Nova Jersey

Nova Jersey

State of New Jersey (en)
Bandeira Brasón
Himno	sen valor
Lema	«Liberty and prosperity» (1928–)
Símbolo oficial	Pintassilgo-americano (pt) (aves)
Alcume	The Garden State e Jersey
Nomeado en referencia a	Província da Nova Jérsia (pt)
Localización
40°00′N 74°30′O
Estado	Estados Unidos de América
Capital	Trenton
Contén a división administrativa	Condado de Atlantic (pt) Condado de Bergen (pt) Condado de Burlington (pt) ../... 21+
Poboación
Poboación	9.288.994 (2020) (411,17 hab./km²)
Número de fogares	3.272.054 (2020)
Lingua oficial	lingua inglesa
Xeografía
Parte de	Estados Unidos continentais
Superficie	22.591,4 km²
Auga	15,69 %
Bañado por	Océano Atlántico
Altitude	75 m
Punto máis alto	High Point (en) (550 m)
Punto máis baixo	Océano Atlántico
Comparte fronteira con	Nova York Pensilvania Delaware
Datos históricos
Precedido por	Província da Nova Jérsia (pt)
Creación	18 de decembro de 1787
Organización política
Órgano executivo	Government of New Jersey (en)
• Governor of New Jersey (en)	Phil Murphy (pt) (2018–)
Órgano lexislativo	New Jersey Legislature (en) ,
Máxima autoridade xudicial	Supreme Court of New Jersey (en)
Identificador descritivo
Fuso horario	Zona de Tempo Oriental UTC−05:00 America/New_York (en)
ISO 3166-2	US-NJ
Identificador GNIS	1779795
Outro
Irmandado con	Santo Domingo Prefectura de Fukui (1990–)
Páxina web	nj.gov

Nova Jersey (en inglés: New Jersey) é un dos 50 estados dos Estados Unidos, situado nas rexións Mid-Atlantic e Nordeste do país. Limita ao norte co estado de Nova York, ao leste co océano Atlántico, ao suroeste con Delaware e ao oeste con Pensilvania. Encóntrase principalmente dentro das extensas áreas metropolitanas de Nova York e Filadelfia.

É o cuarto estado menos extenso, superando apenas a Connecticut, Delaware, e Rhode Island. A pesar da súa pequena extensión territorial, ten unha poboación de 8,938,175 habitantes , sendo o undécimo estado máis poboado e o de maior densidade nos Estados Unidos.

A economía de Nova Xersei depende principalmente da súa industria manufacturera e da prestación de servizos de transporte. É un dos estados máis industrializados do país. Os produtos fabricados no estado, así como outros produtos producidos nos estados veciños, son exportados a través dos portos ao longo dos ríos Hudson e Delaware. Nova Xersei é tamén un dos líderes nacionais da produción de produtos químicos. Para o ano 2011 foi o terceiro estado máis rico do país en ingresos medios por fogar.

O turismo é tamén unha das principais fontes de ingresos no estado. As principais atraccións turísticas son as súas numerosas praias localizadas en rexións relativamente pouco poboadas. Ademais disto polos seus numerosos xardíns e parques o estado é alcumado The Garden State (O estado xardín).

Máis de cen batallas e enfrontamentos entre milicias estadounidenses e tropas británicas foron realizadas en Nova Xersei. A máis famosa delas ocorreu o 26 de decembro de 1776, cando George Washington realizou a súa famosa travesía do río Delaware durante a batalla de Trenton. Logo da independencia dos Estados Unidos, Nova Xersei foi o terceiro estado en ratificar a Constitución, o 18 de decembro de 1787.

Historia

Nova Jersey precolombiano

Nova Jersey foi colonizada orixinalmente por nativos americanos, sendo os lenape a tribo dominante ao momento da chegada dos europeos. Os lenape organizábanse libremente en grupos que practicaban a agricultura a pequena escala (baseadas principalmente no cultivo de millo) a caza e a recolección, asentados principalmente na rexión que rodea o río Delaware, a parte baixa do río Hudson e o oeste de Long Island Sound. A sociedade estaba dividida en clans matrilineaisque se baseaban en devanceiros comúns femininos. Estes clans organizáronse en tres fratrías distintas, identificadas polo seu signo: tartaruga, pavo, e lobo. O seu primeiro contacto cos europeos foi cos holandeses a principios do século XVII, e a súa principal relación foi a través do comercio de peles.

Era colonial

Mapa dos Novos Países Baixos, 1685

Os holandeses foron os primeiros europeos en reclamar as terras de Nova Jersey. A colonia holandesa de Novos Países Baixos consistía en partes dos actuais estados do Medio Atlántico. Aínda que ao principio a propiedade europea da terra non foi recoñecida polos lenape, a Compañía Neerlandesa das Indias Occidentais esixiu aos seus colonos a compra de terras para establecerse. O primeiro en facelo foi Michiel Pauw que estableceu un padroado nomeado Pavonia ao longo do río do norte que co tempo converteuse en Bergen. Peter Minuit compra as terras ao longo do río Delaware e establece a colonia de Nova Suecia. Toda a rexión converteuse nun territorio de Inglaterra en 1664, cando unha frota inglesa ao mando do coronel Richard Nicolls navegou ao que hoxe é o porto de Nova York e tomou o control de Fort Amsterdam, anexando toda a provincia.

Durante a Guerra Civil Inglesa a illa de Jersey mantívose leal á Coroa e deu asilo ao rei. Foi desde a praza real de Saint Helier que Carlos II foi proclamado rei por primeira vez en 1649, logo da execución do seu pai, Carlos I. As terras de América do Norte foron divididas por Carlos II, que deu ao seu irmán, o duque de York (máis tarde o rei Xacobe II), a rexión entre Nova Inglaterra e Maryland. Xacobe entón concedeu a terra entre o río Hudson e o río de Delaware a dous amigos que permaneceran fieis durante a Guerra Civil: George Carteret e John Berkeley. A área foi nomeada provincia de Nova Jersey.

Desde a creación do estado, Nova Xersei caracterizouse pola diversidade étnica e relixiosa. Os congregacionalistas de Nova Inglaterra vivían ao costado dos presbiterianos escoceses e emigrantes reformados neerlandeses. Mentres que a maioría dos residentes viven en cidades con parcelas individuais de 100 acres (40 ha), uns poucos ricos posuían vastas propiedades. A diferenza de Plymouth, Jamestown e outras colonias, Nova Xersei estaba poboada por unha segunda onda de inmigrantes que viñeron doutras colonias en lugar daqueles que migraron directamente desde Europa. Nova Xersei mantívose agraria e rural en todo o período colonial, e a agricultura comercial só se desenvolve en forma esporádica. Algúns municipios, como a Burlington no río Delaware e Perth Amboy, xurdiron como importantes portos para os envíos a Nova York e Filadelfia. As fértiles terras da colonia e a política relixiosa tolerante atraeron a máis colonos, e a poboación aumentou a 120.000 habitantes en 1775.

George Washington arengando as súas tropas na Batalla de Princeton (3 de xaneiro de 1777)

A diferenza doutras colonias que foron establecidas por inmigrantes de Europa, Nova Jersey foi poboada por unha onda secundaria de asentamentos de comunidades xa establecidas en América do Norte. O 18 de marzo de 1673, Berkeley vendeu a súa metade da colonia a cuáqueros en Inglaterra, que se asentaron como unha colonia cuáquera na rexión do val do Delaware. Nova Jersey foi gobernada moi brevemente como dúas provincias distintas, East e West Jersey entre 1674 e 1702, en ocasións como parte da provincia de Nova York ou do dominio de Nova Inglaterra.

En 1702, as dúas provincias foron reunidas baixo unha colonia real. Edward Hyde, Lord de Cornbury, converteuse no primeiro gobernador da colonia. O señor de Cornbury foi un gobernante ineficaz e corrupto, aceptando subornos e especulando coa terra, polo que en 1708 foi chamado de novo a Inglaterra. Nova Jersey foi gobernada entón polos gobernadores de Nova York, pero isto enfureceu aos colonos de Nova Jersey, que acusaron aos gobernadores de favoritismo a Nova York. O xuíz Lewis Morris conduciu o caso para un gobernador independente, e foi nomeado gobernador polo rei Xurxo II en 1738.

Véxase tamén

Outros artigos

• Trenton
• Trece Colonias

Ligazóns externas

• Web do Estado de Nova Jersey (en inglés)

---

Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---