Paio, mártir

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: San Paio (homónimos).

Recreación do martirio de San Paio nun gravado de Jan Luyken (1649-1712) publicado no 'Espello dos Mártires' (Amsterdam, 1685). O texto da imaxe, en neerlandés, di: "Paio, un rapaz de 13 anos, tras moito padecemento por causa da súa firme fe cristiá, sufriu en Córdoba a amputación dos seus brazos e pernas, e finalmente a decapitación. Ano de 925"

San Paio Mártir, nado en Albeos, Crecente (daquela parte do condado de Turonia) no ano 911 e falecido en Córdoba o 26 de xuño de 925, foi un rapaz cristián martirizado durante o califato de Abderramán III e canonizado posteriormente pola Igrexa Católica, como exemplo de virtude da castidade xuvenil fronte á homosexualidade.

O seu día no santoral católico é o 26 de xuño.

Martirio e morte

O seu martirio, descrito truculentamente no santoral, foi por despedazamento ou desmembramento mediante tenazas de ferro. Trala batalla de Valdejunquera (920), moitos habitantes cristiáns do Reino de León foron levados prisioneiros a Córdoba. Entre eles estaban Paio e seu tío Hermixio, bispo de Tui. Éste foi liberado coa fin de que xuntara un rescate, mentras que Paio quedaba en calidade de refén.

Segundo a tradición dise que o califa Abderramán III, prendado da súa beleza, requiriulle contactos sexuais, ós que se negou, provocando a súa tortura e morte.

Súa haxiografía reflexa que durante os catro anos que pasou en Córdoba en calidade de refén sen que o rescate fora pagado polo seu tío bispo, o mozo destacou pola súa intelixencia e a súa fe, facendo proselitismo de Cristo, insistindo en que foi esta actividade a que provocou que fora tentado por Abderramán III para que se convertise ó Islam, que rexeitou con vehemencia: Si, o rei, son cristián. Funo e sereino pola graza de Deus. Tódalas túas riquezas non valen nada. Non penses que por cousas tan pasaxeiras vou renegar de Cristo, que é o meu Señor e o teu aínda que non o queiras."

Veneración

O martirio en defensa da súa fe xustificou a súa pronta canonización. Deseguida pasou a recibir culto. A partir do século XI, no que os reinos cristiáns intervirían na política interior dos reinos musulmáns de taifas, moitos santos cristiáns foron trasladados ó norte, e o mesmo ocorreu cos seus restos: primeiro á cidade de León, e logo ó mosteiro beneditino de San Pelayo en Oviedo, que leva o seu nome (e que non debe confundirse con Paio de Asturias, primeiro rei de Asturias.

Aínda que a historia da súa vida non ten na actualidade moita repercusión no imaxinario colectivo o seu nome ten amplísima difusión en topónimos da Galiza toda.

Santo patrón

San Paio Mártir é santo patrón do Seminario Menor de Tui e de moitas parroquias galegas.

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Santoral do 26 de xuño