Bonedd Gwŷr y Gogledd

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Bonedd Gwŷr y Gogledd (en galego A descendencia dos homes do Norte) é un breve tratado en galés medio que intenta establecer as liñaxes de vinte gobernantes do século VI no Hen Ogledd ("Vello Norte"), a parte britónico-falante da Escocia meridional e da Inglaterra setentrional. Está testemuñado nunha serie de manuscritos, sendo o máis vello NLW, Peniarth MS 45, que se data a finais do século XIII. O texto puido ser composto no século XII.[1] a historicidade de moita da información é espuria ou dubidosa. Malia certas partes estaren en acordo coas máis antigas xenealoxías Harleian, o texto representa unha revisión substancial que buscou integrar as pólas de moitos líderes e heroes que eran relevantes noutras tradicións, como as do príncipe de Rheged Llywarch Hen.[2]

Contidos[editar | editar a fonte]

O texto consiste basicamente en dúas seccións, cada unha das cales pretende trazar as liñaxes de líderes do século VI a un devanceiro común. A primeira sección está dedicada aos descendentes de Coel Hen, incluíndo as casas de Rheged e Din Eidyn. A segunda toma a Dyfnwal Hen como a súa figura fundacional, que aquí se identifica como neto do emperador romano Macsen Wledig. Aparece unha confusa xenealoxía de Áedán mac Gabráin, gobernante do reino gaélico de Dál Riata, malia que aquí (como noutras fontes galesas medievais) Áedán aparece como pai, mellor que fillo, de Gabrán mac Domangairt.[3]

Entre ambas xenealoxías principais, o tratado inclúe tamén unha tríade galesa, referida aos tres obxectos de armería e armaduras que nunca fallaron en combate: as trescentas espadas dos Cynferching (descendentes de Cynfarch), os trescentos escudos dos Cynwydion (descendentes de Cynwyd) e as trescentas lanzas dos descendentes de Coel. O texto conclúe cunha liña final sobre a familia de Huallu, fillo de Tudfwlch Cor(n)eu (príncipe de Cornwall) e Dywanw, filla de Amlawd Wledic.

Coel Hen[editar | editar a fonte]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Coel
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ceneu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Gorwst Letlwm
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Mar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Meirchiawn
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Arthwys
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cynfarch
 
Elidyr Lydanwyn
 
Cynfelyn
 
 
 
 
 
Pabo "Piar de Britania"
 
 
 
 
 
 
 
Eliffer
 
 
 
 
 
 
 
Ceidyn
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Urien (§ 1)
Rheged
 
Llywarch Hen (§ 2)
Rheged
 
Cynnwyd
 
Dunawd (§ 4)
 
Cerwyd (§ 4)
 
Sawyl (§ 4)
 
Gwrgi (§ 5)
 
Peredur (§ 5)
 
Gwendoleu (§ 6)
 
Nudd (§ 6)
 
Cof (§ 6)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Clydno Eidyn (§ 3)
Din Eidyn
 
Cynan Genhir (§ 3)
 
Cynfelyn Drwsgl (§ 3)
 
Cynfawr Hadgadduc (§ 3)
 
Cadrawd Calchfynydd (§ 3)

Dyfnwal Hen de Alt Clut[editar | editar a fonte]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Macsen Wledig
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Idnyued
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dyfnwal Hen
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kedic
 
 
 
Garmonyawn
 
Aedan Uradawc
 
Gorwst Priodawr
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tudwal Tudelyd
 
Serfan
 
Cawrdaf
 
Gabhran (§ 11)
 
Elidyr Mwynfawr (§ 12)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Rhydderch Hael (§ 8)
 
Mordaf (§ 9)
 
Gwyddno
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Elffin (§ 10)

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Bromwich, pp. xxi-xxii.
  2. Koch, "Cynwydion." p. 541.
  3. Bromwich, pp. 256–257.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Koch, John T. "Cynwydion." In Celtic Culture. A Historical Encyclopedia, ed. John T. Koch. 5 vols. Santa Barbara et al., 2006. pp. 541–2.
  • Bromwich, Rachel (ed.). Troedd Ynys Prydein. The Triads of the Island of Britain. Cardiff: University of Wales Press, 1978; revised ed. 1991. pp. 238–9 (Appendix II)
  • Matthews, Keith (ed.). Bonedd Gwyr y Gogledd. 2000. edición dixital.
  • Jackson, Kenneth H. Language and History in Early Britain. Edinburgh University Press, 1953.
  • Bartrum, Peter C. Early Welsh genealogical tracts. Cardiff, 1966.
  • Rachel Bromwich & R. Brinley Jones (eds.), Astudiaethau ar yr Hengerdd. Cardiff, 1978.

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]