Ellen Niit

Ellen Niit
	; Estatua da escritora estonia Ellen Niit, instalada en 2009, no parque de esculturas dos tradutores de Petőfi en Kiskőrös. Unha obra da escultora estoniana Erna Viitol.
Biografía
Nacemento	13 de xullo de 1928 ; Talín, Estonia
Morte	30 de maio de 2016 (87 anos); Talín, Estonia
Lugar de sepultura	cemiterio de Rahumäe
Educación	Universidade de Tartu
Actividade
Ocupación	tradutora, escritora, poetisa
Período de actividade	1954 -
Obra
	Obras destacables (1971) Suur maalritöö ;
Familia
Cónxuxe	Jaan Kross (1958–2007); Heldur Niit (1949–1958)
Fillos	Toomas Niit; () Heldur Niit; Maarja Undusk; () Jaan Kross; Eerik-Niiles Kross; () Jaan Kross; Märten Kross; ()
Premios
	(2010) Medalla da Cidade de Talín; (1999) Orde da Estrela Branca, 3ª clase; (1977) Escritor de Honra da RSS de Estonia; (1971) Premio anual da Fundación para a Literatura do Fondo Cultural de Estonia; (1971, 1978) premio literario Juhan Smuul; (1956) Medalla da Distinción Laboral ;

Ellen Niit, tamén coñecida como Ellen Hiob, nada en Talín o 13 de xullo de 1928 e finada na mesma cidade o 30 de maio de 2016,^[1] foi unha escritora, poeta e tradutora para nenos estoniana. Ao longo da súa vida, escribiu máis de corenta libros de prosa e poesía para nenos. Tamén escribiu unha serie de coleccións de prosa e poesía para adultos. As súas obras foron traducidas a dezaoito idiomas.^[1]

Foi membro da Unión de Escritores de Estonia dende 1954.^[2] En 1996, foi incluída na Lista de Honra de IBBY.^[2]

Traxectoria

Estudou en Tapa e despois en Talín, antes de estudar filoloxía estoniana na Universidade de Tartu, na que se graduou en 1952.^[2] En 1949 casou co folclorista e investigador literario Heldur Niit. En 1953, tiveron un fillo, Toomas Niit. De 1956 a 1961, foi consultora de poesía para a Unión de Escritores da República Soviética de Estonia.

En 1958, a parella Niit se divorciou e ela casou co escritor Jaan Kross, con quen tivo tres fillos. En 1961, foi obrigada a dimitir do seu cargo de consultora por razóns ideolóxicas. Despois comezou a editar programas infantís para a televisión de Estonia e, en 1963, converteuse en tradutora -especialmente do húngaro, do finés e do ruso-^[1] e autora independente.^[2]^[3] Morreu o 30 de maio de 2016 en Talin.^[4]

Obra

Escribiu máis de corenta libros infantís, en prosa e en verso,^[3] ademais de dúas obras teatrais. Tamén traduciu varias coleccións de poesía ao estoniano.

1954, Kuidas leiti nääripuu (Como atopar unha árbore de Aninovo)
1954, Kuidas leiti nääripuu: laulumäng lastele
1957, Rongisõit
1963, Pille-Riini lood
1967, Karud saavad aru
1967, Jutt jänesepojast, kes ei tahtnud magama jääda
1968, Õues kasvab tiritamm
1968, Pähklist paat
1968, Imeline autobuss
1970, Lahtiste uste päev
1970, Triinu ja Taavi jutud
1971, Suur maalritöö
1971, Koolilapse 12 kuud: [kalender] 1971/72
1973, Lahtiste uste päev
1974, Midrimaa
1975, Triinu ja Taavi taskuteater
1977, Triinu ja Taavi uued ja vanad lood
1977, Nääriametid
1979, Oma olemine, turteltulemine
1979, Krõlli-raamat
1979, Ott kosmoses
1980, Filmikrõll
1981, Sügispeeglimäng: värsse R. Kutsjuba pildisarja juurde
1982, Jänesepojaõhtu koos isaga
1983, Suur suislepapuu
1984, Enne punaseid palituid : mõned koguklassinäidendid lastele
1984, Seitse väikest kuulujuttu
1985, Meil maal
1989, Tõmblukuga kass
1993, Tere, tere, lambatall! : lugusid väikestele lastele ja nende emadele
1993, Kuidas Krõll tahtis põrandat pesta
1994, Krõlli värviraamat
1994, Krõll ja igasugused hääled
1995, Krõlli pannkoogitegu
1996, Kanaema kook
1998, Onu Ööbiku ööpäev
1999, Ühel viivul vikervalgel
1999, Pikk päkapikupäev
2000, Kaelasall päkapikule
2001, Jakobi raamat
2001, Rongisõit
2002, Veel ja veel : Krõlliga maal ja veel
2004, Jänkujenka
2006, Laste laulud
2007, Jutt jänesepojast, kes ei tahtnud magama jääda
2008, Noorte lehtede päev
2008, Laulud emast
2012, Taeva võti : luulet lastele 1954–2008
2013, Pille-Riini lood
2013, Mänguvesi: luulet lastele 1954-2008
2015, Suur maalritöö
2017, Onu Ööbik Öösorri tänavast
2018, Jutt jänesepojast, kes ei tahtnud magama jääda
2022, Rongisõit

Recoñecementos

Foi galardoada co Premio Estoniano de Literatura Infantil tres veces, e estivo na Lista de Honra do IBBY en 1996. En 1999, foi galardoada coa estrela branca, clase III.^[5] En 2009, foi galardoada co Premio Estatal de Cultura de Estonia.^[5] En xullo dese ano, no parque escultórico de Kiskőrös, en Hungría, foi inaugurado un busto de Niit, dedicado aos tradutores das obras do poeta húngaro Sándor Petőfi. Ao ano seguinte, 2010, foi galardoada coa Insignia do escudo de armas de Talín.^[5]

Notas

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 "1957 — Ellen Niit “Rongisõit”". 100aastat100raamatut.wordpress.com (en estoniano). 20 de abril de 2018. Consultado o 8 de abril de 2025.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 "Ellen Niit". elk.ee (en estoniano). Consultado o 8 de abril de 2025.
↑ ^3,0 ^3,1 Estonian Literature Centre. "Ellen Niit". estlit.ee (en inglés). Consultado o 8 de abril de 2025.
↑ Soone, Triin (31 de maio de 2016). "Lahkunud on armastatud lastekirjanik Ellen Niit". elk.ee (en estoniano). Consultado o 8 de abril de 2025.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Estonian Public Broadcasting (30 de maio de 2016). "Estonian Children’s Author Ellen Niit Dies at 87". elk.ee (en inglés). Consultado o 11 de abril de 2025.

Véxase tamén

[:1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 "1957 — Ellen Niit “Rongisõit”". 100aastat100raamatut.wordpress.com (en estoniano). 20 de abril de 2018. Consultado o 8 de abril de 2025.

[:0-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 "Ellen Niit". elk.ee (en estoniano). Consultado o 8 de abril de 2025.

[:2-3] 3,0 ^3,1 Estonian Literature Centre. "Ellen Niit". estlit.ee (en inglés). Consultado o 8 de abril de 2025.

[4] Soone, Triin (31 de maio de 2016). "Lahkunud on armastatud lastekirjanik Ellen Niit". elk.ee (en estoniano). Consultado o 8 de abril de 2025.

[:3-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Estonian Public Broadcasting (30 de maio de 2016). "Estonian Children’s Author Ellen Niit Dies at 87". elk.ee (en inglés). Consultado o 11 de abril de 2025.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]