en extinción e a maior e mellor reserva de arxila da América do Sur.

Antártica

Os últimos anos Brasil demostrou interese no continente Antártico, instalando alá a Base Antártica Comandante Ferraz.

Demografía

Artigo principal: Demografía do Brasil.

Principais rexións metropolitanas

O Brasil ten 36 cidades con máis de 500 mil habitantes e 30 rexións metropolitanas, 20 das cales teñen máis de 1.000.000 de habitantes en 2007. As principais están abaixo.

Rexión Metropolitana	Poboación aproximada en 2007
São Paulo	20.500.000
Rio de Janeiro	11.350.000
Belo Horizonte	5.000.000
Porto Alegre	4.200.000
Recife	3.600.000
Brasilia	3.500.000
Fortaleza	3.450.000
Salvador	3.350.000
Curitiba	3.250.000
Campinas	2.650.000
Belém	2.100.000
Goiânia	2.030.000
As rexións metropolitanas con máis de 2.000.000 de habitantes IBGE.

Política

Artigo principal: Política do Brasil.

Subdivisións

Artigo principal: Subdivisións do Brasil.

Economía

Artigo principal: Economía do Brasil.

Taxa media de crecemento do PIB
1950	+9,0%
1960	+7,9%
1970	+8,7%
1980	+2,9%
1990	+1,7%
2000	+3,5%
Fonte:

A economía do país está bastante diversificada: agricultura, industria mineira, industria textil, industria automobilística, industria petroquímica e de transformación, industria electrónica e, máis recentemente, a industria do turismo e o mercado de servizos.

O Brasil é a sexta maior economía mundial e a maior da América Latina, de acordo co Produto interno Bruto calculado con base no método da paridade do poder de compra segundo o Fondo Monetario Internacional. O PIB per cápita, no entanto, é inferior a algúns países de América do Sur (Arxentina, Chile e uruguai).

O primeiro produto que moveu a economía do Brasil foi o azucre, na capitania de Pernambuco, durante o período de colonia, seguindo polo ouro na rexión de Minas Gerais. Xa independente, un novo ciclo económico xurdiu, agora co café. Ese momento foi fundamental para o desenvolvemento do estado de San Paulo, que acabou por tornarse o máis rico do país.

A pesar de ter, ao longo da década de 1990, un salto cualitativo na produción de bens agrícolas, acadar o liderado mundial en diversos produtos, con reformas comandadas polo goberno federal, a pauta de exportación brasileira foi diversificada, cunha enorme inclusión de bens de alto valor agregados como xoias, avións, automóbiles e pezas de roupa.

Actualmente o país está entre os 20 maiores exportares do mundo, co US$ 142 mil millóns (en abril de 2007) vendidos entre produtos e servizos a outros países. Mais cun crecemento de dous díxitos ao ano desde o goberno Fernando Henrique, en poucos anos a expectativa que o Brasil estea entre as principais plataformas de exportación do mundo.

En 2004 o Brasil comezou a crecer, acompañando a economía mundial. Isto débese a unha política adoptada polo presidente Lula, no entanto, gran parte da prensa reclamou as altas taxas de xuros adoptadas polo goberno. A finais de 2004 o PIB creceu 5,7%, a industria creceu na franxa de 8% e as exportacións superaron todas as expectativas. Porén en 2005 a economía desacelerou, cun crecemento de 3,2%, sendo que en 2006 houbo unha pequena mellora, cun crecemento do 3,7%, moi por debaixo da media mundial de países emerxentes, de 6,5%. En 2007, operando as expectativas dos especialistas, a economía aqueceuse e volveu crecer como en 2004, con crecemento previsto do 5,4%, despois 4,5% inicialmente, tendo a industria o maior crecemento. A taxa de inversión no Brasil sitúase en torno ao 17% do PIB, moi inferior ao índice dos seus pares emerxentes. En 2006 o PIB alcanzou R$ 2.322.000 mil millóns (US$ 1.067.000 mil millóns).

O Brasil é visto polo mundo como un país con moito potencial como a Rusia, a India e máis a China, as economías BRICs. A política exterior adoptada polo Brasil prioriza as alianzas entre países subdesenvolvidos para negociaren cos países ricos. O Brasil, así como a Arxentina e máis a Venezuela veñen mantendo o proxecto da ALCA en discusión, conxuntamente cos Estados Unidos. Existen tamén iniciativas de integración na América do Sur, colaboración na economía e nas áreas sociais.

Algúns expertos en economía, como o analista Peter Gutmann, afirman que en 2050 o Brasil pode vir a acadar estatísticas no estándar de vida verificado en 2005 nos países da Zona Euro.

Compoñentes

A economía brasileira (recentemente clasificada como "grao de investimento") é diversa, abranguendo a agricultura, a industria e unha multiplicidade de servizos. Actualmente o país debe conseguir impor a súa lideranza global grazas ao desenvolvemento da súa economía. A forza económica que o país ten demostrado, vén en parte, aoboommundial nos prezos de commodities e de mercadorías para exportación, como a carne bovina e a soia. A perspectivas da economía brasileira ten mellorado aínda máis grazas a descubertas de enormes xacementos de petróleo e gas natural na conca de Santos. É tamén unha potencia mundial en agricultura e en recursos naturais, o Brasil desencadeou a súa maior explosión de prosperidade económica das últimas tres décadas.

Embraer ERJ-135, jato desenvolvido pola empresa brasileira Embraer. Avións son un dos produtos sofisticados exportados polo Brasil.

A agricultura e sectores aliados, como a silvicultura, explotación forestal e máis a pesca contabilizaron 5,1% do produto interior bruto en 2007, unha performance que pon o agronegocio nunha posición de privilexio no balance comercial do Brasil, a pesar das barreiras comerciais e das políticas de subsidios adoptado polos países desenvolvidos. A industria de automóbiles, aceiro, petroquímica, computadores, aeronaves e bens de consumo duradeiros contabilizan 30,8% do produto interior bruto brasileiro. A actividade industrial está concentrada xeograficamente nas rexións metropolitanas de São Paulo, Rio de Janeiro, Curitiba, Campinas, Porto Alegre, Belo Horizonte, Manaus, Salvador, Recife e Fortaleza. Industrias de alta tecnoloxía tamén están concentradas nestas áreas.

O país responde por tres quinto da produción industrial da economía sur-americana e participa de diversos bloques económicos como: o Mercosur, o G-22 e o Grupo de Cairns. O seu desenvolvemento científico e tecnolóxico, aliado a un parque industrial diversificado e dinámico, atrae inversións externas. Os investimentos directos foron da orde de vinte millóns de dólares por ano, contra dous millóns por ano durante a década pasada.

O Brasil comercializa regularmente con máis dunha centena de países, sendo que 74% dos bens exportados son manufaturados ou semimanufaturados. Os maiores socios son: A Unión Europea (con 26% do saldo); Mercosur e América Latina (25%); Asia (17%) e Estados Unidos (15%). Un sector dos máis dinámicos a ese intercambio é o de agronegocio, que mantén hai dúas décadas o Brasil entre os países con maior produtividade no campo.

Propietario de sofisticación tecnolóxica, o país desenvolve de submarinos a aeronaves, amais de estar presente na pescuda aeroespacial, posúe un Centro de lanzamento de Vehículos Leves e sendo o único país do Hemisferio Sur a integrar o equipo de construción da Estación Espacial Internacional (ISS). Pioneiro na procura de petróleo en augas profundas, de onde extrae o 73% das súas reservas, foi a primeira economía capitalista a reunir, no seu territorio, as dez maiores empresas montadoras de automóbiles.

Enerxía

Fábrica Hidroeléctrica de Itaipu, a maior fábrica hidroeléctrica do planeta por produción de enerxía.

O Brasil é o décimo maior consumidor de enerxía do planeta e o terceiro maior do hemisferio occidental, por detrás dos Estados Unidos e o Canadá. A matriz enerxética brasileira está baseada en fontes renovábeis, sobre a enerxía hidrelétrica e o etanol, amais de fontes non renovábeis de enerxía, como o petróleo e o gas natural. Ao longo das últimas tres décadas o Brasil está a traballar para crear unha alternativa viábel á gasolina. Co seu combustíbel á base de Cana de azucre, a nación pode tornarse enerxeticamente independente neste momento. O Pro-alcohol, que tivo orixe na década de 1970, en resposta ás incertezas do mercado do petroleo, colleitou un éxito intermitente. Aínda así, gran parte dos brasileiros utilizan os chamados "vehículos flex", que funcionan con etanol ou gasolina e permite que o consumidor poda abastecerse da opción máis barata no momento, moitas veces o etanol.

Usina nuclear Angra 1 no Río de xaneiro, a enerxía nuclear responde por 4% da enerxía producida no país.

Os países con gran consumo de combustíbel como a India e a China están seguindo o progreso do Brasil nesta área. Amais, países como o Xapón e Suecia están Importando etanol brasileiro para axudar a cumprir as súas obrigas ambientais estipuladas no Protocolo de Quioto.

O Brasil posúe a segunda maior reserva de petróleo bruto na América do Sur e é un dos produtores de petróleo que máis aumentou a súa produción nos últimos anos. O país é un dos máis importantes do mundo na produción de enerxía hidroelétrica. Da súa capacidade total de xeración de electricidade, que correponde a 90.000 megawatts, a enerxía hídrica é responsábel de 66.000 megawatts (74%). A enerxía nuclear representa aproximadamente 4% da matriz enerxéticos do Brasil. O Brasil poderá converterse nunha superpotencia mundial na produción de petroleo, con grandes descubertas dese recurso nos últimos tempos na conca de Santos.

Ciencia e tecnoloxía

A produción científica brasileira comezou, efectivamente, nas primeiras décadas do século XIX, cando a Familia Real Portuguesa, comandada por Xoán VI, chegou ao Rio de Janeiro, fuxindo da invasión do exército de Napoleón en Portugal, en 1807. Ata entón, o Brasil era unha pobre colonia portuguesa, sen universidades e organizacións científicas, en flagrante contraste coas ex-colonias americanas do Imperio Español, que a pesar de teren unha gran parte da poboación analfabeta, tiñan un número considerábel de universidades desde o século XVI.

Foto panorámica do laboratorio Nacional de Luz Síncrotron, en Campinas, estado de São Paulo, o único acelerador de partículas do hemisferio sur.

A busca tecnolóxica no Brasil é en gran parte realizada en universidades públicas e institutos de pescuda. Porén, máis de 73% dos financiamentos para a pescuda de base aínda vén de fontes gobernamentais. Algúns dos máis notábeis centros tecnolóxicos do Brasil son os institutos Oswaldo Cruz, Butantan, Comando-Geral de Tecnologia Aeroespacial, Empresa Brasileira de Pesquisa Agropecuária e o INPE. O Brasil ten o máis avanzado programa espacial da América Latina, con recursos significativos para vehículos de lanzamento, e fabricación de satélites. O 14 de outubro de 1997, a Agência Espacial Brasileira asinou un acordo coa NASA para proporcionar pezas para a ISS. Este acordo posibilita o Brasil adestrar o seu primeiro astronauta. O 30 de marzo de 2006 Marcos Pontes a bordo do vehículo Soyuz converteuse no primeiro astronauta brasileiro e o terceiro latino-americano que orbita o noso planeta. O uranio enriquecido na Fábrica de combustíbel nuclear (FCN), de Resende, no Estado de Río de Xaneiro, atende a demanda enerxética do país. Existen plans para a construción do primeiro submarino nuclear do país, alén diso, o Brasil é un dos tres países da América Latina cun laboratorio Síncrotron en operación, un mecanismo de pescuda da física, da química, das ciencias dos materiais e máis da bioloxía.

Turismo

Brasil atraeu, en 2005, preto de cinco millóns de turistas estranxeiros. Da Arxentina viñeron 991 mil, dos Estados Unidos 792 mil e de Portugal 373 mil turistas, ocupando respectivamente os primeiro, segundo e terceiro lugares no ranking dos principais emisores de turistas para Brasil. Os visitantes deixaron US$ 4 billóns no país, facendo o turismo unha importante actividade económica para Brasil, xerando 678 mil novos empregos directos.

O Rio de Janeiro é o maior centro turístico do país.

Eventos en datas e locais específicos, como o Reveillon e o Carnaval do Rio de Janeiro, Salvador e Recife, o gran Premio de Brasil de Fórmula 1 de São Paulo é o maior convite para turistas nacionais e estranxeiros.

Os estados máis visitados polos turistas son, sen dúbida, o Rio de Janeiro (34,7%), Santa Catarina (25,1%), Paraná (20,3%), São Paulo (16%), e Bahia (15,5%). As cidades máis visitadas foron Rio de Janeiro (31,5%), Foz do Iguaçu (17%), São Paulo (13,6%), Florianópolis (12,1%), Salvador (11,5%) e Natal (9.3%). Espérase que con políticas rexionais de estímulo ao turismo ese fluxo sexa diversificado, con incremento do turismo ecolóxico, enfocado en rexións como a Amazonia e o Pantanal; o turismo histórico, facendo fincapé na Estrada Real de Minas Gerais; e o turismo cívico, en Brasilia.

Transporte

Ficheiro:Vistadarodoviaimigrantes1.JPG

Viadutos da Rodovia dos Imigrantes atravesando a Serra do Mar, entre São Paulo e a Baixada Santista.

Hai aproximadamente 2.498 aeroportos no Brasil, incluíndo as áreas de desembarque. O país ten o segundo maior número de Aeroportos de todo o mundo, só por detrás dos Estados Unidos. O Aeroporto Internacional de São Paulo, sito nas proximidades de São Paulo, é o maior e máis dinámico aeroporto do país, gran parte desa movemento débese ao tráfico comercial e popular do país e ao feito de que o aeroporto liga São Paulo a practicamente todas as grandes cidades de todo o mundo. O Brasil ten 34 Aeroportos internacionais e 2464 Aeroportos rexionais.

Posúe preto de 1.355.000 quilómetros de autoestradas, as estradas son as principais vías de transporte de carga e de pasaxeiros no tráfico brasileiro. Dende o inicio da república os gobernos sempre priorizaron o transporte viario en detrimento ao transporte ferroviario e fluvial . O presidente Juscelino Kubitschek (1956 - 1960), que concebiu e construíu a capital Brasilia, foi outro incentivator das autoestradas. Kubitscheck foi responsábel da instalación de grandes fabricantes de automóbiles no país (Volkswagen, Ford e General Motors chegaron ao Brasil durante o seu goberno) e un dos puntos utilizados para atraelos era, evidentemente, o apoio á construción de autoestradas. Hoxe, o país ten instalado no seu territorio outros grandes fabricantes de automóbiles como Fiat, Renault, Peugeot, Citroën, Chrysler, Mercedes-Benz, Hyundai e Toyota. Actualmente, porén, o goberno brasileiro, diferente do pasado, procura incentivar outros medios de transporte, principalmente os ferroviarios, un exemplo destes incentivos é o proxecto do tren de Alta Velocidade Rio-São Paulo, un tren de alta velocidade que vai conectar as dúas principais metrópoles do país. O Brasil é o 7 º máis importante país da industria automobilística. Hai 37 grandes portos no Brasil, entre os cales o maior é o Porto de Santos

Cultura

Artigo principal: Cultura do Brasil.

O Brasil é o único país das Américas que ten de lingua oficial o portugués.

O seu pobo é o resultado da mestura de diferentes etnias e culturas, con influencias tanto dos amerindios, moradores orixinais do continente, como europeos invasores e inmigrantes, e con africanos que foron traídos como escravos. Amais destes, participan tamén os pobos asiáticos, pero de influencia máis limitada.

• europeos 55,6%
• mestizos 35,1%
• negros 7,3%
• asiaticos 2,0%

Arquitectura e patrimonio histórico

Artigo principal: Arquitectura de Brasil.

Igrexa de San Francisco, en Ouro Preto.

O interese oficial pola preservación do patrimonio histórico e artístico en Brasil comezou coa institución en 1934 da Inspetoria de Monumentos Nacionais. O órgano foi sucedido polo Servizo do Patrimonio Histórico e Artístico Nacional e hoxe o sector é administrado nacionalmente polo Instituto do Patrimonio Histórico e Artístico Nacional (IPHAN), que xa posúe máis de 20 mil edificios adheridos a si, 83 casas de campo e conxuntos urbanos, 12.517 casas de campo arqueolóxicas dadas de alta, máis dun millón de obxectos expostos, incluíndo o acervo museolóxico, preto de 250 mil volumes bibliográficos e vasta documentación arquivística. Tradicións inmateriais como o samba de roda do Recôncavo Baiano e a arte gráfica e a pintura corporal dos indios Wajapi do Amapá tamén xa foron recoñecidas como Patrimonio da Humanidade pola UNESCO. Tamén os estados e algúns municipios xa posúen instancias propias de preservación e o interese nesta área creceu nos últimos anos.

Aínda coa intensa actividade dos órganos oficiais, o patrimonio nacional aínda sofre frecuente depredación e ten a súa protección e sustentabilidade limitadas pola escaseza de orzamentos e pola falta de conciencia da poboación para coa riqueza da súa herdanza cultural e artística e para coa necesidade dun reparto de responsabilidades para a súa salvagarda efectiva a longo prazo.

O patrimonio histórico brasileiro é un dos máis antigos da América, sendo especialmente rico en reliquias de arte e arquitectura barrocas, concentradas sobre todo no estado de Minas Xerais (Ouro Preto, Diamantina, São João del-Rei, Sabará, Congonhas, etc) e en centros históricos de Recife, São Luis, Salvador, Olinda, Santos, Parati, entre outras cidades. Tamén posúe nas grandes capitais numerosos e importantes edificios de arquitectura eclética, da transición entre os séculos XIX e XX.

O Parque Nacional Serra da Capivara.

A partir de mediados do século XX a construción dunha serie de obras modernistas, creadas por un grupo liderado por Gregori Warchavchik, Lucio Costa e sobre todo Oscar Niemeyer, proxectou a arquitectura brasileira internacionalmente. O movemento moderno culminou na realización de Brasilia, o único conxunto urbanístico moderno do mundo recoñecido pola UNESCO como Patrimonio Cultural da Humanidade.

Tamén hai diversidade en casas de campo arqueolóxicas, como o atopado no sur do estado do Piauí: serra da Capivara. Os problemas enfrontados pola maioría das casas de campo arqueológicas brasileiros non afectan os máis de 600 casas de campo que están no Parque Nacional da Serra da Capivara, no Piauí. Localizado nunha área de 130 mil hectáreas o Parque Nacional da Serra da Capivara é un exemplo de conservación do patrimonio histórico e artístico nacional. En 1991, foi consagrado patrimonio mundial pola Unesco.

A serra da Capivara é unha das áreas máis protexidas do Brasil, pois está baixo a garda do Iphan, Ministerio do Medio Ambiente (MMA), Fundahm e do Ibama local, que ten poder de policía. Nesta mesma área localízase o Museo do Home Americano, onde se atopa o máis vello fósil humano atopado en América e o segundo máis vello do mundo.

Linguas

Artigo principal: Linguas do Brasil.

Idioma oficial

Países e rexións onde a lingua portuguesa é falada ou posúe status oficial.

A lingua oficial de Brasil é o portugués, idioma que é falado e escrito pola inmensa maioría da poboación. O portugués é a lingua usada nas institucións de ensino, nos medios de comunicación e nos negocios. Brasil é o único país de lingua portuguesa das Américas.

O idioma falado e escrito en Brasil é parcialmente diferente do utilizado en Portugal e nos outros países lusófonos. En razón das diferenzas xeográficas e culturais entre Brasil e Portugal, e tamén das diferentes políticas lingüísticas construídas polos dous países ao longo dos anos, o portugués brasileiro e o portugués europeo non evolucionaron de forma uniforme. Hai moitas diverxencias entre as normas cultas das dúas variantes da lingua, sobre todo no que se refire á fonética, á ortografia e ao sistema pronominal. Aínda así, tales diferenzas non comprometen a comprensión mutua.

Hai aínda diversas variacións dialetais internas ao portugués brasileiro, que se conectan sobre todo a diferenzas rexionais e sociais.

A Linguaxe Brasileira de Sinais tamén é considerada un medio de comunicación legal no país.

Idiomas indígenas e de inmigrantes

Casa alemá en Gramado, Río Grande do Sur: a principal lingua da rexión é o dialecto alemán.

Na época do Descubrimento, estimouse que se falaban máis de mil linguas no Brasil. Actualmente, eses idiomas están reducidos a 180 linguas. Das 180 linguas, só 24, o 13%, teñen máis de mil falantes; 108 linguas, o 60%, teñen entre cen e mil falantes; mentres que 50 linguas, o 27%, teñen menos de 100 falantes e metade destas, o 13%, teñen menos de 50 falantes, o que mostra que gran parte deses idiomas están en serio risco de extinción.

Os primeiros anos de colonización, as linguas indíxenas eran faladas inclusive polos colonos portugueses, que adoptaron un idioma mixto baseado na lingua tupi. Por ser falada por case todos os habitantes de Brasil, quedou coñecida como lingua xeral. Con todo, o século XVIII, a lingua portuguesa fíxose oficial do Brasil, o que culminou na case desaparición desa lingua común.

Co transcorrer dos séculos, os indios foron exterminados ou aculturados pola acción colonizadora e, con iso, centenares dos seus idiomas foron extintos. Actualmente, os idiomas indíxenas son falados sobre todo no Norte e Centro-Oeste. As linguas máis faladas son do tronco Tupi-guarani.

Amais das ducias de linguas autóctonas, dialectos de orixe alóctones son falados en colonias rurais máis illadas do Brasil meridional, sobre todo o hunsrückisch e o talian (ou vêneto brasileiro), de orixes alemá e italiana, respectivamente.

O estado de São Paulo sufriu tanta inmigración que o seu portugués é diferente de calquera outro no Brasil e no mundo. Hai moitos barrios italianos, como a Mooca, onde as persoas falan italiano no seu día a día, outros alemáns, como Santo Amaro, que ten celebracións típicas xermánicas, como o Oktoberfest . Hai tamén a segunda maior aglomeración de asiáticos fóra de Asia, o barrio da Liberdade, que tamén se ve presente a lingua xaponesa e chinesa o día a día dos habitantes. São Paulo foi tamén o que máis recibiu os árabes, tendo a súa cociña moi alterada coa inmigración de sirios e libaneses.

Relixión

Sendo constitucionalmente un estado laico, Brasil non posúe relixión oficial desde 1891, e a discriminación aos seguidores de calquera relixión é ilegal. Non obstante, a maior parte da poboación do país é, tradicionalmente, seguidora da Igrexa Católica Romana, e é inegábel a influencia da devandita relixión en varios momentos do pasado e ata do presente. Mais, esa influencia debe ser relativizada debido ao gran sincretismo relixioso existente no país (malia que o Brasil está considerado o maior país católico do mundo en números absolutos).

A catedral de Brasilia.

A predominancia do catolicismo romano, tende a decrecer cando se leva en conta o recente ascenso do protestantismo e a importancia histórica das relixións afro-brasileiras, o Candomblé e a Umbanda, na formación cultural e ética do pobo brasileiro. Aínda que foron perseguidas ata o comezo do século XX, cando a práctica relixiosa non-católica era reprimida pola policía. Alén diso, é pertinente sinalar o xurdimento de novas relixións de orixe oriental ou esotérica, ata daquela case descoñecidas pola sociedade brasileira.

A estatua do Cristo Redentor, no Río de Janeiro.

O censo demográfico realizado en 2000, polo IBGE, apuntou a seguinte composición relixiosa en Brasil:

• 73,8% dos brasileiros (preto de 125 millóns) decláranse católicos;
• 15,4% (preto de 26,2 millóns) decláranse protestantes (evanxélicos tradicionais e pentecostais);
• 7,3% (preto de 12,5 millóns) decláranse ser sen relixión, puidendo ser agnósticos, ateos ou, simplemente, non seguidores de relixión ningunha;
• 1,4% (preto de 2,3 millóns) decláranse espíritas;
• 0,3% decláranse seguidores de relixións tradicionais africanas tales como candomblé, tambor-de-mina e umbanda;
• 1,8% decláranse seguidores doutras relixións, como os adventistas* (1,2 millón), as testemuñas de Jeová (1,1 millón), os santos dos Últimos Días ou mormons (800 mil), os budistas (215 mil), os mesianicos (109 mil), os xudeus (87 mil), os esotéricos (58 mil) e os musulmáns (27 mil). *Os adventistas son considerados evanxélicos polo IBGE.

Himnos Oficiais do Brasil

Os himnos oficiais de Brasil son o Himno do Brasil, o Himno á Bandeira, o Himno da Independencia e o Himno da Proclamación da República.

Véxase tamén

Outros artigos

• Gobernantes do Brasil
• Conflitos e sublevacións no Brasil
• Lista de bandeiras do Brasil
• Inmigración xaponesa no Brasil

Ligazóns externas

• História do Brasil
• Goberno do Brasil Moitas informacións, en portugués
• Senado Brasileiro informacións de leis e de historia do país, con fotos
• EMBRATUR - Portal Brasileiro de Turismo páxina do Ministerio do Turismo brasileiro. En portugués.
• Jornal do Brasil editado na cidade de Río de Xaneiro.
• Postais Antigas do Brasil Postais antigas