Tibulo
  | |
| Nome orixinal | (la) Albius Tibullus |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | 54 a. C. ↔ 48 a. C. Gabii (en)  |
| Morte | 19 a. C. ↔ 18 a. C. Roma |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | Roma Antiga |
| Actividade | |
| Ocupación | poeta , poeta elexíaco |
| Período de tempo | Alto Imperio Romano e República Romana serodia |
| Período de actividade | (Con vida en: século I a. C. ) |
| Lingua | Lingua latina |
| Obra | |
Obras destacables
| |
| Familia | |
| Pais | valor descoñecido e valor descoñecido |
  | |
Tibulo (Albius Tibullus en latín), nado cara ao 54 a.C. e morto no 19 a.C., foi un poeta romano elexíaco, un dos fundadores da poesía bucólica xunto con Virxilio e Horacio.
Biografía[editar | editar a fonte]
Son escasas as noticias da súa vida. Naceu probablemente no Lacio, talvez en Gabii, entre o 55 a.C. e o 50 a.C. nunha familia de orde ecuestre. No 44 a.C. a súa familia puido sufrir confiscacións de terras, logo da batalla de Filipos. Formou parte do círculo de Marco Valerio Messala Corvino, a quen seguiu nun expedición militar a Aquitania, e máis tarde no 22 a.C. a Siria. Estivo retirado na illa de Corfú a causa dunha enfermidade (Elexía, I, 3). No 27 a.C. asiste en Roma ao triunfo de Messala, celebrado o 27 de setembro. Acabados viaxes e expedicións bélicas, Tibulo dividiu a súa vida entre a cidade e o campo. Mantivo estreita amizade con Horacio, que lle dedicou dúas das súas composicións: unha oda (Odas I, 33) e a unha epístola (Epístolas I, 4). Tibulo faleceu pouco despois de Virxilio, no ano 19 a.C., posibelmente en Roma.
Obra[editar | editar a fonte]
O Corpus Tibullianum chegou ata nos con catro libros de elexías, das que só os dous primeiros se consideran hoxe auténticos. O primeiro libro foi publicado no 26 ou 25 a.C., mentres o segundo semella ser póstumo. O poeta canta os amores por dúas mulleres, Delia e Némese, así como por un xove rapaz, Marathus.
Lingua e estilo[editar | editar a fonte]
O estilo de Tibulo, tersus atque elegans (claro e elegante), como o definira Quintiliano (X, 1, 93), é un dos modelos do clasicismo latino. Tibulo opera cun léxico limitado e cun número restrinxido de temas, sen que iso lle impida crear efectos sempre diversos, oscilando do doce ao melancólico, e aínda ao furioso. Non abusa, por contra, da erudición mitolóxica que caracteriza o estilo dos seus contemporáneos, como Propercio. A lingua de Tibulo está libre de arcaísmos, helenismos e neoloxismos, e tamén de anomalías morfolóxicas.
Tradición e crítica textual[editar | editar a fonte]
Pese a ser moi prezado na Antigüidade, a obra de Tibulo tivo escasa circulación na Idade Media, e case sempre en antoloxías. Só a fins do século XIV comezou a ter unha circulación maior e na súa integridade.
Manuscritos[editar | editar a fonte]
Non sobreviviron ata nós manuscritos antigos ou medievais. Dun arquetipo 0, perdido, derivan todos os manuscritos medievais, cerca dun centenar. Destes, os mellores, base das edicións impresas, son tres:
- Ambrosiano (A), copiado en torno a 1375, e cuxo primeiro propietario coñecido foi o humanista Coluccio Salutati.
- Vaticanus latinus 3270 (V), de inicios do século XV.
- Genuensis Berianus D bis 11-6-51 (Ber), de inicios do século XV.
Algunhas lecturas xenuínas poden tirarse de certas escolmas de poetas latinos como o Florilegium Gallicum (composto arredor de mediados do século XIII) ou os Excerpta Frisingensia (conservados nun único manuscrito, hoxe en Múnic), recollidos polo corrente en Francia en época tardomedieval, e que parecen derivar dunha tradición independente do manuscrito O.
Edicións impresas[editar | editar a fonte]
A editio princeps remonta a 1472, impresa en Venecia por Vindelino de Espira. A primeira edición realizada con criterios científicos modernos é a de Lachmann de 1829.
En galego[editar | editar a fonte]
- TIBULO, Albio, Elexías (edición bilingüe latino-galega; trad. Xosé Antonio García Cotarelo; revis. M.C. Díaz y Díaz). Clásicos en Galego. 1989 - ISBN 84-453-0099-7
| Control de autoridades |
|
|---|
