Glándula hipófise: Diferenzas entre revisións

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Contido eliminado Contido engadido
TXiKiBoT (conversa | contribucións)
m bot Engadido: ko:뇌하수체
Xqbot (conversa | contribucións)
m bot Engadido: kn:ಪಿಟ್ಯುಟರಿ ಗ್ರಂಥಿ; cambios estética
Liña 5: Liña 5:
* '''Lóbulo anterior''' ou '''adenohipófise''', que procede embrioloxicamente dun bosquexo [[farinxe|farínxeo]] ([[bolsa de Rathke]]) e é responsable da secreción de numerosas [[hormona]]s (ver máis adiante).
* '''Lóbulo anterior''' ou '''adenohipófise''', que procede embrioloxicamente dun bosquexo [[farinxe|farínxeo]] ([[bolsa de Rathke]]) e é responsable da secreción de numerosas [[hormona]]s (ver máis adiante).
* '''Hipófise media''' ou '''pars intermedia''': produce dous [[polipéptido]]s chamados [[melanotropina]]s ou hormonas estimulantes dos [[melanocito]]s (HEM), que inducen o aumento da síntese de [[melanina]] das [[célula]]s da [[pel]].
* '''Hipófise media''' ou '''pars intermedia''': produce dous [[polipéptido]]s chamados [[melanotropina]]s ou hormonas estimulantes dos [[melanocito]]s (HEM), que inducen o aumento da síntese de [[melanina]] das [[célula]]s da [[pel]].
*'''Lóbulo posterior''' ou '''neurohipófise''': procedente da evaxinación do chan do terceiro ventrículo do [[diencéfalo]], ó cal se lle coñece co nome de infundíbulo, queda unido a través do talo hipofisario. Almacena as hormonas [[ADH]] e [[oxitocina]], secretadas polas fibras amielínicas dos núcleos supraópticos e paraventriculares das neuronas do [[hipotálamo]].
* '''Lóbulo posterior''' ou '''neurohipófise''': procedente da evaxinación do chan do terceiro ventrículo do [[diencéfalo]], ó cal se lle coñece co nome de infundíbulo, queda unido a través do talo hipofisario. Almacena as hormonas [[ADH]] e [[oxitocina]], secretadas polas fibras amielínicas dos núcleos supraópticos e paraventriculares das neuronas do [[hipotálamo]].


É importante saber que un tumor nos remanentes da bolsa de Rathke pode ocasionar un [[craneofarinxioma]], o cal comprime á glándula hipófise.
É importante saber que un tumor nos remanentes da bolsa de Rathke pode ocasionar un [[craneofarinxioma]], o cal comprime á glándula hipófise.


==Adenohipófise==
== Adenohipófise ==
A adenohipófise segrega moitas hormonas, das cales seis son relevantes para a función fisiolóxica adecuada do organismo. Son segregadas por 5 tipos de células diferentes, que son de orixe [[epitelial]] e, como moitas [[glándula endocrina|glándulas endocrinas]], están organizadas en lagoas rodeadas de capilares sinusoides fenestrados ós que se verte a súa secreción hormonal. Os tipos de células clasificábanse antes de acordo á tinción, e eran acidófilas, basófilas e cromófobas (ou que non se tinguen), pero na actualidade cóntase con técnicas de [[inmunohistoquímica]] e puidéronse identificar 5 tipos celulares:
A adenohipófise segrega moitas hormonas, das cales seis son relevantes para a función fisiolóxica adecuada do organismo. Son segregadas por 5 tipos de células diferentes, que son de orixe [[epitelial]] e, como moitas [[glándula endocrina|glándulas endocrinas]], están organizadas en lagoas rodeadas de capilares sinusoides fenestrados ós que se verte a súa secreción hormonal. Os tipos de células clasificábanse antes de acordo á tinción, e eran acidófilas, basófilas e cromófobas (ou que non se tinguen), pero na actualidade cóntase con técnicas de [[inmunohistoquímica]] e puidéronse identificar 5 tipos celulares:
*Células somatotropas, que secretan GH (acidófila).
* Células somatotropas, que secretan GH (acidófila).
*Células lactotropas, que secretan PRL (acidófila).
* Células lactotropas, que secretan PRL (acidófila).
*Células corticotropas, que secretan ACTH (basófila).
* Células corticotropas, que secretan ACTH (basófila).
*Células gonadotrópicas, que secretan as gonadotropinas LH e FSH (basófila).
* Células gonadotrópicas, que secretan as gonadotropinas LH e FSH (basófila).
*Células tirotropas, que secretan a TSH (basófila).
* Células tirotropas, que secretan a TSH (basófila).


As células cromófobas son en realidade células desgastadas e poden ser calquera das cinco anteriores.
As células cromófobas son en realidade células desgastadas e poden ser calquera das cinco anteriores.


===Hormonas da adenohipófisis===
=== Hormonas da adenohipófisis ===
*[[GH|Hormona do crecemento (GH)]]: estimula a [[síntese proteica]] e evita a captación de [[glicosa]] por parte do [[músculo]] e os [[adipocito]]s. Ademais induce a [[gluconeoxénese]] polo que aumenta a [[glucemia]]. O seu efecto máis importante é quizais que promove o [[crecemento]] de todos os [[tecido (bioloxía)|tecidos]] e os [[óso]]s en conxunto coas [[somatomedina]]s, polo que un déficit desta hormona causa [[ananismo]] e un aumento (ocasionado por un [[tumor]] acidófilo) ocasiona [[xigantismo]] en nenos, e [[acromegalia]] en adultos (consecuencia do peche precoz dos [[epífises|discos epifisiarios]]). O GH ademais é un factor antiapoptótico moi potente.
* [[GH|Hormona do crecemento (GH)]]: estimula a [[síntese proteica]] e evita a captación de [[glicosa]] por parte do [[músculo]] e os [[adipocito]]s. Ademais induce a [[gluconeoxénese]] polo que aumenta a [[glucemia]]. O seu efecto máis importante é quizais que promove o [[crecemento]] de todos os [[tecido (bioloxía)|tecidos]] e os [[óso]]s en conxunto coas [[somatomedina]]s, polo que un déficit desta hormona causa [[ananismo]] e un aumento (ocasionado por un [[tumor]] acidófilo) ocasiona [[xigantismo]] en nenos, e [[acromegalia]] en adultos (consecuencia do peche precoz dos [[epífises|discos epifisiarios]]). O GH ademais é un factor antiapoptótico moi potente.
*[[PRL|Prolactina (PRL) ou hormona luteotrópica]]: estimula o desenvolvemento dos [[glándula mamaria|acinos mamarios]] e estimula a [[tradución (xenética)|tradución]] dos [[xene]]s para as [[proteína]]s do [[leite]].
* [[PRL|Prolactina (PRL) ou hormona luteotrópica]]: estimula o desenvolvemento dos [[glándula mamaria|acinos mamarios]] e estimula a [[tradución (xenética)|tradución]] dos [[xene]]s para as [[proteína]]s do [[leite]].


As demais hormonas son hormonas tróficas que teñen o seu efecto nalgunhas glándulas endocrinas periféricas:
As demais hormonas son hormonas tróficas que teñen o seu efecto nalgunhas glándulas endocrinas periféricas:
*[[TSH|Hormona estimulante do tiroide (TSH) ou tirotropina]]: estimula a produción de hormonas por parte da [[tiroide]].
* [[TSH|Hormona estimulante do tiroide (TSH) ou tirotropina]]: estimula a produción de hormonas por parte da [[tiroide]].
*[[ACTH|Hormona estimulante da cortiza suprarrenal (ACTH) ou corticotropina]]: estimula a produción de hormonas por parte das [[glándula suprarrenal|glándulas suprarrenais]].
* [[ACTH|Hormona estimulante da cortiza suprarrenal (ACTH) ou corticotropina]]: estimula a produción de hormonas por parte das [[glándula suprarrenal|glándulas suprarrenais]].
*[[LH|Hormona luteinizante (LH)]]: estimulan a produción de hormonas por parte das [[gónada]]s e a [[ovulación]].
* [[LH|Hormona luteinizante (LH)]]: estimulan a produción de hormonas por parte das [[gónada]]s e a [[ovulación]].
*[[FSH|Hormona estimulante do folículo (FSH)]]: a mesma función que a anterior.
* [[FSH|Hormona estimulante do folículo (FSH)]]: a mesma función que a anterior.


A LH e a FSH denomínanse [[gonadotropina]]s, xa que regulan a función das gónadas.
A LH e a FSH denomínanse [[gonadotropina]]s, xa que regulan a función das gónadas.


==Neurohipófise==
== Neurohipófise ==
As células da neurohipófisis coñécense como [[pituicito]]s e non son máis que [[célula glial|células gliais]] de sostén. Por tanto, a neurohipófise non é en realidade unha glándula secretora xa que se limita a almacenar os produtos de secreción do [[hipotálamo]]. En efecto, os axoplasmas das [[neurona]]s dos núcleos supraóptico e paraventricular do [[hipotálamo]] secretan a [[ADH]] e a [[oxitocina]], que se almacenan nas vesículas dos axóns que del chegan á neurohipófise; as devanditas hormonas son secretadas polo estímulo de impulsos eléctricos por parte do hipotálamo.
As células da neurohipófisis coñécense como [[pituicito]]s e non son máis que [[célula glial|células gliais]] de sostén. Por tanto, a neurohipófise non é en realidade unha glándula secretora xa que se limita a almacenar os produtos de secreción do [[hipotálamo]]. En efecto, os axoplasmas das [[neurona]]s dos núcleos supraóptico e paraventricular do [[hipotálamo]] secretan a [[ADH]] e a [[oxitocina]], que se almacenan nas vesículas dos axóns que del chegan á neurohipófise; as devanditas hormonas son secretadas polo estímulo de impulsos eléctricos por parte do hipotálamo.
*[[ADH|Hormona antidiurética (ADH) ou vasopresina]]: secrétase en estímulo a unha diminución do volume [[plasma sanguíneo|plasmático]] e como consecuencia da diminución na [[presión arterial]] que isto ocasiona, e a súa secreción aumenta a reabsorción de auga desde os [[ril|túbulos colectores renais]] por medio da translocación á membrana da acuaporina II; tamén provoca unha forte [[vasoconstricción]] polo que tamén é chamada ''vasopresina''. Tamén arxinina-vasopresina.
* [[ADH|Hormona antidiurética (ADH) ou vasopresina]]: secrétase en estímulo a unha diminución do volume [[plasma sanguíneo|plasmático]] e como consecuencia da diminución na [[presión arterial]] que isto ocasiona, e a súa secreción aumenta a reabsorción de auga desde os [[ril|túbulos colectores renais]] por medio da translocación á membrana da acuaporina II; tamén provoca unha forte [[vasoconstricción]] polo que tamén é chamada ''vasopresina''. Tamén arxinina-vasopresina.
*[[Oxitocina]]: estimula a contracción das [[célula mioepitelial|células mioepitelias]] das [[mama|glándulas mamarias]] o que causa a exección de [[leite]] por parte da mama, e estimúlase pola succión. Tamén causa as contraccións [[útero|uterinas]] típicas da etapa final do [[parto]].
* [[Oxitocina]]: estimula a contracción das [[célula mioepitelial|células mioepitelias]] das [[mama|glándulas mamarias]] o que causa a exección de [[leite]] por parte da mama, e estimúlase pola succión. Tamén causa as contraccións [[útero|uterinas]] típicas da etapa final do [[parto]].


==Síndrome de Cushing==
== Síndrome de Cushing ==
A primeiros do século XX, o neurocirurxián [[Harvey Cushing]] (EE.UU., 1869-1939) comezou a estudar a glándula pituitaria, observando os efectos dun mal funcionamento. Descubriu que se era pouco ou demasiado activa podía alterar o [[metabolismo]] e o [[crecemento]], e deulle o nome de [[síndrome de Cushing]].
A primeiros do século XX, o neurocirurxián [[Harvey Cushing]] (EE.UU., 1869-1939) comezou a estudar a glándula pituitaria, observando os efectos dun mal funcionamento. Descubriu que se era pouco ou demasiado activa podía alterar o [[metabolismo]] e o [[crecemento]], e deulle o nome de [[síndrome de Cushing]].


Liña 54: Liña 54:
Poden aparecer outros síntomas secundarios: [[hipertensión]], [[diabetes]] ou [[psicose]].
Poden aparecer outros síntomas secundarios: [[hipertensión]], [[diabetes]] ou [[psicose]].


==Regulación hipotalámica==
== Regulación hipotalámica ==
A hipófise e o [[hipotálamo]] están conectados por un sistema capilar denominado [[sistema portal]], o cal provén da [[arteria carótide]] interna e do [[polígono de Willis]] e irriga primeiro ó hipotálamo formando o plexo capilar primario, que drena nos vasos porta hipofisiarios que á súa vez forman o plexo capilar hipofisiario.
A hipófise e o [[hipotálamo]] están conectados por un sistema capilar denominado [[sistema portal]], o cal provén da [[arteria carótide]] interna e do [[polígono de Willis]] e irriga primeiro ó hipotálamo formando o plexo capilar primario, que drena nos vasos porta hipofisiarios que á súa vez forman o plexo capilar hipofisiario.


A importancia deste sistema é que transporta as hormonas liberadoras ou hipofisiotrópicas que secreta o hipotálamo con fins reguladores da secreción adenohipofisiaria. Estas hormonas son:
A importancia deste sistema é que transporta as hormonas liberadoras ou hipofisiotrópicas que secreta o hipotálamo con fins reguladores da secreción adenohipofisiaria. Estas hormonas son:


*[[GHRH|Somatoliberina (GHRH)]]: estimula a secreción de [[GH]] por parte da hipófise.
* [[GHRH|Somatoliberina (GHRH)]]: estimula a secreción de [[GH]] por parte da hipófise.
*[[ARH|Corticoliberina (ARH)]]: estimula a secreción de [[ACTH]] por parte da hipófise.
* [[ARH|Corticoliberina (ARH)]]: estimula a secreción de [[ACTH]] por parte da hipófise.
*[[TRH|Tiroliberina (TRH)]]: estimula a secreción de [[TSH]] por parte da hipófise.
* [[TRH|Tiroliberina (TRH)]]: estimula a secreción de [[TSH]] por parte da hipófise.
*[[LHRH|Gonadoliberina (LHRH)]]: estimula a secreción de [[LH]] e [[FSH]] por parte da hipófise.
* [[LHRH|Gonadoliberina (LHRH)]]: estimula a secreción de [[LH]] e [[FSH]] por parte da hipófise.
*[[GHIH|Hormona inhibidora da GH (GHIH) ou somatostatina]]: inhibe a secreción da [[GH]] por parte da hipófise.
* [[GHIH|Hormona inhibidora da GH (GHIH) ou somatostatina]]: inhibe a secreción da [[GH]] por parte da hipófise.


A [[prolactina]] está regulada negativamente pola [[dopamina]], un [[neurotransmisor]].
A [[prolactina]] está regulada negativamente pola [[dopamina]], un [[neurotransmisor]].
Liña 73: Liña 73:
Nese momento o órgano diana, que en todo caso é calquera das glándulas endocrinas comezan a secretar as súas propias hormonas, co que se envía un estímulo ao sistema nervioso, especificamente ao hipotálamo, ou directamente á hipófise co cal se contrarresta o estímulo inicial.
Nese momento o órgano diana, que en todo caso é calquera das glándulas endocrinas comezan a secretar as súas propias hormonas, co que se envía un estímulo ao sistema nervioso, especificamente ao hipotálamo, ou directamente á hipófise co cal se contrarresta o estímulo inicial.


==Véxase tamén==
== Véxase tamén ==
===Bibliografía===
=== Bibliografía ===
* Guyton: ''Tratado de Fisiología Médica'', undécima edición.
* Guyton: ''Tratado de Fisiología Médica'', undécima edición.
* Harrison: ''Principios de Medicina Interna'', decimosexta edición.
* Harrison: ''Principios de Medicina Interna'', decimosexta edición.
Liña 111: Liña 111:
[[ja:下垂体]]
[[ja:下垂体]]
[[jv:Kelenjar pituitari]]
[[jv:Kelenjar pituitari]]
[[kn:ಪಿಟ್ಯುಟರಿ ಗ್ರಂಥಿ]]
[[ko:뇌하수체]]
[[ko:뇌하수체]]
[[la:Glandula pituitaria]]
[[la:Glandula pituitaria]]

Revisión como estaba o 29 de marzo de 2010 ás 19:31

Hipófise.

A hipófise ou glándula pituitaria (Aristóteles atribuíulle a función de secretar flema, en latín pituita, de alí o nome pituitaria), é a glándula que controla as outras glándulas, entre elas a tiroide. É unha glándula complexa que se aloxa nun espazo óseo chamado cadeira turca do óso esfenoide, situada na base do cranio, na fosa cerebral media, que conecta co hipotálamo a través do talo pituitario ou talo hipofisario. Ten un peso aproximado de 0,5 g.

Consta de tres partes:

  • Lóbulo anterior ou adenohipófise, que procede embrioloxicamente dun bosquexo farínxeo (bolsa de Rathke) e é responsable da secreción de numerosas hormonas (ver máis adiante).
  • Hipófise media ou pars intermedia: produce dous polipéptidos chamados melanotropinas ou hormonas estimulantes dos melanocitos (HEM), que inducen o aumento da síntese de melanina das células da pel.
  • Lóbulo posterior ou neurohipófise: procedente da evaxinación do chan do terceiro ventrículo do diencéfalo, ó cal se lle coñece co nome de infundíbulo, queda unido a través do talo hipofisario. Almacena as hormonas ADH e oxitocina, secretadas polas fibras amielínicas dos núcleos supraópticos e paraventriculares das neuronas do hipotálamo.

É importante saber que un tumor nos remanentes da bolsa de Rathke pode ocasionar un craneofarinxioma, o cal comprime á glándula hipófise.

Adenohipófise

A adenohipófise segrega moitas hormonas, das cales seis son relevantes para a función fisiolóxica adecuada do organismo. Son segregadas por 5 tipos de células diferentes, que son de orixe epitelial e, como moitas glándulas endocrinas, están organizadas en lagoas rodeadas de capilares sinusoides fenestrados ós que se verte a súa secreción hormonal. Os tipos de células clasificábanse antes de acordo á tinción, e eran acidófilas, basófilas e cromófobas (ou que non se tinguen), pero na actualidade cóntase con técnicas de inmunohistoquímica e puidéronse identificar 5 tipos celulares:

  • Células somatotropas, que secretan GH (acidófila).
  • Células lactotropas, que secretan PRL (acidófila).
  • Células corticotropas, que secretan ACTH (basófila).
  • Células gonadotrópicas, que secretan as gonadotropinas LH e FSH (basófila).
  • Células tirotropas, que secretan a TSH (basófila).

As células cromófobas son en realidade células desgastadas e poden ser calquera das cinco anteriores.

Hormonas da adenohipófisis

As demais hormonas son hormonas tróficas que teñen o seu efecto nalgunhas glándulas endocrinas periféricas:

A LH e a FSH denomínanse gonadotropinas, xa que regulan a función das gónadas.

Neurohipófise

As células da neurohipófisis coñécense como pituicitos e non son máis que células gliais de sostén. Por tanto, a neurohipófise non é en realidade unha glándula secretora xa que se limita a almacenar os produtos de secreción do hipotálamo. En efecto, os axoplasmas das neuronas dos núcleos supraóptico e paraventricular do hipotálamo secretan a ADH e a oxitocina, que se almacenan nas vesículas dos axóns que del chegan á neurohipófise; as devanditas hormonas son secretadas polo estímulo de impulsos eléctricos por parte do hipotálamo.

Síndrome de Cushing

A primeiros do século XX, o neurocirurxián Harvey Cushing (EE.UU., 1869-1939) comezou a estudar a glándula pituitaria, observando os efectos dun mal funcionamento. Descubriu que se era pouco ou demasiado activa podía alterar o metabolismo e o crecemento, e deulle o nome de síndrome de Cushing.

Esta enfermidade é provocada por un exceso de adrenocorticotropina (ACTH), provoca debilidade nos membros e fraxilidade dos ósos. Cushing describiu a pituitaria como "directora da orquestra endocrínica", pero hoxe sábese que o verdadeiro director é o hipotálamo.

O Cushing é unha síndrome que afecta a varios sistemas e órganos. Caracterízase por unha hipersecreción de cortisol (xeralmente debido a unha hiperplasia da hipófise). Os síntomas do Cushing son:

  • Cara redonda, rubicunda e conxestiva, o que se denomina "cara en lúa chea".
  • Acúmulo de graxas no pescozo e caluga, o que se coñece como "pescozo de búfalo".
  • Obesidade central (abdome sobresaínte pero extremidades delgadas).
  • Estrías violáceas en abdome, coxas e mamas.
  • Dores de costas.
  • Amenorrea.
  • Aumento de vello en mulleres.

Poden aparecer outros síntomas secundarios: hipertensión, diabetes ou psicose.

Regulación hipotalámica

A hipófise e o hipotálamo están conectados por un sistema capilar denominado sistema portal, o cal provén da arteria carótide interna e do polígono de Willis e irriga primeiro ó hipotálamo formando o plexo capilar primario, que drena nos vasos porta hipofisiarios que á súa vez forman o plexo capilar hipofisiario.

A importancia deste sistema é que transporta as hormonas liberadoras ou hipofisiotrópicas que secreta o hipotálamo con fins reguladores da secreción adenohipofisiaria. Estas hormonas son:

A prolactina está regulada negativamente pola dopamina, un neurotransmisor.

Hai que ter en conta que a regulación da secreción das hormonas hipofisiarias realízase mediante un mecanismo de retroalimentación negativa que se establece entre o hipotálamo, a hipófise e os receptores específicos para cada hormona, localizados nos órganos diana.

O proceso realízase no momento en que o o sistema nervioso central recibe un estímulo: o hipotálamo recibe parte dese estímulo e actúa sobre a hipófise. Á súa vez, o hipotálamo secreta as respectivas hormonas na adenohipófise ou libera as da neurohipófise; estas incorpóranse á circulación, viaxan por medio do sangue e son captados por receptores específicos situados nos órganos diana. Un exemplo é a captación da TSH por parte dos lóbulos tiroideos da glándula tiroide.

Nese momento o órgano diana, que en todo caso é calquera das glándulas endocrinas comezan a secretar as súas propias hormonas, co que se envía un estímulo ao sistema nervioso, especificamente ao hipotálamo, ou directamente á hipófise co cal se contrarresta o estímulo inicial.

Véxase tamén

Bibliografía

  • Guyton: Tratado de Fisiología Médica, undécima edición.
  • Harrison: Principios de Medicina Interna, decimosexta edición.