Saltar ao contido

Escribenta das canaveiras

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Escribenta das canaveiras
Estado de conservación
Pouco preocupante (LC)
Pouco preocupante
Clasificación científica
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Aves
Orde: Passeriformes
Familia: Emberizidae
Xénero: Emberiza
Especie: E. schoeniclus
Nome binomial
Emberiza schoeniclus
(Linnaeus, 1758)
Emberiza schoeniclus
Emberiza schoeniclus.

A[1]/o[2] escribente das canaveiras[2] ou escribenta das canaveiras[3] (Emberiza schoeniclus) é unha ave da familia Emberizidae que poboa as zonas húmidas de boa parte de Europa e o norte de Asia.

Características

[editar | editar a fonte]

Pequeno paxaro cunha lonxitude de entre 13,5 e 15,5 cm de lonxitude[4]. Caracterízase pola pigmentación dos ovos do que deriva varios nomes populares en varios idiomas relacionado coa escritura[5]. Só os machos presentan, na época de cría, plumaxes vistosos. O resto do ano ano dominan tons ocres e pardos. Hai entre 15 e 30 subespecies, segundo a autoridade consultada. As grandes diferenzas en plumaxe, tamaño e forma do peteiro e talle corporal xustifican estas diferenzas[5]. En Galicia só nidifica a subespecie E. s. lusitanica. A subespecie lusitanica difire sutilmente pola súa xenética e polo seu tamaño e plumaxe máis escuro. Ás relativamente máis curtas e un peteiro desproporcionadamente longo. Características estas últimas que se explicarían polo menor carácter migratorio e unha dieta invernal baseada máis en insectos ca en sementes[5]. A reprodución é exclusivamente en zonas húmidas. Trátase dunha especie moi discreta nos seus costumes[5].

Distribución

[editar | editar a fonte]

En España realizouse o primeiro censo desta ave en 2005, co resultado de menos de 400 parellas reprodutoras. A maior poboación reprodutora atópase en Galicia cunha poboación de entre 128-158 pp.[6] Na Península Ibérica pódense atopar tres subespecies: Emberiza schoeniclus schoeniclus, abondosa na Europa occidental e presente como invernante; a iberoccidental Emberiza schoeniclus lusitanica, considerada en perigo crítico de extinción e a iberoriental Emberiza schoeniclus witherbyi, considerada en perigo, polo que esta especie foi considerada pola SEO Ave do Ano 2009.[7] No último censo de 2021 (coordinado por SEO/BirdLife) contabilizáronse unhas 300 parellas reprodutoras no conxunto do estado español. Isto supón un declive dun 22% no caso da subespecie iberoriental (con 238-244 parellas) e dun 62% na subespecie iberoccidental (con 20-30 parellas) en comparación co último reconto de 2005.[8]

Distribución Lusitanica

[editar | editar a fonte]

En época de cría, a distribución desta subespecie, vai dende o litoral do País Vasco ata o norte do Texo. Case está desaparecida de Asturias, Cantabria e País Vasco. En Portugal está presente sobre todo na Ría de Aveiro[5]. En Galicia, o censo do 2013, mostrou entre 30 e 42 territorios reprodutores. Os territorios máis habituais son os esteiros do Ulla, o Tambre e a Lagoa da Frouxeira[5]. Ten desaparecido de lugares interiores coma as Gándaras de Budiño[5].

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para escribente.
  2. 2,0 2,1 Definición de Escribenta das canaveiras no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
  3. Escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus subsp. lusitanica). Consellería de medioambiente. Xunta de Galicia.
  4. Svensson L., Mullarney K., Zetterström D. (2010). Guía de aves: España, Europa y región mediterránea. ISBN 9788428215336. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 R. Salvadores, F. Arcos (outubro de 2014). "As escribentas das canaveiras nidificantes en Galicia". Cerna (72). 
  6. Atienza, Juan Carlos; Copete, José Luis (2004). "Escribano. Palustre Emberiza schoeniclus" (PDF). En Moral, Juan Carlos del; Martí, Ramón. Atlas de las aves reproductoras de España (en castelán). Parques Nacionales. pp. 604–605. ISBN 9788480144742. 
  7. "El escribano palustre, 'Ave del Año 2009'". www.elmundo.es. Consultado o 29 de maio de 2019. 
  8. "A escribenta das canaveiras, ameazada por proxectos eólicos na Galiza, camiña cara á desaparición". Nós Diario. 20 de febreiro de 2023. Consultado o 21 de febreiro de 2023. 

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]