Mustafa Kemal Atatürk: Diferenzas entre revisións
m r2.7.1) (Bot: Engado: nds:Mustafa Kemal Atatürk |
m r2.7.2) (Bot: Engado: pcd:Mustafa Kemal Atatürk |
||
Liña 128: | Liña 128: | ||
[[os:Ататюрк, Мустафа Кемаль]] |
[[os:Ататюрк, Мустафа Кемаль]] |
||
[[pam:Mustafa Kemal Atatürk]] |
[[pam:Mustafa Kemal Atatürk]] |
||
[[pcd:Mustafa Kemal Atatürk]] |
|||
[[pl:Mustafa Kemal Atatürk]] |
[[pl:Mustafa Kemal Atatürk]] |
||
[[pms:Mustafa Kemal Atatürk]] |
[[pms:Mustafa Kemal Atatürk]] |
Revisión como estaba o 21 de agosto de 2012 ás 18:11
Mustafa Kemal Atatürk | |||||||||||||||||||||||||
Biografía | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nacemento | (tr) Ali Rıza oğlu Mustafa 1880 ↔ 1881 Salónica | ||||||||||||||||||||||||
Morte | 10 de novembro de 1938 (56/57 anos) Istambul | ||||||||||||||||||||||||
Causa da morte | Morte natural (Cirrose hepática ) | ||||||||||||||||||||||||
Lugar de sepultura | Anıtkabir (pt) (1953–) Ethnography Museum of Ankara (en) (1939–1953) | ||||||||||||||||||||||||
Cargos Fundador da república turca Primeiro presidente de turquía | |||||||||||||||||||||||||
Datos persoais | |||||||||||||||||||||||||
Residencia | Tesalónica Şahinbey (en) | ||||||||||||||||||||||||
País de nacionalidade | Turquía (1922–) Imperio Otomán (1881–1922) | ||||||||||||||||||||||||
Grupo étnico | Pobo turco | ||||||||||||||||||||||||
Educación | Ottoman Military College (en) (–1905) Turkish Military Academy (en) (1899–1902) Monastir Military High School (en) (1896–) | ||||||||||||||||||||||||
Altura | 174 cm | ||||||||||||||||||||||||
Lateralidade | destro | ||||||||||||||||||||||||
Cor dos ollos | Azul | ||||||||||||||||||||||||
Cor do pelo | Louro | ||||||||||||||||||||||||
Actividade | |||||||||||||||||||||||||
Lugar de traballo | Ancara | ||||||||||||||||||||||||
Ocupación | Político | ||||||||||||||||||||||||
Partido político | Partido Republicano Popular | ||||||||||||||||||||||||
Membro de | |||||||||||||||||||||||||
Lingua | Lingua turca, Lingua turca otomá e lingua francesa | ||||||||||||||||||||||||
Carreira militar | |||||||||||||||||||||||||
Rama militar | Forzas Terrestres de Turquía | ||||||||||||||||||||||||
Rango militar | Mareşal (en) (1921–1927) | ||||||||||||||||||||||||
Conflito | Incidente de 31 de Março (pt) , Guerra Ítalo-Turca (pt) , Guerras balcánicas, Campanha de Galípoli (pt) , Campanha do Cáucaso (pt) , Campanha do Sinai e Palestina (pt) e Guerra de independência turca (pt) | ||||||||||||||||||||||||
Outro | |||||||||||||||||||||||||
Título | Paxá Gazi (pt) | ||||||||||||||||||||||||
Cónxuxe | Latife Uşaki (en) (1923–1925) | ||||||||||||||||||||||||
Fillos | Sabiha Gökçen (pt) , fillo adoptivo, Zehra Aylin (en) , fillo adoptivo, Rukiye Erkin (pt) , fillo adoptivo, Nebile İrdelp (en) , fillo adoptivo, Afet İnan (pt) , fillo adoptivo, Ülkü Adatepe (en) , fillo adoptivo, Abdurrahim Tuncak (pt) , fillo adoptivo, Sığırtmaç Mustafa (en) , fillo adoptivo | ||||||||||||||||||||||||
Pais | Ali Rıza Efendi (en) e Zübeyde Hanım (pt) | ||||||||||||||||||||||||
Irmáns | Makbule Atadan (en) | ||||||||||||||||||||||||
Premios
| |||||||||||||||||||||||||
Lista
|
Mustafa Kemal Atatürk, nado en Salónica o 19 de maio de 1881 e finado en Istambul o 10 de novembro de 1938, foi un militar e político turco, fundador e primeiro presidente da República de Turquía.
Traxectoria
Naceu en Salónica, entón coñecida como Selânic e parte do Imperio Otomán, fillo dun funcionario de alfándegas que morreu cando el aínda era un neno, segundo o costume turco da época déuselle un único nome, Mustafa.
Estudou nun liceo militar turco onde o profesor de matemáticas deulle o sobrenome de Kemal (o perfecto) pola súa brillantez. Como Mustafa Kemal entrou na Academia Militar de Monastir (hoxe Bitola en Macedonia) en 1895, en 1898 entra na Escola da Guerra de Istambul, do que se licenza en 1902 co grao de tenente. Entre 1905 e 1907 serve en Siria co 5º exército, en 1907 únese ao movemento dos Novos Turcos. En 1911 foi destinado ao Estado Maior en Istambul. Enviado a Libia en 1911 para facer fronte á invasión italiana, en 1913 regresa a Estambul ao cargo das defensas otomanas na área de Gallipoli.
Durante a Primeira Guerra Mundial defendeu a área de Gallipoli durante o desembarco dos británicos, franceses, australiano e neocelandeses, conveténdose en abril de 1915 no primeiro comandante otomano en vencer a un exército occidental dende as cruzadas, en outubro de 1918 os otomanos capitalaron e Mustafa Kemal convértese nun dos líderes dos que defendían a non división dos territorios de lingua turca do Imperio Otomán.
Trala aceptación do Tratado de Sevres polo sultán Mehmet VI, Kemal declara traidores á dinastía otomana, Kemal derrota aos gregos que avanzaran ata Ancara para poñer fin á súa rebelión, coñecida como Guerra de independencia turca, as vitorias de Kemal conseguiron manter a integridade territorial de Turquía e a anulación do Tratado de Sevres polo Tratado de Lausana, en novembro de 1922 o goberno provisiorio puxo fin ao sultanato.
O 29 de abril de 1923 proclamábase a República de Turquía con Mustafa Kemal como o seu presidente, dende alí iniciou unha política de homoxeneización da poboación: intercambio de poboación con Grecia, persecución da lingua curda; a reforma cultural: substitución do alfabeto árabe polo latino, reforma da educación e modernización das estruturas do estado: laicismo, código civil.