Luís Seoane

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Seoane.

Luís Seoane López, nado en Buenos Aires o 1 de xuño de 1910 e finado na Coruña o 5 de abril de 1979, foi un editor, escritor, xornalista, gravador e pintor galego.

Traxectoria

Carlos Torrallardona xunto a Luís Seoane e o crítico Rafael Squirru no Teatro Municipal Gral. san Martín, durante a execución do mural no que colaboraron ambos pintores no ano 1957.

Nado en Buenos Aires no ano 1910, fillo de emigrantes, veu de neno en 1916 a Galicia e instálase na Coruña. Fixo o bacharelato na Coruña e Dereito en Santiago de Compostela, onde participou na actividade política e cultural estudantil. Sendo aínda estudante universitario demostrou a súa vocación artística ilustrando libros e publicando debuxos en revistas e xornais.

De 1931 a 1936 exerceu de avogado laboralista na Coruña e foi membro do Partido Galeguista, así como da Masonería. Durante esta época participou na campaña en prol do Estatuto de Autonomía. Tras a sublevación do 18 de xullo de 1936 mantívose agochado durante uns meses ata que en setembro de 1936 puido exiliarse a Buenos Aires vía Lisboa. Alí fixou a súa residencia e traballou no consulado republicano.

En 1937 publica o seu primeiro libro, Trece estampas de la traición.

Foi o promotor de moitas empresas culturais, da emigración e do interior (revistas como Galicia Libre, Galicia Emigrante ou Cuco-Rei, a imprenta Resol en Santiago de Compostela xunto a Arturo Cuadrado; editoriais como Editorial Citania, Editorial Botella al Mar e outras; o Laboratorio de Formas de Galicia, xunto a Isaac Díaz Pardo, do que nacerá o complexo de Sargadelos etc.). Non deixou nunca de afrontar proxectos e participar activamente na recuperación da cultura galega.

Regresou a España en 1960. Nas últimas décadas da súa vida, alternou a residencia en América con viaxes a Galicia. Morreu na Coruña en 1979.

Obra pictórica

Monumento ós emigrantes en Santa Cruz, Oleiros, baseado nun deseño de Luís Seoane.

A súa obra como artista gráfico foi importantísima: debuxante, gravador, deseñador de libros e de obxectos cerámicos, cartelista, pintor... Luís Seoane é un dos máis grandes plásticos galegos de tódolos tempos, e sen dúbida o máis completo e coñecido. A súa obra é tan extensa como o foron as súas inquedanzas artísticas e intelectuais. A súa obra pictórica reflicte ese amor a Galicia e a súa ansia por recuperar paisaxes, símbolos e personaxes galegos para facelos universais.

A súa obra, de tendencia expresionista e próxima á abstracción, foi exposta en lugares como Buenos Aires, Montevideo, Londres, Nova York, Venecia, México, Bruxelas ou Hamburgo.

Obra escrita

Publicou numerosos estudos e ensaios de arte, obras de teatro, crónicas radiofónicas etc.

Tamén se adicou á poesía e no 1977 Edicións do Castro publicou a súa obra poética completa.

Dedicóuselle o Día das Letras Galegas en 1994

Obra en galego

Busto de Luís Seoane na praza que se lle adicou no concello da Coruña.

Poesía

• Fardel d'eisilado (Buenos Aires, Ediciós Anxel Casal, 1952).
• Na brétema, Sant-Iago (Buenos Aires, Ediciones Botella al Mar, 1956).
• As cicatrices (Buenos Aires, Editorial Citania, 1959).
• A maior abondamento (Buenos Aires, 1972).
• Obra Poética. Limiar de Basilio Losada. (Sada, Edicións do Castro, 1977).

Narrativa

• Tres follas de ruda e un allo verde (inédito). Publicado en tradución castelá: Tres hojas de ruda y un ajo verde (Buenos Aires, Ediciones Botella al Mar, 1948).

Teatro

• A soldadeira (Edicións do Castro). Publicada en tradución castelá: La soldadera (Buenos Aires, Editorial Ariadna, 1957).
• Esquema de farsa.
• O irlandés astrólogo (Edicións do Castro).

Ensaio

• Eiroa (Vigo, Galaxia, 1957).
• Castelao artista (Buenos Aires, Alborada, 1969).
• Comunicacións mesturadas (Vigo, Editorial Galaxia, 1973).
• George Grosz (Sada, Edicións do Castro, 1975).
• Textos encol da arte galega (Brais Pinto).
• Textos sobre arte galega e deseño (Vigo, A Nosa Terra).
• Luís Seoane. Teórico do deseño gráfico (Museo do Pobo Galego, 2010. Edición de Xosé Ramón Fandiño e Gloria López). Escolma de artigos sobre o deseño gráfico.

Gravados e debuxos con textos literarios

• Homaxe a un paxaro (A Coruña, Edicións do Castro, 1969).
• Retratos de esguello (A Coruña, Edicións do Castro, 1968).
• O meco (A Coruña, Edicións do Castro, 1963).
• O conde asesino de Sobrado (A Coruña-Buenos Aires, Ediciós Cuco-Rei, 1971).
• Figuraciós (A Coruña, Deputación da Coruña, 1990). Edición de Lino Braxe e Xavier Seoane.

Gravados e debuxos

• 13 Estampas de la traición, Buenos Aires, edición de autor, (1937)
• Homenaje a la Torre de Hércules, (1945), obra galardoada en Nova York xunto a Histoire Naturelle de Buffon que estaba ilustrada por Pablo Picasso

Ensaio

• Arte mural. La ilustración, (Buenos Aires, Sudamericana, 1974).

2010: Ano Seoane

En 2010, conmemorouse o primeiro centenario do nacemento do intelectual galego.

Véxase tamén

Bibliografía

• María América Díaz (2004). Luís Seoane. Notas ás súas cartas a Díaz Pardo 1957-1979. Sada: Edicións do Castro. ISBN 84-8485-141-9. 
• F. Freixanes, Víctor (1976). Unha ducia de galegos. Vigo. Galaxia. ISBN 84-7154-248-X.

Ligazóns externas

• Páxina da Fundación Luís Seoane
• Artigo sobre as audicións esquecidas de Luís Seoane