A lingua das bolboretas
| A lingua das bolboretas | |
|---|---|
| Ficha técnica | |
| Título orixinal | A lingua das bolboretas |
| Director | José Luis Cuerda |
| Produtor | Produtor executivo: Fernando Bovaira José Luis Cuerda Produtor asociado: Jose Maria Iresteiro |
| Guión | Rafael Azcona José Luis Cuerda Manuel Rivas |
| Baseado en | Que me queres, amor? de Manuel Rivas |
| Intérpretes | Fernando Fernán Gómez Manuel Lozano Uxía Blanco Gonzalo Uriarte Alexis de los Santos Elena Fernández Tamar Novas |
| Música | Alejandro Amenábar |
| Fotografía | Javier Salmones |
| Montaxe | Ignacio Cayetano Rodriguez Nacho Ruiz Capillas |
| Estudio | Sociedad General de Televisión (Sogetel) |
| Distribuidora | Warner Sogefilms S.A. |
| Estrea | 1999 |
| Duración | 96 minutos |
| Orixe |  Galicia |
| Xénero | Drama |
| Orzamento | 2 211 800 euros[1] |
| Recadación | 4 632 493 euros |
A lingua das bolboretas é a versión cinematográfica de varios relatos do escritor Manuel Rivas, publicados dentro do libro Que me queres, amor?. José Luis Cuerda levou ó cine no ano 1999 esta historia da infancia nun contorno rural case idílico sobre a que se cerne a sombra do alzamento contra a II República Española.
Argumento[editar | editar a fonte]
O filme trata sobre a relación dun neno e o seu mestre durante a época anterior á guerra civil española. Ó principio o neno, Moncho, ten medo de ir á escola xa que o asustaran dicíndolle que os mestres zoupaban nos estudantes. Iso era habitual na educación da época, pero o seu mestre non é así, xa que Don Gregorio utiliza o método de observación como ensinanza. Don Gregorio ensínalle moitas cousas a Moncho e principalmente fálalle sobre a liberdade.
Nese tempo prodúcese a sublevación militar de 18 de xullo de 1936. Os sublevados conseguen o control dos gobernos civís e militares nas capitais provinciais galegas, e comezan as incursións de determinados grupos de falanxistas e gardas civís polas vilas e aldeas, á procura de republicanos para lles aplicaren represalias. Iso acontece na vila do filme: levan presos varios republicanos nun camión. No camión, atópanse varios amigos e coñecidos do lugar e tamén está Don Gregorio. Os pais de Moncho, en especial a súa nai, exhórtano a que berre contra os republicanos, deixando clara a súa postura política. Comezou a berrarlles "Roxos! Asasinos!", como facían os demais, pero ó cabo, marchou correndo detrás do camión dicíndolle a Don Gregorio "Tilonorrinco! Espiritrompa!", palabras que aprendera del nas súas clases.
Marco político no que acontecen os feitos[editar | editar a fonte]
A historia narrada por Manuel Rivas no conto "A Lingua das Bolboretas", ten como pano de fondo os terríbeis feitos acontecidos logo que os militares sublevados en xullo de 1936 atinxisen o poder civil e militar nas catro provincias galegas. Determinados grupos de falanxistas e gardas civís axiña comezaron a percorrer o territorio galego e asasinaron milleiros de persoas que cumprisen unha ou varias das seguintes características: seren militantes de partidos da esquerda ou de sindicatos; seren defensores da lingua galega ou galeguistas en xeral; seren mestres/as a exerceren a súa profesión segundo uns principios de modernidade pedagóxica e laicismo, de acordo coa Institución Libre de Enseñanza e o Museo Pedagóxico Nacional español. A maior parte dos corpos desas persoas están aínda sen exhumar, en gabias e foxas comúns.[2]
Hai dúas razóns principais polas cales estas atrocidades son aínda descoñecidas para grande parte da cidadanía, ou noutros casos coñecidas mais xustificadas. A primeira delas, os acontecementos posteriores á rebelión militar, que levaron a unha guerra aberta entre dous exércitos e a unha secuencia de actos de barbarie cometidos por ambos bandos que "apagaron" a gravidade dos feitos aquí narrados.
A segunda, o uso reiterado por parte dos vencedores da Guerra Civil do argumento de que foron actos cometidos como reacción a un estado previo de desorde social, no cal grupos de esquerdistas asasinaban relixiosos e persoas de dereita. Mais ocultan que esas desordes sociais e agresións non tiveran lugar na Galiza senón noutros territorios do Estado.
En definitiva, o mestre do conto narrado por Manuel Rivas sería unha desas persoas asasinadas na Galiza despois de xullo de 1936 polos sublevados. É fundamental coñecer estes datos para entender o filme.
Premios[editar | editar a fonte]
XIV edición dos Premios Goya
| Persoa | Resultado | |
|---|---|---|
| Mellor filme | Candidata | |
| Mellor director | José Luis Cuerda | Candidato |
| Mellor actor protagonista | Fernando Fernán Gómez | Candidato |
| Mellor actor revelación | Manuel Lozano | Candidato |
| Mellor guión adaptado | Rafael Azcona José Luis Cuerda Manuel Rivas |
Gañadores |
| Mellor música orixinal | Alejandro Amenábar | Candidato |
| Mellor fotografía | Javier G. Salmones | Candidato |
| Mellor montaxe | Nacho Ruiz Capillas | Candidato |
| Mellor dirección artística | Josep Rosell | Candidato |
| Mellor dirección de produción | Emiliano Otegui | Candidato |
| Mellor deseño de vestiario | Sonia Grande | Candidata |
| Mellor maquillaxe e peiteado | Ana López Puigcerver Teresa Rabal |
Candidatas |
| Mellor son | Daniel Goldstein Ricardo Steinberg Patrick Ghislain |
Candidatos |
Actores[editar | editar a fonte]
- Fernando Fernán Gómez como Don Gregorio
- Manuel Lozano como Moncho
- Elena Fernández como Carmiña
- Uxía Blanco como Rosa
- Gonzalo Uriarte como Ramón
- Alexis de los Santos como Andrés
- Jesús Castejón
- Guillermo Toledo
- Tamar Novas
- Tatán
- Roberto Vidal Bolaño
- Celso Parada
- Celso Bugallo
- Tucho Lagares
- Milagros Jiménez
- Lara López
- Alberto Castro
- Diego Vidal
- Xosé Manuel Olveira "Pico"
- Manuel Piñeiro
- Alfonso Cid
- Manuel Seara
- José Ramón Vieira
- Antonio Pérez
- Eduardo Gómez
- Eva Fernández
- Fely Manzano
Notas[editar | editar a fonte]
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Ligazóns externas[editar | editar a fonte]
- A lingua das Bolboretas en AVG
- Galespa
- Ficha na IMDb (en inglés)
- Proxecto documental interuniversitario sobre a represión franquista na Galiza en 1936-39.
| Control de autoridades |
|
|---|
