Nebulosa planetaria

NGC 6543, a nebulosa Ollo de gato

Nebulosa planetaria é unha denominación errónea, xa que nada teñen que ver con planetas nin con ningún sistema estelar. Moitas están asociadas cunha estrela central, rodeada dunha envoltura discoidal de nebulosidade. A estrela central acostuma estar moi quente e a súa emisión é maior na parte ultravioleta do espectro; porén, opticamente a nebulosa parece só un tenue anel. A medición do efecto Doppler do seu espectro indica a existencia de turbulencias e movemento na nube. Estas nebulosas expándense a unha velocidade dalgúns quilómetros por segundo.

O nome débese a que os seus descubridores, no século XVIII, observaron a súa semellanza aos planetas gasosos vistos ao traverso dos telescopios ópticos da época, aínda que en realidade non teñen ningunha relación cos planetas.

Ao final da vida das estrelas que acadan a fase de xigante vermella, as capas exteriores da estrelas son expulsadas debido ás pulsacións e a intensos ventos estelares. En ausencia destas capas, fica un pequeno núcleo da estrela a unha grande temperatura, brillando moi intensamente. A radiación ultravioleta emitida por este núcleo ioniza as capas externas que a estrela expulsara. Trátase dun fenómeno relativamente breve en termos astronómicos, que dura da orde de deceas de miles de anos (o tempo de vida dunha estrela común ronda os mil millóns de anos).

Ligazóns externas

En castelán

• ¿Qué es una nebulosa planetaria?, para niños.

En inglés

• Entrada en The Internet Encyclopedia of Science.
• Gallery of Planetary Nebula Spectra.
• History of Nebulium.
• Planetary Nebulae, en arXiv.org.