Torres de Oeste

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
(Redirección desde «Torres do Oeste»)
Torres de Oeste
ben de interese cultural
ConcelloCatoira
ProvinciaPontevedra
Comunidade
autónoma
Galicia
Coordenadas42°40′36″N 8°43′33″O / 42.6766, -8.72577Coordenadas: 42°40′36″N 8°43′33″O / 42.6766, -8.72577
Estilo arquitectónico
Estilo orixinalromano (?)
Estilo actualrománico (século X)
Estado actualruínas consolidadas, visita libre
Véxase tamén
Castelos de Galicia
editar datos en Wikidata ]

As torres de Oeste,[1] ou Castellum Honesti, son un sitio arqueolóxico composto polas ruínas consolidadas dunhas torres de orixe romana que serviron de enclave fundamental para a defensa das terras da arquidiocese de Santiago de Compostela dos ataques normandos na Alta e na Baixa Idade Media.

Trátase dun castelo de acceso libre e uso turístico e foi declarado Monumento Nacional. Sitúase na confluencia do río Ulla e a ría de Arousa, na parroquia de Oeste, concello de Catoira.

Historia[editar | editar a fonte]

Orixe[editar | editar a fonte]

No lugar que ocupan as torres testemuñouse actividade humana desde época castrexa, polos restos de cerámica e útiles de bronce atopados. A data da súa construción foi, durante moito tempo, motivo de longas discusións. O autor romano Pomponio Mela menciona na súa obra a existencia na desembocadura do Ulla das Turris Augusti.[Cómpre referencia] A existencia de restos romanos situados na cimentación das torres comprobouse en escavacións arqueolóxicas a mediados do século XX.[2]

Torres de Oeste dende a ponte.
Torre.
Capela románica e unha das torres.

Idade Media[editar | editar a fonte]

No século X, por mor das numerosos ataques normandos remontando a ría de Arousa, incluída a morte do bispo Sisnando defendendo a súa diocese fixo que os seus sucesores se esforzasen en reparar e mellora-las defensas da ría.

O 29 de outubro de 1024 o rei Afonso V o Nobre doa a Vistruario, bispo de Iria, as torres. Cara ao ano 1040 o bispo Cresconio[3] ordenou importantes traballos de reformas. Na Historia Compostelá explícase que os traballos de melloras e reformas continuaron baixo os mandatos dos sucesores de Cresconio: Diego Páez e Diego Xelmírez.

No século XII defínese a estrutura definitiva do castelo e queda composta a fortaleza por sete torres que amurallaban un recinto arrodeado de pantanos. Posúe unha capela do século XII construída por Xelmírez e dedicada ó apóstolo Santiago. A partir do século XV a fortaleza comeza a súa decadencia e, finalmente, no ano 1525 gran parte das construcións foron destruídas.

Descrición[editar | editar a fonte]

Na actualidade consérvanse en pé os alzados de dúas das torres e unha terceira moi arruinada. As torres son de planta cadrada e construídas con "perpiaño mediano" (coñecido como asturiano) e grandes perpiaños nos esquinais e nas xambas.

A ermida[editar | editar a fonte]

Trátase do mesmo templo que Diego Xelmírez levantou ab fundamentis no ano 1122. Atópase unida a unha torre e foi refeita en tempos modernos. En imaxes antigas pódense ve-las bóvedas totalmente derrubadas. A igrexa é dunha nave cunha ábsida semicircular. Os perpiaños son raros e irregulares as fiadas. A nave cóbrese con bóveda de canón con directriz en arco de ferradura. O arco triunfal (semicircular) apóiase sobre xambas de cóbados.

A fachada principal coróase cunha espadana dunha soa troneira. A portada componse dunha sinxela porta cun lintel pentagonal, e sobre este un arco semicircular. No tímpano restos dunha inscrición de difícil lectura. A fachada meridional carece de cornixa nin seteiras, e só se abre cunha porta alintelada cun arco de descarga similar ao da fachada occidental (principal). Na fachada setentrional ábrense cinco seteiras con arco de ferradura.

Achados[editar | editar a fonte]

No Museo de Pontevedra consérvase unha doela (cat. nº 1488) que procede deste lugar co texto ERA MCC. Tamén conserva un relevo rectangular, cunha cruz grega no centro e colgando un alfa e un omega, é a peza nº 2088, coa inscrición IN HOC SIGNO TUETUR PIUS HOC SIGNO VINCITUR INIMICUS.

En 1971, realizou escavacións o arqueólogo catalán Alberto Balil Illana, catedrático da Universidade de Santiago de Compostela.

A Romaría Viquinga[editar | editar a fonte]

Artigo principal: Romaría Viquinga de Catoira.

Cada verán, o primeiro domingo de agosto, os restos do Castellum Honesti reviven unha romaría viquinga que recrea a defensa do castelo fronte a un ataque normando.

Galería de imaxes[editar | editar a fonte]

Notas[editar | editar a fonte]

  1. "Torres de Oeste". Turgalicia. Consultado o 3 de agosto de 2015. 
  2. Chamoso Lamas, M. (1951). "Excavaciones en Torres de Oeste (Catoira-Pontevedra)". Cuadernos de Estudios Gallegos: 283–285. 
  3. Posiblemente enterrado neste lugar no ano 1066.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Bango Torviso, Isidro Gonzalo (1979). Arquitectura románica en Pontevedra. Páxs. 211 a 212. Fundación Pedro Barrié de la Maza. ISBN 84-300-0847-0. 

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]