Canón (arma)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Canón na Fortaleza do Castro, en Vigo.

Canón é a denominación xeral do tubo das armas de fogo por onde sae o proxectil. Porén, o termo adoita referirse a unha determinada peza de artillaría para disparar proxectís pesados dotada de rodas para o seu transporte ou desprazamento que pode ser de diversas formas e calibres segundo a época e a finalidade[1]

O canón usa pólvora ou outro propelente baseado en explosivos para disparar un proxectil. Os canóns varían en calibre, alcance, mobilidade, cadencia de tiro, ángulo de disparo e potencia de fogo; os distintos tipos de canón combinan e equilibran eses atributos en distintos graos, dependendo do uso que se lle pretende dar no campo de batalla. A palabra canón deriva do aumentativo de cano por extensión do tubo polo que se dispara o proxectil.[2]

O canón ordinario permite bater albos situados dentro da vista directa do artilleiro. O canón emprégase xeralmente en carros de combate e tamén como arma anticarro, por mor que ten unha traxectoria tensa ou rasante. Para atacar albos que non están dentro do alcance da peza e que se atopan agachados tras obstáculos naturais ou defensas, utilízase o obús ou o morteiro, os cales teñen unha traxectoria curva, ou sexa, cando dispara un proxectil, este describe unha curva parabólica.

Actualmente, a maior parte das pezas artilleiras, agás as de calibres máis pequenos, son mixtas canón-obús, para poderen actuar en ambas as dúas funcións. Seguen a ser canóns puros os modelos específicos, como os que portan os carros de combate, os antitanques ou antiaéreos e os montados en barcos de guerra.

Ademais do seu uso xeneralizado na guerra, os canóns tamén se empregan para unha serie de propósitos pacíficos como no control de avalanchas.

Historia[editar | editar a fonte]

Usado por vez primeira na China, o canón atópase entre as primeiras formas de artillaría de pólvora, e co tempo substituíu as armas de asedio, entre outras formas de armamento antigo, no campo de batalla.

Idade Media[editar | editar a fonte]

O primeiro canón de ma  apareceu durante a Batalla de Ain Yalut de 1260 entre os mamelucos e os mongois en Oriente Medio. O primeiro canón en Europa foi usado probabelmente na Península Ibérica, durante a Reconquista, no século XIII, e o canón inglés foi despregado por vez primeira na Guerra dos Cen Anos, na Batalla de Crécy, en 1346. Foi durante este período, a Idade Media, cando o canón converteuse en estándar e máis efectivo nas funcións de arma contra infantaría e de asedio. Despois da Idade Media os canóns máis grandes foron abandonados en favor dun maior número de pezas máis lixeiras e maniobrábeis. Ademais, desenvolvéronse novas tecnoloxías e tácticas que converteron a maioría das defensas en obsoletas; isto levou á construción das trazas italianas, fortes especificamente deseñados para resistiren o bombardeo de artillaría e as tácticas de asedio asociadas. Aínda que estes fortes (xunto coas Torres Martello volvéronse obsoletos cando apareceron os proxectís explosivos e perforantes de blindaxe que fixeron que mesmo estas fortificacións se tornasen vulnerábeis.

Idade Moderna[editar | editar a fonte]

O canón tamén transformou a guerra naval a comezos da Idade Moderna, cando as armadas europeas aproveitaron a súa potencia de fogo. Cando o canón raiado pasou a ser algo común, a precisión do canón mellorou significativamente e fíxose máis mortífero ca nunca, especialmente para a infantaría.

Idade Contemporánea[editar | editar a fonte]

Na primeira guerra mundial, a maioría das mortes foran causada polos canóns; tamén foran amplamente usados na segunda guerra mundial. A maioría dos canóns modernos son semellantes aos empregados na segunda guerra mundial, agás nos canóns navais pesados, que foron substituídos por mísiles. En concreto, o canón automático mantívose case idéntico aos seus homólogos da segunda guerra mundial.

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]