Pedra de Rosetta

Pedra de Rosetta

A pedra de Rosetta é unha estela exipcia da época ptolemaica que contén un texto en tres tipos de escrita e a súa grande importancia radica en que foi a peza chave para o inicio do descifrado dos xeroglifos exipcios antigos. Grazas a Thomas Young, Jean-François Champollion e outros estudiosos do Antigo Exipto, hoxe pode ser considerada como unha xoia na historia da linguaxe e a transcricion.

É unha peza de granito negro, cunha inscripción bilingüe (grego e exipcio) dun decreto de Ptolomeo V, en tres formas de escrita: xeroglífica, demótica e grego uncial (grego en letras maiúsculas), de algo máis dun metro de longo, de 72 centimetros de ancho e 27 centimetros de grosor. Pesa 548 quilos.

Historia

Fotografía tomada no Museo Británico

Foi descuberta o 15 de xullo de 1799 no pobo exipcio do delta do Nilo denominado Rashid, chamado polos franceses Rosetta, polo capitán francés Pierre-François Bouchard cando as tropas capitaneadas por Napoleón Bonaparte atopábanse realizando a qu se convertíu nunha célebre exploración das terras de Exipto.

A pedra ía ser transportada a Francia polos membros do Instituto de Exipto, pero os exércitos Ingleses, que desembarcaron na primavera de 1801, a confiscaron a pesares das enardecidas protestas de Étienne Geoffroy Saint-Hilaire ante o xeneral britanico Hutchinson. A pedra de Rosetta exhíbese no Museo Británico, en Londres, desde 1802. Ao carón da pedra leva unha inscripción con pintura branca, dí Capture in Egypt by the British army (capturada en Exipto polo exército británico)

Só unha vez a pedra foi trasladada do Museo Británico, sucedeu no ano 1972, con ocasión do cento cincuenta aniversario do desciframiento dos xeroglifos, foi exposta no Museo do Louvre por algunhas semanas.

Existe unha reprodución da pedra Rosetta no Distrito de Figeac (Lot) a cidade natal de Champollion que é obra do artista Joseph Kossuth, mide 11 x 8.5 m, feita en granito negro traído desde Cimbabue cuxos tres pasos levan inscritos os textos en xeroglífico, demótico e grego, a praza leva o nome de "Place des écritures" (praza das escrituras). No Museo Exipcio do Cairo tamén se exhibe unha copia.

Contido

Espertos inspecionando a pedra no transcorrer do International Congress of Orientalists do ano 1874

O texto escrito en grego comeza así:

Basileyontos toy neoy kai paralabontos tén basileian para toy patros kiryoy... "O novo rei, tendo recibido o reino do seu pai...".

Narra unha sentenza de Ptolomeo V, describindo varios impostos que revocara, ordenando ademais que o ronsel se erixise e que o decreto fose publicado na linguaxe dos deuses (jeroglíficos), e na escritura da xente (demótica).

Tradicionalmente pensábase que o decreto escrito na Pedra de Rosetta foi ideado en demótico polos sacerdotes de Menfis cara ao ano 197 adC; pero os últimos estudos de expertos en demótico comprobaron que a inscripción orixinal foi composta en grego e traducida posteriormente ao demótico, aínda que ás veces pouco fielmente.

Tradución dun anaco do texto da pedra de Rosetta

"Baixo o reinado do mozo que recibiu a soberanía do seu pai, señor das insignias reais, cuberto de gloria, o instaurador da orde en Exipto, piadoso cara aos deuses, superior aos seus inimigos, que restableceu a vida dos homes, Señor da Festa dos Trinta Anos, igual que Hefaistos o Grande, un rei como o Sol, gran rei sobre o Alto e o Baixo país, descendiente dos deuses Filopáteres, a quen Hefaistos deu aprobación, a quen o Sol deulle a vitoria, a imaxe viva de Zeus, fillo do Sol, Ptolomeo, vivindo por sempre, amado de Ptah. No ano noveno, cando Aetos, fillo de Aetos, era sacerdote de Alejandro e dos deuses Soteres, dos deuses Adelfas, e dos deuses Evergetes, e dos deuses Filopáteres, e do deus Epífanes Eucharistos, sendo Pyrrha, filla de Filinos, athlófora de Berenice Evergetes; sendo Aria, filla de Diógenes, canéfora de Arsínoe Filadelfo; sendo Irene, filla de Ptolomeo, sacerdotisa de Arsínoe Filopátor, no (día) cuarto do mes Xandikos (ou o 18 de Mejir dos exipcios )".

Véxase tamén

Bibliografía

• Andrews, C., The British Museum Book of the Rosetta Stone (1985). (en inglés)
• Budge, Ernest A., The Rosetta Stone (1904; repr. 1976). (en inglés)

Outros artigos

• Xeroglifo exipcio

Ligazóns externas

• Texto da Pedra de Rosetta (en inglés)
• La Revista: El milagro de la piedra de Rosetta (en castelán)
• A Pedra de Rosetta no Museo Británico (en inglés)