Turba: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
Nachonion (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Nachonion (conversa | contribucións)
Sen resumo de edición
Liña 5: Liña 5:


As [[turbeiras]] son a fonte máis importante de turba,<ref>Gorham, E. (1957). The development of peatlands. Quarterly Review of Biology, 32, 145–66.</ref> mais, en menor medida, outros ecosistemas húmidos tamén poden conter depósitos de turba, incluíndo: [[braña]]s ou lameiros, [[fens]], [[pocosín]]s ou bosques húmidos turbeiros.
As [[turbeiras]] son a fonte máis importante de turba,<ref>Gorham, E. (1957). The development of peatlands. Quarterly Review of Biology, 32, 145–66.</ref> mais, en menor medida, outros ecosistemas húmidos tamén poden conter depósitos de turba, incluíndo: [[braña]]s ou lameiros, [[fens]], [[pocosín]]s ou bosques húmidos turbeiros.
As paisaxes con solos de turba teñen unha flora particular, especialmente brións ''Sphagnum'', [[Ericaceae|ericáceas]] , e [[Cyperaceae|ciperáceas]]. Debido a que a materia orgánicas acumúlase durante miles de anos, os depósitos de turba son unha boa fonte de indicadores d a vexetación e o clima pasados, especialmente do pole. Graza sa isto os humanos poden reconstruír o clima e os cambios climáticos que ocorreron no pasado así coma os cambios n ouso do solo.<ref>Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. 323-325</ref>
As paisaxes con solos de turba teñen unha flora particular, especialmente brións ''Sphagnum'', [[Ericaceae|ericáceas]] , e [[Cyperaceae|ciperáceas]]. Debido a que a materia orgánica acumúlase durante miles de anos, os depósitos de turba son unha boa fonte de indicadores d a vexetación e o clima pasados, especialmente do pole. Graza sa isto os humanos poden reconstruír o clima e os cambios climáticos que ocorreron no pasado así coma os cambios n ouso do solo.<ref>Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. 323-325</ref>
A turba emprégase coma unha importante fonte de [[Combustible|combustíbel]] nalgunha partes do mundo. Por volume, hai uns 4 trillóns de m³ de turba no mundo cubrindo un total do 2% da superficie terrestre, contendo arredor de 8 billóns de [[Joule|terajoules]] de enerxía.<ref>{{cite web |url=http://www.worldenergy.org/documents/ser2007_executive_summary.pdf |title=Survey of Energy Resources 2007 |accessdate=2008-08-11 |author=World Energy Council |year=2007 |format=PDF }}</ref>
A turba emprégase coma unha importante fonte de [[Combustible|combustíbel]] nalgunha partes do mundo. Por volume, hai uns 4 trillóns de m³ de turba no mundo cubrindo un total do 2% da superficie terrestre, contendo arredor de 8 billóns de [[Joule|terajoules]] de enerxía.<ref>{{cite web |url=http://www.worldenergy.org/documents/ser2007_executive_summary.pdf |title=Survey of Energy Resources 2007 |accessdate=2008-08-11 |author=World Energy Council |year=2007 |format=PDF }}</ref>



Revisión como estaba o 27 de agosto de 2012 ás 12:33

Apañando turba en Westhay, Somerset (Inglaterra) en 1905
Pías e cortes de turba en Westhay, Somerset, Inglaterra

A turba é un material orgánico esponxoso de orixe vexetal (acumulación parcial de vexetación descomposta) rico en carbono e de cor parda escura, que se atopa en capas, xeralmente en rexións pantanosas, brañas, e tamén nas montañas (turba de altitude). Unha das compoñentes máis común é o brión Sphagnum, aínda que atopamos moitas outras especies. O solos con grandes cantidades de turba chámanse histosois. A turba fórmase en solos con condicións moi húmidas, onde as charqueiras impiden que fluxos de osíxeno da atmosfera atravesen o chan e entren no solo, reducindo o grao de descomposición da materia orgánica.[1]

As turbeiras son a fonte máis importante de turba,[2] mais, en menor medida, outros ecosistemas húmidos tamén poden conter depósitos de turba, incluíndo: brañas ou lameiros, fens, pocosíns ou bosques húmidos turbeiros. As paisaxes con solos de turba teñen unha flora particular, especialmente brións Sphagnum, ericáceas , e ciperáceas. Debido a que a materia orgánica acumúlase durante miles de anos, os depósitos de turba son unha boa fonte de indicadores d a vexetación e o clima pasados, especialmente do pole. Graza sa isto os humanos poden reconstruír o clima e os cambios climáticos que ocorreron no pasado así coma os cambios n ouso do solo.[3] A turba emprégase coma unha importante fonte de combustíbel nalgunha partes do mundo. Por volume, hai uns 4 trillóns de m³ de turba no mundo cubrindo un total do 2% da superficie terrestre, contendo arredor de 8 billóns de terajoules de enerxía.[4]

Distribución xeográfica

As turbeiras son terreos cunha capa natural acumulada de turba. As turbeiras poden atoparse en 175 países e cobren arredor de 4 millóns de Km² ou o 3% do total da superficie terrestre do mundo. En Europa as turbeiras ocupan 515.000 Km².[5] OS depósitos de turba atópanse en moitos lugares do mundo incluíndoo norte de Europa e Norte américa, principalmente o Canadá e os Estados Unidos. É aí onde atopamos as turbeiras máis extensas, incluíndo as terras baixas de Siberia, as terras baixas da baía de Hudson e o val do río Mackenzie.[6]. A cantidade de turba é menor no hemisferios ur, en parte porque hai menos terra emerxida, malia que en Sudamérica (sur da Patagonia/Terra do Fogo) atópase und os maiores lameiros do mundo con gran cantidade de turba.[7]. Tamén atopamos turba en Nova Zelandia, Kerguelen, nas illas Malvinas, Indonesia (Kalimantan (Sungai Putri, Danau Siawan, Sungai Tolak, Rasau Jaya (Oeste de Kalimantan), e Sumatra). Indonesia ten máis turbeiras tropicais que ningún país do mundo, aínda que perde cada ano unhas 100 mil hectáreas de humidais.[8]

Arredor do 60% dos lameiros ou humidais do mundo son turbeiras. O 7% do total de turbeiras foron explotadas para uso agrícola ou forestal. Baixo condicións axeitadas, a tuba tórnase finalmente en carbón de lignito.

En Galicia

Na Serra do Xistral en Galicia, abundan as turbeiras.

En Galicia abundan en todo o territorio grazas as abundantes precipitación características do clima atlántico. Segundo de onde proveñan os nutrientes que manteñen o ecosistema falamos de turbeiras baixas (brañas), onde os nutrientes proveñen do solo; turbeiras elevadas: os nutrientes proveñen da atmosfera, aínda que inicialmente había unha conexión co solo; e turbeiras de cobertor (tremedal, barreira, lagoa): os nutrientes proveñen exclusivamente da atmosfera. Salientas as da Serra do Xistral.

Formación

A turba fórmase cando o material vexetal, normalmente en zonas húmidas, non pode descompoñerse completamente por mor de condicións acedas e anaeróbicas. Componse principalmente de vexetación típica das brañas, especialmente vexetais de turbeiras coma brións, xuncos, uces e outros pequenos arbustos. A turba acumula auga, polo que favorece as condicións de humidade no solo, axudando a incrementar a superficie da braña. As paisaxes de turbeiras inclúen charcas, poceiras, cumios e uceiras.[9]

A meirande parte das turbeiras actuais formáronse en latitude saltas despois da última glaciación, co retoceso do xeo, hai uns 12.000 anos.[10] A turba adoita acumularse moia os poucos, nun promedio deu n milímetro por ano.[11] A turba do planeta formouse nuns 360 millóns dea nos e contén unhas 550 xigatoneladas de carbono.[12]

Baixo condicións axeitadas, a turba pode considerarse un estadio previo da formación do carbón.

Tipos de turba

Lume de turba

A turba pode ser un material fíbrico, hémico ou sáprico. A turba fíbrica é a menos descomposta e contén aínda fibras intactas. As turbas hémicas están pouco decompostas, e as sápricas son, polo tanto, as máis descompostas. Os enxeñeiros poden describir un solo como turba cando te nun alto contido en materia orgánica. Estes solos adoitan ser problemáticos pois teñen unha estrutura bastante pobre (pouca aireación, pouca infiltración de auga).

Características e usos

A turba é mol e pode esmagarse de xeito doado. Baixo presión, a auga contida na turba sae. A turba seca pode usarse coma combustíbel fósil. Ten importancia industrial como combustíbel en países coma Irlanda ou Finlandia, onde se apaña a grande escala.En moitos países, incluíndo Irlanda e Escocia, onde non abundan as árbores, a turba empregábase tradicionalmente para cociñar e quecer o lar. Nalgunhas zonas rurais aínda se atopan pías de turba. A turba tamén ten propiedades illantes. Ademais a turba emprégase en xardinaría para mellorar a estrutura dos solos e incrementar a capacidade de retención de auga.

Galería de Imaxes

  1. Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. Chapter 1.
  2. Gorham, E. (1957). The development of peatlands. Quarterly Review of Biology, 32, 145–66.
  3. Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. 323-325
  4. World Energy Council (2007). "Survey of Energy Resources 2007" (PDF). Consultado o 2008-08-11. 
  5. IUCN UK Commission of Inquiry on Peatlands Full Report, IUCN UK Peatland Programme October 2011
  6. Fraser, L.H. Fraser and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p. and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p.
  7. Fraser, L.H. Fraser and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p. and P.A. Keddy (eds.). 2005. The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p.
  8. Waspada.co.ik
  9. Gorham, E. (1957). The development of peatlands. Quarterly Review of Biology, 32, 145–66.
  10. Vitt, D.H., L.A. Halsey and B.J. Nicholson. 2005. The Mackenzie River basin. Pp. 166-202 in L.H. Fraser and P.A. Keddy (eds.). The World’s Largest Wetlands: Ecology and Conservation. Cambridge University Press, Cambridge, UK. 488 p.
  11. Keddy, P.A. 2010. Wetland Ecology: Principles and Conservation (2nd edition). Cambridge University Press, Cambridge, UK. 497 p. Chapter 7.
  12. International Mire Conservation Group (2007-01-03). "Peat should not be treated as a renewable energy source" (PDF). Consultado o 2007-02-12.