Lingua achagua

Achagua; Achawa
Falado en:	Colombia
Rexións:	Meta
Total de falantes:	250 (2000)
Familia:	Americana; Arauaco; Setentrional; Arauaco do alto Amazonas; Nawiki occidental; Piapoco; Achagua
Escrita:	Alfabeto latino
Códigos de lingua
ISO 639-1:	--
ISO 639-2:	---
ISO 639-3:	aca
Mapa
Status
	; O achagua está clasificado como en perigo severo polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO

O achagua^[3] é unha lingua da familia arauaca de Colombia.^[4]

Distribución xeográfica[editar | editar a fonte]

Os achagua viven preto do río Meta, a maioría vive nun casarío de 50 casas, denominado Umapo no concello de Puerto López, outras 5 familias viven nun asentamento do departamento de Casanare.

Escrita[editar | editar a fonte]

A primeira obra en achagua é un dicionario compilado polos misioneiros Alonso Neira e Juan Ribero en 1726 e que permanece inédito, Arte y vocabulario de la lengua Achagua. Doctrina cristiana, confesionario de uno y otro sexo o instrucción de catecumenos. Dende 1983 véñense publicando materiais relixiosos e de aprendizaxe da lingua nun alfabeto propio desenvolvido por misioneiros protestantes.

Historia[editar | editar a fonte]

Antes de chegaren os españois estímase o seu número entre 50.000 e 100.000, o grupo máis grande habitaba entre os ríos Vichada e Guavire, na rexión dos Llanos Orientales, aínda que tamén había grupos importantes nos Llanos de Casanare, Barinas ( ao longo do río Apure) e en Barraguán. No século XVIII comeza a diminuír o seu número, polas guerras de conquista dos españois e polas novas enfermidades traídas polos europeos, os que quedaron buscaron refuxio nas misións xesuítas.

Notas[editar | editar a fonte]

↑ "A lingua achagua en Ethnologue". Consultado o 8 de maio de 2019.
↑ Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.
↑ García-Miguel, José M. (2000). "Linguas do mundo e tipoloxía lingüística". En F. Ramallo; G. Rei-Doval; X.P. Rodríguez Yáñez. Manual de Ciencias da Linguaxe (PDF). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. pp. 173–220. ISBN 84-8302-588-4.
↑ Neira, Alonso de. World Digital Library, ed. "The Art and Vocabulary of the Achagua Language". Consultado o 23 de maio de 2013.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]

Ethnologue

[Ethonologue-1] "A lingua achagua en Ethnologue". Consultado o 8 de maio de 2019.

[2] Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022.

[3] García-Miguel, José M. (2000). "Linguas do mundo e tipoloxía lingüística". En F. Ramallo; G. Rei-Doval; X.P. Rodríguez Yáñez. Manual de Ciencias da Linguaxe (PDF). Vigo: Edicións Xerais de Galicia. pp. 173–220. ISBN 84-8302-588-4.

[4] Neira, Alonso de. World Digital Library, ed. "The Art and Vocabulary of the Achagua Language". Consultado o 23 de maio de 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]