Bolivia: Diferenzas entre revisións
m r2.6.4) (Bot: Modifico: chr:ᏉᎵᏫᏯ |
|||
Liña 72: | Liña 72: | ||
'''Bolivia''' está dividida en 9 departamentos: |
'''Bolivia''' está dividida en 9 departamentos: |
||
<div align= |
<div align=left> |
||
{| class="toc" cellpadding=0 cellspacing=2 width=800px style="float:center; margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5e text-align:left;clear:all; margin-left:3px; font-size:90%" |
{| class="toc" cellpadding=0 cellspacing=2 width=800px style="float:center; margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5e text-align:left;clear:all; margin-left:3px; font-size:90%" |
||
|colspan=6 style="background:#black; color:white;" align=center bgcolor="green"|'''División política''' |
|colspan=6 style="background:#black; color:white;" align=center bgcolor="green"|'''División política''' |
Revisión como estaba o 7 de abril de 2012 ás 17:29
Bolivia (en quechua: Bulibiya Suyu, aimara: Bulibiya, Buliwya; guaraní: Volívia) é un país da América do Sur, limitado a norte e leste polo Brasil, ao sur polo Paraguai e Arxentina, e a oeste polo Chile e Perú. Comprende parte importante tanto da Cordilleira dos Andes e o seu Altiplano como da Selva Amazónica e do Gran Chaco, o que fai ser definido como un país megadiverso. É, canda Paraguai, un dos dous países de Sudamérica sen litoral marítimo. É tamén o oitavo máis extenso no continente americano e o vixésimo sétimo a nivel mundial. A súa capital oficial e xudicial é a cidade de Sucre, mentres que a capital gobernamental (dos poderes executivo e lexislativo) é La Paz.
Xeografía
- Artigo principal: Xeografía de Bolivia.
Na parte occidental do país está a Cordilleira dos Andes, na cal fican a montaña máis alta do país, o pico Nevado Sajama co seus 6.542 m, o lago Titicaca - o máis alto lago do mundo, e o Salar de Uyuni, no departamento de Potosi, unha grande extensión coberta por sal que foi no pasado o fundo dun grande lago que se secou por evaporación. O centro do país é un planalto, o "Altiplano", onde vive a maioría dos bolivianos. O leste do país é constituído por terras baixas, e coberto pola floresta úmida da Amazonia. O lago Titicaca situase na fronteira entre a Bolivia e o Peru. No occidente atópase o Salar de Uyuni, a maior planicie de sal do mundo.
O país actualmente non ten litoral, despois de o perder nunha guerra co Chile, a Guerra do Pacífico, que ocorreu do ano 1879 ao ano 1884.
As cidades principais son La Paz, Sucre, Santa Cruz de la Sierra e Cochabamba.
Subdivisións
- Artigo principal: Subdivisións da Bolivia.
Bolivia está dividida en 9 departamentos:
División política | |||||
Departamento | Poboación | Supeficie (km²) | Densidade (*) | Capital (Hab.) | |
---|---|---|---|---|---|
República de Bolivia | 9.627.269 | 1.098.581 | 8,8 | Sucre | |
Beni | 414.758 | 213.564 | 1,9 | Trinidad (86.385) | |
Chuquisaca | 611.660 | 51.524 | 11,9 | Sucre (247.259) | |
Cochabamba | 1.709.806 | 55.631 | 22,7 | Cochabamba (586.813) | |
La Paz | 2.872.793 | 133.985 | 19,9 | La Paz (835.000) | |
Oruro | 437.131 | 53.558 | 8,2 | Oruro (216.620) | |
Pando | 69.541 | 63.827 | 1,1 | Cobija (32.217) | |
Potosí | 772.578 | 118.218 | 6,5 | Potosí (149.246) | |
Santa Cruz | 2.367.440 | 370.621 | 6,6 | Santa Cruz de la Sierra (1.397.000) | |
Tarija | 471.563 | 37.623 | 12,5 | Tarija (170.906) | |
(*)= Todos los datos de población son proyecciones del INE para 2006 [1]. La densidad departamental está calculada con la proyección de la población de 2006.
Otras ciudades importantes son (por departamento): La Paz: El Alto 827.000, Cochabamba: Quillacollo 90.000 Sacaba 127.000, Tarija: Yacuiba 90.000, Santa Cruz: Montero 90.000, Beni: Riberalta 78.000. |
Cada departamento está subdividido en provincias, que son responsábeis dalgúns asuntos locais.
Historia
- Artigo principal: Historia de Bolivia.
En Bolivia desenvolveronse grandes civilizacións, a máis importante das cais foi a civilización de Tiahuanaco. Tornouse parte do imperio Inca no século XV.
Cando os españois chegaron no século XVI, a Bolivia, rica en depósitos de prata, foi incorporada no virreino do Pelo, e máis tarde no de La Plata.
A loita pola independencia comezou en 1809, mais permaneceu como parte da España ata 1825, cando foi libertada por Simón Bolívar, a quen o país debe o seu nome. Despois dunha breve unión co Perú, a Bolivia tornouse totalmente independente. Nos anos seguintes, a Bolivia perdeu parte do seu territorio debido a vendas e á guerra.
A Bolivia enfrenta problemas culturais e raciais, e sofreu ao longo dos anos múltiples revolucións e golpes militares. En 1980, a democracia foi restaurada despois da destitución dunha xunta militar.
Política
- Artigo principal: Política de Bolivia.
A constitución da Bolivia de 1967, revisada en 1994, prevé un sistema equilibrado entre os poderes executivo, lexislativo e xudicial. O tradicionalmente forte executivo, non obstante, tende a deixar na sombra o Congreso, cuxo papel está en xeral limitado a debater e aprobar lexislación orixinaria do executivo. O ramo xudicial, composto polo Supremo Tribunal e por tribunais departamentais e inferiores, está desde hai moito corroído por corrupción e ineficiencia. A través de revisións na constitución feitas en 1994, e de leis subsequentes, o goberno iniciou reformas que teñen potencial para ser profundas nos sistema e procesos xudiciais.
Os nove departamentos da Bolivia receberon maior autonomía pola lei de Decentralización Administrativa de 1995, aínda que os principais dirixentes departamentais continuen a ser nomeados polo goberno central. As cidades e vilas bolivianas son gobernadas polo presidentes de cámara e consellos directamente eleitos.
Foron realizadas eleccións municipais o 5 de decembro de 2004, que elixiron os consellos para mandatos de 5 anos. A Lei de Participación Popular de abril de 1994, que distribúe unha porción significativa das finanzas nacionais polas autarquías, para o seu uso discreccionario, permitiu que comunidades anteriormente neglixenciadas obtivesen grandes melloras nas as súas infraestruturas e servizos.
Partidos políticos
Economía
- Artigo principal: Economía de Bolivia.
Bolivia, hai moito un dos máis pobres e menos desenvolvidos países da América Latina, fixo progresos considerábeis no sentido do desenvolvemento dunha economía de mercado. Durante a presidencia do presidente Gonzalo Sánchez de Lozada (1993-97) Bolivia asinou un tratado de comercio libre co México, tornouse membro asociado do Mercado Común do Cono Sur (Mercosul) e procedeu á privatización da liña aérea estatal, da compañía de teléfonos, dos camiños de ferro, da compañía eléctrica e da compañía petrolífera.
O crecemento económico aminorou en 1999, en parte debido a políticas orzamentais restrictivas que limitaron os fondos necesarios para programas de loita contra a pobreza, e ás consequencias da crise financeira asiática. No ano 2000, serios disturbios públicos en Abril e en Setembro/Outubro baixaron o crecimento para 2,5%. O PIB boliviano non creceu en 2001 debido ao abrandamento global e á vagarosa actividade doméstica. Espérase que o crecemento recupere en 2002, mais o défice fiscal e o peso da débeda externa irán permanecer elevados.
Demografía
- Artigo principal: Demografía de Bolivia.
Cultura
- Artigo principal: Cultura de Bolivia.
Data | Nome en galego | Nome local | Observacións |
---|---|---|---|
Véxase tamén
Notas
Ligazóns externas
Commons ten máis contidos multimedia sobre: Bolivia |