Yo-Yo Ma

Yo-Yo Ma
	;
Biografía
Nacemento	7 de outubro de 1955 (68 anos); París, Francia
Datos persoais
País de nacionalidade	Francia ; Estados Unidos de América ; República da China
Educación	Universidade Harvard ; CRD Claude-Debussy de Saint-Germain-en-Laye (en) ; Harvard College ; Universidade de Columbia ; Escola Juilliard ; Trinity School (en)
Actividade
Ocupación	violoncellista , compositor , músico , profesor de música
Período de actividade	1961 -
Membro de	Academia das Artes e das Ciencias dos Estados Unidos ; Committee of 100 (en)
Xénero artístico	Música clásica
Lingua	Lingua inglesa
Instrumento	Violoncello, violín, piano e Viola
Selo discográfico	Sony Classical ; Columbia Records ; RCA Records
Participou en
22 de maio de 2022	World Economic Forum Annual Meeting 2022 (en)
20 de xaneiro de 2020	World Economic Forum Annual Meeting 2020 (en)
23 de xaneiro de 2018	World Economic Forum Annual Meeting 2018 (en)
17 de xaneiro de 2017	World Economic Forum Annual Meeting 2017 (en)
20 de xaneiro de 2016	World Economic Forum Annual Meeting 2016 (en)
Familia
Fillos	Nicholas Ma (en)
Irmáns	Yeou-Cheng Ma (en)
	Premios (2022) Prémio Birgit Nilsson (pt) ; (2021) Praemium Imperiale; (2020) Time 100; (2013) Vilcek Prize (en) ; (2012) Polar Music Prize (pt) ; (2006) Prêmio Dan David (pt) ; (2006) Premio Grandes Inmigrantes; (2006) Prêmio de Música Léonie Sonning (pt) ; (2002) Q113031066 ; (2000) Echo Klassik Award - Instrumentalist of the Year (en) ; (1978) Avery Fisher Prize (en) ; honorary doctor of the Chinese University of Hong Kong (en) ; Membro da Academia Estadounidense das Artes e as Ciencias; Order "Danaker" (en) ; Premio Kennedy; Medalla Presidencial da Liberdade; Comendador das Artes e as Letras; Premios Emmy; Lenda Viva da Biblioteca do Congreso dos Estados Unidos; Glenn Gould Prize (en) ; Medalla Nacional das Artes ;

Este artigo amosa escritos chineses. Sen o soporte axeitado, o texto pode mostrar símbolos sen sentido, coma caixas, marcas e outros.

Yo-Yo Ma (en chinés tradicional: 馬友友; en chinés simplificado: 马友友; en pinyin: Mǎ Yǒuyǒu), nado en París (Francia) o 7 de decembro de 1955, é un violonchelista chinés-estadounidense. Ten gañado numerosos premios e distincións (entre eles varios Grammy), tamén gravou numerosos discos e ten actuado nos teatros e óperas máis importantes do mundo. É considerado un dos mellores violonchelistas do mundo.

Biografía[editar | editar a fonte]

Yo-Yo Ma naceu en París en 1955, fillo de pais de orixe chinesa, aos 4 anos de idade estudou violín e viola antes de aprender violonchelo. Comezou a sobresaír no mundo da música dende unha idade moi temperá, comezando a tocar en público aos cinco anos e ofrecendo o seu primeiro recital aos 6 anos na Universidade de París.

En 1962 a súa familia trasladouse a Nova York, onde viviu a meirande parte dos seus anos de formación. Aos oito anos apareceu na televisión estadounidense nun concerto dirixido por Leonard Bernstein. Aos quince anos graduouse na escola secundaria e xa actuouu como solista coa Harvard Radcliffe Orchestra.

Yo-Yo Ma estudou na Juilliard School of Music con Leonard Rose antes de entrar na Universidade Harvard.

Obtivo un gran recoñecemento e popularidade e estivo de xira con moitas das principais orquestras do mundo. As súas gravacións das Suites para Violonchelo de Johann Sebastian Bach foron especialmente aclamadas. Tamén ten tocado música de cámara en numerosas ocasións acompañado polo pianista Emanuel Ax, con quen mantén unha boa amizade dende que se coñeceron na Juilliard.

Silecenciouse durante a súa estadía en Harvard en 1976, universidade que lle fixo merecedor dun doutoramento honorífico en 1991. En 1977 fixo o seu debut no Reino Unido ao tocar no Festival de Brighton e en Londres coa Royal Philarmonic, e en 1978 debutou en The Proms e foi galardoado co Avery Fisher Prize.

Carreira recente[editar | editar a fonte]

O 7 de xullo de 1994, estreou o Concerto para violonchelo e orquestra de John Williams, baixo a súa dirección e acompañado pola Boston Symphony Orchestra. O concerto foi escrito especialmente para el, como suxeriu Seiji Ozawa.

En 1997 Yo-Yo Ma tocou o concerto para violonchelo de Edward Elgar coa Chicago Symphony Orchestra baixo a dirección de Daniel Barenboim.

Yo-Yo Ma traballa actualmente no Silk Road Project, unha iniciativa do propio Ma que comezou en 1998 e cuxo principal obxectivo é vencellar as artes de Occidente e Oriente reuniendo artistas e público de todo o mundo, e co que brindou a posibilidade de desenvolvemento e estudo a todas as clases sociais no marco das ideas e tradicións das diferentes culturas que abranguen a Ruta da Seda.

O 20 de xaneiro do 2009 participou na investidura de Barack Obama, interpretando xunto aos músicos Itzhak Perlman, Gabriela Montero e Anthony McGill a obra Air and Simple Gifts, unha composición do músico John Williams.

Estilo[editar | editar a fonte]

Yo-Yo Ma ten un repertorio máis ecléctico que o típico dos intérpretes de música clásica. Ademais das numerosas gravacións da norma do repertorio clásico, tamén gravou obras barrocas; bluegrass estadounidense; melodías tradicionais chinesas; obras de Astor Piazzolla, así como obras de Philip Glass. Tamén traballou en varias bandas sonoras de películas, como Tigre e Dragón (Wo hu cang long) ou Memorias dunha geisha.

Instrumentos[editar | editar a fonte]

O primeiro instrumento de Ma foi un violonchelo feito en Venecia contra 1733 polo luthier italiano Doménico Montagnana. Yo-Yo Ma perdeu este violonchelo de máis de douscentos setenta anos (que el chamaba Petunia) esquecido nun taxi, unha noite en Nova York, aínda que máis tarde o recuperou intacto.

Outro dos violonchelos que emprega Yo-Yo Ma é un Stradivarius de 1712, que pertenceu a Karl Davydov e posteriormente a Jacqueline du Pré.

Tamén posúe un violonchelo feito en fibra de carbono, da compañía de Luis & Clark (Boston).