Xil Ríos

Xosé Antón Xil Ríos, coñecido artísticamente como Xil Ríos, nado en Moaña é un cantante e compositor -cantautor- galego.

Traxectoria

Provén dunha familia mariñeira. Comezou a súa traxectoria en 1971 no Festival "Dorna" de Vigo onde quedou segundo, tras Joan Baptista Humet co tema "Una anaco de pan". O seu primeiro sinxelo estreouse no Festival do Viño do Condado de 1972. Nel destaca o tema "Nosa Galicia", no que trata problema da emigración. Tralo éxito deste tema, a primeira canción que el compuxo, foi bautizado polo escritor galego Xosé María Castroviejo como rapsoda de Moaña.

Outro tema salientábel é "Aos meus amigos", que foi vetado na televisión española durante o franquismo: cunha temática reivindicativa dos dereitos mariñeiros.

No ano 1973 gañou o Primeiro Premio e o Premio da Crítica no Festival do Miño. Cómpre destacer o contido social e crítico das letras de Xil Ríos, que é contemporáneo doutros autores como Voces Ceibes.

Outros datos

• Ademais da vertente musical, Xil Ríos traballou como hostaleiro na súa localidade natal, Moaña.
• No ano 2008 "2001 Producciones Artísticas SL" elabora o recompilatorio 15 cancións de ouro de Xil Ríos, onde se pode atopar unha escolma simbólica da súa traxectoria.
• O seu disco orixinal máis actual, Vai e vén, constitúe o seu maior achegamento ao folk e nel colaboran artistas como Xosé Manuel Budiño, Susana Seivane ou Uxía Senlle.
• Foi futbolista moitos anos e chegou a adestrador do Moaña F.C.

Publicacións musicais de Xil Ríos

Individuais ou con colaboracións puntuais

• Nosa Galicia; Aos meus amigos (1972)
• Un anaco de pan; A parranda (1972)
• Miña Maruxiña; El viento canta conmigo (1973)
• Vamos a beillar; Miña nena (1974)
• Os mariñeiros; El pregonero (1974)
• Xil Ríos (1974)
• Miña rapaciña; Galeguiños (1975)
• Nunca cambiarás; Querida miña (1976)
• Trouleada; Outono (1979)
• Xirarei (1980)
• A rapaciña galega; O San Blas (1980)
• Giraré (1980)
• Xirarei (1980)
• Tan ta ran tan; Cantiga dos cegos (1981)
• Tan ta ran tan (1981)
• Rapaciña Bonita; Miña compañeira (1985)
• Rapaciña Bonita(1985)
• De carrallada; Morena (1987)
• De Carallada (1987)
• Ledicia (1988)
• Nosa Galicia (1991)
• Romería galega (1992)
• Ai María, María (1992)
• Que non decaia (1992)
• Baila (1995)
• Xil Ríos (1996)
• O mellor de Xil Ríos (1999)
• Meu País (1999)
• Quen non decaia (2002)
• Vai e vén (2004)
• O mellor de Xil Ríos. Vol.II (2005)
• 15 cancións de ouro de Xil Ríos (2008)
• O Son da Alma (2010)

Selección das publicacións colectivas

• Los mejores cantantes gallegos (1974)
• Recordo de Galicia (1975)
• Cancionero popular gallego (1989)
• Galicia Nai (con Xoán Rubia, 1992)
• A gran escolma da música galega. Solistas (1993)
• Así é a miña terra (1999)

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Consello da Cultura
• artigo sobre o disco Que non decaia en La voz de Galicia
• entrevista en A Nosa Terra
• catálogo da BN
• Intervención de Xil Ríos como orador no acto "Arte na illa":
• Interpretación na TVG do tema "Xirarei"