Manuel María Puga Parga

Manuel María Puga Parga

Biografía
Nacemento	(es) Manuel María Puga y Parga 1874 Santiago de Compostela, España
Morte	30 de setembro de 1918 (43/44 anos) A Coruña, España
Lugar de sepultura	Pazo de Anzobre
Alcalde da Coruña
Datos persoais
País de nacionalidade	España
Actividade
Ocupación	escritor , xurista , gastrónomo , político
Período de tempo	Restauración borbónica en España
Lingua	Lingua castelá
Familia
Fillos	Rafael Puga Ramón, Manuel María Puga Ramón
Pai	Luciano Puga Blanco
Sinatura

Manuel María Puga y Parga, coñecido como Picadillo, nado en Santiago de Compostela en 1874 e finado na Coruña o 30 de setembro de 1918, foi un xurista, escritor, gastrónomo e político galego.

Traxectoria

Fillo de Luciano Puga Blanco, naceu en Santiago por estar o seu pai desprazado nesta cidade, e foi bautizado o 23 de abril de 1874 en San Fiz de Solovio, mais marchou moi novo á Coruña.

Estudou dereito na Universidade de Santiago de Compostela e presentou a súa tese de grao Fueros Nobiliaros en 1895. Grazas a Antonio Cánovas del Castillo, amigo do seu pai, conseguiu ser nomeado a un posto para o que non era necesario opositar na Dirección Xeral de Penais. Descontento co ambiente político e con saudades da terra volveu a Galiza e foi xuíz en Arteixo. Comezou a escribir no xornal El Noroeste, co pseudónimo de Picadillo, chegando a ser tan popular que en 1913 escribiu o artigo "Quiero ser concejal" e comezou unha campaña para ser elixido concelleiro, facendo o 14 de outubro dese ano un chamamento: "Alocución a las vendedoras de la plaza de abastos":

Vós non votades pero tedes homes, fillos... a estes pedide, mandade... ata chegardes a requirir á zoca, que as coaccións na intimidade non teñen nada que ver coa lei electoral.

Conseguiu ser nomeado candidato e saír electo, tomando posesión do cargo o 1 de xaneiro de 1914, e cando o alcalde Javier Ozores Pedrosa dimitiu, foi designado alcalde en outubro de 1915, aínda que por pouco tempo: co cambio de goberno foi deposto en só dous meses. Volveu ser alcalde co ascenso ao poder do coruñés Eduardo Dato en xullo de 1917. A súa actuación durante a folga xeral do 13 de agosto de 1917 levouno a ser destituído semana despois e a recibir o 28 de outubro unha homenaxe de 5000 obreiros sindicados e un pergameo asinado polas 27 sociedades obreiras coruñesas.

Exposición no Palacio de María Pita, en 1917. De esq. a der., de pé: Tella, Abelenda, Barreiro, Sobrino, Palacios, Seijo, Sotomayor, Lloréns, Castelao, Concheiro, Francés, Madariaga (co chapeu nas mans), González del Villar e dúas persoas sen identificar. Sentados: a muller de Francés, Pardo Bazán e Picadillo.

Escribiu numerosos libros de gastronomía, incluíndo La cocina práctica en 1905, que tivo un grande éxito, e moitos outros libros de cociña así como numerosos artigos; foi enormemente popular no seu tempo como persoa e escritor, caracterizado polo sentido do humor e a defensa da vida popular tanto a nivel culinario, reivindicando o bacallau, as sardiñas e o lacón con grelos fronte ás copias da cociña francesa de moda na época, dicindo que unha das maiores experiencias da súa vida fora unha caldeirada comida nun barco de pesca. Non só aplicaba o humor á cociña senón tamén á política e a si mesmo. Como exemplo, descríbese así na súa nenez no seu libro Mi historia política:

En 1882 era eu un señor que tiña 8 anos de idade e uns 75 quilos de peso.

Este peso excesivo (dise que chegou aos 275 quilos) era moi coñecido. Como conta Luis Antón del Olmet, xacando veu un circo á Coruña anunciando a presenza dun home alemán como o máis gordo do mundo, mais a xente que o ía ver saía decepcionada: Manolo Puga era máis gordo.

Vida persoal

Casou o 3 de novembro de 1897 no pazo de Anzobre con Carmen Ramón Pascual. Foi pai de Rafael e Manuel María Puga Ramón.

Obras

Cartel de publicidade feito por Enrique Saborit para La Cocina Práctica.

• 36 maneras de guisar el bacalao. A Coruña, Tipografía de El Noroeste, 1901.
• Integración de algunas materias de Derecho Civil, Madrid, 1901.
• La cocina práctica, con prólogo de Emilia Pardo Bazán. A Coruña, Tipografía de El Noroeste, 1905. Incluído, co n.º 6 na Biblioteca Gallega de Autores en Castellano
• Las cincuenta y seis maneras de hacer el bacalao, Madrid, Imprenta R. Velasco, 1901.
• El rancho de la tropa. A Coruña, Tipografía de El Noroeste, 1909.

• Pote aldeano. Madrid, Librería de Pueyo, 1911.

• Vigilia reservada: minutas y recetas. A Coruña, Tipografía de El Noroeste, 1912.
• Mi historia política. A Coruña, Tipográfica Obrera Coruñesa, 1917 (na cuberta e colofón pon 1918).

En 1993 fíxose unha tradución ó galego dalgunhas das súas obras no libro A cociña popular galega e algunhas receitas para a Coresma, publicado por Edicións Xerais de Galicia, traducido por María Dolores Torres París, e con prólogo de Xosé Cermeño.

Véxase tamén

Bibliografía

• "Puga Parga, Manuel María". Dicionario biográfico de Galicia 3. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 139. 
• "Puga Parga, Manuel María". Diciopedia do século 21 3. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 1716. ISBN 978-84-8288-942-9. 
• "Puga Parga, Manuel María". Enciclopedia Galega Universal. Ir Indo. 1999-2002. ISBN 84-7680-288-9. 
• "Puga y Parga, Manuel María". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8. 
• Couceiro Freijomil, Antonio (1951-53). Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán) III. Bibliófilos Gallegos. p. 136. 

Outros artigos

• Gripe de 1918
• Pazo de Anzobre

Ligazóns externas

• Alfeirán Rodríguez, Xosé (3/9/2018). "La «grippe» que mató a Picadillo". La Voz de Galicia (en castelán). 
• Arsenio Díaz, Jesús (2016). Gusto Gallego n.º 3. Picadillo pp. 10-23. Luis Carré Ediciones

Predecesor: Javier Ozores Pedrosa	Alcalde da Coruña  1915	Sucesor: Manuel Casás Fernández
Predecesor: Manuel Casás Fernández	Alcalde da Coruña  1917	Sucesor: Manuel Casás Fernández