Premio Nacional de Poesía (España)

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

O Premio Nacional de Literatura na modalidade de Poesía é un premio literario de longa traxectoria que outorga anualmente o Ministerio de Cultura[1] de España. O seu antecedente atópase no Concurso Nacional de Literatura creado pola Real Orde do Ministerio de Instrución Pública e Belas Artes do 27 de setembro de 1922 (Gaceta de Madrid, 273, de 30 de setembro),[2] que seguiu convocándose ata 1931.

Premia á mellor obra de poesía escrita por un autor español, en calquera das linguas españolas. As obras son propostas por un xurado de expertos e deben ser primeiras edicións publicadas en España no ano anterior ó da convocatoria. Está dotado con 20.000 euros.

Na súa etapa moderna, o Premio Nacional de Poesía foi gañado por cinco galegos: José Ángel Valente (1993 e 2001), Manuel Álvarez Torneiro (2013), Pilar Pallarés (2019), Olga Novo (2020) e Yolanda Castaño (2023). A Valente premiáronselle senllas obras en castelán; nos outros casos premiáronse obras en galego.

Galardoados[editar | editar a fonte]

1ª etapa do galardón: Concurso Nacional de Literatura na modalidade de Poesía (1924-1973)[editar | editar a fonte]

Ano Premiados Obra
1924 Rafael Alberti Marinero en tierra
1925 Gerardo Diego Versos humanos
1927 Dámaso Alonso El viento y el verso
1933 Adriano del Valle Mundo sin tranvías
1934 Vicente Aleixandre La destrucción o el amor
1937 Antonio Sánchez Barbudo Entre dos fuegos
1938 Emilio Prados Destino fiel
1949 Leopoldo Panero Escrito a cada instante
1950 José María Valverde La espera
1951 José García Nieto Tregua
Alfonsa de la Torre Oratorio de San Bernardino[3]
1952 Dionisio Ridruejo En once años. Poesías completas de juventud
1953 Luis Rosales Rimas
1954 José Hierro Antología
1955 Jorge Campos Tiempo Pasado
1957 José García Nieto Geografía es amor
1959 Rafael Laffón Rama ingrata
1960 José Luis Prado Nogueira Miserere en la tumba de R. N.
1962 Manuel Alcántara Ciudad de entonces
1963 Eladio Cabañero Marisa Sabia y otros poemas
1965 Alfonso Canales Aminadab
1966 Pere Gimferrer Arde el mar
1967 Carmen Conde Obra poética
1968 Diego Jesús Jiménez Coro de ánimas
1970 Carlos Murciano Este claro silencio
1971 Francisco Garfias López La Duda
1972 Manuel Ríos Ruiz El Oboe
1973 Ángel García López Elegía en Astaroth

2ª etapa do galardón: Premio Nacional de Poesía (a partir de 1977)[editar | editar a fonte]

Ano Premiados Obra
2023 Yolanda Castaño[4][5] Materia
2022 Aurora Luque[6][7] Un número finito de veranos
2021 Miren Agur Meabe[8][9] Nola gorde errautsa kolkoan
2020 Olga Novo[10][11] Feliz Idade
2019 Pilar Pallarés[12][13] Tempo fósil
2018 Antònia Vicens[14][15] Tots els cavalls
2017 Julio Martínez Mesanza[16][17] Gloria
2016 Ángeles Mora Ficciones para una autobiografía
2015 Luis Alberto de Cuenca Cuaderno de Vacaciones
2014 Antonio Hernández Ramírez Nueva York después de muerto
2013 Manuel Álvarez Torneiro Os ángulos da brasa[18]
2012 Antonio Carvajal Un girasol flotante
2011 Francisca Aguirre Historia de una anatomía
2010 José María Millares Cuadernos
2009 Juan Carlos Mestre La casa roja
2008 Joan Margarit Casa de misericòrdia
2007 Olvido García Valdés Y todos estábamos vivos
2006 José Manuel Caballero Bonald Manual de infractores
2005 José Corredor-Matheos El don de la ignorancia
2004 Chantal Maillard Matar a Platón
2003 Julia Uceda En el viento, hacia el mar
2002 Carlos Marzal Metales pesados
2001 José Ángel Valente Fragmentos de un libro futuro.[19]
2000 Guillermo Carnero Verano inglés
1999 José Hierro Cuaderno de Nueva York
1998 José Antonio Muñoz Rojas Objetos perdidos
1997 Diego Jesús Jiménez Itinerario para naúfragos
1996 Felipe Benítez Reyes Vidas improbables
1995 Luis García Montero Habitaciones separadas
1994 Rafael Guillén Los estados transparentes
1993 José Ángel Valente No amanece el cantor[20]
1992 Basilio Fernández López Poemas 1927-1987
1991 Luis Álvarez Piñer En resumen, 1927-1988
1990 Carlos Bousoño Metáfora del desafuero
1989 Pere Gimferrer El vendaval
1988 Antonio Gamoneda Edad
1987 Francisco Brines El otoño de las rosas
1986 Non se outorgou nesta modalidade
1985 Joan Vinyoli Passeig d'aniversari
1984 Non se outorgou nesta modalidade
1983 Claudio Rodríguez Desde mis poemas
1982 Antonio Colinas Poesía, 1967-1981.
1981 Vicente Gaos Última Thule
1980 Carlos Sahagún Primer y último oficio
1979 Leopoldo de Luis Igual que guantes grises
1978 Félix Grande[21] Las rubáiyatas de Horacio Martín
1977 Miguel Fernández Eros y Anteros

Notas[editar | editar a fonte]

  1. Modificación da Orde de 22 de xuño de 1995 pola que se regulan os Premios Nacionais do Ministerio de Cultura de 27 de marzo de 2007
  2. Ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes (30 de setembro de 1922). "Real orden disponiendo se convoquen y celebren concursos nacionales de Escultura, Música, Literatura, Grabado y Pintura relacionada con las Artes Industriales." (PDF). boe.es (en castelán). pp. 1247–1248. Consultado o 8 de novembro de 2023. 
  3. Otero, Francisco (maio 2006). "La poesía de Alfonsa de la Torre". El Adelantado de Indiana (en castelán) (2). Archived from the original on 26 de setembro de 2008. Consultado o 30 de outubro de 2023. 
  4. "Yolanda Castaño, Premio Nacional de Poesía 2023". elDiario.es (en castelán). 27 de setembro de 2023 [actualizado o 28 de setembro de 2023]. Consultado o 24 de outubro de 2023. 
  5. Redacción (27 de setembro de 2023). "Yolanda Castaño, representante de la nueva poesía gallega, gana el Premio Nacional de Poesía". elpais.com (en castelán). Consultado o 24 de outubro de 2023. 
  6. Cultura y Deporte (22 de setembro de 2022). "Aurora Luque, Premio Nacional de Poesía 2022". lamoncloa.gob.es (en castelán). Consultado o 25 de outubro de 2023. 
  7. Redacción (22 de setembro de 2022). "Aurora Luque, Premio Nacional de Poesía 2022". rtve.es (en castelán). Consultado o 25 de outubro de 2023. 
  8. "Miren Agur Meabe, galardonada con el Premio Nacional de Poesía 2021". culturaydeporte.gob.es (en castelán). 21 de setmbro de 2021. Consultado o 25 de outubro de 2023. 
  9. Ormazabal, Mikel (21 de setembro de 2021). "Miren Agur Meabe, primera autora en ganar el Premio Nacional de Poesía con una obra en euskera". elpais.com (en castelán). Consultado o 25 de outubro de 2023. 
  10. Redacción/europa Press (15 de outubro de 2020). "A galega Olga Novo, Premio Nacional de Poesía 2020". Galicia Confidencial. Consultado o 15 de outubro de 2020. 
  11. Redacción (15 de outubro de 2020). "Olga Novo gana el Premio Nacional de Poesía 2020". eldiario.es (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2024. 
  12. Vizoso, Sonia (31 de outubro de 2019). "La gallega Pilar Pallarés, Premio Nacional de Poesía". elpais.com (en castelán). Consultado o 24 de outubro de 2023. 
  13. Bello, Xoán (1 de novembro de 2019). "Pilar Pallarés, Premio Nacional de Poesía". elmundo.es (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2023. 
  14. Redacción/EFE (17 de outubro de 2018). "Antònia Vicens, Premio Nacional de Poesía por 'Tots els cavalls'". rtve.es (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2023. 
  15. "Antònia Vicens, Premio Nacional de Poesía 2018". culturaydeporte.gob.es (en castelán). 17 de outubro de 2018. Consultado o 8 de novembro de 2024. 
  16. Europa Press (10 de outubro de 2017). "Julio Martínez Mesanza, Premio Nacional de Poesía 2017 por su obra 'Gloria'". elmundo.es (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2024. 
  17. Rodríguez Marco, Javier (11 de outubro de 2017). "La poesía de raíz clásica de Mesanza gana el Premio Nacional". elpais.com (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2023. 
  18. "Manuel Álvarez Torneiro, Premio Nacional de Poesía". La Vanguardia (en castelán). 8 de outubro de 2013. Arquivado dende o orixinal o 10 de decembro de 2013. Consultado o 08 de outubro de 2013. .
  19. Redacción (3 d eoutubro de 2001). "José Ángel Valente, premio Nacional de Poesía a título póstumo". elpais.com (en castelán). Consultado o 24 de outubro de 2023. 
  20. Orgamibdes, Fernando (26 de maio de 1993). ""El premio me viene tardío y desgastado", dice José Ángel Valente". elpais.com (en castelán). Consultado o 24 de outubro de 2023. 
  21. Redacción (23 de decembro de 1978). "Carmen Martín Gaite y Félix Grande, premios nacionales de Novela y Poesía". elpais.com (en castelán). Consultado o 8 de novembro de 2023. 

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]