Coordenadas celestes: Diferenzas entre revisións
Sen resumo de edición |
|||
Liña 2: | Liña 2: | ||
[[Ficheiro:Sistema-equatorial-coodenadas.png|thumb|right|250px|Sistema ecuatorial de coordenadas.]] |
[[Ficheiro:Sistema-equatorial-coodenadas.png|thumb|right|250px|Sistema ecuatorial de coordenadas.]] |
||
[[Ficheiro:Equatorial-observador.png|thumb|right|250px|Sistema ecuatorial de coordenadas para un observador na Terra.]] |
[[Ficheiro:Equatorial-observador.png|thumb|right|250px|Sistema ecuatorial de coordenadas para un observador na Terra.]] |
||
As '''coordenadas celestiais''' son o conxunto de valores que, dentro dun determinado [[sistema de referencia]], sinalan a [[posición]] dun |
As '''coordenadas celestiais''' son o conxunto de valores que, dentro dun determinado [[sistema de referencia]], sinalan a [[posición]] dun obxecto na [[esfera celeste]]. Existen diversos sistemas de coordenadas celestes segundo cal sexa a súa orixe e plano de referencia. Unha primeira clasificación, atende a si se trata de coordenadas cartesianas ou coordenadas esféricas. |
||
== Clasificación segundo o sistema de coordenadas |
== Clasificación segundo o sistema de coordenadas elixido == |
||
==== A.- Sistemas de coordenadas cartesianas ==== |
==== A.- Sistemas de coordenadas cartesianas ==== |
||
Nas [[coordenadas cartesianas|coordenadas rectangulares ou cartesianas]] |
Nas [[coordenadas cartesianas|coordenadas rectangulares ou cartesianas]] tómanse tres eixos -x, y, z- perpendiculares entre sí, que se cruzan no punto orixe, podendo ser este o [[Sol]] ([[Coordenadas heliocéntricas]]) ou a [[Terra]] ([[Coordenadas xeocéntricas]]). Por exemplo un punto P (x,y,z). |
||
:emprégase |
:emprégase nalgúns casos para o [[Sistema Solar]]. |
||
:A unidade e a [[Unidade Astronómica]] UA ou tamén o km. |
:A unidade e a [[Unidade Astronómica]] UA ou tamén o km. |
||
==== B.- Sistemas de coordenadas esféricas ==== |
==== B.- Sistemas de coordenadas esféricas ==== |
||
As [[coordenadas esféricas]] |
As [[coordenadas esféricas]] empréganse para superficies esféricas -a esfera celeste, a superficie dun [[planeta]] |
||
: Para situar un punto fan falla dous [[ángulo]]s e unha distancia. |
: Para situar un punto fan falla dous [[ángulo]]s e unha distancia. |
||
: Por exemplo o punto <math>P(r,\Phi,\theta)</math> que forma un ángulo <math>\Phi</math> co eixo X e un ángulo <math>\theta</math> co eixo Z, relacionase con coordenadas cartesianas: |
: Por exemplo o punto <math>P(r,\Phi,\theta)</math> que forma un ángulo <math>\Phi</math> co eixo X e un ángulo <math>\theta</math> co eixo Z, relacionase con coordenadas cartesianas: |
||
Liña 23: | Liña 23: | ||
A meirande parte das coordenadas celestiais son coordenadas esféricas. |
A meirande parte das coordenadas celestiais son coordenadas esféricas. |
||
En [[Astronomía]] a posición dun astro determinase de xeito ordinario usando coordenadas polares ou esféricas. De |
En [[Astronomía]] a posición dun astro determinase de xeito ordinario usando coordenadas polares ou esféricas. De tódolos xeitos dado que en principio a distancia r e descoñecida, só nos preocupará a dirección OP do astro, determinable con dúas coordenadas. O que se fai e proxectar tódolos astros enriba duna esfera de radio arbitrario, denomina [[esfera celeste]]. Tal esfera está centrada no observador.Na realidade, o observador prescinde das irregularidades topográficas e só ve unha semiesfera celeste, limitada polo plano que pasa ao pe do observador y que corta a esfera celeste nun círculo chamado [[horizonte]]. |
||
=== Clasificación segundo a posición do observador === |
=== Clasificación segundo a posición do observador === |
||
* [[Coordenadas topocéntricas]]: O centro e o propio observador |
* [[Coordenadas topocéntricas]]: O centro e o propio observador. |
||
* [[Coordenadas xeocéntricas]]: Centradas no centro da Terra |
* [[Coordenadas xeocéntricas]]: Centradas no centro da Terra. |
||
* [[Coordenadas heliocéntricas]]: O centro e o centro do [[Sol]] |
* [[Coordenadas heliocéntricas]]: O centro e o centro do [[Sol]]. |
||
* [[Coordenadas baricéntricas]]: O centro e o [[centro de masas]] do Sistema Solar |
* [[Coordenadas baricéntricas]]: O centro e o [[centro de masas]] do Sistema Solar. |
||
* [[Coordenadas galácticas]]: O centro e o centro da [[Vía Láctea]] que dende a nosa posición na galaxia, atópase na [[constelación]] de [[Saxitario]]. |
* [[Coordenadas galácticas]]: O centro e o centro da [[Vía Láctea]] que dende a nosa posición na galaxia, atópase na [[constelación]] de [[Saxitario]]. |
||
Atendendo a si os seus valores dependen o non da posición do observador, |
Atendendo a si os seus valores dependen o non da posición do observador, clasifícanse en: |
||
* [[Coordenadas locais]]: [[Coordenadas horizontais]] y [[Coordenadas horarias]] |
* [[Coordenadas locais]]: [[Coordenadas horizontais]] y [[Coordenadas horarias]] |
||
* [[Coordenadas locais|Coordenadas non locais]]: [[Coordenadas ecuatoriais]], [[Coordenadas eclípticas]], [[Coordenadas galácticas]] |
* [[Coordenadas locais|Coordenadas non locais]]: [[Coordenadas ecuatoriais]], [[Coordenadas eclípticas]], [[Coordenadas galácticas]] |
||
Liña 41: | Liña 41: | ||
Considerando o plano de referencia: |
Considerando o plano de referencia: |
||
* [[Coordenadas horizontais]]: Plano de referencia: o [[horizonte]] do observador |
* [[Coordenadas horizontais]]: Plano de referencia: o [[horizonte]] do observador |
||
:Orixe: topocéntrica |
|||
:Origen: topocéntrico |
|||
:Coordenadas: [[acimut]] e [[altura (astronomía)|altura]] ou [[distancia cenital]] |
:Coordenadas: [[acimut]] e [[altura (astronomía)|altura]] ou [[distancia cenital]] |
||
* [[Coordenadas horarias]]: Plano de referencia: o [[ecuador celeste]] e o [[meridiano celeste]] do observador |
* [[Coordenadas horarias]]: Plano de referencia: o [[ecuador celeste]] e o [[meridiano celeste]] do observador |
||
:Orixe: |
:Orixe: topocéntrica |
||
:Coordenadas: [[ángulo horario]] e [[declinación (astronomía)|declinación]] |
:Coordenadas: [[ángulo horario]] e [[declinación (astronomía)|declinación]] |
||
* [[Coordenadas ecuatoriais]]: Plano de referencia: o [[ecuador celeste]] |
* [[Coordenadas ecuatoriais]]: Plano de referencia: o [[ecuador celeste]] |
||
:Orixe: |
:Orixe: xeocéntrica |
||
:Coordenadas: [[ascensión recta]] e [[declinación (astronomía)|declinación]] |
:Coordenadas: [[ascensión recta]] e [[declinación (astronomía)|declinación]] |
||
* [[Coordenadas eclípticas]]: Plano de referencia: a [[eclíptica]] |
* [[Coordenadas eclípticas]]: Plano de referencia: a [[eclíptica]] |
||
:Orixe: |
:Orixe: xeocéntrica ou heliocéntrica |
||
:Coordenadas: [[lonxitude celeste]] e [[latitude celeste]], ou lonxitude e latitude eclípticas |
:Coordenadas: [[lonxitude celeste]] e [[latitude celeste]], ou lonxitude e latitude eclípticas |
||
Liña 62: | Liña 62: | ||
== Medida de ángulos == |
== Medida de ángulos == |
||
Os [[ángulo]]s |
Os [[ángulo]]s mídense en [[radián|radiáns]] ou [[grao (xeometría)|graos]], ademais en [[astronomía]] tamén se miden en [[hora]]s. Un ángulo de 1 hora ten 15[[grao sesaxesimal|º]]. O '''[[ángulo horario]]''' e a '''[[ascensión recta]]''' poderíanse medir en [[grao xeometría)|graos]] pero mídense en [[hora]]s. |
||
Os seus divisores son: |
Os seus divisores son: |
||
Liña 70: | Liña 70: | ||
1 min = 60 s |
1 min = 60 s |
||
Unha relación práctica e a equivalencia 1 [[Grao |
Unha relación práctica e a equivalencia 1 [[Grao sesaxesimal|º]] = 4 [[Minuto (ángulo)|Minutos]]. |
||
A [[Ascensión recta]] e un ángulo que se mide en horas, minutos e segundos. |
A [[Ascensión recta]] e un ángulo que se mide en horas, minutos e segundos. |
||
Liña 77: | Liña 77: | ||
== Conversión de coordenadas == |
== Conversión de coordenadas == |
||
A '''conversión de coordenadas celestes''' permite pasar dunhas coordenadas a outras p. ex. de eclípticas a |
A '''conversión de coordenadas celestes''' permite pasar dunhas coordenadas a outras p. ex. de eclípticas a ecuatoriais, ou pasar de ecuatoriais a horarias, as conversións sucesivas permiten calquera transformación entre coordenadas. Chegado o caso si un día observamos un obxeto en coordenadas horizontais, anotamos a nosa posición na Terra e o lapso temporal podemos chegar ata as coordenadas ecuatoriais ou eclípticas correspondentes. |
||
Nas seguintes fórmulas, os grupos formados por tres formulacións deben terse plenamente en conta as tres(non só 2 fórmulas de 3). |
Nas seguintes fórmulas, os grupos formados por tres formulacións deben terse plenamente en conta as tres(non só 2 fórmulas de 3). |
||
=== Coordenadas horizontais a coordenadas horarias === |
=== Coordenadas horizontais a coordenadas horarias === |
||
Coñecendo os valores: Z do [[acimut]] e h da [[altura]], a δ da [[declinación]] e o [[ángulo horario]] A<sub>H</sub> pódense obter a |
Coñecendo os valores: Z do [[acimut]] e h da [[altura]], a δ da [[declinación]] e o [[ángulo horario]] A<sub>H</sub> pódense obter a traveso das [[fórmula]]s: |
||
<center> |
<center> |
||
<math>\begin{matrix} |
<math>\begin{matrix} |
||
Liña 90: | Liña 90: | ||
=== Coordenadas horarias a coordenadas horizontais === |
=== Coordenadas horarias a coordenadas horizontais === |
||
Coñecidos os valores: A<sub>H</sub> do [[ángulo horario]] e δ da [[declinación]], a h da [[altura]] e a Z do [[acimut]] poden ser obtidas a |
Coñecidos os valores: A<sub>H</sub> do [[ángulo horario]] e δ da [[declinación]], a h da [[altura]] e a Z do [[acimut]] poden ser obtidas a traveso das [[fórmula]]s: |
||
<center> |
<center> |
||
<math>\begin{matrix} |
<math>\begin{matrix} |
||
Liña 113: | Liña 113: | ||
=== Coordenadas ecuatoriais a coordenadas eclípticas === |
=== Coordenadas ecuatoriais a coordenadas eclípticas === |
||
Coñecido o valor α da [[ascensión recta]], e o δ da [[declinación]], as coordenadas eclípticas ß (latitude) e λ (lonxitude) |
Coñecido o valor α da [[ascensión recta]], e o δ da [[declinación]], as coordenadas eclípticas ß (latitude) e λ (lonxitude) pódense obter: |
||
<center> |
<center> |
||
<math>\begin{matrix} |
<math>\begin{matrix} |
||
Liña 123: | Liña 123: | ||
=== Coordenadas eclípticas a coordenadas ecuatoriais === |
=== Coordenadas eclípticas a coordenadas ecuatoriais === |
||
Coñecidos os valores respectivos de λ e ß da [[lonxitude]] e da [[latitude]] da eclíptica, o δ da [[declinación]] e o α da [[ascensión recta]] |
Coñecidos os valores respectivos de λ e ß da [[lonxitude]] e da [[latitude]] da eclíptica, o δ da [[declinación]] e o α da [[ascensión recta]] pódense obter: |
||
<center> |
<center> |
||
<math>\begin{matrix} |
<math>\begin{matrix} |
Revisión como estaba o 15 de abril de 2010 ás 07:34
As coordenadas celestiais son o conxunto de valores que, dentro dun determinado sistema de referencia, sinalan a posición dun obxecto na esfera celeste. Existen diversos sistemas de coordenadas celestes segundo cal sexa a súa orixe e plano de referencia. Unha primeira clasificación, atende a si se trata de coordenadas cartesianas ou coordenadas esféricas.
Clasificación segundo o sistema de coordenadas elixido
A.- Sistemas de coordenadas cartesianas
Nas coordenadas rectangulares ou cartesianas tómanse tres eixos -x, y, z- perpendiculares entre sí, que se cruzan no punto orixe, podendo ser este o Sol (Coordenadas heliocéntricas) ou a Terra (Coordenadas xeocéntricas). Por exemplo un punto P (x,y,z).
- emprégase nalgúns casos para o Sistema Solar.
- A unidade e a Unidade Astronómica UA ou tamén o km.
B.- Sistemas de coordenadas esféricas
As coordenadas esféricas empréganse para superficies esféricas -a esfera celeste, a superficie dun planeta
- Para situar un punto fan falla dous ángulos e unha distancia.
- Por exemplo o punto que forma un ángulo co eixo X e un ángulo co eixo Z, relacionase con coordenadas cartesianas:
A meirande parte das coordenadas celestiais son coordenadas esféricas.
En Astronomía a posición dun astro determinase de xeito ordinario usando coordenadas polares ou esféricas. De tódolos xeitos dado que en principio a distancia r e descoñecida, só nos preocupará a dirección OP do astro, determinable con dúas coordenadas. O que se fai e proxectar tódolos astros enriba duna esfera de radio arbitrario, denomina esfera celeste. Tal esfera está centrada no observador.Na realidade, o observador prescinde das irregularidades topográficas e só ve unha semiesfera celeste, limitada polo plano que pasa ao pe do observador y que corta a esfera celeste nun círculo chamado horizonte.
Clasificación segundo a posición do observador
- Coordenadas topocéntricas: O centro e o propio observador.
- Coordenadas xeocéntricas: Centradas no centro da Terra.
- Coordenadas heliocéntricas: O centro e o centro do Sol.
- Coordenadas baricéntricas: O centro e o centro de masas do Sistema Solar.
- Coordenadas galácticas: O centro e o centro da Vía Láctea que dende a nosa posición na galaxia, atópase na constelación de Saxitario.
Atendendo a si os seus valores dependen o non da posición do observador, clasifícanse en:
- Coordenadas locais: Coordenadas horizontais y Coordenadas horarias
- Coordenadas non locais: Coordenadas ecuatoriais, Coordenadas eclípticas, Coordenadas galácticas
Clasificación segundo o plano de referencia
Considerando o plano de referencia:
- Coordenadas horizontais: Plano de referencia: o horizonte do observador
- Orixe: topocéntrica
- Coordenadas: acimut e altura ou distancia cenital
- Coordenadas horarias: Plano de referencia: o ecuador celeste e o meridiano celeste do observador
- Orixe: topocéntrica
- Coordenadas: ángulo horario e declinación
- Coordenadas ecuatoriais: Plano de referencia: o ecuador celeste
- Orixe: xeocéntrica
- Coordenadas: ascensión recta e declinación
- Coordenadas eclípticas: Plano de referencia: a eclíptica
- Orixe: xeocéntrica ou heliocéntrica
- Coordenadas: lonxitude celeste e latitude celeste, ou lonxitude e latitude eclípticas
- Coordenadas galácticas: Plano de referencia: o plano da Vía Láctea
- Orixe: o centro da Vía Láctea
- Coordenadas: lonxitude galáctica e latitude galáctica
Medida de ángulos
Os ángulos mídense en radiáns ou graos, ademais en astronomía tamén se miden en horas. Un ángulo de 1 hora ten 15º. O ángulo horario e a ascensión recta poderíanse medir en graos pero mídense en horas.
Os seus divisores son: 1 hora = 60 Minutos (min)
1 Minuto = 60 segundos 1 min = 60 s
Unha relación práctica e a equivalencia 1 º = 4 Minutos.
A Ascensión recta e un ángulo que se mide en horas, minutos e segundos.
Así AR=3 h 25 min 13 s = 3,4202777... h= 51,304166..º =51 º 18 ' 15 "
Conversión de coordenadas
A conversión de coordenadas celestes permite pasar dunhas coordenadas a outras p. ex. de eclípticas a ecuatoriais, ou pasar de ecuatoriais a horarias, as conversións sucesivas permiten calquera transformación entre coordenadas. Chegado o caso si un día observamos un obxeto en coordenadas horizontais, anotamos a nosa posición na Terra e o lapso temporal podemos chegar ata as coordenadas ecuatoriais ou eclípticas correspondentes. Nas seguintes fórmulas, os grupos formados por tres formulacións deben terse plenamente en conta as tres(non só 2 fórmulas de 3).
Coordenadas horizontais a coordenadas horarias
Coñecendo os valores: Z do acimut e h da altura, a δ da declinación e o ángulo horario AH pódense obter a traveso das fórmulas:
onde o ángulo φ representa a latitude do lugar de observación astronómica.
Coordenadas horarias a coordenadas horizontais
Coñecidos os valores: AH do ángulo horario e δ da declinación, a h da altura e a Z do acimut poden ser obtidas a traveso das fórmulas:
onde o ángulo φ representa a latitude astronómica do lugar de observación.
Coordenadas horarias a coordenadas ecuatoriais
Coñecidos os valores AH do ángulo horario, e δ da declinación, a α da ascensión recta pódese obter (a declinación segue a ser a mesma):
onde T e o tempo sideral no momento da observación.
Coordenadas ecuatoriais a coordenadas horarias
Coñecidos os valores da ascensión recta α,e o δ da declinación, o ángulo horario AH pódese obter (a declinación segue a ser a mesma):
onde T e o tempo sideral no momento da observación.
Coordenadas ecuatoriais a coordenadas eclípticas
Coñecido o valor α da ascensión recta, e o δ da declinación, as coordenadas eclípticas ß (latitude) e λ (lonxitude) pódense obter:
onde ε = 23.439281 ° representa a oblicuidade da eclíptica, isto e, o ángulo do plano do ecuador co plano da órbita terrestre arredor do sol.
Coordenadas eclípticas a coordenadas ecuatoriais
Coñecidos os valores respectivos de λ e ß da lonxitude e da latitude da eclíptica, o δ da declinación e o α da ascensión recta pódense obter:
onde ε = 23.439281 ° representa a oblicuidade da eclíptica, isto e, o ángulo do plano do ecuador co plano da órbita terrestre arredor do sol.
Véxase tamén
Ligazóns externas
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: sistemas de coordenadas celestes |