Tratado de Albeitaria
| Tratado de Albeitaria | |
|---|---|
| Autor/a | Giordano Ruffo |
| Lingua | latín medieval |
| Data de pub. | século XIIIxuliano |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
O Tratado de Albeitaria é un texto medieval sobre veterinaria, dedicado á cría de cabalos e á cura das súas doenzas e feridas.
Contido[editar | editar a fonte]
O texto vai precedido dun prólogo asinado polo propio autor, Giordano Ruffo (Jurdan Ruvio de Calabria), que serve de introdución. Neste prólogo o autor divide o texto en seis partes: sobre a xestación e nacemento do cabalo, a cría e alimentación do poldro, a domesticación e ensinanza (como ferralo e como montalo), sobre a súa anatomía, as súas enfermidades (parasitos, inflamacións, fístulas...) e sobre os remedios para estas.
Características[editar | editar a fonte]
O texto orixinal é unha obra escrita en latín a mediados do século XIII por Giordano Ruffo na corte italiana de Frederico II Hohenstaufen. O texto en lingua galego-portuguesa apareceu nun manuscrito heteroxéneo do notario de Baiona Álvaro Eans das Eiras, e foi copiado cara a 1420, dunha tradución realizada posiblemente a partir da edición de 1318 feita polo Mestre Giraldo na corte do rei Dinís de Portugal.
O texto ten carácter pragmático, sen motivación literaria, e a copia en galego-portugués ten unha ortografía moi descoidada con vacilacións no uso de maiúsculas e caracteres. Con todo, a versión en galego-portugués conta cun léxico máis popular e menos eufemístico cá versión portuguesa: así, úsase cu fronte a fundo ou sesso, e colloõs fronte a natura, rraizes e companhoes.
A copia en galego-portugués consta de vinte e seis folios escritos por ambas as dúas caras. En 1801 o manuscrito pasou a José Vicente Fontela Avalle, e foi publicado polo seu neto Juan Domínguez Fontela nos números XI e XII do Boletín de la Comisión Provincial de Monumentos de Orense (1936-1939). O profesor José Luis Pensado levou a cabo unha introdución, unha edición paleográfica e un glosario do texto, que foron editados en 2004 polo CIRP canda unha proposta de edición crítica de Gerardo Pérez Barcala.
Véxase tamén[editar | editar a fonte]
Bibliografía[editar | editar a fonte]
- Pensado Tomé, J. L. (ed.) (2004): Tratado de Albeitaria. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades, Santiago de Compostela. ISBN 978-84-453-3859-5
- "Tratado de Albeitaria", reportaxe no programa Ben falado!
- Ficha da obra na web do CIRP.
