Peter Artedi

Peter Artedi

Biografía
Nacemento	27 de febreiro de 1705 (Xuliano) Örnsköldsvik (municipio), Suecia
Morte	27 de setembro de 1735 (30 anos) Ámsterdam
Causa da morte	Morte accidental  (Afogamento )
Datos persoais
País de nacionalidade	Suecia
Educación	Universidade de Uppsala
Actividade
Campo de traballo	Ictioloxía e botánica
Ocupación	botánico , naturalista , zoólogo
Profesores	Lars Roberg (pt)
Lingua	Lingua latina

Portada da súa obra máis importante, editada por Linneo.

Peter Artedi, tamén coñecido como Petrus Arctaedius, nado na parroquia de Anundsjö, no condado de Västernorrland (Suecia) o 22 de febreiro de 1705 e finado en Ámsterdam o 27 de setembro de 1735), foi un ictiólogo sueco, que é coñecido como o "pai da ictioloxía".

Traxectoria

Tras completar a súa educación secundaria en Härnösand, o 30 de outubro de 1724 comezou a estudar teoloxía na universidade de Uppsala, pero o seu interese pola historia natural desviouno da súa primeira vocación pastoral. Estudou medicina con Lars Roberg.

Foi colega e amigo de Carl von Linné (Linneo), a quen coñeceu en Uppsala en 1728.

Cando ambos os dous deixaron esta cidade en 1732 asumiron a responsabilidade recíproca de publicar os manuscritos do outro en caso de falecmiento. Artedi morreu afogado nas canles de Ámsterdam, onde fora para catalogar a colección de Albertus Seba. Linneo cumpriu a súa palabra e os manuscritos de Artedi imprimíronse en Leiden en 1738, xunto a unha biografía do autor.

A súa clasificación dos peixes organízase en ordes, xéneros e especies. Identificou catro ordes (e, equivocamente, a dos cetáceos), 47 xéneros e 230 especies. Artedi non chegou a utilizar un sistema binominal, pero Linneo incorporouno na edición da obra. Por exemplo, onde Artedi se refire a Zeus ventre aculeato, cauda in extremo circinata, Linneo simplifícao como Zeus faber. Esta especie foi chamada Faber sive Gallus Marinus por Guillaume Rondelet (1507-1566) e outros autores chamárona Piscis Jovii. Artedi traduce Jovii como Zeus e o termo elixido por Rondelet, faber, converteuse no nome específico. Outros exemplos: Anarhichas Lupus marinus nostras vólvese, grazas a Linneo, en Anarhichas lupus e Clupea, maxilla inferiore longiore, maculis nigris carens: Harengus vel Chalcis Auctorum, Herring vel Hering Anglis, Germanis Belgis, simplemente en Clupea harengus.

Obra

• Bibliotheca Ichthyologica (1738)
• Philosophia Ichthyologica (1738)

Honores

Epónimos

Xénero vexetal

• (Apiaceae) Artedia L.

Xénero animal

• (Artedidraconidae) Artedidraco Lönnberg, 1905

Véxase tamén

Bibliografía

• Broberg, Gunnar (1987): "Petrus Artedi in his Swedish Context" Proc. V Congr. europ. Ichthyol., Stockholm, 1985, pp. 11–15. Ver en PDF.
• Engel, H. (1970): "Artedi, Peter" no Dictionary of Scientific Biography. Volume 1, pp. 305–306. Nova York: Charles Scribner's Sons. ISBN 978-0-684-10114-9.
• Pietsch, Theodore W. (2010): The curious death of Peter Artedi. A mystery in the history of science. Nova York; Scott & Nix Inc. ISBN 978-0-9825102-8-5.

Outros artigos

• Johann Julius Walbaum

Ligazóns externas

• The Petrus Artedi Tricentennial Symposium on Systematic Ichthyology, 2005, en FishBase (en inglés).