Eva Ekeblad

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Eva Ekeblad
Nacemento10 de xullo de 1724
Lugar de nacementoEstocolmo
Falecemento15 de maio de 1786
Lugar de falecementoLidköping
NacionalidadeSuecia
Ocupaciónsalonnière, Terratenente, botánica, química e agrónoma
PaiMagnus Julius De la Gardie
NaiHedvig Catharina Lillie
CónxuxeClaes Ekeblad, o jovem
FillosClaes Julius Ekeblad e Hedvig Catharina Piper
IrmánsHedvig Catharina De la Gardie, Brita Sophia De la Gardie, Pontus Fredrik De la Gardie, Carl Julius De la Gardie e Ulrik Gustaf De la Gardie
Na rede
WikiTree: De_la_Gardie-5
editar datos en Wikidata ]

Eva Ekeblad (nada Eva De la Gardie), nada en Estocolmo o 10 de xullo de 1724 e finada en Lidköping o 15 de maio de 1786, foi unha agrónoma sueca, científica, anfitrioa de salóns literarios e condesa do Reino de Suecia. O seu descubrimento máis coñecido foi a obtención de fariña e alcohol mediante a pataca (1746).[1] Foi a primeira muller membro da Real Academia Sueca de Ciencias (1748).[2][3][4]

Traxectoria[editar | editar a fonte]

Eva De la Gardie era filla do estadista conde Magnus Julius De la Gardie (1668-1741) e do político afeccionado e anfitrión de salóns literarios Hedvig Catharina Lilje ; irmá do capitán Carl Julius de la Gardie e Hedvig Catharina De la Gardie, tamén tía de Hans Axel de Fersen . O seu irmán era o marido da famosa Catalina Carlota De la Gardie e cuñado de Hedvig Taube.[5][4][6][7]

Eva casou aos 16 anos (1740) co estadista conde Claes Claesson Ekeblad e converteuse na nai de sete fillos (un neno e seis nenas).[8][9] A parella residía en Estocolmo e unha propiedade en Västergötland e pertencía aos círculos máis altos da nobreza sueca.[3][10] Eva Ekeblad era famosa pola súa caridade cos pobres.[4]

O seu marido estaba a miúdo ausente e Eva era a responsable da xestión do rancho e supervisaba os administradores das asembleas rurais de Mariedal e Stola Manor.[4][11][12] En Estocolmo, ela acolleu un salón cultural e foi descrita como "unha das poucas damas aristocráticas cuxa honra se consideraba inmaculada".[13] Os primeiros concertos da música misa de Johan Helmich Roman celebráronse no seu salón do palacio de Ekeblad.[14]

Actividade científica[editar | editar a fonte]

Ekeblad desenvolveu un método para facer fariña e alcohol usando patacas.[3][15] Despois comezou a cultivar plantas de pataca, que foran introducidas en Suecia en 1658 pero que ata entón só se cultivaban en invernadoiros aristocráticos. Isto mellorou moito os hábitos alimentarios e reduciu as fames. Anteriormente, o alcohol obtíñase de trigo, centeo e cebada; estes poderían entón ser utilizados para a fabricación de pan.[3]

Tamén descubriu un método para tinguir algodón e la mediante xabón (1751),[16] e descubriu como substituír os perigosos ingredientes da cosmética da época elaborando pos derivados das patacas (1752). Dise que promoveu o uso das patacas empregando flores da planta como adornos para o cabelo.[3]

Eva escribiu á Real Academia Sueca de Ciencias sobre o seu primeiro descubrimento en 1746.[3] En 1748, converteuse na primeira muller en ser elixida pola Academia, aínda que nunca participou en ningunha das reunións da entidade. Despois de 1751, a Academia mencionouna como membro honorario en lugar de membro de pleno dereito, xa que o estatuto limitaba a membresía aos homes.[17]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. López, Alberto (2017-07-10). "Eva Ekeblad, la aristócrata que popularizó la patata". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 2021-12-21. 
  2. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 "Copia archivada". Arquivado dende o orixinal o 14 de marzo de 2016. Consultado o 14 de marzo de 2016. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Anteckningar om svenska qvinnor, P.
  5. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  6. Svenskt biografiskt handlexikon Herman Hofberg et al., 1906. p. 234
  7. Svenskt biografiskt handlexikon Herman Hofberg et al., 1906. p. 492
  8. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  9. http://www.historiesajten.se/visainfo.asp?id=582
  10. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  11. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  12. Gatunamn med historia - Ekebladsvägen – Tore Hartung, sept 2001
  13. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  14. Riksarkivet Band 30 (1998-2000), p.292 - Johan Helmich Roman
  15. Riksarkivet Band 12 (1949), p. 637
  16. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637
  17. Riksarkivet Band 12 (1949), p.637

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]