Linguas quechuas: Diferenzas entre revisións
m Bot: Corrección de redireccións (Estados Unidos de América - United States of America) |
m r2.7.1) (Bot: Engado: xmf:კეჩუა (ნინა) |
||
Liña 143: | Liña 143: | ||
[[vi:Tiếng Quechua]] |
[[vi:Tiếng Quechua]] |
||
[[wa:Ketchwa]] |
[[wa:Ketchwa]] |
||
[[xmf:კეჩუა (ნინა)]] |
|||
[[zh:克丘亞語]] |
[[zh:克丘亞語]] |
Revisión como estaba o 13 de maio de 2012 ás 20:43
Quechua (Qhichwa Shimi / Runa Shimi) | |
---|---|
Falada en: | Perú, Arxentina, Bolivia, Chile, Colombia e Ecuador (inmigrantes en Brasil, España, Estados Unidos, Francia, México, Canadá, Italia e Xapón) |
Rexións do planeta: | |
Total de falantes: |
14.000.000
|
Posición: | 83a |
Familia lingüística: | Familia Quechua |
Status oficial | |
Lingua oficial de: | Perú, Bolivia, Colombia e Ecuador. |
Regulada por: | Non regulado |
Codificacións | |
ISO 639-1 | qu |
ISO 639-2 | que |
Véxase tamén: Linguas románicas – Lingua |
O quechua é unha familia de linguas que teñen unha orixe común, o protoquechua, que se falou nun territorio dos Andes próximo da costa do Peru. Ten o rango de lingua oficial en Perú, Ecuador e Bolivia; conta tamén cuns centos de falantes en Colombia e na Arxentina. En total hai dez millóns de falantes.
Características
Dentro da gran diversidade das súas variantes, o quechua caracterízase por comprender linguas moi regularmente aglutinantes cunha orde gramatical variábel. O seu gran número de sufixos muda tanto o significado das palabras por completo como os matices do significado. Algunhas características gramaticais notábeis inclúen a conxugación bipersoal (os verbos concordan co suxeito e o obxecto), evidencialidade (indicación da fonte e a veracidade do coñecemento expresado), unha partícula de tópico e sufixos que indican quen se beneficia dunha acción e da actitude do falante ao respecto, aínda que algunhas linguas e variedades poden carecer dalgunhas destas características.
A identificación das linguas que conforman esta familia foi controvertida por mor de que non todas estas variedades son mutuamente intelixíbeis. Dende mediados do século XVII, estendeuse o mito de que o quechua é un só idioma, onde o quechua falado no Cuzco (naquel entón, o quechua clásico) sería a lingua por excelencia e as demais variedades, meras corrupcións desta. A evidencia lingüística contemporánea contradí frontalmente esta crenza, pois o quechua clásico non é a orixe de todas as variedades da familia quechua senón que existen outras variedades moito máis antigas ca esta.
Existe unha versión da Wikipedia en Linguas quechuas |